به گزارش   گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بیرجند ؛  سال ۹۸ با یک سیل ویرانگر آغاز شد، سیلی که در برخی مناطق کشور همه‌چیز را با خود شست و برد؛ از خانه‌ها گرفته تا پل، زیرساخت‌های شهری، احشام، زمین‌های کشاورزی، باغ‌ها و حتی آدم‌ها. این داستان روز‌های آغازین فروردین‌ماه امسال در اغلب نقاط کشور از جمله خراسان‌جنوبی و شهرستان نهبندان است.

در پی این سیل که خسارات مالی و جانی زیادی بر جای گذاشت، ۲۵ فروردین‌ماه امسال سیلاب ۳۰ کیلومتر از جاده ترانزیتی شهداد - نهبندان را تخریب کرد، اما این روز‌ها درست می‏‌شود ۳۲۳ روز؛ ۳۲۳ روز از وقتی که سیل خودش را رساند به هرجاکه باید، به عبارت دیگر ۱۰ ماه و ۱۸ روز گذشته و هنوز رد سیل در تن زخمی جاده‌ها جا خوش کرده است، حتی در جان خسته صاحبان کسب و کار و رانندگانی که از این مسیر‌ها ارتزاق می‌کنند.

جاده شهداد- نهبندان قبل از مسدود شدن به‌عنوان یکی از زیباترین جاده‌های کشور به‌دلیل عبور از تنها اثر طبیعی ثبت جهانی ایران در یونسکو مشهور شده بود و شریانی تأثیرگذار در حمل و نقل ترانزیتی محسوب می‌شد و تنها راه جایگزین جاده کرمان- راور- فردوس برای دسترسی به استان‌های شمال شرق محسوب می‌شود.

محور شهداد تا نهبندان بیش از ۲۹۳ کیلومتر است و تمامی این محور در منطقه کویری با آب و هوای خشک و تابستان بسیار گرم و سوزان قرار دارد و به علت وجود کلوت‌ها (کوه‌های شنی دیواره‌دار) یکی از محور‌های گردشگری محسوب و سالانه علاقه‌مندان زیادی از داخل و خارج از استان به این منطقه سفر می‌کنند.

سیمای محور شهداد- نهبندان ۱۰ ماه بعد از سیل

آب ناشی از بارندگی‌های بهاره به سمت زمین‌های پست کویر لوت سرازیر و پس از تخریب پل کالیشور راور وارد کویر لوت و منطقه شهداد شد، بارندگی‌ها و سیل و آبگرفتگی نوروز امسال بر ۱۵ کیلومتر از محور ارتباطی تازه ساخت شهداد- نهبندان که کویر لوت را به دو نیم تقسیم کرده بود تاخت و این محور را در آب فرو برد.

از نهبندان که راهی شهداد می‌شوی، اولین زخم‌ها بر تن جاده را در کیلومتر ۱۸۰ می‌توان به وضوح دید، آسفالت‌های در هم شکسته با عمق زیاد، شکاف‌های ایجاد شده از سیل گاهی به دو متر هم می‌رسد، با گذشت ۱۰ ماه و ۱۸ روز از وقوع سیل و تخریب جاده، این مسیر همچنان غیرقابل تردد است.

دیگر خبری از بازدید و آمد و شد مسؤولان نیست، خبری از تحقق وعده‏‌ها نیست، هنوز مرهمی بر زخم‌های این جاده نگذاشته‌اند و کسی نشان این جاده‏ مخروبه را نمی‏‌پرسد.

یکی از رانندگان نهبندانی ماجرای سیل را بدین شرح روایت می‌کند: روز یکشنبه، ۲۵ فروردین‌ماه بود که سیل ناگهانی از سه استان کرمان، خراسان‌جنوبی و یزد جریان گرفت و آب زیادی به منطقه شهداد وارد و موجب تخریب کامل بخشی بزرگ از محور شهداد - نهبندان شد.

خبری از تحقق وعده‏‌ها نیست!

توکلی که سالیان زیادی از این مسیر طی طریق می‌کرده و سنگ‌های معدنی نهبندان را به جنوب کشور حمل می‌کرده، ادامه می‌دهد: محور شهداد- نهبندان فاصله بین زابل- کرمان- بندرعباس را ۱۷۵ کیلومتر کاهش داده و محوری اصلی برای حمل و نقل کالا‌ها و ترانزیت محسوب می‌شود.

این راننده از مسیر کنونی به‌عنوان «چاله غم» یاد می‌کند و از وجود چاله‌های عمیق و مسیر جایگزین شده گلایه‌مند است و می‌افزاید: گویا این جاده به حال خود رها شده و کسی پیدا نمی‌شود از نزدیک درد و غم مردم را ببیند، یک مسیری هم جایگزین این مسیر شده که علاوه بر هزینه‌های بیشتر باید زمان بیشتری را برای حمل و نقل صرف کنیم.

او که از بی‌توجهی مسؤوولان و قول‌های بر زمین مانده آن‌ها به‌شدت گلایه‌مند است، بیان می‌کند: با خراب شدن این جاده مجبوریم تغییر مسیر داده و از زاهدان برویم سمت کرمان و بندرعباس که این مسیرمان را ۵۰۰ کیلومتر افزایش داده و با این هزینه‌های سوخت صرفه اقتصادی چندانی برایمان ندارد.

شهداد- نهبندان شاهرگ حیاتی در اقتصاد منطقه

توری یکی دیگر از شهروندان نهبندانی که به گفته خودش هفته‌ای چند نوبت پا بر پدال گاز می‌گذاشته که دسترنج این مردم را در شهر‌های مختلف به فروش برساند، می‌گوید: با وجود جاده نهبندان مردم شهداد دسترسی راحتی به شهر‌های زابل و بیرجند و نهبندان داشته و رونقی در زمینه خرید و فروش انواع محصولات ایجاد شده بود.

او جاده شهداد ـ نهبندان را برای نهبندانی‌ها یک محور مواصلاتی مهم و شاهرگ حیاتی در اقتصاد منطقه می‌داند و می‌گوید: عواقب تخریب این جاده، گریبانگیر رانندگان و تولیدکنندگان و تجار این استان شده است.

این شهروند نهبندانی همچنین گریزی به جاده فرعی می‌زند و بیان می‌کند: پس از خرابی جاده، رانندگان مسیری فرعی از کنار گذر جاده در میان شن و ماسه‌های کویر ایجاد کردند تا به هر طریقی شده از این محل عبور کنند، اما این مسیر هم جز پاره شدن لاستیک‌ها و افزایش استهلاک خودرو‌ها عاید دیگری برایمان نداشت.

از جای خالی گردشگران تا مشاغلی که به مرز ورشکستگی رسید

یکی دیگر از شهروندان با بیان اینکه جاده نهبندان- شهداد دروازه میراث جهانی کویر لوت نامیده می‌شود و گردشگران را به کویر زیبای لوت می‌رساند از بی‌توجهی و غفلت مسؤولان به این مهم به‌شدت انتقاد می‌کند واضافه می‌کند: مسدود بودن مسیر، صنعت گردشگری را هم کم رونق کرده است.

او اضافه می‌کند: این جاده سبب رونق اقتصادی در این منطقه شده بود، اما چندین ماه است هیچ رفت و آمدی در این منطقه انجام نمی‌شود در صورتی که بسیاری از مردم محلی کسب و کار متناسب با صنعت حمل و نقل در مجاور جاده ایجاد کرده بودند و در حال ورشکستگی هستند.

همچنین به گفته این شهروند مشاغل منتفع از عبور و مرور خودرو‌ها هم تحت‌الشعاع قرار گرفته‌اند، از رستورانی که در حاشیه این جاده احداث شده بود و روزگاری نه چندان دوربرای خود برو و بیایی داشتند تا تعطیل شدن اغذیه‌فروشی‌ها، تعویض روغن، کارواش و پایگاه امداد جاده‌ای!

هزار وعده خوبان یکی وفا نکند!

وزیر راه و شهرسازی نیز چهارم شهریورماه امسال با حضور در برنامه تلویزیونی نگاه یک شبکه یک سیما، با اشاره به اینکه این جاده اولویت درجه یک وزارتخانه است، گفت: بازسازی جاده نهبندان- شهداد در حال بررسی است که بافت خاک و شرایط این مسیر به گونه‌ای است که نمی‌توان بدون برنامه، کاری انجام داد و ما هم‌اکنون منتظر نتایج بررسی ویژگی‌های خاک این جاده در مرکز تحقیقات زمین‌شناسی وزارت راه هستیم تا در مورد بازسازی این جاده یا جایگزین کردن مسیری دیگر برای آن، تصمیم‌گیری کنیم.

بنا بر آنچه که وزیر راه و شهرسازی در این برنامه تلویزیونی اعلام کرده بود، بازگشایی این محور از اولویت‌های وزارتخانه بوده، اما باید گفت پس از گذشت هفت ماه از حرف وزیر، هنوز نشانی از عملی شدن آن به گوش و چشم نمی‌آید.

آنچه در طول این ۳۲۳ روز گذشت

۲۵ خردادماه امسال بود که مدیرکل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان کرمان در بازدید از این محور، گفت: پس از تبخیر کامل آب‌های حاشیه این محور و فراهم شدن زمینه مناسب فنی برای انجام عملیات بازسازی راه، با همکاری ریاست این سازمان کار بازسازی مسیر توسط دولت آغاز می‌شود.

نماینده مردم شهرستان‌های نهبندان و سربیشه در مجلس شورای اسلامی نیز طی دو نوبت (یکم مردادماه و نهم مهرماه) امسال در خصوص عدم بازگشایی محور «نهبندان- شهداد» به محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی تذکر کتبی داد و افزود: چرا در مورد بازگشایی این مسیر که نقش مهمی در اقتصاد شرق کشور و به‌خصوص شهرستان نهبندان دارد اقدامی صورت نمی‌گیرد؟

همچنین در نیمه نخست امسال چند مشاور برای برآورد و طراحی محور ارتباطی شهداد- نهبندان به منطقه اعزام شدند، اما تنها سه کیلومتر از مجموع ۱۵ کیلومتر تخریب شده را بررسی کردند، زیرا امکان پیشروی در این مسیر وجود نداشت!

تأکید بر احداث مسیر جدید و یا بازسازی مسیر موجود توسط معاونت ساخت و توسعه وزارت‌خانه راه و شهرسازی اعلام شده بود که با گذشت چند ماه از این مطلب هم هنوز خبری از بازگشایی و یا ترمیم این شاهرگ اقتصادی نیست.

در ۱۷ آذرماه سال جاری نیز در رسانه‌ها منتشر شد که با پیگیر‌های نمایندگان استان‌های خراسان‌جنوبی و کرمان قرار است به‌صورت موقت با احداث راه فرعی به طول چهار کیلومتر طی چند هفته آینده بازگشایی شود.

هزاران نفر چشم‌انتظار بازگشایی شهداد- نهبندان

محور شهداد- نهبندان ۱۰ ماه و ۱۸ روز است که تجارت و درآمد بیش از ۶۵۰ هزار نفر از اهالی شهداد، نهبندان، سربیشه و پنج شهر استان سیستان و بلوچستان از جمله زابل و هیرمند را تحت‌الشعاع قرار داده و با مشکل روبرو کرده و طولانی‌تر شدن آن به معنای تحمیل هزینه‌های اضافی به بخش‌های مختلف این سه استان است.

نظر افضلی، رئیس مجمع نمایندگان خراسان‌جنوبی در این باره می‌گوید: محور شهداد تا نهبندان بیش از ۱۸۰ کیلومتر است که ۳۸ کیلومتر از این محور در استان کرمان واقع است و در اثر بارندگی‌های سیل‌آسای اواخر فروردین‌ماه سال جاری تخریب شد.

او خسارت سیلاب به محور شهداد- نهبندان را بیش از ۸۵ میلیارد تومان برآورد می‌کند و می‌افزاید: از آنجایی که این مسیر تأثیر مستقیمی بر اقتصاد، گردشگری و امدادرسانی و رفت و آمد مردم سه استان مجاور دارد توجه به این جاده باید بالا بوده و همانند یک پروژه سطح بالای ملی به آن نگریسته شود.

افضلی مطرح می‌کند: با توجه به قول‌های داده شده از سوی مسؤولان وزارت راه و شهرسازی در جهت بازگشایی سریع این محور و عنوان این موضوع که بازگشایی محور نهبندان به شهداد اولویت اول این وزارتخانه است تاکنون اقدام عملی در این راستا صورت نگرفته است.

بازگشایی شهداد- نهبندان و کاهش تصادفات

محمدباقر توفیقی‌نیا جانشین پلیس راه خراسان‌جنوبی  با بیان اینکه با مسدود بودن محور نهبندان- شهداد بار ترافیکی این محور بر روی محور‌های دیگر تقسیم می‌شود، می‌گوید: در این راستا افرادی که قصد حرکت از سمت نهبندان به سمت راور را دارند یا مجبورند از سمت زاهدان به سمت کرمان بروند و یا از سمت بیرجند به سمت کرمان.

او مسدود بودن این مسیر را سبب افزایش حجم تردد‌ها در سایر محور‌ها می‌داند و بیان می‌کند: بازگشایی این محور نقش مهمی در کاهش حوادث و سوانح جاده‌ای دارد و بار ترافیکی را از سایر محور‌ها برمی‌دارد.

اقدام عملی ندیده‌ایم!

مجید بیکی فرماندار نهبندان نیز  در خصوص آخرین وضعیت محور شهداد - نهبندان، می‌گوید: بخشی که از این محور تخریب شده در حوزه استان کرمان می‌باشد و تاکنون اقدام عملی به لحاظ اجرایی ندیده‌ایم گرچه بار‌ها اعلام شده در حال مطالعه هستند و باید مسیر تغییر کند.

او با تأکید بر اینکه تاکنون اقدامی مبنی بر بازگشایی رسمی این مسیر ندیده‌ایم، مطرح می‌کند: علی‌رغم اینکه این محور در حوزه استان خراسان‌جنوبی نیست، اما برای پیگیری مطالبات و اعتراضات مردم شهرستان نهبندان پیگیری‌هایی از سمت فرمانداری، استانداری، راهداری و نمایندگان انجام داده‌ایم.

فرماندار نهبندان ارتباطات بین مردم منطقه و کوتاهی مسیر جهت ترانزیت کالا‌ها را از مزایای این محور عنوان و مطرح می‌کند: متأسفانه با تخریب این محور قیمت تمام‌شده کالا‌ها و اجناس حمل شده با توجه به بعد مسافت بیشتر شده و معادن شهرستان نهبندان که محصولات خود را برای جنوب کشور و بندرعباس ارسال می‌کردند دچار مشکل شده‌اند چرا که از مسیر‌های جایگزین استفاده و هزینه‌هایشان افزایش یافته است.

برای جویا شدن از آخرین وضعیت و اقدامات انجام شده در محور شهداد- نهبندان به سراغ سرپرست اداره‌کل راهداری و حمل و نقل جاده‌ای استان خراسان‌جنوبی رفتیم.

علی‌رغم پیگیری‌های  امکان مصاحبه با اسدالله جلال‌زاده میسر نشد و روابط عمومی این اداره به توضیح مختصری به نقل از سرپرست اداره‌کل راهداری استان بسنده کرد.

«محور نهبندان- شهداد از سمت خراسان‌جنوبی باز و هیچ‌گونه مسدودیتی ندارد و هرگونه مسدودیتی از سمت استان کرمان می‌باشد که بازگشایی آن نیازمند زمان زیادی است».

سخنی با مسؤولان...

بسته شدن محور شهداد- نهبندان نه تنها حوادث جاده‌ای این منطقه را کاهش نداده بلکه سبب شده خودرو‌هایی که مسیر‌های فرعی و بیراهه را در پیش می‌گیرند سرگردان شده و گاهاً در مسیر گم شوند.

آن طور که از شواهد بر می‌آید و برخی شهروندان نهبندان و مسئولان می‌گویند مسدود بودن این مسیر ارتباطی تاثیر مستقیمی بر اقتصاد منطقه داشته و علاوه بر تحمیل هزینه‌های بیشتر برای ترانزیت کالا‌ها و سخت شدن شرایط امدادرسانی، حوزه گردشگری و اشتغال نهبندان را با محدودیت‌هایی مواجه کرده است.

هرچند قطعه تخریب شده در استان خراسان‌جنوبی قرار ندارد، اما این محور به‌عنوان شاهرگ حیاتی در اقتصاد مردم منطقه به‌خصوص شهرستان محروم نهبندان به‌حساب می‌آید که مسدودشدن آن تاثیرات منفی بر اقتصاد شهداد، نهبندان و زابل گذاشته است به طوری که کشاورزان و باغداران شهدادی با بازار‌های سنتی نهبندان و بیرجند تبادل داشته و با مسدود شدن این مسیر این تبادلات گا‌ها به صفر رسیده است.

۳۰ کیلومتر بیشتر نیست، اما برای بازسازی همین مسافت مردم ۱۰ ماه و ۱۸ روز است که برای بازگشایی آن انتظار می‌کشند؛ انتظاری که طولانی شدن آن یعنی تحمیل هزینه‌های اضافی به بخش‌های نه‌تن‌ها خراسان‌جنوبی بلکه استان کرمان و سیستان و بلوچستان؛ آیا قرار است این جاده ترانزیتی در قلب کویر جهانی لوت و مردم منطقه، تا ابد چوب اقدامات بدون کارشناسی و قول‌های بر زمین مانده برخی مسؤولان را بخورد؟

 منبع: فارس

انتهای پیام / ط ا