به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، حمله تروریستی آمریکا به خودرو حامل سپهبد شهید حاج قاسم سلیمانی و همراهانشان در فرودگاه بغداد و به دنبال آن ترور جنایتکارانه این فرمانده نظامی یکی از وقایع تلخ و فراموش‌نشدنی در تاریخ کشور بود که داغ عظیمی را در دل هر ایرانی و شیعیان عراق و منطقه گذاشت. خبر هولناکی که بامداد جمعه، سیزدهم دیماه به سرعت به تیتر یک اخبار داخلی و خارجی تبدیل شد و به قول معروف همچون بمبی در سراسر دنیا پیچید. کاربران ایرانی و فعالان مجازی که از همان ساعات اولیه با شوک سختی روبه‌رو شده بودند، با انتشار پست و استوری‌های حاوی تصاویر سردار سلیمانی، ناراحتی و خشم خود از این اقدام خصمانه را نشان دادند. 

پس از گذشت چند روز از این حادثه و تشییع بی‌نظیر و تاریخی پیکر‌های مطهر شهدای مقاومت در عراق و ایران که باعث شد آمریکا و کشورهای غربی انگشت به دهان بمانند،  اتفاقات عجیبی در فضای مجازی رخ داد، صفحات توئیتر و اینستاگرام بسیاری از کاربران ایرانی که حاوی پست‌های مرتبط به سردار سلیمانی بود با اخطارهایی از سوی این شبکه‌های اجتماعی روبه‌رو و به یکباره بسته شد. کاربران که در هفته‌های اخیر در صفحات شخصی‌شان به ابراز احساسات درباره ابرمرد دوران، سردار سلیمانی پرداختند به صورت گسترده با حذف خودکار اکانت‌های خود مواجه شدند.  

حال جای این سوال مطرح است که اقدام خصمانه اینستاگرام و همچنین توئیتر به عنوان شبکه‌های اجتماعی بین المللی تا چه حد با اصل آزادی بیان مغایرت دارد؟ ایجاد محدودیت از سوی کشورهای هدایت کننده این شبکه‌های اجتماعی یعنی آمریکا و هم‌پیمانانش که خود را مدعیان آزادی می‌دانند، بی‌شک خلاف موازین حقوق بشری بوده و با استقلال کشورها در منظر حقوق بین الملل مغایرت دارد.

در شرایطی که بیش از سه هفته از ترور و سوء قصد علیه فرمانده نظامی ایران می‌گذرد و به ده ها تحلیل و گزارش در این باره پرداخته شده، لازم است در گرماگرم این اخبار به سراغ برخی جزئیات پشت پرده رفت که  کمتر به آن توجه شده است. مسائلی چون جنگ رسانه‌ای که علاوه بر ترورهای علنی و حقیقی آمریکا، فعالیت‌های تروریستی این کشور را به فضای سایبری کشانده و افراد انقلابی را به صورت هدفمند و نقطه‌زن مورد هدف خود قرار داده است. 

سید علیرضا آل‌داوود پژوهشگر فضای مجازی با اشاره به بحث حکمرانی آمریکا در دنیا به وسیله زیرساخت اینترنت گفت: "آمریکا در امکانات  و خدمات  زیرساخت که به دنیا ارائه می‌کند، قوانین خود را بر آن سوار کرده و کشورها را تحت یک استعمار فرانو و جدید قرار می‌دهد؛ فلذا با قانون داخلی خود با ایران و سایر کشورها برخورد می‌کنند. از آنجا که طبق گفت‌و‌گوی مدیر فیسبوک با سی‌ ان ان، ایران جزء کشورهای حامی تروریست است، از این جهت اکانت‌های ایرانی در تمامی شبکه‌های مجازی با انسداد روبه‌رو می‌شود. "

آل داوود ادامه داد: "کار شبکه‌های اجتماعی و پیام‌رسان‌ها در بستر اینترنت با دسترسی‌هایی که از طریق تلفن‌های همراه دارند، جمع‌آوری اطلاعات و کلان داده‌هاست. از آنجا که سیستم عامل‌های اندروید، ios و یا ویندوز متعلق به آمریکاست، لذا کار دشواری برایشان نیست که از طریق سخت‌افزارهای موجود در تلفن‌های همراه، به اطلاعاتی نظیر موقعیت مکانی، مخاطبین و تماس‌ها و بسیاری دیگر از اطلاعات داخلی دست یابند. این بستر از طریق هوش‌های مصنوعی با الگوریتم‌های نوشته شده متناسب با کشورمان قابل دسترسی است و بسیار راحت از طریق سطح تحلیل داده انقلابی بودن یک کاربر تشخیص داده می‌شود."

اما نکته قابل تامل اینجاست که جریان نفوذ در داخل کشور به نقطه زنی‌های دقیق اینستاگرام کمک موثری می‌کند که این جریان متاسفانه در ماه‌های گذشته فعال بوده و رصد کاملی را از پیج‌های انقلابی به اینستاگرام ارائه داده است. البته نباید نقش منافقین در آلبانی و مرکز اعتدال عربستان را در تشخیص این اکانت‌ها نادیده بگیریم. ترکیبی از سخت افزار، میان افزار، نرم افزار و هوش مصنوعی، فضای جنگی را در زمین مدیریتی آمریکا به وجود آورده است. 

«نمونه‌ای از اخطارهای اینستاگرام در جهت حذف پست‌های حاوی تصاویر سردار سلیمانی»

«نمونه‌ای از صفحات انقلابی که از طرف اینستاگرام بسته شده‌اند»

بیشتر بخوانید: صفحه رسمی معراج شهدا در اینستاگرام بسته شد 

این پژوهشگر فضای مجازی در ادامه صحبت‌های خود اشاره کرد: "راه غلبه بر فضای به وجود آمده ایجاد اکانت‌های متعدد نیست، اگرچه می‌توان با این کار در فضای مجازی و پیام‌رسان‌ها حضور هوشمند داشت؛ اما راه اصلی و موثر راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات، ارائه سرویس‌ها و خدمات بومی در سطح سرویس‌های بین المللی  و اغناسازی مردم برای استفاده از سرویس‌های داخلی است. همچنین ارتقاء سواد رسانه و سواد مجازی مردم کمک می‌کند تا به انتخاب خود در فضایی فعالیت کنند که متعلق به کشور خودشان است نه به دست سایبر تروریست‌ دنیا یعنی آمریکا!"

آل داوود با اشاره به بازگشت مجدد فعالیت صفحات انقلابی گفت:  "یکسری راه‌هایی نظیر ایمیل دادن به شرکت مذکور وجود دارد اما در اینجا نیز شاهد هستیم که آمریکا با بی‌منطقی تمام تبهش خود را در این فضاها نشان داده‌ و همانطور که در فضای حقیقی سردار سلیمانی و دیگر نیروهای سپاهی و انقلابی را ترور می‌کنند، از ترور انقلابیون در فضای مجازی هیچ ابایی ندارند. که این یک نوع تروریسم سایبری است که در حال حاضر پیش چشم همه در حال رخ دادن است. فلذا هیچ جای امیدواری برای بازگشت اشتراکات بسته شده در اینستاگرام و توئیتر و سایر پیام‌رسان‌ها وجود ندارد."

گزارش از الهام رضایی

انتهای پیام/