به گزارش خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، سال تحصیلی فعلی تا امروز برای قریب به یقین دانش‌آموزان، سالی نسبتا باب میلشان است و یکی از مطالبه‌های همیشگی آنها فارغ از جنبه مثبت یا منفی آن یعنی همان تعطیلی مدرسه محقق شد؛ اما این فقط یک روی سکه است و روی دیگر آن انباشت برنامه‌های عقب‌افتاده‌ آموزشی و پرورشی است که به دلیل برودت یا آلودگی هوا و برخی مسائل اجتماعی بخشی از ساعات و روز‌های درسی دانش‌آموزان را از بین برد.

با وجود این اوضاع و احوال تعطیلی مدارس، بار دیگر طرح آرشیوشده تغییر تقویم آموزشی که معمولا در فصل سرد سال رونق می‌گیرد و به سرعت تب آن فروکش می‌کند برای کمک به ساماندهی این اوضاع بار دیگر مطرح شد؛ موضوعی که سال‌هاست سر زبان‌ها افتاده، اما مسیر اجرای آن روشن نیست و تاکنون هم در این عرصه تغییری نداشته‌ایم.

طی سال‌های مختلف اصرار دولت و آموزش و پرورش از یک سو و مخالفت مجلس از سوی دیگر برای تغییر تقویم آموزشی نه‌تنها ثمره‌ای نداشته بلکه  همچنان «مدارس تعطیل شد» پای ثابت اخبار پربازدید جامعه قرار گرفته است. 

تغییر تقویم آموزشی طرحی مسکوت در دولت 

سابقه تغییر تقویم آموزشی حرف امروز و دیروز نیست و سال‌هاست با عناوین مختلف مطرح می‌شود اما تاکنون نتیجه‌ای مثبت عاید جامعه نشده است؛ می‌توان گفت یکی از برنامه‌های دست نخورده و صرفا روی کاغذ در آموزش و پرورش همین تغییر تقویم آموزشی است که هر از گاهی از آن یاد می‌شود، اما گویی یا در ایستگاه دولت یا مجلس متوقف نمی‌شود.

در جدیدترین اظهارنظر محسن حاجی‌میرزایی وزیر آموزش و پرورش در باره رسیدگی به این موضوع گفت که دولت با تغییر تقویم آموزشی موافق است، اما لایحه سال گذشته دولت در مجلس با مخالفت‌هایی از سوی بهارستانی‌ها همراه بود همچنین او به در اختیار داشتن تعیین زمان شروع و پایان سال تحصیلی از طریق آموزش و پرورش اشاره کرد و معتقد بود که این اقدام می‌تواند در تعطیل کردن روز‌های در خلال سال تحصیلی موثر باشد.

بیشتر بخوانید: آخرین جزئیات از لایحه تعطیلات زمستانی مدارس

با وجود این شرایط تغییر تقویم آموزشی همچنان طرحی مسکوت است و پیشروی در اوضاع نیست و این در حالی است که امسال نظام آموزشی بیشترین ضربه را از تعطیلی‌های متعدد متحمل شد، عقب ماندن از برنامه درسی یک بعد، تعیین زمان جدید برای جبران این عقب‌ماندگی‌ها و خسارات مالی که از تعطیلی مدارس در موعد فعالیت ایجاد می‌شود، جزو مشهودترین آثار تعطیلاتی است که گاه در شرایط خود ضرورت داشت، اما مشکل اصلی نبود برنامه‌ریزی برای یافتن راه‌حل قطعی است.

بی‌برنامگی آموزش و پرورش؛ بهارستانی را وارد میدان کرد

آخرین تغییر تقویم آموزشی اوایل دهه ۷۰ بود که با در نظر گرفتن تعطیلات زمستانی برای دانش‌آموزان آن زمان از سوی آموزش و پرورش اعمال شد اما آنچه در آن دوران مشکل‌ساز شده بود متفاوت بودن زمان آغاز سال تحصیلی در چند سال مختلف و وجود نظام بسیار متمرکز در آموزش و پرورش بود و همین موضوع کفایت می‌کرد تا نهاد مربوطه دیگر به هدف ساماندهی شرایط، به میدان بیاید و در این زمان بهارستانی‌ها وارد عمل شدند.

میر حمایت میرزاده سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در گفت‌و‌گو با خبرنگار حوزه آموزش و پرورش درباره ماجرای تغییر تقویم آموزشی و مخالفت مجلس با واگذاری اختیار تعیین زمان شروع و پایان سال تحصیلی به آموزش و پرورش گفت: سال گذشته در لایحه‌ای از سوی دولت به مجلس ارائه شد که بر اساس آن مسائلی همچون تعطیلات زمستانی و تغییر تقویم آموزشی مورد توجه بود و مجلس با بخش‌هایی از این لایحه موافقت نکرد.

او ادامه داد: حوالی دهه ۷۰ تعیین زمان شروع و پایان سال تحصیلی به آموزش و پرورش واگذار شده بود که طی سال‌های مختلف زمان آغاز سال تغییر می کرد و این موضوع باعث نارضایتی والدین و دستگاه‌های دولتی شده بود چرا که برنامه‌ریزی دقیق را سلب می‌کرد و به همین دلیل از آن زمان به بعد مجلس عهده دار تعیین زمان شروع و پایان زمان سال تحصیلی شد تا چنین مشکلاتی ایجاد نشود.

شروع و پایان سال تحصیلی نیازمند برنامه‌ریزی دقیق 

سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس تصریح کرد: شروع و پایان سال تحصیلی باید زمان مشخصی داشته باشد تا دیگر دستگاه‌ها امکان برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های خود داشته باشند که از جمله مهمترین برنامه‌های می‌توان به برگزاری آزمون‌های سراسری اشاره کرد،‌به همین دلیل در مصوبه سال گذشته دولت مبنی بر تغییر تقویم آموزشی به دلیل مشخص نبودن برنامه دقیق آموزش و پرورش مجلس با آن مخالفت کرد.

میرزاده گفت: اگر آموزش و پرورش یا دولت موافق تغییر تقویم آموزشی است باید برنامه‌ریزی دقیق در این مورد را به مجلس اعلام کند و صرفا در اختیار قرار دادن زمان شروع تا پایان سال تحصیلی به  آموزش و پرورش کفایت نمی‌کند.

او در پاسخ به این پرسش که آیا امسال دولت یا آموزش و پرورش برای تغییر تقویم آموزشی طرح یا لایحه‌ای به مجلس داده است ‌یا خیر، بیان کرد: تا کنون پیشنهاد یا طرحی از سوی دولت به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نرسیده است که در این مورد اظهار نظر کنیم.

جایگاه دانش‌آموز در تعطیلی مدارس کجاست؟!

هرچند آموزش و پرورش مسائل ریز و درشت بسیار داردکه هریک در جای خود حائز اهمیت است، اما در این میان آنچه بیش‌تر رسانه‌ای شده و جامعه را نسبت به آن حساس ساخته است، چند سرخط پر تکرار مانند سرانه دانش اموزی ومدارس، حقوق معلمان، شیر، معوقات، حق‌التدریس، خرید خدمات آموزشی وغیره  است.

با وجود این شاید بتوان گفت، یکی از مسائل مغفول، حاشیه‌ای و از نظر بعضی‌ها درجه چندم آموزش و پرورش، «جایگاه دانش آموز درمنظومه تعطیلات آموزش وپرورش» است.

ابراهیم محمدی مدیرکل پیشین امور فرهنگی و هنری در این باره به خبرنگار حوزه آموزش و پرورش گفت: واقعیت این است که آموزش و پرورش به‌دلیل اشتغال به برخی مسائل به ظاهر مهم، از این مسئله مهم غفلت کرده و فراغت دانش‌آموزان راکه یکی اصلی‌ترین مسائل در آموزش و پرورش می‌باشد مورد بررسی و چاره‌اندیشی جدی قرار نداده است.

او ادامه داد: به عقیده بسیاری از صاحب نظران، فراغت اولین عامل آسیب رسان و ضد تربیتی و آموزشی است و دستگاه آموزش و پرورش، اولین نهاد در پاسخگوی به این مسئله است.

محمدی با اشاره به اینکه پرونده فراغت دانش‌آموزی به‌نحوی با مدیریت تعطیلات مدارس گره خورده است، تصریح کرد: این پرونده نیازمند بررسی، تحلیل و ارزیابی علمی و تربیتی است و شاید خود به یک پژوهش علمی و میدانی گسترده‌ای نیازمند باشد؛ برای مدیریت فراغت دانش‌آموزی لازم است، نگاه منظومه‌ای به مسئله داشته واز طرح‌ها وبرنامه‌های کاریکاتوری پرهیز شود.

مدیرکل پیشین امور فرهنگی و هنری تصریح کرد: بنظر میرسد تعطیلات زمستانه که از دیرباز در محافل کارشناسی طرح و در خروجی‌های رسانه‌ای تحلیل می‌شود، نه تنها مزاحمتی با فرایند جاری آموزش ندارد بلکه به تجدید انرژی و تنفس در خلال دو نیم سال تحصیلی انجامیده و آمادگی را در معلمان و دانش‌آموزان تقویت می‌کند، همچنین این اقدام ضمن تجدید انرژی در نیمه سال تحصیلی از تعطیلی کسالت‌آور و خسته‌کننده تابستان وبه تبع آن فراغت زیانبار وآسیب زای آن خواهد کاست.

بیشتر بخوانید: تمهیدات آموزش و پرورش برای تحرک دانش‌آموزان در روز‌های آلوده

ساعات آموزشی مدارس نیازمند تغییر است

آموزش و پرورش همانند خانواده، باید مدرسه را به‌عنوان خانه دوم از امنیت روانی و جذابیت فرهنگی، آموزشی، هنری، تربیتی و ورزشی برخوردار کند بر همین اساس مدیرکل پیشین امور فرهنگی و هنری معتقد است که در واقعیت  مدارس امروز ما به‌دلیل انحصار گری در آموزش و انحصار پرورشی در چند فعالیت نخ نما عملاً از تربیت دینی، اجتماعی و غیره  دور مانده‌اند.

او ادامه داد: آموزش فشرده و تعطیلی نیمه اداری مدارس و پدیده پنجشنبه‌ها اولیاء را عملاً در مقابل هجوم ابزار و زمینه‌های ضد فرهنگی و تربیتی بی دفاع کرده است؛ این در حالی است که مدرسه نه اداره است و نه شرکت و به قاعده نمی‌تواند مثل این دست مجموعه‌ها ساعت ۱۲ تعطیل شود؛ بلکه باید نسبت به فراغت ضمن تحصیل احساس مسئولیت بیشتری کرده و همپای خانواده برای تربیت فردی و اجتماعی آنها  چاره‌اندیشی کند.

محمدی بیان کرد: اگر جای وزیر بودم همانطور که بسیاری از کشور‌های پیش رفته نسبتا به آینده تربیت فکری و مهارتی دانش‌آموزان حساس ونگرانند ساعت کاری مدارس را تا ۱۶ افزایش می‌دادم و باسامان دهی درست و نیاز محور از ظرفیت معاونان و مربیان پرورشی، ورزشی و هنری  برای فراغت‌های غیرآموزشی استفاده می‌کردم که البته سامان دهی مربیان برای فعالیت‌های میدانی و چیدمان برنامه با لحاظ کردن ظرفیت و زمینه‌های سنی و جنسیتی و مشارکت‌پذیری اولیا ضرورت دارد.

بیشتر بخوانید: تعطیلی مدارس؛ تدبیر مدیران بی تدبیر شهری برای آلودگی هوا

تعطیلات طولانی تابستانی ثمره‌ای ندارد

در شرایط فعلی تقویم آموزشی نکته بسیار مهم  و قابل تامل تعطیلات طولانی و فراغت تابستانی دانش‌آموزان است که اغلب در این ایام برنامه‌های در نظر گفته شده برای دانش‌آموزان جز با محوریت آموزشی، جنبه تربیتی چندانی را دنبال نمی‌کند.

محمدی در این باره  اظهار کرد:  واقعیت این است که فراغت در سال‌های اخیر به‌دلیل مرجعیت فضا‌های مجازی معنا و مفهومی خاص پیدا کرده و به دیگر عبارت مدیریت فراغت دانش‌آموزان در مواجهه با مزاحمت‌ها و اختلالات؛ امری سنگین و طاقت‌فرسا شده است؛  ۱۲ سال فراغت سه ماهه، ۱۲ سال فراغت ضمن تحصیل و پنجشنبه‌های مهربانی! که جز اسم، مفهومی  از آن نماند؛ خود بهترین فرصت و ظرفیت برای تجهیز دانش‌آموزان به انواع توانایی‌های فردی، اجتماعی و به‌ویژه مهارت‌های کارافرینی واقتصادی است.

در این شرایط پیشنهاد می‌شود وزارت آموزش و پرورش با کمک نهاد‌های مسئول دبیرخانه دائمی و فعال فراغت دانش‌آموزان را با هدف مهندسی و پشتیبانی ایجاد کند؛ فراغت در وضع جاری که از سابقه‌ای طولانی برخوردار است، درد چندانی از مشکلات عدیده فردی و اجتماعی جامعه هدف و خانواده درمان نکرده و مشکلی را از سر راه زندگی آنان برنداشته است.

نگاه منظومه‌ای به فراغت ضمن تحصیل و تابستان دانش‌آموزی و نیز تقویت مهارت‌های مناسب برای دانش‌آموزان در مقاطع سه گانه و تعریف قالب و چارچوب هدف‌مندو کارنامه‌ای، از الزامات این طرح است؛ موضوعی که نگاه کارشناسی به تغییر تقویم آموزشی می‌تواند محقق شود.

انتهای پیام/