به گزارش حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان،سمپوزیوم یک روزه میکروبیوم که امروز (سه شنبه، ۱۷ دی) در دانشگاه علوم پزشکی تهران برگزار شد.
در این سمپوزیوم باقر لاریجانی، نایب رئیس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر و رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران با بیان اینکه دانش میکروبیوتا از حوزههای نوین دانشی است که میتواند تغییرات شگرفی در دانش پزشکی به وجود بیاورد، گفت: بدن انسان بیش از ۱۰۰ تریلیون باکتری دارد که در انواع عملکردهای متابولیکی بدن انسان نقش دارند.
لاریجانی با بیان اینکه تمام باکتریها بیماری زا نیستند، گفت: برخی باکتریها در بدن انسان نقشهای حیاتی بر عهده دارند و حتی مقاومت بدن را در برابر بیماریها بالا میبرند.
او با اشاره به اینکه تعداد سلولهای میکروبی بدن انسان ۱۰ برابر بیشتر از سلولهای انسانی است،گفت: ۹۹ درصد ژنوم انسان بین افراد مشابه بوده، در حالی که کمتر از ۲۰ درصد از میکروبیژنژنوم مشابه است.
نایب رئیس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر به تاریخچه دانش میکروبیوتا اشاره کرد و گفت: در سال ۱۹۹۰، پروژه ژنوم انسانی برای درک ژنتیک و در سال ۲۰۰۷، پروژه میکروبیوم انسانی برای درک رابطه بین تغییرات میکروبی و بیماریهای مختلف در ۲ مرحله انجام شد.
او به نقشهای محافظتی و متابولیکی میکروبهای انسانی اشاره کرد و گفت: میکروبیوتا عملکردهای مختلفی در بدن دارد از جمله تعدیل چگالی توده استخوانی، تنظیم ذخیره چربی، توسعه سیستم ایمنی بدن، بیوسنتز ویتامینها و اسیدهای آمینه، متابولیسم داروها، تنظیم سیستم عصبی، هضم غذا و مقاومت در برابر بیماری ها.
رئیس پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم به وجود میکروبیوتا در نقاط مختلف بدن انسان اشاره کرد و گفت: در دستگاه تنفس متناسب با میزان اکسیژن و PH محیط ترکیب میکروبها متفاوت است.
او تصریح کرد: ترکیب میکروبی در مراحل مختلف زندگی متفاوت است، که این تفاوت به دلیل شیوه زندگی، تغذیه، داروها و عوامل دیگر ایجاد میشود.
بیشتر بخوانید: سم کشنده بوتالیوم موجود در غذا را بشناسید
او از انجام پروژههای تحقیقاتی مختلف در پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران در خصوص میکروبیوتا خبر داد و گفت: این پژوهشها حاکی از تفاوت میکروبیوم افراد چاق و لاغر است و ترکیب میکروبی در جمعیت ایران همانند دیگر کشورها نیست. ترکیب میکروبیوم انسانی در طی چند دهه اخیر به دلیل عوامل مختلفی از جمله بهداشت آب، سزارین، استفاده از آنتی بیوتیک ها، کاهش شیردهی، افزایش بهداشت، استفاده گسترده از مواد شوینده و ... بسیار تغییر کرده است.
لاریجانی با اشاره به تعامل مغز با اندامهای بدن و اثر آن بر میکروبیوم توضیح داد: میکروبیوتا از طریق مکانیسمهای مختلفی از قبیل سیستم ایمنی، مسیرهای عصبی و غدد درون ریز و سیستم عصبی روده با مغز تعامل دارد.
او از شناخت ارتباط اختلالات میکروبی با برخی بیماریهای غیرواگیر گفت: از جمله این بیماریها میتوان دیابت، چاقی، پوکی استخوان، اختلالات تیروئید، اختلالت اسکلتی، آلرژی، اوتیسم، آلزایمر، بیماری پانکراس، انسفالوپاتی کبدی و بیماریهای التهابی روده را نام برد.
نایب رییس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر بیان کرد: تلاشهای بی شماری برای درمان این بیماریها از طریق استفاده از پروبیوتیکها با هدف رفع عدم تعادل ایجاد کننده التهاب در میکروبیوتای روده انجام شده است.
او افزود: عدم تعادل میکروبی میتواند منجر به فرآیندهای مختلف سرطان زا در دستگاه گوارش شود. همچنین مشکلات میکروبیوتای روده در تشکیل سنگهای صفراوی نیز نقش دارد، به نحوی که موجب ترشح غیر طبیعی کلسترول و اسیدهای صفراوی، افزایش فشارخون روده و التهاب مزمن میشود.
لاریجانی با اشاره به داروی متفورمین به عنوان یکی از درمانهای دیابت نوع ۲، گفت: مکانیزم عمل این دارو هنوز مشخص نیست، ولی اخیراً میکروبیای روده به عنوان یک سایت بالقوه عمل متفورمین پیشنهاد شده است.
او از اثر میکروبیوم در متابولیسم استخوانی و ایجاد پوکی استخوان گفت: میکروبیوتای روده در ترکیب هورمونهای تیروئید نقش دارد و در پژوهشها نشان داده شده که متابولیتهای میکروبی ممکن است از طریق تعدیل سیستم ایمنی بدن در بیماریهای خود ایمنی تیروئید نقش داشته باشند.
نایب رئیس کمیته ملی بیماریهای غیرواگیر با اشاره به تاثیر میکروبیای دستگاه گوارش در بیماریهای آلرژیک گفت: میکروبیوتیک نابالغ بلوغ مناسب سیستم ایمنی را به تأخیر میاندازد و دنباله طبیعی رویدادهایی را که باعث پیشرفت تحمل ایمنی میشوند، مختل میکند. این عدم تحمل باعث افزایش حساسیت و حساسیت آلرژیک میشود.
او با ذکر شواهدی از پیوند بین میکروبیای روده و اوتیسم گفت: مشاهده شده که در بیماری اوتیسم، شروع بیماری اغلب به دنبال درمان ضد میکروبی است، ناهنجاریهای دستگاه گوارش اغلب در شروع اوتیسم وجود دارد و همچنین علائم اوتیسم را میتوان با درمان وانکومایسین خوراکی کاهش داد.
مشاور عالی وزیر بهداشت دمانس یا زوال عقل را یک مسئله رایج در ایران ذکر کرد و گفت: اصلاح میکروبیوم روده ممکن است یک هدف مفید برای پیشگیری از زوال عقل باشد. با این حال، رابطه جمعیت میکروبی روده و زوال عقل هنوز کاملاً روشن نشده است.
لاریجانی از پژوهشهای صورت گرفته برای تجویز داروها باتوجه به میکربیوم انسانی سخن گفت و اظهار کرد: تحقیقات حوزه میکروبیوتا در ایران رو به گسترش است و مطالعات نشان میدهد در آینده گزینههای درمانی بسیاری از بیماریها به مداخلات مبتنی بر میکروبیوم متکی است.
انتهای پیام/