به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم، درود بر مردم خاستگاه انقلاب، شهر خون و قیام، قم، که در نوزدهم دی ماه سال ۵۶، حماسه‌ای بزرگ خلق کردند، روزی که یادآور حماسه‌ی باشکوه در تاریخ انقلاب اسلامی ایران و نماد وفاداری مردم در مسیر ولایت بود که یک سال بعد منجر به پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی ایران شد.

گرامی باد یاد شهیدان و ایثارگران این حماسه‌ همیشه جاوید.

تجدید بیعت هر ساله مردم قم با رهبر معظم انقلاب

مردم انقلابی، ولایتمدار و با بصیرت قم به رسم هر ساله در ۱۹ دی به دیدار رهبر معظم انقلاب می‌روند و حماسه قیام مردم قم در ۱۹ دی سال ۵۶ را گرامی می‌دارند.

دیدار مردم قم با رهبر معظم انقلاب برای سی امین سال متوالی امسال به دلیل همزمانی ۱۹ دی ماه با سالروز شهادت حضرت زهرا (س) یک روز زودتر و روز چهارشنبه ۱۸ دی ماه انجام شد.

مردم قم همه ساله در این دیداربا ولی امر مسلمین تجدید بیعت و با آرمان‌های امام راحل (ره) تجدید میثاق می‌کنند.

رهبر معظم انقلاب در جمع هزاران نفر از مردم قم قیام نوزده را یک عمل به هنگام و برگرفته از بصیرت مردم دانسته اند و گفته اند :اگر یه روز دیرتر یا زودتر این قیام عظیم اتفاق می افتاد آن تاثیر لازم را نداشت و حضور به هنگام مردم در صحنه‌های مختلف رمز بقای انقلاب اسلامی است.

 ایشان فرمودند:واقعا باید از مردم قم، از جوان‌های قم که این حرکت عظیم را به راه انداختند، این نقطه‌ عطف تاریخی را به وجود آوردند که هرگز فراموش نخواهد شد، تمجید کرد؛ در این شکّی نیست. قم همان جایی است که سرچشمه‌ای شد برای یک شطّ جوشان حرکت و مقدّمه‌ای شد برای آن دریای متلاطم انقلاب که کار کوچکی نبود. قم شهر انقلاب است، مرکز انقلاب است، مادر انقلاب است.

رهبر معظم انقلاب:غیرت دینی و ایمان دو کلید واژه اصلی قیام ۱۹ دی

رهبر معظم انقلاب  دیروز در جمع هزاران نفر از مردم قم گفتند:این مراسم چهل سال است که هر سال با عظمت برگزار می‌شود، مردم سراسر کشور چشمشان به مردم قم است، در روز ۱۹ دی به مناسبت آن حادثه مهم و تاریخ ساز.

ایشان فرمودند:درباره ۱۹ دی، باید فکر کنیم، درس بگیریم اکثر شما آن روز نبودید و آن روز را ندیدید، لکن آن روز خاطره اش زنده است و باید از آن درس بگیریم، گذشته باید همیشه راهنما و چراغ راه آینده باشد.

رهبر معظم انقلاب گفتند:قضیه ۱۹ دی این جور بود که به خاطر دفاع از مقابل مرجعیت رهبر عظیم شان انقلاب حضرت امام خمینی رضوان الله تعالی علیه که آن زمان در کشور نبودند، مردم قم آمدند برای دفاع از ایشان در قابل نیرو‌های مسلح رژم طاغوت سینه سپر کردند.

ایشان ادامه دادند: همین حرکتی که در آن روز فقط به خاطر ایمان و غیرت دینی از سوی مردم انجام شد، خدای متعال برکت داد و پشت سر هم اربعین‌ها مردم را کشاند و منتهی شد به قیام عظیم ماه بهمن سال ۵۷. همین حرکت تعدادی از مردم با اخلاص قم چنین انقلاب عظیمی را کلید زد، البته عوامل زیادی وجود دارد، اما مهم این است که سر آغاز حرکت اقدام مردمی از روی ایمان و اقتدار مردم بود.

رهبر معظم انقلاب عنوان کردند: غیرت دینی و ایمان دو کلید واژه اصلی در قیام ۱۹ دی است،این دو مولفه منشأ تحول در ایران و منطقه شد و شاید در جهان که در آینده باید قضاوت کرد.

حضور مردم در راهپیمایی ۹ دی در اعتراض به حرمت شکنی‌های سال ۸۸ با عنوان روز بصیرت میان امت با ولایت نامگذاری شده است و در استان قم از ۹ دی تا ۱۹ دی که سالروز قیام مردم قم علیه رژیم ستم شاهی در سال ۵۶ است دهه بصیرت نامگذاری شده است.

به گفته قائم مقام شورای هماهنگی تبلیغات اسلامی کشور شعار دهه بصیرت امسال(۹ دی تا ۱۹ دی)«نهم دی مظهر بصیرت، ولایتمداری و عبور از فتنه‌ها»بود.

در روز نهم دی ماه سال ۸۸ مردم سراسر کشور در اعتراض به فتنه ایجاد شده از سوی دشمنان اسلام پس از انتخابات دوره دهم ریاست جمهوری به خیابان‌ها آمدند و حضور حماسی خود را در دفاع از نظام و انقلاب به نمایش گذاشتند؛ نهم دی ماه از آن پس به نام روز میثاق امت با ولایت و از نهم تا ۱۹ دی ماه به نام دهه بصیرت نامگذاری شد.

قیام ۱۹ دی حماسه ای از جنس بصیرت

قیام ۱۹ دی مردم قم هم چون خورشیدی در سرمای زمستان ۵۶، گرمایی دوباره به نهضت انقلاب اسلامی ایران بخشید،روزی که پایه‌های استبداد و استعمار با بصیرت مردم انقلابی و همیشه در صحنه قم در هم شکسته شد و نوید بخش پیروزی حق بر باطل و آغاز درهم پیچیدن طومار ۲ هزار و ۵۰۰ ساله نظام شاهنشاهی بود.

آری حماسه‌ ۱۹ دی سال ۱۳۵۶ یادآور قیام خونین مردم خاستگاه انقلاب و تجلی گاه بصیرت مردمی در حمایت از ولایت فقیه است.

‏دی ماه از نیمه گذشته بود که صدای شعار مردم قم در برابر شلیک هر گلوله، نشان از ایستادگی و مقاومت حق در برابر باطل بود.

تاریخ را باید از قدیمی ترها پرسید،به چهار راه شهدا قم رفتیم جایی که قیام نوزده دی ماه سال ۵۶ از این جا شکل گرفت، با تعدادی از شاهدان عینی،کسانی که از نزدیک آن روزهای سخت مبارزه را درک کردند به گفت و گو پرداختیم.

قیام تاریخ ساز ۱۹ دی از زبان شاهدان عینی

یکی از بازاری ها‌ی قم در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم،گفت: ۱۹ دی سال ۵۶ همه جا بحث درباره مقاله و توهین به حضرت امام در روزنامه اطلاعات بود، زن و مرد، بچه و بزرگ از اهانت رژیم به امام صحبت می‌کردند و برایمان بی احترامی به امام اصلا قابل تحمل نبود، باید جلوی رژیم می‌ایستادیم.

او ادامه داد: بازار‌ها را تعطیل کردیم، مردم دکان‌ها و مغازه‌های خود را بستند، در مغازه را که بستیم ماموران رژیم شاه با چوب به در مغازه‌ها می‌زدن که مغازه‌ها را باز کنید.

آقایی هفتاد و شش ساله گفت:من آن زمان بیست و پنج ساله بودم، توهین به مرجع تقلید، کسی که فریاد مستضعفان را سر می‌دهد، قلوب مردم را جریحه دار کرد، آن روز‌ها ما جان خود را در کف دستمان گذاشتیم، باید از اسلام دفاع می‌کردیم، این مقاله به اسم احمد رشیدی مطلق نوشته شد که اصلا وجود خارجی نداشت، در واقع خود شاه دستور داده بود مقاله بنویسند، اما خودش جرات نداشت مستقیما به امام توهین کند.

یکی از بازاری های دیگر قم گفت:آن روز ماموران  به مردم شلیک می‌کردند و برای ترساندن مردم شیشه بانک‌ها را شکستند،برای کسب تکلیف به منزل آیت الله نوری همدانی از مراجع رفتیم.

او  در ادامه بیان کرد: رژیم  مجروحین را بازداشت می‌کرد، عده‌ای از پزشکان و پرستاران در راه و خط امام به مجروحین در منازل کمک می‌کردند، آن روز‌ها با هم همدل بودیم.

یکی از چاپخانه داران قدیمی قم با اشاره به روز حادثه خونین نوزده دی و حمله‌ی رژیم پهلوی به مردم گفت:نوزده دی آن سال مراسم ختم برادرم بود از مراسم که بیرون آمدم دیدم طلاب با ماموران درگیر شدند و کف چهار راه شهدا پر از عمامه و کفش طلبه‌ها شده بود، طلبه‌ها سلاح که نداشتند با نیرو‌های حکومتی درگیر شدند.

فضای بازسیاسی، ارمغان کارتر برای سقوط شاه

ظهیری، پژوهشگر تاریخ و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم،اظهار کرد:برای علت شکل گیری قیام تاریخی ۱۹ دی ۵۶ باید ابتدا به شرایط و فضای جامعه در آن سال‌ها پرداخت، فضای باز سیاسی اصطلاحی است که به شرایط سیاسی ایران از زمستان ۵۵ تا سقوط رژیم شاهنشاهی گفته می‌شود.

او افزود:این دوره که با پیروزی جیمی کارتر و شکست جمهوری خواهان در جریان انتخابات ریاست جمهوری آغاز شد، در نهایت به روند سقوط محمد‌رضا پهلوی کمک فراوانی کرد.

این کارشناس تاریخ عنوان کرد:رژیم شاه، فضای باز سیاسی را در پیش گرفته‏‎ ‎‏بود، در این فضا‏‎ ‎‏شخصیت‌های مبارز و انقلابی داخل و خارج کشور نیز ضمن برقراری ارتباط با‏‎ ‎‏امام خمینی (ره) به دامنه تحرکاتشان علیه رژیم افزودند، ساواک و در راس آن سازمان سیا این رفت و‏‎ ‎‏آمد‌ها و تحرکات امام و اطرافیان ایشان را زیر نظر داشت.

ساواک‏‎ با اطلاع ‎‏از موقعیت حاج آقا مصطفی نزد امام، اهمیت ایشان برای تداوم راه امام و انقلاب را به روشنی می‌دانست، اگر ایشان را از میان برمی داشت، امید امام برای استمرار انقلاب با رحلت ایشان از بین می‌رفت.

برگزاری مجالس یادبود حاج آقا مصطفی در سراسر کشور

پس از شهادت حاج آقا مصطفی خمینی که به همراه امام در نجف در تبعید بود، مجالس یادبود متعددی در شهر‌های مختلف برگزار شد، از طرفی برپایی تظاهرات گسترده‌ای علیه رژیم شاه در گوشه و کنار پس از پایان هر مجلس، بار دیگر امام خمینی (ره) را به عنوان رهبر حرکت اسلامی در جامعه مطرح شد که شتاب خاصی به حرکت انقلاب اسلامی بخشید. از این رو دستگاه حاکم و به ویژه محمد رضا شاه بر آن شد تا با اهانت به ساحت امام (ره) چهره‌ی ایشان را در انظار عمومی تخریب و با نوشتن مقاله‌ای صراحتا به شخص ایشان توهین کند.

انتشار مقاله اهانت آمیز ایران و استعمار سرخ و سیاه

هفدهم دی ماه سال ۵۶ ، یک هفته پس از سفر کارتر به ایران و سرمستی شاه از حمایت آمریکا از حکومتش و در سالروز كشف حجاب رضاخانی، مقاله ای تحت عنوان ایران و استعمار سرخ و سیاه به دستور شاه با امضای مستعار احمد رشیدی مطلق در روزنامه اطلاعات مقاله توهین‌آمیزی را علیه امام،‌ روحانیت و مقدسات اسلامی منتشر كرد.

این مقاله که در آن به ساحت امام خمینی(ره) ، مرجع بزرگ شیعه و برخی مقدسات اهانت شده بود، بی‌حجابی مورد ستایش قرار گرفته بود و حجاب كهنه‌پرستی و ارتجاع سیاه معرفی و قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲ توطئه ی استعمار سرخ و سیاه اعلام شده بود.

تلاش رژیم شاه برای تضعیف جایگاه مرجعیت دینی

ظهیری، پژوهشگر تاریخ و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت و گو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم،در خصوص علت توهین شاه به امام خمینی(ه)اظهار کرد: انقلاب اسلامی بر پایه یک نظام گفتمانی و اسلام شیعی شکل گرفت که در این گفتمان رابطه بین عالمان دینی و مردم مبتنی بر تقلید و مقلد بود.

اوافزود: تجربه تاریخی نشان داده بود از نهضت تنباکو تا کنون بیشتر جنبش‌هایی که در ایران علیه رژیم‌های قاجاری و پهلوی اتفاق افتاد، نقش علما بسیار برجسته بود.

ظهیری عنوان کرد: بعد از قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲، رژیم شاه برای خنثی نمودن حرکت اسلامی مردم، امام را تبعید کرد و از سال ۵۶ به نوعی اعتراضات عمومی به رژیم شکل گرفته بود از این رو حمله به جایگاه روحانیت در دستور کار رژیم ستم شاهی قرار گرفت.

این پژوهشگر تاریخ و عضو هیئت علمی دانشگاه عنوان کرد: در طول تاریخ دشمنان اسلام همواره سعی در جدایی میان مردم و روحانیت داشتند، رژیم پهلوی هم برای جلوگیری از انقلاب مردمی دنبال راه حل بود به سراغ مرجعیت دینی رفت تا با اهانت به شخص امام جایگاه مرجعیت را تضعیف کند، اما این عمل نتیجه عکس داد و مردم در حمایت از امام به پا خواستند.

واکنش شدید طلاب و مردم قم به مقاله اهانت آمیز /حرکت به سمت بیوت مراجع تقلید

انتشار این مقاله اهانت آمیز موجی از خشم و نفرت را در قلوب مردم برانگیخت، قم نخستین فریاد‌ها را در واکنش به چاپ این مقاله که در آن به مرجع بزرگ تقلید اهانت شده بود در ایران آن روز بلند کرد.

روز هجدهم دی، درس‌های حوزه علمیه قم تعطیل شد، طلاب حوزه علمیه قم در واکنش به مقاله توهین آمیز با رفتن به منازل مراجع، اعتراض خود را به رژیم شاه اعلام کردند.

نیرو‌های امنیتی در ابتدا با یورش به صف تظاهرکنندگان، سعی در جلوگیری از رفتن نمودند، اما با مقاومت طلاب که با سنگ و آجر و چوب، مقابله می‌کردند، مواجه شدند.

برنامه تظاهرات علیه رژیم و رفتن به منازل مراجع، تا ظهر روز هجدهم دی ادامه یافت.

تظاهرات گسترده در روز نوزده دی

تظاهرات مردم قم در روز ۱۹ دی شکل گسترده تری به خود گرفت، در این روز حوزه علمیه تعطیل شد، بازاریان به جمعیت معترض پیوستند و به این ترتیب موجی از اقشار مختلف مردم، در مقابل مدرسه خان و میدان آستانه تجمع کردند.

معترضان، در منازل بزرگان حوزه از جمله حضرات آیات یزدی، مکارم شیرازی و وحید خراسانی تجمع کردند، مراجع عظام ضمن محکوم نمودن اهانت به حضرت امام خمینی، مرجع عالی قدر شیعه، مردم را به اتحاد در برابر دشمن دعوت می‌کردند.

حرکت طلاب و تظاهرکنندگان ادامه یافت تا اینکه هنگام ظهر جمعیت پراکنده شدند و برای ساعت سه بعدازظهر قرار گذاشتند که به منزل آیت‌الله حسین نوری بروند.

هنگام غروب روز دوشنبه نوزدهم دی ماه، جمعیت تظاهرکننده خشمگین، از خیابان صفائیه به طرف چهار راه بیمارستان حرکت کردند.

ماموران رژیم پهلوی به طلاب و مردم حمله‌ور شد و چهار ده نفر در آن روز شهید و یا زخمی شدند.

نتایج حماسه خونین نوزدهم دی ماه مردم قم

حاتمی راد، تحلیلگر مسائل سیاسی و عضو هیئت علمی دانشگاه در گفت و گو با خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازقم، با بیان این که هر کجا نهضت عظیمی شکل گرفته، روحانیت راستین در پیشاپیش آن نهضت‌ها در حرکت بوده گفت:روحانیت همواره در طول تاریخ در حرکت جامعه نقش مؤثر و خلاقی داشته است.

او با بیان این که قیام نوزده دی ماه ریشه در قیام پانزدهم خرداد دارد، افزود:بعد از قیام پانزده خرداد ۱۳۴۲، رژیم شاه برای خنثی نمودن حرکت اسلامی مردم، امام را تبعید کرد و سعی فراوان داشت تا فرد یا تشکیلاتی را جایگزین خلاء وجودی امام بکند؛ تا به این وسیله بتواند از یکسو با ظاهر اسلامی و عوام‌پسند، نظر توده‌ها را از امام منحرف سازد و از سوی دیگر این فرد یا تشکیلات خطر چندانی برای حکومت ایجاد نکند.

این تحلیگر مسائل سیاسی تصریح کرد:شخص شاه و رژیم وی، همواره سعی کردند تا یاد و خاطره امام را از اذهان ملت محو کنند و در این راستا با پخش اعلامیه و شبنامه، به امام توهین می‌کردند.

حاتمی راد در ادامه با توجه به این که دشمنان اسلام در طول اسلام همواره سعی در جدایی میان مردم و روحانیت داشتند، عنوان کرد:در این مقاله‌ موهن سعی شده بود، به طور زیرکانه‌ای روحانیت به دو دسته تقسیم شود تا میان این قشر اختلاف بیندازند.

این تحلیلگر سیاسی گفت:حماسه نوزده دی بیش از هر چیز پوشالی بودن شعار حقوق بشر کارتر و فضای باز سیاسی شاه را به مردم ایران نشان داد.

او ادامه داد:این قیام نشان داد، شاه از حرکت سیاسی به رهبری روحانیت و در راس آن‌ها امام خمینی (ره) تهدید بزرگی علیه حاکمیت خود می‌داند.

حاتمی راد گفت:پس از این قیام شعار مرگ بر شاه، شعار اصلی مردم شد و به روند پیروزی انقلاب اسلامی سرعت بخشید.

‏او بیان کرد:حماسه نوزدهم دی ماه، نقطه عطفی در تاریخ مبارزات انقلاب اسلامی شد، چرا که با برگزاری مراسم چهلم شهدای این قیام خونین در نقاط مختلف ایران، دامنه انقلاب فراگیر و در ۲۲ بهمن سال ۵۷ به رهبری امام خمینی (ره) منجر به سرنگونی رژیم دو هزار و پانصد ساله‌ شاهنشاهی شد.

تاریخ مبارزات انقلاب اسلامی یادآور بصیرت مردمی است که از دیروز تا امروز در حمایت از ولایت فقیه لحظه‌ای تردید نکردند، قیام نوزده دی ماه جلوه‌هایی از بصیرت را در همیشه تاریخ به یادگار گذاشت.

اکنون که چهل و دو سال از این حادثه بزرگ می‌گذرد، مردم با بصیرت هر چه تمام‌تر پای آرمان‌های نظام اسلامی ایستاده اند و نشان دادند در حمایت از مرجعیت دینی خود تا پای جان می‌ایستند و این خود رمز ماندگاری انقلاب اسلامی است.

گزارش از زهره شعبانی

انتهای پیام/ش