به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، اهدای خون اقدامی بسیار خداپسندانه و در عین حال پرفایده است که نه تنها فرد اهداکننده از آن سود می‌برد و از خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها در امان می‌ماند بلکه با انجام این کار می‌تواند به نجات افرادی که به دلایل مختلف از جمله بیماری نیازمند خون هستند نیز کمک کند.

بسیاری از بیمارستان‌ها و مراکز پزشکی با استفاده از خون اهدا شده جان بیماران خود را نجات می‌دهند. هر ساله بیش از هزاران نفر برای زنده ماندن وابسته به دریافت خون و یا محصولات خون اهدا شده، هستند. ابتلا به برخی بیماری‌های خاص می‌تواند به سرعت موجب کاهش سطح خون این افراد شود؛ در واقع این بیماران بدون در اختیار داشتن خون کافی قادر به دریافت اکسیژن به میزان کافی نیستند و این مشکل در نهایت منجر به مرگ آنها می‌شود.

واکنش‌ها به یک توئیت پرحاشیه

با وجود اعلام‌های مکرر سازمان انتقال خون، اما همچنان ذخائر خونی با مشکل کمبود مواجه هستند و در این بین هستند افراد سودجویی که با انتشار توئیت‌های دروغین در خصوص سلامت خون های اهدا شده و یا سوالات ضروری که قبل از اهدا از داوطلبان پرسیده می شود، اقدام حاشیه سازی و فریب برخی کاربران و در نتیجه منصرف کردن آنها از مراجعه به مراکز انتقال خون می‌شوند.
اخیرا توئیت‌هایی در فضای مجازی منتشر شده است که در آن‌ها اشاره شده سازمان انتقال خون از دریافت خون از خانم‌های مجرد که دارای روابطی خارج از چارچوب هستند جلوگیری می‌کند و در مواردی مشابه سلامت خون های اهدایی را زیر سوال برده اند.

این در حالی است که در همه جای دنیا و نه فقط ایران قبل از اینکه فرد داوطلب اقدام به اهدای خون کند، به منظور راستی آزمایی و اطمینان از سلامت اولیه خون اهدایی، فرم‌هایی را به فرد داوطلب می‌دهند و از او پرسیده می‌شود که بعد از انجام خون گیری، برای مصرف بیماران انجام شود یا خیر؟ همچنین اگر فرد رفتار پرخطری داشته باشد، اما بنا به دلایلی از بازگو کردن آن خودداری می‌کنند، به راحتی می‌تواند آن را در فرم مربوطه اعلام کند تا خون دریافتی از چرخه مصرف خارج شود؛ البته این موضوع تنها مختص بانوان نیست.

در این میان بسیاری از کاربران فضای مجازی نیز با انتشار توئیت هایی سعی در آگاهی بخشیدن هرچه بیشتر و جلوگیری از موج سواری افراد ناآگاه و سودجو حول این موضوع شدند.

واکنش مدیرکل انتقال خون استان تهران به یک توئیت پرحاشیه

سید مرتضی طباطبایی مدیرکل انتقال خون استان تهران در گفت و گو با  خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: افراد مجرد که ارتباطاتی خارج از کانون خانواده داشته باشند به مدت یک سال معاف از اهدای خون و سایر فرآورده‌های خونی می‌شوند.

او با بیان اینکه افراد متاهل از این قاعده مستثنی نیستند، افزود: این دسته از افراد نیز مانند گروه اول به مدت یک سال از اهدای خون معاف می‌شوند.

طباطبایی در توضیح دلیل معافیت این افراد گفت: این امکان وجود دارد که آلودگی‌ها پنهان بوده و در نتیجه قابل انتقال به افراد دیگر باشد. به طور کلی کار انتقال خون در ارائه مشاوره بوده و آزمایشات در اولویت بعدی قرار دارند.

او گفت: در اولین گام باید فرد اهدا کننده سالم باشد و سپس اقدام به خون‌گیری و آزمایش شود و قرار نیست که از اهدا کننده‌ای که رفتار پرخطر و ناسالمی دارد خون گرفته شود و این قانون مستثنی ندارد و درباره خانم‌ها و آقایان نیز یکسان است.

بانک خون در وضعیت قرمز

بشیر حاجی بیگی سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: طبق استاندارد‌ها میزان ذخایر خون باید بین ۵ تا ۷ روز باشد تا این حجم خون علاوه بر تأمین خون بیماران خاص بتواند پاسخگوی بیماران بستری در مراکز درمانی باشد.

او گفت: این موضوع ارتباطی به حوادث اخیر ندارد و به‌دلیل شروع فصل سرما اهدای خون طی سه روز گذشته در تهران به ۸۰۰ واحد رسید که بسیار اندک بود.

کمبود ۳ گروه خونی در پایتخت

مدیر کل انتقال خون استان تهران با اشاره به میزان مراجعه مردم به مراکز انتقال خون در سطح استان تهران گفت: همزمان با سرد شدن هوا و آغاز فصل سرما میزان مراجعه مردم به منظور اهدای خون به مراکز انتقال خون کاهش پیدا می‌کند و این مسئله موجب کمبود مقطعی در گروه‌های خونی خواهد شد.
او ادامه داد: در حال حاضر کمبود‌هایی در گروه‌های خونی O منفی، AB مثبت و A مثبت وجود دارد. امیدوارم مردم در کار خداپسندانه اهدای خون مشارکت بیشتری داشته باشند.

سوالی که ممکن است برای بسیاری از افراد پیش بیاید این است که اهدای خون خوب است یا بد؟

در شرایطی که خون اهدا شده برای افراد نیازمند به آن بسیار حیاتی و با اهمیت است، نتایج تحقیقات نیز این موضوع را ثابت کرده است که فرد اهدا کننده نیز قطعا از اهدای خون سود می‌برد.

مزایای اهدای خون

از جمله مزایای انتقال خون می‌توان به سوزاندن کالری، کاهش میزان سطح آهن، کاهش استرس و داشتن احساس رضایت از انجام این کار و همچنین شناسایی بیماری‌های احتمالی در بدن اشاره کرد.

سوزاندن کالری
جالب است بدانید؛ هر بار که فرد داوطلب اقدام به اهدای خون می‌کند، ۶۵۰ کالری را می‌سوزاند.
کاهش استرس و احساس رضایت
اهدای خون موجب می‌شود فرد به این باور برسد که توانسته است بر زندگی دیگران تاثیر مثبتی بگذارد. در واقع با هربار اهدای خون فرد اهدا کننده می‌تواند جان ۳ نفر را نجات دهد و از این طریق احساس خوبی نسبت به انجام آن خواهد داشت و نوعی رضایت از خویش را تجربه می‌کند. علاوه بر این؛ اهدای خون می‌تواند استرس فرد را کاهش دهد.
کاهش سطح آهن
وجود آهن بیش از حد در خون قطعا برای سلامتی افراد مضر خواهد بود چراکه می‌تواند اندام‌های مختلف بدن از جمله کبد و قلب را تحت تاثیر قرار داده و نحوه کارکرد آن‌ها را مختل کند. از این رو با هدای خون می‌توان سطح آهن اضافی بدن را به راحتی کاهش داد.
شناسایی بیماری‌های احتمالی در بدن
انجام یک معاینه فیزیکی ساده و تست خون کوتاه قبل از اهدای خون اولین اقداماتی است که برای فرد انجام می‌شود؛ از این رو فرد اهدا کننده به راحتی می‌تواند از وجود بیماری‌های احتمالی مطلع شود.

معایب اهدای خون

اهدای خون در کنار مزایای خود برخی عوارض را نیز به همراه دارد. اگر این کار به درستی انجام شود، اهدای خون کاملا ایمن خواهد بود و در غیر اینصورت و استفاده مجدد از سرنگ از سوی بانک خون می‌تواند احتمال ابتلای فرد به یک عفونت خونی را افزایش دهد. از جمله عوارض اهدای خون می‌توان به سرگیجه، احساس ضعف، احساس سبکی سر و تهوع اشاره کرد.

گفتنی است؛ علائم ذکر شده معمولاً طی سه روز پس از اهدای خون از بین می رود و فرد به روال عادی زندگی بر می‌گردد.

اقداماتی که قبل و بعد از اهدای خون باید انجام داد

قبل از اهدای خون
معمولا فرد باید قبل از اهدا اقدام به ثبت نام کند و پس از آن سابقه پزشکی خود را در فرم‌های مربوطه ارائه دهد و در نهایت یک معاینه فیزیکی را انجام دهد. انجام این اقدامات به این دلیل است که فرد اهداکننده مبتلا به بیماری‌هایی نباشد که با اهدای خون به سایر افراد نیازمند نیز منتقل کند. در صورت منفی بودن این تست فرد گزینه مناسبی برای اهدای خون خواهد بود.

زمان اهدای خون به طور متوسط ۸ تا ۱۰ دقیقه خواهد بود، اما در صورتی که فرد اقدام به اهدای یک محصول خونی مانند پلاکت یا پلاسما کند، این فرآیند می‌تواند تا ۲ ساعت زمان ببرد.

مصرف صبحانه را فراموش نکنید
مصرف صبحانه قبل از مراجعه به پایگاه اهدای خون از افت قند خون جلوگیری می‌کند و در نتیجه فرد اهدا کننده احساس ضعف نمی‌کند. در صورتی که فاصله زمانی خوردن صبحانه و اهدای خون کم باشد، فرد احساس تهوع شدیدی می‌کند. همچنین در صورتی که فرد از شب قبل و صبح، مقدار زیادی آب بنوشد با مشکلاتی مانند سرگیجه، ضعف و از هوش رفتن در اثر افت فشار خون مواجه نمی‌شود.
بعد از اهدای خون
پس از پایان فرآیند اهدای خون،  فرد اهدا کننده می‌تواند طبق روال گذشته اقدام به خوردن و آشامیدن کند.

بهترین زمان اهدای خون

در تمام ایام سال قطعا نیاز به خون‌های اهدایی وجود دارد. اما توصیه‌ می شود اغلب در زمان‌هایی اقدام به اهدای خون کنید که این نیاز بیشتر از سایر روز‌های عادی است. ایام تعطیل، ماه‌های بسیار سرد یا گرم سال و همچنین ماه رمضان زمان مناسب تری به منظور اهدای خون است چراکه در این مواقع میزان مراجعه کنندگان بسیار پایین است و در نتیجه ذخایر خونی بسیار کم می‌شود.

همچنین در صورتی که شغل و حرفه فرد همراه با فعالیت بدنی سنگین باشد، بهتر است در زمان‌هایی که مشغولیت کمتری دارد و یا در روز‌های تعطیل اقدام به اهدای خون کند.

خوراکی‌هایی که باید قبل و بعد از اهدای خون مصرف کنیم

قبل از اهدای خون
توصیه می‌شود از دو هفته قبل از اهدای خون، مصرف منابع اصلی آهن مانند اسفناج، تخم مرغ و گوشت قرمز را در رژیم غذایی خود بگنجانید. انجام این کار نه تنها برای فرد اهدا کننده مفید است و موجب افزایش سطح آهن خون فرد می‌شود، بلکه خون اهدا شده مفیدتر خواهد بود.
بعد از اهدای خون
بهتر است قبل از اهدای خون از نوشیدنی‌های حاوی کافئین مانند چای و قهوه استفاده نکنید چراکه این خوراکی‌ها موجب افزایش خروج آب از بدن می‌شوند. همچنین باید از مصرف غذا‌های چرب اجتناب کنید چراکه این احتمال وجود دارد که چربی وارد شده به خون، نتیجه آزمایش‌های انجام شده مربوط به بیماری‌های عفونی را تحت تاثیر قرار دهد.

گزارش از راضیه مومنی

انتهای پیام/