سعید محمدی کارشناس ارشد روابط بین المل در گفت‌و‌گو با خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،  با اشاره به گام چهارم ایران و رویکرد طرف‌های اروپایی برجام در قبال آن خاطرنشان کرد: با توجه به خروج یک جانبه آمریکا از توافق هسته‌ای و عمل نکردن دیگر شرکای برجام به تعهدات شان پس از یک سال صبر استراتژیک، تهران به این نتیجه رسید که به تنهایی نمی‌تواند تمام مسئولیت برنامه اقدام مشترک را به دوش بکشد، بنابراین طبق طرحی که از پیش به آژانس بین المللی انرژی اتمی هم ارائه کرد، در مقاطع مشخص زمانی دو ماهه اقدام به کاهش تکالیف هسته‌ای خود کرد تا از این طریق فرصتی نیز برای حفظ برجام فراهم و در نتیجه با هزینه کمتر، سایر شرکا را نسبت به اجرای تعهدات شان مجاب کند.

وی در خصوص انفعال اروپا در مسئله برجام تصریح کرد: متاسفانه پس از برجام طرف‌های اروپایی نه تنها به همه وظایف خود عمل ننمودند، بلکه برخلاف وعده ها، پس از خروج یکجانبه آمریکا از این توافق، حاضر به حمایت و ارائه تضمین‌های لازم جهت مشارکت فعالانه اقتصادی با ایران نشدند. در نتیجه موسسات و شرکت‌های خصوصی آن‌ها علیرغم تمایل زیاد برای همکاری منصفانه با تهران قادر نبودند به طور موثر فعالیت‌های اقتصادی و سرمایه گذاری مستقلی را در کشورمان برقرار کنند.

بی تحرکی شرکای اروپایی ایران برای شکستن سد تحریم‌های ظالمانه آمریکا 

این کارشناس ارشد روابط بین الملل با بیان اینکه در شرایط فعلی تنها ایران هزینه ماندن در توافق هسته‌ای را می‌پردازد، عنوان کرد: با انعقاد برجام تمام تحریم‌ها به واسطه سال‌ها مذاکره برداشته شد، اما هم اکنون شاهدیم که نه تنها این اعمال محدودیت ها، به صورت حداکثری بازگشته اند، بلکه شرکای اروپایی ما هم هیچ تحرکی برای شکستن سد تحریم‌های ظالمانه و تروریسم اقتصادی آمریکا علیه ملت ایران ندارند.

وی افزود: با تمام تلاش‌های آمریکا تاکنون تحریم‌ها تاثیر چندانی بر کشورمان نداشته است. چرا که در چهل سال گذشته توانسته‌ایم از طریق توسعه زیر ساخت‌های فنی تکنولوژیک و با اتکا به دانش بومی در بسیاری از بخش‌ها به خودکفایی نائل گردیم و هم چنان برای استقلال و خود کفایی در تلاش هستیم، بنابراین از این حیث و برخلاف تبلیغات آمریکا تحریم‌های اعمالی بر تهران چندان موثر و فلج کننده نبوده است.

محمدی با اشاره به اینکه در بخش‌های ارتباطی و مبادلات به واسطه این که بنای ما تعامل با جامعه بین الملل و بازار‌های جهانی بوده با محدودیت‌هایی روبرو شده ایم افزود: این امر هم نتوانست اقتصاد ایران را با چالشی عمیق، مواجه نماید.

وی با اشاره به سابقه بد عهدی و عدم سهم پذیری اروپایی ها برای حفظ برجام تصریح کرد: همگام با تلاش برای ارتقا سطح علمی و تکنولوژی داخلی تصمیم مقامات کشورمان در مورد برجام این بود که بر اساس بند‌های ۲۶ و ۳۶ توافق هسته‌ای، ضمن حفظ برجام نسبت به کاهش بخشی از تعهدات هسته‌ای ایران برنامه ریزی صورت پذیرد. درهمین راستا سازمان انرژی اتمی در سه گام گذشته به وظائف خود عمل نمود و در گام چهارم هم بر اساس دستورات رئیس جمهور گازدهی به تعدادی از سانترفیوژ‌های فوردو را عملیاتی کرد.

طرف های اروپایی برجام آینده تعاملات خود با تهران را قربانی منافع کوتاه مدت کردند

این کارشناس بین المللی با اشاره به اینکه فرانسه، انگلیس و آلمان با در پیش گرفتن سیاست‌های خنثی و متناقض، راه دیگری را در این مسیر برای تهران باقی نگذاشتند، عنوان کرد: شرکای اروپایی برجام در راستای منافع کوتاه مدت، منافع بلند مدت خود را هم قربانی و تسلیم مطامع آمریکا کرده اند؛ بنابراین تهران در قبال این رویکرد غیر منطقی اروپا نمی‌تواند ساکت بماند. بر این اساس چنانچه این رویه اروپا ادامه یابد می‌توان انتظار شکست کامل برجام را هم داشت. اما قطعا وقوع چنین امری به نفع ما، اروپا و جامعه جهانی نخواهد بود، زیرا برجام وزنه‌ای برای تامین صلح و امنیت بین المللی است.

محمدی خروج آمریکا از برجام و تحمیل تروریسم اقتصادی از طرف آن و تبعیت اروپا از آن را همانند سرابی فاقد کارآیی و نتیجه ارزیابی و تاکید نمود: این تصمیمات بر اساس اطلاعات و محاسبات نادرست در سطح مدیریت ارشد واشنگتن اتخاذ شد تا ما را از مسیر مطالبات حق طلبانه مان بازدارد. تحقق این امر به دلیل محاسبات غلط و عدم درک واقع بینانه از شرایط بین المللی و منطقه‌ای و ظرفیت‌های ایران، قطعا برای ترامپ دست نیافتنی است.

اروپا نباید بیش از این برجام را گروگان نقض عهد خود کند

این کارشناس ارشد روابط بین الملل با بیان اینکه اروپا نباید بیش از این برجام را گروگان نقض عهد خود کنند، تصریح نمود: اروپا باید از این توافق که می‌تواند جامعه جهانی را به سمت همکاری و هم گرایی سوق دهد حمایت نموده و تعهد غرب به برجام باید الگویی برای گفتگو و تعامل با سایر کشور‌ها باشد. چنانچه کشور‌ها مکررا شاهد نقض یکجانبه قانون در توافقات بین المللی باشند، جایگاه تصمیم سازی در مجامع بین‌المللی از سوی تمامیت خواهان برای حل و فصل مسائل مهم، کم رنگ شده و در نتیجه بنیان‌های نظام بین المللی به سبب گسترش بی اعتمادی با فروپاشی مواجه می‌ شود.

محمدی در عین حال گام‌های برداشته شده از سوی ایران را نوعی تلنگر به شرکای برجام ارزیابی و تاکید کرد: برداشتن گام‌های چهارگانه از سوی تهران هم یک هشدار به آمریکا و دیگر شرکای بی عمل برجام بود و هم اینکه ضرورت و اهمیت برجام را در معادلات بین المللی مورد تاکید قرار داد. در واقع تهران اعلام کرد صرفا با اجرای مسئولیت‌ها بر اساس منافع جمعی می‌توان اعتماد سازی برای تحقق توافقات و قرار داد‌های بین المللی را فراهم کرد.

این کارشناس ارشد روابط بین الملل گفت: تاریخ این نقض عهد در مورد برجام و وضع غیر منطقی تروریسم اقتصادی علیه ایران بصورت یکجانبه را ثبت خواهد کرد. شکست برجام به معنای شکست جامعه بین الملل و سازمان ملل بوده و این درحالی است که ایران راضی به تضعیف توافق هسته‌ای نبوده و به عنوان عضو موثری در جامعه بین المللی همواره به تکالیف خود عمل کرده است. براین اساس مناسب است که اروپا هم مسئولانه هزینه و فایده تصمیم گیری‌های خود در قبال برجام را مورد محاسبه قرار دهد. در این صورت آنها در چارچوب حقوق بین الملل و منافع بلند مدت خود عمل کرده و بیش از این بر تبعیت از قوانین داخلی آمریکا تمرکز را جایز نمی‌دانند. از این حیث گام برداشتن در جهت تعامل و همکاری با تهران و جامعه بین المللی برای اجرای توافق برجام بهترین فرصت برای آنها به شمار می‌رود.

محمدی در بخش دیگری از این گفت وگو با اشاره به وجود مخالفت در داخل آمریکا با سیاست‌های اتخاذی ترامپ خاطرنشان کرد: بر اساس اطلاعات و گزارش‌های منتشر شده در کاخ سفید و حتی میان کاندید‌های آتی انتخابات ریاست جمهوری و جناح‌های مختلف سیاسی این کشور نشانه‌های آشکار در تضاد با تصمیمات ترامپ وجود دارد. خصوصا جمع کثیری از نخبگان ذی نفوذ و مردم این کشور با خروج ترامپ از برجام و اقدامات تروریستی دولت وی علیه ملت ایران موافق نبوده و بر این باورند که باید مسیر دیپلماسی سازنده با تهران را در پیش گرفت.

اروپا تمایلی به استفاده از مکانیزم ماشه ندارد

محمدی در رابطه با احتمال استفاده اروپا از مکانیزم ماشه یا اسنپ بک نیز گفت: بحث در مورد اسنپ بک کمی زود است و به نظر می‌رسد که اروپایی‌ها هم راضی نیستند که در شرایط فعلی از سازوکار ماشه استفاده کنند. البته آمریکایی‌ها بر خلاف اروپائیان علاقه‌مند هستند که سازوکار ماشه را فعال کنند؛ ولی این امر به نفع اروپایی‌ها نبوده و لذا آنها به دنبال این هستند که توافق هسته‌ای تا انتخابات آتی ریاست جمهوری در آمریکا پابرجا باشد، شاید فرجی در این زمینه رخ دهد.

وی ادامه داد: از طرفی آقای عراقچی موضوع اسنپ بک را برای تمام شرکا به صورت کامل روشن و توضیح داده و گفت: «در هر صورت اگر پاداش ما پس از همکاری فراوان و متعهدانه با آژانس و پس از آن انعقاد قرارداد برجام این باشد که مجددا تحت تحریم قرار بگیریم، این به آن معناست که دکترین هسته‌ای ما هم به دلیل اعتماد به شرکای بی عمل و نیز انعقاد توافقی بی سرانجام، احتمالا با خطا مواجه شده است.»

این کارشناس ارشد روابط بین الملل همچنین در مورد ادامه فشار آمریکا علیه ایران خاطر نشان کرد: تحریم علیه ایران امری جدید نیست. ولی چنانچه فراتر از تحریم‌ها اقدام دیگری انجام می شود، بی شک دامنه واکنش‌ها غیر قابل محاسبه، فراگیر و ویرانگر خواهد بود، بنابراین همه منطقه و حتی اروپایی‌ها هم از این امر متاثر خواهند شد. در این باره پیش از این هم اروپایی‌ها ضرر و زیان تصمیمات یکجانبه گرایانه آمریکا را خصوصا در زمان ایجاد گروه‌های تروریستی، چون داعش، پرداخت کرده اند؛ بنابراین هم چنان می‌توان امیدوار بود که منطق تعامل، گفت وگو و همکاری به منظور برقراری ثبات و نظم بطور ویژه در ریل چند جانبه گرایی اروپا باشد.

انتهای پیام/