مفتح در گفت‌و‌گوی مشروح با باشگاه خبرنگاران جوان:
دولت درباره جایگزین نفت در لایحه بودجه توضیحی نداده است/ بررسی بودجه شرکت‌های دولتی؛ حقی که ادا نشده
باشگاه خبرنگاران جوان در آستانه فرا رسیدن فصل بودجه با عضو کمیسیون برنامه و بودجه گفتوگو کرده است.
حوزه مجلس گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، ابراهیم اسدی بیدمشکی؛ با فرا رسیدن فصل بودجه، سال جدیدی در اقتصاد کشور تحویل می‌شود که دستگاه‌ها و نهاد‌های مختلف کشور را به تکاپو می‌اندازد. مجلس شورای اسلامی به عنوان بازیگر اصلی نظام قانون‌گذاری، نقش مهمی در بررسی این لایحه دولتی دارد که شش ماهه دوم هر سال درگیر تبصره به تبصره این قانون تک ماده‌ای، اما اثر گذار می‌شود؛ موضوع استقلال اقتصاد جمهوری اسلامی از نفت، ده‌ها سال بر سر زبان‌هاست، امسال برای نخستین بار دولت باید بودجه شرکت‌های دولتی را در لایحه بیاورد و به تازگی از طرف نمایندگان مطرح شده که پارلمان می‌خواهد بودجه سال‌های بعد را هم در کنار بررسی‌های فعلی مورد توجه قرار دهد. به همین منظور، باشگاه خبرنگاران جوان با محمدمهدی مفتح، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس گفتوگو کرده است:
طولانی‌تر شدن دوران پیش‌بینی بودجه موجب بهره‌وری بالاتر می‌شود
باشگاه خبرنگاران جوان: آقای تاجگردون اظهار کرده که از این پس قرار است برنامه بودجه ۲ سال با یکدیگر بررسی شود، به نظر شما این موضوع چه مسائل و احتمالا چه محدودیت‌هایی را در پی خواهد داشت؟
مفتح: بودجه تنها قانونی است که فقط به صورت لایحه بررسی می‌شود؛ با توجه به قانون اساسی، لایحه بودجه سالانه است و باید بررسی شود که این قانون چگونه تنظیم خواهد شد. قطعا هرچه بتوانیم دوران پیش‌بینی بودجه را طولانی‌تر کنیم، بررسی و نوشتن آن مناسب‌تر است و باعث بهره برداری بهتر از منابع می‌شود. در کنار این موضوع، مغایرت بررسی دو سالانه بودجه با قانون اساسی هم باید مورد توجه قرار گیرد، چرا که شورای نگهبان به این موضوع اشکال وارد خواهد کرد.
پیشتر هم شورای نگهبان درباره انتقال زمان بررسی بودجه‌های عمرانی به پایان شهریور ماه از مجلس ایراد گرفته بود، با اینکه این امر با هدف بررسی بهتر بودجه این حوزه صورت می‌گرفت. این شورا تأکید می‌کند که بودجه باید در طول همان سال تفسیر شود و بررسی آن تا کمتر از شش ماه از سال بعد به طول نینجامد. پس باید دقت شود که افزایش دید مجلس بر تنظیم بودجه به جهت افزایش بازده کار باید با ملاحظات قانون اساسی و شورای نگهبان صورت گیرد؛ البته بنده از جزئیات موضوع مذکور کاملا با خبر نیستم.
استقلال بودجه از نفت در گرو تغییر شکل ثروت است
باشگاه خبرنگاران جوان: سال‌های متمادی بر مستقل ساختن اقتصاد و همچنین بودجه از نفت تأکید می‌شود؛ این عدم وابستگی در چه مدت زمانی قابل اجرا خواهد بود؟
مفتح: این موضوع خواسته دیرینه اقتصاد کشور و مورد تأکید چند باره مقام معظم رهبری است، چنانکه در سیاست‌های کلی، سخنرانی‌ها و رهنمود‌های ایشان به عدم وابستگی نفتی اشاره می‌شود. استقلال بودجه از نفت باید اتفاق بیفتد و لازم است در این راه، فروش نفت به عنوان فروش ثروت به هزینه جاری تبدیل نشود، بلکه باید شکل ثروت تغییر کند.
بیشتر بخوانید: زیرساخت‌های لازم برای اصلاح بودجه ۹۹ فراهم نشده است/ مجلس در معافیت‌های مالیاتی تجدید نظر کند
زمانی که نفت به فروش می‌رسد، پول آن باید تبدیل به ثروتی دیگر شود که یکی از نمونه‌هایش، طرح‌های عمرانی است. عدم وابستگی بودجه به نفت به طور یکساله اتفاق نخواهد افتاد و رسیدن به این هدف، حداقل در برنامه‌های چشم انداز پنج ساله می‌گنجد. برنامه‌های کشوری برای اجرا باید در قالب این چشم انداز‌ها اجرایی شود و مقام معظم رهبری در چشم انداز ۱۴۰۴ هجری شمسی تأکید‌های لازم را در این باره داشته‌اند؛ در برنامه‌های پنج ساله هدف مذکور باید به سطوح اجرایی می‌رسید و همچنین گام‌های بعدی‌اش در برنامه‌های سالانه بودجه دیده می‌شد.
تأثیر جایگزینی منابع دیگر در چرخه اقتصاد مورد توجه قرار گیرد
با قراردادن برنامه ریزی‌های اقتصادی در اهداف چشم‌انداز می‌توان به مرور زمان و مرحله به مرحله از افق‌های بیست ساله به پنج ساله و سپس سالانه رسید و بستر‌های اجرای موضوعی، چون عدم وابستگی بودجه به نفت را فراهم کرد. پس وقتی موضوع استقلال بودجه از نفت در یک برنامه پنج ساله مطرح می‌شود، جوانب آن هم به مرور زمان بررسی خواهد شد و منابع جایگزین نفت در طی مدتی معلوم تعیین و کارشناسی می‌شود.
استقلال بودجه کشور به ویژه بودجه جاری از درآمدهای نفتی قطعا کارشناسی شده و ضروری است، اما عقیده دارم در یک سال کاملا قابل اجرا نیست و باید دید دولت چه شیوه‌های اجرایی را در نظر خواهد داشت. با توجه به اینکه بیان می‌کنند بودجه جاری ما به طور کل از درآمدهای نفتی مستقل شده است، می‌توان با استفاده از فرصت ایجاد شده در تحریم نفتی، بودجه کشور را هم مستقل کرد. از طرفی باید به منابع جایگزین نفت هم توجه داشت؛ آقای نوبخت در همین مورد بیان کرده که افزایش درآمد مالیاتی، یارانه پنهان و فروش اموال دولتی می‌تواند جایگزین منابع نفتی شود که البته افزایش یارانه پنهان به معنای گران شدن انرژی است؛ همچنین به تأثیر در سطح عمومی قیمت‌ها و تورم هم باید توجه کرد.
دولت درباره نتایج ایجاد منابع جایگزین نفت در بودجه توضیحی نداده است
البته دولت درباره نتایج ایجاد منابع جایگزین نفت در بودجه توضیحی نداده است، این نهاد باید با شرح تأثیر این عمل در تورم و شاخص‌های کلان اقتصاد، گزارش کاملی ارائه کند؛ چه بسا دولت برای این مسئله و موضوعات این چنینی تمهیداتی دیده باشد که در این صورت، قطعا هدف مطلوب را تأمین کرده و خروج ثروت از کشور کاهش خواهد یافت.
بررسی بودجه شرکت‌های دولتی؛ حقی که تاکنون ادا نشده است
باشگاه خبرنگاران جوان: نمایندگان مجلس شورای اسلامی در سال گذشته بودجه شرکت‌های عمرانی برای اولین بار مورد توجه قرار دادند و همچنین امسال، دولت را موظف کردند که این وجه از بودجه را حتما در لایحه بررسی کند، برنامه پارلمان برای بودجه امسال شرکت‌های دولتی چگونه است؟
مفتح: تاکنون موضوع بودجه شرکت‌های دولتی کاملا مورد بررسی قرار نمی‌گرفته و حق موضوع به درستی ادا نشده است؛ مجلس وظیفه دارد که به بودجه کل کشور رسیدگی کند. از نظر اعداد و ارقام حدود دو سوم بودجه کشور برای شرکت‌های دولتی است که نمایندگان در این موضوع اظهار نظر خواهند کرد، در مقابل هم ادعا می‌شود که مراجع رسیدگی به این بودجه‌ها مجامع عمومی شرکت‌ها مانند سازمان حسابرسی و... هستند.
بررسی بودجه شرکت‌ها مورد توجه نمایندگان بوده و در فرصت‌های مختلف به این موضوع انتقاد شده است؛ همچنین دلسوزان فضای اقتصاد کشور هم در کنار نمایندگان گلایه‌های خود را بیان کردند. سال گذشته کمیسیون‌های تلفیق و برنامه وبودجه برای دقت در بودجه شرکت‌های دولتی تلاش کردند؛ ان شاء الله این موضوع تداوم پیدا کند تا بتوانیم به یک مدل دست پیدا کنیم؛ به علاوه مجلس هم تلاش خواهد کرد تا در موعد مقرر بدون کاستن از کیفیت بررسی‌ها بودجه مناسبی را تصویب کند.
انتهای پیام/
