الهام فخاری رئیس کمیته اجتماعی شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌و‌گو با خبرنگار حوزه شهری گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان، در پاسخ به سوالی در مورد تفاهم‌نامه مورد اشاره برخی مدیران شهرداری و بهزیستی برای واگذاری مراکز بهاران گفت: مفاد پیش‌نویس تفاهم‌نامه مبتنی بر مفاد قوانین شهری نبوده و سخن گفتن مدیران شهرداری در این مورد بدون گذارندن مراحل و مصوبه شورا وجاهت قانونی ندارد.

رئیس کمیته اجتماعی و فرهنگی شورای شهر با استناد به مواد قانونی تکالیف دستگاه‌ها ازجمله شهرداری‌ها در موضوع آسیب‌های اجتماعی تصریح کرد: بر اساس ماده ۸۰ برنامه ششم توسعه کشور دولت مکلـف است طبق قوانین مربوطه و مصوبات شورای اجتماعی به منظور پیشگیری و کاهش آسیب‌های اجتماعی، برای تهیه طرح جامع کنترل و کاهش آسیب‌های اجتماعی با اولویت اعتیاد، طلاق، حاشیه‌نشینی، کودکان کار و مفاسد اخلاقی اقدام کند به‌گونه‌ای که آسیب‌های اجتماعی در انتهای برنامه به بیست و پنج درصد (۲۵%) میزان کنونی کاهش یابد.

فخاری با استناد به مواد قانونی موجود در این زمینه افزود: در بند ۳ همین ماده قانونی به صراحت آمده است از طریق وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی (سازمان بهزیستی) با همکاری شهرداری‌ها نسبت به بهره‌برداری و تکمیل مراکز نگهداری، درمان و کاهش آسیب معتادان متجاهر و بی‌خانمان و راه‌اندازی مراکز جامع توانمندسازی و صیانت اجتماعی برای معتادان بهبودیافته در استان‌ها با رعایت احکام ماده (۷۰) این قانون اقدام شود.

او گفت: بر اساس مفاد قانونی، ایجاد و اداره مراکز بهاران به عهده سازمان بهزیستی کشور یا شهرداری‌ها حسب مورد با بهره‌گیری از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد و بخش غیردولتی خواهد بود و نیروی انتظامی موظف است پس از اخذ دستور قضائی نسبت به جمع‌آوری این افراد و تحویل آن‌ها به این مراکز اقدام نماید.

رییس کمیته اجتماعی شورای شهر ادامه داد: از این رو بنا به نص صریح سند برنامه ششم دستگاه مکلف بهزیستی و وزارت کار تعاون و اجتماعی است و شهرداری‌ها همکار پیشبرد کار به شمار می‌روند و تدارک زیرساخت و سیستم لازم برای خدمت‌رسانی به گروه‌های اجتماعی در معرض یا دچار آسیب برعهده دولت است.

فخاری ادامه داد: با وجود کاستی‌هایی که دستگاه‌های مکلف داشته‌اند، شهرداری‌ها و به ویژه شهرداری تهران در دهه گذشته در زمینه رسیدگی و توان‌افزایی افراد در معرض و دچار آسیب پیشتاز بوده و ایفای نقش کرده‌اند.

فخاری درخصوص راه اندازی مراکز جامع توانمندسازی موسوم به بهارن گفت: شهرداری با مصوبه شورای چهارم، این مراکز را ایجاد کرده است و در هیچ جای ماده ۸۰ شهرداری را مکلف نمی‌کند که مرکز اجتماعی در حال فعالیت و اثرگذار را به دستگاه دیگر ولو بهزیستی واگذار کند.

او با بیان اینکه سازمان بهزیستی بعنوان متولی اصلی و قانونی اینگونه فعالیت‌ها وظایفی دارد، ولی برای انجام تکالیف قانونی خود ضرورتی ندارد مراکز فعال شهری را تغییر دهد افزود: بهزیستی می‌تواند برای انجام تکالیف قانونی زمین مورد نیاز را از سازمان مسکن و شهرسازی گرفته یا از زیرساخت‌های دزگر دستگاه‌های مرتبط دولت بهره بگیرد و مراکز مکمل خدمات فعال شهرداری و با تمرکز بر زمینه‌های تخصصی حسب صلاحدید مدیریتی خود ایجاد کند.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر با انتقاد از اقدامات و اظهارنظر‌های صورت گرفته از سوی برخی مدیران شهرداری درباره  واگذاری مراکز بهاران افزود: مدیر شهرداری در هر کدام از حوزه‌های تخصصی باید هم به روند‌های قانونی کار شهری آگاه باشد و هم نسبت به انجام وظایف و بهره‌وری بهینه مراکز و سازمان‌های شهرداری مسولانه رفتار کند، هر گونه اقدام خودسرانه و ترک روند و تشریفات قانونی لازم، در این زمینه وجاهت قانونی ندارد و قول معاون و مدیر شهرداری برای واگذاری این مراکز بدون طی کردن روند و بررسی عملیاتی و قانونی، بوده است زیرا همانگونه که ایجاد این مراکز با تصویب شورای شهر بوده است هر گونه تغییری در مدیریت این مجموعه و بهره‌برداری آن نیز نیازمند مصوبه شورای شهر است.

فخاری با تبیین عملکرد و وظیفه ذاتی مراکز بهاران گفت: مطابق دستور العمل سال ۹۷ مرکز توانمندسازی بهاران خدمات ۶ گانه‌ای مانند اسکان، تغذیه، بهداشت، مهارت‌آموزی، کارآفرینی، اصلاح افراد و تسهیل بازگشت به خانواده و جامعه را به مددجویان تحت پوشش ارائه می‌دهد و گروه هدف طرح بهاران افرادی هستند که نیاز به مهارت‌آموزی و اقدامات انتقالی به زندگی سالم دارند.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر درباره نحوه پذیرش توان‌جویان تصریح کرد: به موجب قانون افراد یا به صورت داوطلبانه به مجتمع مراجعه می‌کنند و یا از سطح خیابان و معابر عمومی جمع‌آوری شده و با حکم قضایی پس از دوره درمان و ترک در مجتمع اسکان داده می‌شوند که مدت پذیرش آنان به حکم قضایی ویژه طرح معتادان از ۳ تا ۶ ماه است که بر اساس دستورالعمل افراد می‌توانند تا زمانی که لغزش نکنند و مواد مخدر مصرف نکرده در مرکز بمانند.

فخاری درباره وضعیت کنونی مراکز بهاران گفت: متاسفانه در دوسال اخیر به سبب مدیریت ضعیف و بی توجهی به وظایف قانونی عملکرد برخی مراکز بهاران از اهداف خود فاصله گرفتند که باید سازمان خدمات اجتماعی شهرداری تهران با نظارت و آموزش و اصلاح وضعیت انتخاب و کار پیمانکاران (سازمان‌های تخصصی و مردم‌نهاد با مجوز مورد تایید بهزیستی) اصلاح رویه را به انجام برساند. برخی دیگر مراکز البته موفق و موثر فعال هستند و کارگاه‌های مهارت‌آموزی ازجمله خیاطی، نجاری، گوهرتراشی و موسیقی برقرار دارند.

بیشتر بخوانید: اصلاح سیستم مدیریت پسماند شغل زباله گردی را حذف می‌کند/ برای شهر دوستدار کودک ردیف بودجه‌ای نداریم 

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر در این باره افزود: با توجه به گزارش نظارتی شورا و خود اظهاری پیمانکاران به طور میانگین در سال ۹۷ حدود ۴۰ درصد از ظرفیت پذیرش مراکز بهاران یا خالی بوده و یا افرادی غیر از گروه هدف طرح بهاران و اختصاص داده شده است.

فخاری شورای شهر افزود: در سال ۹۸ نیز بیشتر مراکز بهاران به مراکز پذیرش افراد ماده ۱۶ تبدیل شده و افرادی که پس از پاک شدن به این مراکز مراجعه می‌کنند مورد غفلت قرارگرفته‌اند.

او  با ادامه انتقاد از نحوه و عملکرد مدیریت این مجموعه افزود: فقدان حرفه آموزی صحیح و برنامه ریزی شده از دیگر نکات و موارد قابل توجه در این مراکز است و ارزیابی مراکز بهاران نشان می‌دهد که مراکز برای دستیابی به هدف اصلی یعنی حرفه‌آموزی بر اساس نیاز بازار بسیار ضعیف عمل کرده‌اند.

رئیس کمیته اجتماعی شورای شهر همچنین به عدم حضور مؤثر مددکاران و روانشناسان در مراکز بهاران اشاره و تصریح کرد: با توجه به اینکه مداخلات سلامت روان اجتماعی در دستور العمل‌های بهاران تعریف شده حضور دائمی مددکاران و روانشناسان در این مراکز ضروری است، ولی این متخصصان حضور فعال و موثری در این مراکز ندارند.

فخاری همچنین به همکاری نکردن موثر سازمان خدمات اجتماعی شهرداری با شورای شهر در این زمینه اشاره و اعلام کرد: در همه مناطق ۲۲ گانه تهران مراکز بهاران وجود ندارد و تنها در ۵ منطقه این مراکز فعال است که متاسفانه در همین مراکز محدود نیز عملکرد سلیقه مدیران به آفتی برای رشد و تعالی مراکز بهاران تبدیل شده است.

او به تغییر کاربری بسیاری از مراکز بهاران در دوره‌های پیشین اشاره کرد و گفت: نبود همکاری میان سازمانی و مشارکت جدی بخش خصوصی و نیمه خصوصی در این زمینه و همچنین تغییر کاربری در تعدادی از مراکز بهاران سبب کاهش این مراکز از ۲۴ مورد به ۸ مرکز شده است.

فخاری تاکید کرد: راه حل این وضعیت شانه خالی کردن از انجام مسولیت و قول واگذارکردن دادن نیست، مدیران این حوزه باید با بازخوانی آیین‌نامه‌ها، دقت در انتخاب و نظارت بر پیمانکار، و توجه به وظایف تعریف‌شده برای مراکز را در دستور کار قرار دهند و نسبت به خدمت اجتماعی شهرداری متعهد عمل کنند.

انتهای پیام/