چه کسانی نمی‌توانند خون اهدا کنند؟
با هر بار اهدای خون، جان ۳ نفر را می‌توان نجات داد.
به گزارش گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از شیراز، محمد آفرید پزشک و رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری اظهار کرد: اگر فردی اهدای خون را از سن هفده سالگی آغاز کند و تا سن ۷۶ سالگی، هر ۵۶ روز یک بار خون دهد، ۴۸ گالون خون اهدا کرده و با این کار جان بیش از هزار نفر را نجات می‌دهد.
او ادامه داد: خون یک قسمت حیاتی از بدن هر انسان و متشکل از دو قسمت سلول‌های خونی و پلاسما است.
محمد آفرید تصریح کرد: گلبول‌های قرمز، پلاکت، پلاسما و کرایو (Cryoprecipitate) از جمله چهار نوع فرآورده اصلی است که از خون‌های اهدایی تولید می‌شود.
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری اضافه کرد: کرایو یکی از فرآورده‌های خونی است که استفاده محدودتری نسبت به پلاسمای تازه منجمد (FFP) دارد.
او افزود: در طی فرآیند انتقال خون، خون از فرد اهدا کننده به طور مستقیم وارد جریان خون فرد گیرنده می‌شود.
چند نکته در مورد فرآورده‌های خونی
این پزشک با بیان این که انواع فرآورده‌های حاصل از خون، جان بسیاری از افراد نیازمند به آن‌ها را نجات می‌دهد، تصریح کرد: گلبول‌های قرمز اهدایی باید ظرف ۴۲ روز مورد استفاده قرار گیرند.
محمد آفرید با اشاره به این که پلاکت‌های اهدایی باید ظرف پنج روز مصرف شوند، افزود: پلاسما و کرایو به صورت فریز شده، نگهداری شده و تا یک سال بعد، قابلیت مصرف دارند.
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری ادامه داد: باید توجه داشت که مغز استخوان سالم می‌تواند مواد اهدا شده را دوباره بسازد و وارد چرخه بدن کند؛ گاهی این کار ظرف چند ساعت و گاهی ظرف چند هفته انجام می‌شود.
او اضافه کرد: با هر اهدای خون، جان سه نفر را می‌توان نجات داد.
چه کسانی به خون‌های اهدایی نیاز دارند؟
آفرید گفت: افرادی که خون از دست داده اند، مانند افرادی که تصادف کرده یا در اثر حادثه‌ای خونریزی داخلی دارند، افرادی که تحت اعمال جراحی قرار می‌گیرند، برخی سرطان ها، بیماری سلول‌های داسی شکل و خیلی از انواع بیماری‌ها به خون‌های اهدایی نیاز دارند.
پیش از اهدای خون چه باید کرد؟
این پزشک تصریح کرد: در کشور‌های در حال توسعه که منابع خونی محدود است، به دست آوردن خون سالم برای انتقال به بیماران نیازمند بسیار دشوار است؛ وقتی که شما می‌خواهید خون خود را اهدا کنید، باید به یکسری از پرسش‌ها پاسخ داده و یکسری تست‌ها را انجام دهید که شامل موارد زیر است:
سابقه پزشکی
او افزود: افرادی که در مرکز انتقال خون کار می‌کنند، یکسری اطلاعات شخصی درباره سلامت، نحوه زندگی و بیماری‌هایی که تا کنون در معرض آن‌ها بوده و به آن‌ها مبتلا شده اید، جویا شده و عوامل خطر برای ابتلا به بیماری‌های مختلف را در شما بررسی می‌کنند.
معاینه جسمی
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری بیان کرد: کارشناسان مرکز انتقال خون، شما را مورد معاینه بدنی قرار داده و یکسری نشانه حیاتی مانند فشارخون، دمای بدن و سطح هموگلوبین خون شما را بررسی می‌کنند.
آزمون غربالگری
او افزود: تمام افرادی که برای اهدای خون مراجعه می‌کنند، باید آزمون غربالگری داده که دارای ۱۴ آزمون بررسی بیماری‌های احتمالی مانند هپاتیت B، هپاتیت C، ویروس ایدز (HIV) و سیفیلیس است؛ اگر هر نوع از بیماری‌های نام برده شده در شما تشخیص داده شود، سازمان انتقال خون، از خون شما استفاده نمی‌کند.
پس از اهدای خون چه باید کرد؟
آفرید با بیان این که «هموگلوبین» با تعداد کم، مهمترین دلیل کم خونی در افراد سالم به ویژه در بانوان است، اضافه کرد: «آهن»، عنصر مهم در ساخت هموگلوبین است، افرادی که خون اهدا می‌کنند، میزان قابل توجهی از آهن خون خود را اهدا کرده و ممکن است دچار کم خونی شوند. اگر کم خونی فرد به دلیل کمبود آهن باشد، می‌تواند فقر آهن خود را به کمک منابع غذایی آن جبران کند.
او تصریح کرد: در مراکز اهدای خون، میزان هموگلوبین افراد اهدا کننده چک می‌شود که باید بالاتر از دوازده و نیم گرم در دسی لیتر باشد.
این پزشک درخصوص میزان طبیعی هموگلوبین در افراد سالم گفت: در زنان ۱/۱۲ تا ۱/۱۵ گرم در دسی لیتر و مردان: ۸/۱۳ تا ۲/۱۷ گرم در دسی لیتر است.
آفرید ادامه داد: اگر هموگلوبین شما در محدوده طبیعی قرار دارد، می‌توانید خون اهدا کنید.
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری بیان کرد: مشکلاتی که سبب می‌شود فرد نتواند خون اهدا کند بیماری‌های خونی، بیماری‌های جنسی و مصرف انواع مواد مخدر است.
او اضافه کرد: در این موارد این افراد زمانی می‌توانند نسبت به اهدای خون اقدام کنند که مشکل به صورت کامل برطرف شود یا زمانی از وقوع آن مشکل گذشته باشد.
این پزشک تصریح کرد: افرادی که دارای شرایطی از جمله میزان کم سلول‌های خونی، هموگلوبین با تعداد کم، ابتلا به بیماری‌هایی مانند سرماخوردگی و آنفلوانزا، افراد باردار در طول دوران بارداری و تا ۶ هفته پس از به دنیا آمدن فرزند، همه افرادی که در طی یک سال گذشته تاتو کرده یا قسمتی از بدن خود را سوراخ کرده اند و مسافرت اخیر به قسمت‌های خاصی از قاره آفریقا، قسمت‌های مرکزی و جنوبی قاره آمریکا، مکزیک یا جنوب شرق آسیا داشته اند باید اهدای خون را به طور موقت عقب بیندازند.
آفرید افزود: در مراکز اهدای خون، میزان هموگلوبین افراد اهدا کننده چک می‌شود و باید بالاتر از دوازده و نیم گرم در دسی لیتر باشد.
او گفت: اگر شما بنابر شرایطی نباید به طور موقت خون اهدا کنید، می‌توانید پس از گذشت زمان خاصی، با مراجعه به مراکز انتقال خون از زمان دقیق امکان اهدای خون مجدد سوال کنید.
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری درخصوص اهدای خون افراد مبتلا به دیابت بیان کرد: اگر فرد مبتلا به دیابت بتواند با رعایت رژیم مناسب، بیماری اش را کنترل کند، ممکن است قادر به اهدای خون باشد؛ اگر بیماری فرد تنها با انسولین قابل کنترل است، نمی‌تواند خون اهدا کند. این پزشک تصریح کرد: این نکته را باید در نظر داشت که مرکز انتقال خون با توجه به شرایط بیمار تشخیص می‌دهد که می‌تواند اهداکننده باشد یا خیر.
او دررابطه با خون دهی مادران باردار و شیرده اظهار کرد: مادرانی که شیر می‌دهند، در طی شش ماه نخست شیردهی، واجد شرایط لازم برای اهدای خون نبوده و افرادی هم که سقط جنین داشته اند، تا شش هفته پس از سقط، نمی‌توانند خون اهدا کنند.
آفرید درخصوص افرادی که به تازگی واکسن تزریق کرده اند، بیان کرد: کسانی که واکسن آنفلوانزا تزریق می‌کنند، تا ۲ روز نمی‌توانند خون اهدا کنند.
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری گفت: افرادی که تاتو کرده یا کار‌های سوراخ کردن بدن مانند طب سوزنی داشته اند، تا شش ماه نمی‌توانند خون اهدا کنند، زیرا احتمال عفونت به ویژه ابتلا به بیماری هپاتیت C در آن‌ها بالا است.
او افزود: افرادی که برای کار‌هایی نظیر پر کردن و جرم گیری به دندانپزشک مراجعه کرده اند، باید تا روز پس از درمان صبر کرده و خون اهدا نکنند.
آفرید ادامه داد: پس از انجام اعمال جراحی روی دندان مانند دندان کشیدن، عصب‌کشی و جراحی دندان نیز، باید تا ۷۲ ساعت صبر کرده و خون اهدا نکرده تا بهبودی کامل ایجاد شود.
۳ فایده مهم اهدای خون
این پزشک اضافه کرد: در حالی که خون اهدا شده برای بیماران نیازمند مهم است، اهدا کنندگان خون نیز از اهدا کردن خونشان سود می‌برند.
او تصریح کرد: نجات جان افراد، تنها فایده اهدای خون نیست، بلکه فرد اهدا کننده نیز با این اقدام، خطر ابتلا به برخی بیماری‌ها را از خود دور می‌کند.
اهدای خون؛ خطر ابتلا به بیماری قلبی را کاهش می‌دهد
رئیس بیمارستان مادر و کودک شوشتری بیان کرد: فایده نخست اهدای خون، کاهش خطر ابتلا به بیماری قلبی است؛ محققان دریافته اند که نزدیک به ۸۸ درصد از مجموع اهدا کنندگان خون، کمتر احتمال دارد که به حمله قلبی دچار شوند و نزدیک به ۳۳ درصد کمتر در معرض ابتلا به هر نوع از بیماری‌های قلبی عروقی هستند.
اهدای خون؛ به عنوان یک غربالگری پزشکی عمل می‌کند
این پزشک گفت: مزیت دوم اهدای خون، به عنوان انجام آزمایش‌های دوره‌ای پزشکی برای فرد اهدا کننده بوده و پیش از اهدای خون، لازم است فرد آزمایش‌هایی انجام دهد تا برخورداری از شرایط این کار در او تایید شود، در نتیجه سطح هموگلوبین، نبض و فشارخون اهداکننده ارزیابی می‌شود.
اهدای خون؛ به کالری سوزی کمک می‌کند
آفرید با اشاره به کالری سوزی مطلوب در بدن فرد اهدا کننده خون، گفت: با هر بار اهدای خون، فرد نزدیک به ۶۵۰ کالری می‌سوزاند، زیرا با اهدای خون، بدن برای جایگزین کردن خون از دست رفته بیشتر فعالیت می‌کند.
انتهای پیام/چ
