اسماعیل آذر استاد ادبیات فارسی، در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تفاوت آیین‌های مذهبی به خصوص عاشورایی در مناطق مختلف کشور گفت: طبعاً هر گروه از نظر تاریخی و جغرافیایی آیین‌ها و نغمه‌های خودشان را دارند. مهمترین نکته‌ای که آیین‌های عاشورایی را از هم متفاوت می‌کند، شیوه‌ خوانش مرثیه‌هاست. اگر کسی مرثیه‌های بویراحمدی را گوش کند، متوجه می‌شود که نحوه خوانش مرثیه‌ها با شیراز و شهر‌های اطرافش متفاوت است؛ مثلاً در اطراف شیراز و جنوب شیوه دشتستانی معروف است و بیشتر آیین‌های صوتی را در این زمینه اجرا می‌کنند. این در حالی است که در اطراف بویراحمد مرثیه‌ها بیشتر با روش شوشتری - منصوری خوانده می‌شوند. بنابراین یکی از تفاوت‌های عمده در آیین های عاشورایی، نوحه‌هایی است که خوانده می‌شوند.

او افزود: در مکان‌های دیگری مثل اصفهان و یزد مردم مایل هستند آیین‌های کهن را داشته باشند. مردم این استان‌ها به عزاداری‌های کلاسیک و کهن رغبت بیشتری دارند. در استان هایی چون بوشهر هم مردم ابزاری صوتی همچون کلارینت یا طبل و سنج را همراه خود دارند. این طبل و سنج، یادآور جنگ نابرابر روز عاشورا بوده هستند.

این استاد ادبیات فارسی بیان کرد: سابق بر این نوحه خوان‌ها کمتر بودند؛ بنابراین وعاظ روی منبر پس از اینکه نقش خود به عنوان سخنران را ایفا می‌کردند، چند بیت مرثیه خوانی می‌کردند. آن‌ها این چند بیت را با صوت می‌خواندند تا مردم بتوانند به فیض عزاداری نائل شوند. بعد‌ها که نوحه خوان‌ها طبقه خاصی برای عزاداری شدند، به ادبیات پناه بردند. بسیاری از شعر‌ها در ادبیات ما و مرثیه‌ها مثل شعر محتشم کاشانی جزو آیین‌ها شدند، ولی به تدریج شاعران محلی هر شهر چه در خصوص تعزیه‌ها و چه در خصوص آیین‌ها آثاری سرودند. این شعر‌ها خیلی وجهه ادبی ندارند، ولی به دل مردم می‌نشینند و مردم با آن‌ها زندگی می‌کنند؛ مثلاً در آیین تعزیه می‌بینیم اکثر شعر‌هایی که در خصوص علی اصغر (ع) یا حتی اشقیا خوانده می‌شوند، تقلیدی از اوزان و شعر شاعران کهن هستند.

انتهای پیام/