پرویز بیگی مدیر انتشارات فصل پنجم، در گفت و گو با خبرنگار حوزه ادبیات  گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، در توصیف وضعیت امروز بازار کتاب گفت: مسلماً تیراژ کتاب‌ها کاهش یافته و کثرت و تنوع آثار موجود نیز مخاطب را سردرگم کرده است.

وی ادامه داد: بحث من بیشتر روی حوزه شعر است. در سال ۳ هزار مجموعه شعر چاپ می‌شود که از نظر من ۷۰ درصد این مجموعه‌ها به دلیل ضعف شدیدی که دارند، حتی ارزش خواندن ندارند. ۲۰ درصد آنها قابل تورق بوده و تنها ۱۰ درصد قابل تأمل هستند.

بیگی افزود: همین کثرت، کیفیت آثار را کاهش داده است. مخاطب وقتی سراغ کتابی می‌رود، اگر در حوزه شعر کلاسیک باشد، گاهی شاهد ایراد‌های ابتدایی ساختاری مانند وزن بوده و اگر کتاب در حوزه شعر سپید باشد، می‌بیند بیشتر شبیه نثر ادبی است. امروزه در آمار‌ها فقط اعلام می‌شود که چندین هزار جلد کتاب در سال چاپ شده، اما این وسط کیفیت آثار منتشر شده جایی مورد بررسی قرار نمی‌گیرد.

ورود افراد غیر متخصص آفت صنعت نشر کشور

مدیر انتشارات فصل پنجم با انتقاد از روند اعطای مجوز نشر به افراد غیرمتخصص در این زمینه بیان کرد: برای انجام هر کاری (به طور مثال رانندگی) نیاز به کسب مهارت و تخصص لازم برای آن حرفه است. اما در عرصه نشر این طور نیست. افرادی هستند که با مدرک کارشناسی یا حتی پایین‌تر، بدون هیچ‌گونه تخصصی، اقدام به کسب مجوز و تاسیس انتشارات می‌کنند. سردرگمی و عدم تخصص وی، باعث می‌شود هرچیزی را در قالب کتاب چاپ و روانه بازار کند. تمرکز و تخصص نشر ما (انتشارات فصل پنجم) به دلیل سال‌ها تجربه صرفا بر روی شعر است؛ به همین دلیل وارد سایر حوزه‌ها نمی‌شویم.

وی افزود: تا کنون ۸۲۰ مجموعه شعر چاپ کرده‌ایم. در سال چاپ بیش از ۴۰۰ کتاب شعر به ما پیشنهاد و ارسال می‌شود که از این میان با کارشناسی‌هایی که انجام می‌گیرد، حدود ۵۰ اثر گزینش می‌شوند. باقی آثار فاقد حداقل ارزش‌های ادبی لازم است. اگرچه نمی‌توان در سنجش شعر از منطق ریاضی بهره برد، ولی اتکا به خرد جمعی راهکار مناسبی است.

ایرادها و اشکالات حتی در کار بزرگان ادبیات هم به چشم می‌خورد

بیگی تصریح کرد: بسته به نویسنده اثر ما نیز رویه‌های گوناگونی در برخورد با آثار داریم. به طور مثال اگر شاعری صاحب نام کتابش را برای چاپ به ما بدهد، کار او را دیگر کارشناسی نمی‌کنیم. اگر آن فرد بعد از چندین سال سرایش و مطالعه، ایرادی هم در اثرش دیده شود، خودش باید پاسخگوی مخاطبش باشد.

مدیر انتشارات فصل پنجم ادامه داد: اگر یکی از اساتید مطرح یا صاحب نام ادبیات نیز حاضر شود مقدمه‌ای بر کتاب بنویسد، باز ما به نظر و تایید آن استاد احترام گذاشته و کار را چاپ می‌کنیم. اما آثار نویسندگان نوقلم که گاه دارای ایرادات تالیفی و ساختاری نیز هستند، باید نظر کارشناسان انتشارات را برای چاپ جلب کند.

وی افزود: البته برخی مسائل اولیه همچون وزن و عروض در شعر، حتی در بین اساتید هم هنوز مورد اختلاف بوده و توافق و وحدت نظری بر سر آن‌ها وجود ندارد. من عزیزانی را می‌شناسم که کتاب درباره عروض نوشته‌اند، اما شعر آن‌ها ایراد وزنی دارد. در سال‌های گذشته کتابی از زنده یاد حسین آهی درباره قافیه منتشر کردیم که ایشان در آن کتاب به ایرادات قافیه در شعر بسیاری از بزرگان ادبیات پرداخته‌اند و خواندن آن را به مخاطبان توصیه می‌کنم.

دولت باید کتاب را وارد زندگی مردم کند

بیگی با ابراز نارضایتی از میزان و نحوه حمایت دولت از صنعت نشر گفت: دولت‌ها در صادرات کالا‌های مختلف صنعتی و کشاورزی و غیره، کمک‌حال صادر کنندگان هستند و نقش تاثیرگذاری را ایفا می‌کنند. این حمایت‌ها در مورد ناشران وجود ندارد. ناشر باید علاوه بر انتشار اثر، خودش هم به فکر بازار فروش آن باشد.

وی در ادامه تاکید کرد: ما هنوز بعد از ۱۱ سال ویترین مناسبی برای فروش کتابمان نداریم. کتابخانه‌های کشور هم علی‌رغم بودجه‌هایی که دارند، اقدامی برای خرید کتاب از ناشران نمی‌کنند. اگر به دنبال ارتقای سرانه مطالعه در کشور هستیم باید دولت حمایت کند و کتاب را وارد زندگی مردم کند. در این میان نمایشگاه کتاب فرصت خوبی است که امکان دیده شدن را به ناشران می‌دهد.

مدیر انتشارات فصل پنجم درباره نحوه همکاری صاحبان قلم با نشر فصل پنجم بیان کرد: کسانی که می‌خواهند اثرشان را در فصل پنجم منتشر کنند، آثارشان را به صورت حروف‌چینی شده برایمان ارسال کنند. البته افرادی که در خارج از کشور هستند می‌توانند ایمیل هم بکنند. وقتی آثار به صورت مکتوب به دست ما برسد، فرآیند رسیدگی به آن‌ها هم سریع‌تر خواهد بود.

انتهای پیام/