به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، بین جایگاه واقعی مسجد با آن چیزی که ما امروز درباره آن می‌دانیم و البته می‌بینیم، فرق است از زمین تا آسمان. چیزی که از ابتدای اسلام به آن توصیه شده، این است که مسجد، محلی برای گردهمایی مسلمانان باشد؛ جایی برای اتحاد و همبستگی مردم، دوستی و آشنایی، کانونی برای عبادت آن‌ها و فرصتی برای تعلیم و تربیت مسلمانان باشد.

مسجد می‌تواند مرکز فعالیت‌های سیاسی و دادخواهی و قضاوت بین مردم باشد، پایگاه نظامی باشد و در حالت کلی، جایی باشد که بتواند همه جنبه‌های فردی و اجتماعی مسلمانان را پوشش بدهد. اما ما امروز درباره مسجد چه فکر می‌کنیم؟ می‌توانیم حدس بزنیم که قریب به اتفاق مردم، مسجد را جایی فقط برای نماز‌های جماعت یومیه و بعد از آن در زمان‌های غم و مراسم‌های ختم می‌شناسند؛ اما واقعا این نباید همه آن چیزی باشد که از جایی به نام مسجد انتظار داریم. چهارشنبه پیش‌رو، روز جهانی مسجد است و به همین مناسبت اتفاق‌های خوبی را که در بعضی از مساجد افتاده، بررسی کردیم. اتفاق‌هایی که نشان می‌دهد سرعت روند نزدیک شدن مساجد شهر به یک مسجد واقعی، تند شده است.

کم پیش نیامده است که بخواهیم نماز ظهر و عصرمان را کمی دیرتر از اذان ظهر بخوانیم، اما در مسجد بسته باشد؛ اتفاقی که با تعریف مسجد در یک‌سو و یک‌جهت نیست. در مسجد باید در هر ساعتی از شبانه‌روز به روی مردم باز باشد.

مسجد پایگاه مردم است؛ پایگاه انواع و اقسام فعالیت‌های اجتماعی است که حضور مردم را می‌طلبد. واقعیت این است، همه کسانی که به مسجد رفت و آمد دارند، مسؤولیتی داشته و باید کاری انجام بدهند؛ کاری برای پیشرفت، برای کمک به جامعه، کاری برای بهتر کردن اوضاع، هر چند کوچک، اما باید حضور داشته باشند و به مسجد بروند و بیایند.

مسجد، پایگاه فرهنگی محل است؛ آدم‌ها باید بیایند و بنشینند و فکر کنند و برای فرهنگ محل و جامعه برنامه‌ریزی کنند. درواقع مردم برای کار‌های مختلف‌شان باید گذرشان به مسجد بیفتد و این مفهوم اصلی مسجد است؛ چیزی که فکر می‌کردیم امروز کمرنگ شده است، اما تعداد مساجدی که دایره فعالیت‌هایشان را گسترده‌تر از فعالیت‌های معمول کرده‌اند، این تصورمان را رد کرد.

مسجد هم مسجد‌های قدیم
تاریخ نشان می‌دهد که مسجد فقط جایی برای عبادت نبوده است و همه جنبه‌های اجتماعی مسلمانان را شامل می‌شده است. در واقع مسجد با نقش مهم خودش در جنبه‌های مختلف زندگی آدم‌ها، می‌تواند اسلام را گسترش دهد؛ اتفاقی که در گذشته به شکل‌های متعدد دیده شده است.

امام‌خمینی (ره) می‌فرماید: «مسجد و منبر در صدر اسلام، مرکزی برای فعالیت‌های سیاسی بوده است؛ آن‌قدر که طرح و برنامه‌ریزی بسیاری از جنگ‌هایی که در اسلام شده در مسجد ریخته شده است.» در واقع مسجد فضایی برای روشن کردن اندیشه مردم بوده است و با این هدف، جایی برای اجتماع مسلمانان شده است. چیزی که مشخص است این که در طول تاریخ و تا پیش از به وجود آمدن جایی به نام مدرسه، مسجد تنها مرکز آموزش مردم بوده است و بیشترین رفت و آمد‌ها به مسجد بوده است. اما حالا با عوض شدن همه شرایط، می‌توانیم در کنار عبادت و راز و نیاز با خدا، مسجد را جایی برای حل و فصل‌ها و همفکری‌های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و حتی شخصی بدانیم.

مساجد پیشرو
در همین سطح شهر، مساجدی هستند که پایشان را فراتر از تصورات عامه مردم گذاشته‌اند و خودشان را به معنی واقعی مسجد در یک جامعه اسلامی نزدیک کرده‌اند و شده‌اند همان پایگاهی که باید باشند. این مسجد‌ها در مسائل مالی مردم وارد شده‌اند، علاوه بر مراسم ختم و سوگواری، در خوشی‌ها و شادی‌های مردم شریک شده‌اند و دغدغه مسائل اجتماعی و سبک‌زندگی جوانان را دارند. از همه مهم‌تر این‌که در زمان‌هایی که نماز برگزار نمی‌شود، در مسجد بسته نیست و در هر ساعتی از روز، راه آدم‌ها برای ورود به مسجد باز است.

جوان‌ها در تمام ساعات شبانه‌روز به مسجد رفت و آمد دارند؛ مسجد‌هایی که معنی پایگاه اجتماعی - سیاسی مسلمانان را می‌دهند و آدم‌ها برای هر مساله کوچک و بزرگی، می‌توانند روی مسجد و روی آدم‌ها مسجد حساب کنند؛ آدم‌هایی که بی‌شک، بدون حضور آن‌ها در مسجد، هیچ‌کدام از این فعالیت‌ها ممکن و میسر نبود.

بفرمایید عروسی
اگر مسیر هر روزه‌تان از خیابان شهید عراقی می‌گذرد، حتما صحنه‌های متفاوتی را، جلوی در ورودی مسجد الزهرا به جز تاج‌گل‌های بزرگ مشکی برای مراسم‌های ختم دیده‌اید؛ صحنه‌ها و اتفاق‌هایی مثل بردن طبق و خنچه‌های عقد و حضور مهمان‌هایی با لباس‌های رنگی و چهره‌هایی خندان که برای مراسم شادی و برگزاری خطبه شیرین عقد وارد مسجد می‌شوند. مسجد الزهرای خیابان شهید عراقی، یکی از آن مسجد‌هایی است که کمی به تعریف اصلی مسجد نزدیک‌تر شده است.

مسجدی که نزدیک به ده سال قدمت دارد و در این سال‌ها، کمی متفاوت‌تر از خیلی از مساجد سطح شهر عمل کرده است و آنجا را مسجدی برای شادی‌های مردم می‌شناسند. وجود یک اتاق عقد و داشتن شرایط برای برگزاری ولیمه و مراسمی ساده همراه با شادی و البته برکت در مسجد الزهرا، نشان از پیشقدم بودن این مسجد در پررنگ کردن نقش مساجد در زندگی اجتماعی مردم دارد.

شادی‌هایت را به مسجد بیاور
در شرایطی که این روزها، اجاره یک اتاق عقد، هزینه کمی برای زوج‌های جوان ندارد، مسجد الزهرا، اتاق عقدی تقریبا ۴۰ متری دارد که آن را به‌طور رایگان در اختیار زوج‌های جوانی که دوست دارند مراسم عقدشان در جایی با برکت و به‌طور ساده برگزار کنند، قرار می‌دهد.

در واقع مسجد الزهرا با یک تیر دو نشان زده است، هم حرف از ازدواج آسان را به مرحله عمل رسانده و هم واقعیت مسجد را به آن چیزی که باید باشد، رسانده است. حالا خیلی از جوان‌هایی که دلشان می‌خواهد مراسم عقدشان را ساده و در فضایی معنوی برگزار کنند، اتاق عقد مسجد الزهرا را برای تاریخ مورد نظرشان رزرو و طبق سلیقه و دلخواه خودش آن را تزئین کرده، مهمان دعوت می‌کنند و شادی‌شان را در مسجد جشن می‌گیرند.

ما حلش می‌کنیم
در روز‌هایی که پیش هرکسی و در همه‌جا، حرف از اوضاع اقتصادی است، بعضی از مساجد هم از این هجوم دور نمانده و همراه با این موج جلو آمده‌اند. مسجد المهدی در خیابان نبرد جنوبی، یکی از همان مسجدهاست و بحث معیشتی مردم را جدی‌تر از همیشه گرفته است.

امام جماعت مسجد می‌گوید اول سعی کردیم کمی به کمک‌های موقتی مالی روی بیاوریم: «از کوچک‌ترین کمک‌ها مثل قرارداد بستن با نانوایی محل و دادن نان رایگان به اهالی تا تهیه جهیزیه برای تازه‌عروس‌ها و ایجاد صندوق‌های قرض‌الحسنه برای دادن وام‌های بدون سود به مراجعه‌کنندگان، فکر‌هایی بود که برای حل‌و‌فصل‌کردن دغدغه‌های مالی مردم در نظر گرفتیم.»، اما مسجد قدم در مسائل کلان‌تری هم گذاشته و در ابعاد بزرگ‌تر، اشتغال‌زایی کرده است: «به‌دنبال راهی برای اشتغال‌زایی و ایجاد درآمد ثابت برای اهالی محل بودیم؛ همین هم شد که امروز کارگاه و تولیدی‌هایی پوشاک در مسجد راه‌اندازی شده که بیشتر از ۶۰ نفر در آن مشغول هستند و درآمد‌های ثابت خوبی دارند.»

از مردم برای مردم
این کمک‌های مالی، یک حرکت خودجوش از اهالی محل و به‌طور ویژه‌تر اهالی مسجد است که به شکل یک چرخه درآمده، یعنی از مردم شروع می‌شود و نهایت به خود مردم می‌رسد. این صندوق‌های قرض‌الحسنه، این اشتغال‌زایی، این تهیه جهیزیه و... از جماعتی است که به مسجد رفت و آمد دارند و می‌بینند و می‌دانند که اینجا چه خبر است؛ البته که اتفاق جدید و عجیبی نیست و از جایی به نام مسجد، دقیقا همین انتظار هم می‌رود؛ این‌که شادی‌ها و غم‌ها، مسائل مالی، معنوی، اجتماعی و حتی عاطفی‌مان را به پایگاه مسلمانان ببریم و همه با هم و با کمک هم، آن را حل کنیم. کاری که در مسجد المهدی انجام شده است و متولیان مسجد و نمازگزاران، همه چیز را در میان گذاشته‌اند و مشکلات را با کمک هم حل می‌کنند.

از آموزش تا اشتغال
قسمت قشنگ ماجرا این است که حرفه‌ای‌تر‌ها در کارگاه مسجد المهدی مشغول به کار می‌شوند و مبتدی‌تر‌ها در کلاس‌های آموزشی مسجد شرکت می‌کنند. درواقع این کارگاه‌های تولیدی در مسجد فقط برای آدم‌هایی نیست که حرفه و تخصصی دارند. البته باید کار را بلد باشید و انجام بدهید، اما اهالی مسجد فکر آن را هم کرده‌اند و مسجد المهدی، کلاس‌های آموزشی خیاطی، قالیبافی، کیف‌دوزی و هرچیزی که بتواند مهارتی برای کسب درآمد باشد، برگزار می‌کند؛ آموزش‌هایی که بعد از گذراندن آن دوره هم می‌توانند در همین کارگاه‌های داخل مسجد فعالیت کنند و هم زمینه‌سازی برای اشتغال‌های جدید و شخصی‌تر است. این یعنی یک مسجد واقعی.

منبع: جام جم

انتهای پیام/