به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از همدان ، آتش سوزی یکی از خطراتی است که مراتع را تهدید میکند و بر ویژگیهای مختلف آنها اثرگذار است.
باید دانست که نزولات آسمانی میتواند باعث رویش گیاهان هرز با عمر کوتاه شوند و با گرم شدن هوا و خشک شدن آنها، احتمال آتشسوزی در جنگلها و مراتع به شدت افزایش یابد که برای جلوگیری از این امر باید سریعاً تدابیری اندیشیده شود.
حالا هوا گرم شده و این گیاهان خشک شده که با کوچکترین بیاحتیاطی یا حتی یک اتفاق طبیعی آتش میگیرند، آتشی که شعلههایش شعلهورتر و جنگلها و مراتع را به خاکستر تبدیل میکند. کافی است کمی خبرهای مرتبط با آتش سوزیها را مرور کنیم و به دانستنیهای خود در این باره بیافزاییم.
بارندگیهای اخیر در همدان موجب تقویت رشد گونههای مختلف گیاهی و انواع گلها و علفهای موسمی در دشتها، کوهپایهها و مراتع شده و مناظر بکر و سرسبزی را در نقاط مختلف ایران به وجود آورده است.
امسال به دلیل شدت بارشها، این گیاهان خودرو بیش از سالهای دیگر قد کشیدهاند، ولی ادامه حیاتشان در گرمای تابستان که احتمالاً بارندگیها کاهش مییابند، میسر نخواهد بود. به همین دلیل از حدود ۱۰ الی ۱۵ روز پیش، قریب به اتفاق این علفزارهای سبز و زیبا به دشتهایی زرد و خشک تبدیل شده و مهیای کوچکترین جرقهای برای بزرگترین آتش سوزیها شدهاند.
از این رو، میتوان گفت که بعد از سیلهای اخیر بهاری، اکثر استانها با آتش سوزیهای مهیب تابستانی در نقاط مختلف کشور شوند. چرا که حجم عظیمی از علفهای بلند و خشک این استعداد را دارند که هم به راحتی شعلهور شوند و هم آتش را به سرعت گسترش دهند. البته شعله این آتشها از هم اکنون دامن برخی از استانها بخصوص همدان را فرا گرفته است و اگر نسبت به هشدارها بیتفاوت باشیم بیش از اینها جنگلها و مراتع را به صورت خاکستر خواهیم دید.
باتوجه به اهمیت این موضوع با مدیر کل محیط زیست استان همدان به گفت وگو نشستم.
مدیرکل محیط زیست استان همدان در این خصوص گفت: آتش سوزیها میتواند از سوی عوامل طبیعی و یا عوامل انسانی ایجاد شود.
او افزود: در این میان نقش عوامل جوی در وقوع و گسترش آتش سوزی مهم است چرا که اهمیت شرایط جوی نه تنها به عنوان عامل منفرد برای ایجاد آتش سوزی نیست بلکه میتوان گفت، تاثیر عوامل دیگر آتش سوزی همچون عوامل انسانی خود تابعی از عوامل جوی است.
عربی با اشاره به اینکه اگر شرایط مساعد نباشد، آتش سوزی ایجاد شده نمیتواند گسترش یابد، ادامه داد: رطوبت هوا یکی از پارامترهای مهم جوی در تعیین پتانسیل شروع و گسترش آتش سوزی در یک ناحیه است به شکلی که رطوبت نسبی هوا، بیشترین همبستگی را با وقوع میزان گسترش آتش سوزی دارد.
مدیر کل محیط زیست استان همدان به علتهای آتش سوزی طبیعی در مراتع اشاره کرد واظهار داشت: خودسوزی علوفه مراتع بر اثر شدت گرما و خشکیهایی بعد از بارندگیهای فصل بهار رخ میدهد گاهی اوقات هم به علت وجود اجسامی مانند ته لیوان، استکان و یا بطریهای شکسته ایجاد میشود، چرا که این قبیل اجسام همانند ذره بین عمل نموده و موجب مشتعل شدن گیاهان میشود.
عربی به راهکار پیشگیری از آتش سوزی اشاره و بیان کرد: برای پیشگیری از آتش سوی سادهترین راه این است که از انتقال حرارت جلوگیری شود چراکه در جنگلها و مراتع مواد قابل اشتعال واکسیژن به وفور یافت میشود.
مدیر کل محیط زیست استان همدان اضافه کرد:هر چه در عرصههای منابع طبیعی خرده چوب، تراشه ها، شاخ وبرگ خشک شده، درختان آفت زده پوسیده و بیمار بیشتر باشد، احتمال گسترش و شدت آتش سوزی نیز بسیار بیشتر خواهد بود.
عربی در ادامه گفت: بیشترین ساعات بحرانی حریق در شبانه روز ۱۲ ظهر تا ۶ عصر و روزهای تعطیل و آخر هفته بوده که در فصل تابستان این اتفاق بیشترمشاهده میشود.
این مسئول اظهار داشت: در فصل بهار با توجه به اینکه مقدار بارندگی هوا زیاد است، اما خطربروز آتش سوزی در برخی مراتع و مناطق وجود دارد و علت این است که گیاهان با طول عمر کم در فصل تابستان خشک شده و سریعا آماده اشتغال میگردند، همچنین بادهایی که از ناحیههای خشک میوزند موجب کاهش رطوبت در منطقه میشوند و اگر در چنین حالتی آتش سوزی اتفاق بیفتد خیلی زود گسترش مییابد.
مدیر کل محیط زیست استان ابراز داشت: شدت آتش سوزی در زمین صاف و هموار بیشتر از زمینهای بلند و ناهموار خواهد بود که متاسفانه خسارات وارد شده از جمله حیات وحش، از بین رفتن خاک و ... به هیچ عنوان قابل محاسبه نیست.
عربی به رعایت نکات ایمنی برای جلوگیری از آتش سوزی در جنگلها و مراتع اشاره و ادامه داد: مراقب باشیم ته سیگار و کبریت نیم سوخته را در جنگل و مرتع پرتاب نکنیم، از روشن کردن آتش به ویژه هنگامی که سطح جنگل و مرتع پوشیده از برگ یا علفهای خشک بوده و درجه حرارت هوا زیاد است خود داری شود.
وی در ادامه گفت: ظروف شیشه ای، پلاستیکی را در جنگل و مرتع رها نکنیم چرا که زیر تابش آفتاب همانند عدسی آتش ایجاد میکند.
مدیر کل منابع طبیعی استان همدان هم گفت: بارش قابل توجه باران در ابتدای سالجاری، موجب افزایش رویش گیاهان علفی در مراتع و جنگلها شده است که این افزایش و رویش گیاهان، احتمال وقوع آتشسوزی در جنگلها و مراتع کشور را نیز بخصوص در فصل تابستان و گرمای هوا درصورت بیاحتیاطی مردم افزایش خواهد داد.
او در پایان گفت: یک لحظه سهلانگاری میتواند صدها هکتار از اراضی ملی و طبیعت را به نابودی بکشاند.
با فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی وآبخیزداری استان همدان هم به گفتگو نشستم.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان گفت: ۵۰ فقره آتش سوزی در ۱۱۱ هکتار از مراتع این استان امسال تاکنون روی داده است.
سرهنگ بهرام رسولی ۲۵ فقره آتش سوزی در اراضی ملی و سه فقره آتش سوزی در اراضی حریم شهر واگذار شده به راه و شهرسازی تاکنون رخ داده است.
وی اضافه کرد: وسعت آتش سوزی در مراتع این استان روند رو به رشد داشته است و در سال ۹۷ حدود ۷۲ هکتار از اراضی همدان دچار آتش سوزی شد در حالی که از ابتدای امسال تاکنون این آمار ۱۱۱ هکتار بوده است که در این زمینه ۷۰ درصد افزایش داشته ایم.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان، تقویت پوشش گیاهی، گرم شدن هوا، خشک شدن علوفه را تهدیدی برای منابع طبیعی دانست به گونهای که با کوچکترین جرقهای بخش زیادی از اراضی ملی تبدیل به خاکستر میشود.
سرهنگ رسولی ادامه داد: کم توجهی مردم به ارزش مراتع و اهمیت منابع طبیعی نیز در آتش زدن مراتع مؤثر است و در این میان برخی سودجویان برای تصرف اراضی ملی اقدام به از بین بردن علوفههای مرتعی با آتش زدن آنها و فراهم کردن زمینه شخم زمین میکنند.
این مسئول بیان کرد: در نشست اخیر استانداری همدان مصوبات خوبی مدنظر قرار گرفت که مهمترین آنها همکاری نیروهای نظامی و انتظامی برای پیشگیری از بروز حریق در عرصههای طبیعی بود.
فرمانده یگان حفاظت منابع طبیعی و آبخیزداری استان همدان خاطرنشان کرد: همچنین پهپاد در اراضی ملی به منظور شناسایی و پایش وضعیت این اراضی به پرواز در میآید.
رسولی گفت: در عین حال منابع طبیعی همدان گشت مشترکی با نیروی انتظامی با هدف برخورد با متخلفان و عاملان آتش سوزی راه اندازی میکند.
کلام آخر؛ آسیب هایی که به جنگل وارد می شود خسارت های جبران ناپذیری بر دیگر منابع طبیعی نیز وارد می کند که همه ی این آسیب ها زندگی ما انسان ها را نیز تحت شعاع خود قرار می دهد. پس همه به فکر آینده محیط زیست خود باشیم.
انتهای پیام/ج
گزارش از زهرا جعفرپور ایروانی