پشت پرده تغییر رفتار اماراتی‌ها از ایران تا یمن/ خطر ورشکستگی یا حذف از قدرت؟
در ماجرای حمله به نفتکش‌ها دربندر فجیره و فضاسازی سعودی‌ها و آمریکا برای متهم‌کردن ایران، امارات به دلیل هراس از تبعات ورود مستقیم به درگیری با ایران، راه دیگری را برگزید.
به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، امارات یکی از کشور‌های حاشیه خلیج فارس است که به دلیل برخی محدودیت‌ها در عناصر تشکیل دهنده قدرت مانند جمعیت و سرزمین، توانایی ورود به یک بحران جدی را ندارد. به عنوان مثال در ماجرای حمله به نفتکش‌ها در بندر فجیره و فضاسازی سعودی‌ها و آمریکا برای متهم کردن ایران، امارات به دلیل هراس از تبعات ورود مستقیم به درگیری با ایران از متهم کردن تهران خودداری کرد.
البته امارات همواره در کنار غرب به دنبال دسیسه‌چینی علیه ایران بوده، اما سعی کرده است تا به صورت مستقیم خود را درگیر نکند. اما امارات در چند بحران منطقه‌ای مانند جنگ یمن، دخالت در امور سودان، حمایت از کودتای خلیفه حفتر در لیبی و پیوستن به عربستان در محاصره قطر ورود کرده است که این مسئله تبعات زیادی برای این کشور به وجود آورده است.
یکی از تبعات ورود امارات به بحران‌های خود ساخته، حرکت امارتِ مرفه‌نشین دبی در مسیر ورشکستگی است. دبی که سعی داشت خود را به عنوان سوییس منطقه معرفی کند، در سال‌های گذشته به ویژه یک دهه اخیر با چالش‌هایی در زمینه تأمین امنیت سرمایه مواجه بوده است. حتی در سال ۲۰۰۹ نیز این امارت تا مرحله ورشکستگی پیش رفت. در شرایط کنونی نگاهی به برخی آمار‌ها نشان دهنده این است که دبی در مرحله بحران قرار دارد.
محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی
سه بخش املاک، گردشگری و مالی به عنوان رکن‌های غیر نفتی امارات و به ویژه دبی به شمار می‌روند که در شرایط کنونی بررسی شاخص‌های آن نشان دهنده در کمین بودن یک خطر بزرگ برای امارات است.
بخش املاک در امارات به عنوان محرک اصلی فعالیت‌های اقتصادی به شمار می‌رود به ویژه این بخش از جانب امارت دبی بسیار مورد توجه قرار گرفته است. اما این بخش یکی از تاثیرپذیرترین بخش‌ها نیز به شمار می‌رود. در شرایط کنونی بخش املاک دبی روز‌های ناخوش خود را می‌گذراند.
یک کارشناس اقتصادی عرب در گفتگو با شبکه بلومبرگ آمریکا در این مورد اعلام کرد: «قیمت ملک و املاک و ساختمان‌ها در دبی در سال ۲۰۱۸ به شدت سقوط کرد و این به علت بحران شدید در بخش ملک و املاک در امارات متحده عربی بوده است.» بلومبرگ تاکید کرد این شرکت‌ها از شدت سقوط ارزش سهام، گویی تکه تکه و نابود شده اند.
محمد بن راشد آل مکتوم نخست وزیر امارات
بخش مالی نیز یکی از سه ضلع مهم اقتصاد دبی است. برآورد‌های رسمی نشان می‌دهد که سهم بخش‌های غیر نفتی در تولید جاری امارات بالغ بر ۷۷.۷درصد در سال ٢٠١٧ است. این بخش نیز در حال حاضر با توجه به کاهش سرمایه گذاری‌های دولتی و خارجی با بحران مواجه شده است و تاثیر این مسئله در بازار بورس دبی به عنوان سومین بازار بزرگ بورس جهان عرب مشهود است.
بخش گردشگری هم یکی دیگر از مهمترین بخش‌های اقتصادی امارات به شمار می‌رود. با این حال بخش گردشگری در حال تجربه بدترین وضعیت در سال‌های اخیر است. دفتر رسانه‌ای دبی اعلام کرده که رشد میزان گردشگران خارجی از دبی در ۹ ماهه نخست سال ۲۰۱۸ متوقف شده است.
محمد بن راشد آل مکتوم نخست وزیر امارات
پس از ١٥ سال، رشد گردشگری در دبی متوقف شده و در فرودگاه بین المللی دبی نیز ترافیک گذشته در کار نیست. این به معنای خسارت‌های میلیاردی تنها به دلیل توقف رشد گردشگران هستیم.
روزنامه القدس العربی در گزارشی اخیرا اعلام کرد، تعداد خط‌های تلفنی که امتیازشان باطل شده و تعداد کودکانی که مدارس را ترک می‌کنند نشان از موج فرار از دبی دارد. برای نخستین بار در ۳۵ سال گذشته می‌توان مغازه‌های خالی در بازار طلای دبی را مشاهده کرد، این در حالی است که پیش از این سخت می‌شد مغازه‌ای برای اجاره یا خرید در بازار پیدا کرد. علاوه بر این طبق گزارش القدس العربی، در مرکز تجاری «المرکز العربی»، «سان ست مال» و «الغریر» مغازه‌هایی وجود دارد که تمام هفته بسته است. همچنین ۱۸ هتل که برخی از آن‌ها از هتل‌های مشهور دبی هستند، درهایش بسته شده است. بیش از ۹۰درصد ساکنان دبی اتباع خارجی هستند، ولی تعدادی از مدارس مخصوص اتباع خارجی تعطیل شده است. به‌گفته شرکت‌های حمل‌ونقل، تعداد خانواده‌هایی که دبی را ترک می‌کنند بسیار بیشتر از تعدادی است که برای سکونت به دبی می‌آیند.
امارات نیز مانند سایر کشور‌های حاشیه خلیج فارس ظرفیت لازم برای ورود به بحران‌های منطقه‌ای راندارد. امارات برای نجات از وضعیت کنونی و دور شدن از لبه بحران، تنها یک راه پیش روی خود دارد و آن نیز دوری از مداخله در بحران‌ها و ماجراجویی در رابطه با کشور‌های دیگر است. چرا که شیخ نشین‌های خلیج فارس توان مدیریت این گونه چالش‌ها را ندارند و در نهایت در صورت عدم تغییر سیاست‌های مداخله گرایانه خود به پرتگاه اقتصادی وحتی سیاسی نیز خواهند رسید.
محمد بن زاید آل نهیان ولیعهد ابوظبی در دیدار با ترامپ
تغییر ملایم رفتار مقامات اماراتی
با توجه به شرایطی که گفته شد، مقامات امارات تغییر رفتار خود را البته با یک شیب ملایم شروع کرده‌اند که این موضوع را می‌توان در موضع گیری‌های اخیر و حتی برخی رفتار‌های مقامات این کشور به وضوح دید.
الف) بازگشایی سفارت امارات در دمشق
امارات جز اولین کشور‌هایی بود که بعد از طی سال‌ها بحران در سوریه، سفارت خود را در این کشور بازگشایی کرد. این درحالیست که بحران تروریست‌ها در سوریه به طور کامل از بین نرفته، و برخی حکام رژیم‌های عربی همچنان منافع خود را در حذف بشار اسد می‌دانند.
ب) تغییر رفتار در قبال تحریم ایران
در اواخر زمستان گذشته و اوایل بهار امسال فشار سنگینی به صرافی‌های منتقل کننده پول ایران در امارات وارد شد. این فشار‌ها که از زمستان سال ۹۶ آغاز شده و با مدیریت وزارت خزانه‌داری آمریکا در قالب اجرای قانون مالیات بر ارزش افزوده عملا بخش مهمی از ساختار انتقال غیر رسمی پول در امارات را شناسایی کرده و از کار انداخته بود، در دور جدید با برخورد‌های امنیتی با صرافان تشدید شد و ادامه پیدا کرد.
ج) خروج تدریجی از یمن
طی ماه‌های گذشته گزارش‌های متعددی از جنگ یمن و خروج تدریجی امارات از این جنگ به دلیل شکست‌های پی در پی منتشر شده است. گزارش مستند «وال استریت ژورنال» یکی از این گزارش‌ها بود که چندی پیش اعلام کرد امارات خروج نیرو‌های خود را از یمن از یک سال پیش شروع کرده است. همزمان با جدی شدن بحث خروج اماراتی‌ها از جنگ یمن، عبدالباری عطوان، تحلیلگر معروف جهان عرب درباره دلایل تصمیم اخیر ابوظبی برای عقب‌نشینی تدریجی از یمن نوشت: «کشور امارات و به طور مشخص شیخ‌نشین ابوظبی در حمایت از هم‌پیمان عربستانی خود و با این باور وارد جنگ یمن شد که پیروزی در جنگ به این شکل سریع‌تر محقق خواهد شد و به دلیل نبود تعادل در قوای دو طرف و ضعف طرف مقابل و نیز برتری هوایی امارات، عربستان و قطر (قطر پیش از خروج از ائتلاف عربی عضوی موثر در آن بود) هزینه کمتری خواهد داشت. اما نبود تصمیم‌گیری قاطع و سریع، تشدید مقاومت یمن، ضعف دولت مستعفی یمن و نبود شایستگی در میان رهبران این دولت همگی عواملی بودند که موجب وخامت اوضاع شده و اشتباه و ضعف طرف دیگر را برملا کردند.»
هر کدام از این تحولات دلایل خاص خود را دارد که شرح و تفسیر آن در این مقال نمی‌گنجند، اما چیزی که در رفتار‌های اخیر اماراتی مشهود است، تغییر رویکرد امارتِ دبی در همراهی با چالش‌های منطقه‌ای است. راهی که شاید اگر سعودی‌ها هم اندک تدبیری داشته باشند، باید با تغییر راهبرد‌های خود، به آن تغییر مسیر دهند.
منبع: مشرق
انتهای پیام/
