باشگاه خبرنگاران جوان به بهانه سالروز علامه امینی (ره) در گزارشی زندگی این عالم گرانقدر را مورد واکاوی قرار داد.

به گزارش خبرنگار احزاب و تشکل‌های گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، روزهایی که شجره وهابیت تمام تلاش خود را به کار گرفت تا با ویران سازی بارگاه ائمه اطهار و پیامبر و همچنین با کافر دانستن تمامی مسلمانان و اتهام شرک به آنها، سیاهی عقاید خود را بر نور اهل بیت منعکس کند و دست به نابودی فرهنگ تشیع  بزند؛ علمای اسلام هرکدام به شیوه‌ای در تلاش برای حفظ میراث اهل بیت بر آمده و نشان دادند که مبارزه با طاغوت در هر زمان و مکان سبک جداگانه خود را طلب می‌کند.

علامه امینی؛ عالم زمان شناسی که دیانت را عین سیاست می‌دانست

علامه امینی صاحب شاهکار الغدیر یکی از همان علمای زمان شناسی بود که دیانت را به مثابه سیاست می‌دانست و از  بدو تولد یعنی سال ۱۳۲۰  در تبریز هرگز نسبت به دنیای پیرامونش بی تفاوتی  پیشه نکرده و همواره در تلاش بود تا با تالیف کتاب‌هایش نور معارف اسلامی را به جهانیان عرضه کند.

از همین رو هم درست زمانی که تمدن و فرهنگ غربی در ترکیه با به قدرت رسیدن آتاتورک و در ایران با به قدرت رسیدن رضاخان در حال توسعه بود، با یکی از تالیفات گران سنگ خود یعنی الغدیر به خوبی خاطرات و عظمت عصر نبوی را تجدید کرد.

علامه امینی در این راه از هیچ کوششی فرو گذار نکرد و به دنبال اسناد حدیث غدیر ۲۴ کتاب تاریخی، ۲۷ محدث، ۱۴ مفسر قرآن و ۷ متکلم اسلامی را یافت که به نقل حدیث نبوی پرداخته‌اند تا در عصر افول قدرت عثمانی و جایگزینی استعمار غرب با تألیف الغدیر که در اثبات ولایت بلافصل علی بن ابی‌طالب بعد از پیامبر و اثبات مذهب شیعه به عربی نوشته شده جلوه‌های شوکت و عظمت امت اسلامی را در خاطره‌ها تداعی کند.
به گفته سید جعفر شهیدی به نقل از خود امینی، او برای تالیف الغدیر، ده هزار جلد کتاب را از ابتدا تا انتها خواند. همچنین در سفری به هند با سید سعید العلماء موسوی فرزند شمس العلماء سید ناصر حسین نواده میر حامد حسین صاحب عبقات الانوار ملاقات کرد تا مباحثات بیشتری در این زمینه داشته باشد.

در نهایت در سال ۱۳۶۴ هجری قمری (۱۳۲۴ هجری شمسی) چاپ اول کتاب در نجف آغاز می‌شود و تا نه جلد آن به طبع می‌رسد و در سراسر ممالک اسلامی و غیر آن منتشر می‌شود.

محمدمهدی عبدخدایی، پژوهشگر تاریخ معاصر ایران در گفت‌وگو با گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره تاثیر علامه امینی  در تثبیت فرهنگ شیعی گفت: باید گفت که فرهنگ وهابیت در کنار حجاز در ایران درحال رشد بود که کتاب‌های علامه امینی نقش بسزایی در خنثی‌سازی این هجمه‌ها داشت که از جمله آن می‌توان به کتاب سیرتنا و سنتنا و دیگر مقالات ایشان اشاره کرد.

این پژوهشگر تاریخ معاصر  با اشاره به نقش برجسته علامه امینی در تدوین فرهنگ تشیع او را از بنیانگذاران فرهنگ جدید تشیع با اتخاذ از احادیث و روایات مهم دانست.

امانت داری و دوری از تفرقه افکنی ویژگی بارز کتاب الغدیر است

در هر عصر تاریخی  وحدت یکی از مولفه‌های اصلی در جهان اسلام است که همواره موجب شکست دشمنان شده است، با وجود اینکه متاسفانه در عصر علامه امينى بعضى از نويسندگان عرب در آثار و تاليف‌هاى خود به چالش با انديشه شيعه پرداخته و از تهمت و افترا به تشيع دريغ نکردند اما علامه امينى از اين روش نادرست بسيار نگران بود  و به شدت نیز با آن مبارزه کرد.

از  همين رو با بسيارى از دانشمندان و عالمان دين از طريق نامه يا ملاقات حضورى تماس حاصل کرد، تا آنان را به درست نويسى و حق جويى دعوت کند و از آنان خواست تا جلو نويسندگان کج انديش را با پاسخى علمى و منطقى بگيرد.علاوه بر این، او همواره از  پژوهشگران مى‌خواست تا از نگارش و سخنرانى‌هاى تفرقه افکن بپرهيزند.

 استاد محمدرضا حکيمى در اين باره مى‌گويد: «صاحب الغدير در خلال هزارها صفحه مطالعه خويش در کتب قرون گذشته معاصران، به صدها تعبير رکيک، توهين، جعل، افترا، فحش و هتک مقدسات برخورد کرد، چنانکه خود با لحنى دردناک از آن ها ياد مى‌کرد با اين همه در سراسر صفخات کتاب الغدیر همواره وقار يک مصلح دل سوز را با خود داشت و به تعبير خود « واذا مروا باللغو مروا کراما » بود.

علاوه براین علامه امينى در تحقيق و نگارش، امانت دار بود و  اگر مطلبى را از جايى نقل مى کرد، دقيقا آدرس آن را مى نوشت. وى با خلوص تمام به نقل و نقد تاريخ مى‌پرداخت و در اين راه تقوا را پيشه خود ساخته بود ،‌او قبل از نگاشتن و سخن گفتن، درست مى‌انديشيد و بسيار مطالعه مى‌کرد و بعد از آن که کاملا مجهز مى‌شد تا با خلوص نيت به وظيفه‌اش عمل مى کرد و هرگز از ارزش‌ها و حقيقت‌ها يک گام به عقب نمى‌نشست و خيلى صريح و با برهان، حق را براى حق‌طلبان عصر خود و آيندگان حق‌جو بازگو مى‌کرد.

سیدرضا اکرمی، عضو جامعه روحانیت در گفت‌وگو باگروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره ویژگی های علامه امینی گفت: مرحوم علامه امینی تالیفات متعددی داشتند که یکی از این آنان درباره واکاوی تاریخ به خصوص دوران صدر اسلام است، این مسئله از این حیث مورد اهمیت است که پس از وفات پیامبر اکرم (ص) فرمایشات ایشان نادیده گرفته شده و خلافت از مسیر واقعی خود منحرف گردید و به دست دیگران افتاد، انحرافی که موجب شد تا اکنون شاهد گرفتاری‌ها، نزاع‌ها و جنگ‌های امروز باشیم

این پژوهشگر تاریخی تصریح کرد که به همین سبب مرحوم امینی در صدد برآمدند تا قصه غدیر را از لحاظ تاریخی تجزیه و تحلیل کرده و اصل غدیر را هم از منظر قرآن، روایات و هم از منظر تاریخی ثابت کند و در این راه سالیان درازی را در خارج و داخل ایران در کتابخانه‌های متعدد صرف کرد.

عضو جامعه روحانیت مبارز با اشاره به نقش علامه امینی در تالیف کتاب الغدیر تاکید کرد که او مدارک الغدیر را واکاوی کرد تا مستندا در اختیار مردم قرار دهد و به مردم بگوید که این حقیقت در بین قران، اصحاب پیامبر و خود پیامبر به طور کلی وجود داشته است.

حجت‌الاسلام اکرمی با در پایان خاطرنشان کرد که این عالم زمان شناس در این کتاب خود نشان داد که غدیر به دنبال این است که مسیر خلافت باید در مسیر حق، عدل و انصاف قرار بگیرد، زیرا خلافت مسئله‌ای انتصابی است نه انتخابی و خدای متعال از ابتدا که اسلام را قرار داد پیامبر را معرفی کرد و ۱۲ جانشین هم برای او انتخاب کرده و رسول اکرم تنها وظیفه‌اش معرفی این ۱۲ نفر بوده است.

علامه امينی تاکیدات بسیاری بر زیارت و توسل به اهل بیت داشته و همواره معتقد بودند که  موضوع "زيارات" و "ادعيه" بدان گونه‌ که در مکتب تشيع مطرح شده در هيچ دين و مذهبی طرح نشده است؛ بنابراین اگر کسی با اين زيارات و ادعيه مانوس شده و متوجه  فلسفه و حکمت مطالبی که می‌‎خواند باشد هرگز  شيعه بی‌سوادی نمی‌شود.

ایشان شدیداً به زیارت جامعه کبیره، زیارت امین الله و زیارت عاشورا معتقد و مقید به خواندنش بودند؛ و بسیاری از ادعیه را حفظ بودند.از همین رو هم ایشان هر شب به زیارت حرم امیرالمومنین علی علیه السلام مشرف می‌شدند و با کمال خضوع و خشوع و با حزن، بالای سر امام می‌نشستند، با برخی الفاظِ زیارات با امام سخن می‌گفتند، آنقدر اشک  بر روی محاسن‌شان جاری می‌شد و آنقدر غرق زیارت می‌شدند که زمان بسیاری می‌گذشت  و مردم ایستاده به ایشان می‌نگریستند تا آداب زیارت را بیاموزند.

گفته می‌شود که علامه امینی وقتی در حرم این الفاظ را می‌خواند که اشهد انّک تسمع کلامی و ترد سلامی، یقین داشت که مقابل حضرت نشسته و با ایشان صحبت می‌کند و جوابش را نیز از حضرت خواهد گرفت.

همچنین ایشان اکثراً  با پای پیاده به زیارت حرم حضرت سیدالشهدا (ع) مشرف می‌شدند  و حتی از راه اصلی هم نمی‌رفتند بلکه مسیر خود را از میان روستا‌ها انتخاب کرده و شب را به صورت ناشناس در منزل روستاییان گذرانده و در آنجا به سخنرانی در باب معارف دین و اهل‌بیت علیهم السلام می‌پرداختند تا بدین وسیله طعم شیرین معارف الهی را به کام مردم بنشانند.

واسطه ای برای یک معجزه

مشهور است که فردی به نام دکتر محمد عبدالغنی حسن که شاعر برجسته عرب و از علمای مصر بودند بعد از این که آقای امینی، الغدیر را برای ایشان فرستادند یک شعری برای علامه سرود و فرستاد که از ایشان تقدیر کردند.

آقای امینی نامه‌ای برایشان فرستادند که من از شما ممنونم که این شعر را برای من سروده و فرستادید. اما چرا اصل را گذاشتید و فرع را گرفتید.‌ای کاش شما غدیریه می‌سرودید و نام خود را میان غدیریه سرا‌ها  ماندگار کرده و دوستی خود را نسبت به امیرالمومنین نشان می‌دادید.

بعد از ۲ ماه نامه ایشان به علامه امینی رسید که نوشته بودمن به این علت پاسخ نامه شما را دیر دادم که در این دنیا یک دختر بیشتر ندارم، او نیز بیمار شده و اطباء از مداوا کردن او ناامید شده و دخترم در حال احتضار است. به این علت اصلاً حال شعر گفتن نداشتم. ولی، چون شما امر کرده بودید با چشم گریان این غدیریه را سروده‌ام و برایتان فرستاده‌ام.

علامه امینی هم شب به حرم امیرالمومنین علی (ع) مشرف شدند. فردای آن روز نامه‌ای به فرزندشان حاج آقا رضا دادند و گفتند که این نامه را برای محمد عبدالغنی حسن پست کن. من دیشب که به حرم رفتم غدیریه این فرد را برای امیرالمومنین علیه السلام خواندم و فکر می‌کنم ان‌شاءالله شفای دخترش را گرفتم.

نامه علامه ارسال شد و دو هفته بعد جواب محمد عبدالغنی حسن رسید که سبحان الله، همان شبی که شما می‌گویید در حرم غدیریه مرا خواندید، دخترم تب شدیدی کرد و بعد از آن بهبود یافت. الان شکوفه خانه من است و این از معجزات مولا امیرالمومنین(ع) است.

بوستانی برای هدایت در نجف

اما تلاش‌های امینی در مسیر اثبات حقانیت شیعه به همین جا ختم نشد ، در سال ۱۳۷۳ هجری قمری، هشت سال پس از انتشار نخستین جلد الغدیر کتابخانه عمومی امام امیرالمؤمنین (علیه السلام) با همت والای  این علامه مجاهد در روز غدیر افتتاح شد  که شیفتگان مولی الموحدین علی (علیه السلام) نیز هر یک به نوبه خویش با شور و شعف بسیار در تهیه نسخه‌های خطی و چاپی کتابخانه به مؤسس آن یاری می‌رسانند و  حدود ۴۲۰۰۰ جلد کتاب به زبان‌های مختلف فراهم شد. حضرت علامه امینی با تأسیس این کتابخانه در نجف اشرف می‌خواست تا دانشگاه بزرگ عالم تشیع به قدر ممکن از کتاب بی نیاز شود.

نجف در نظر ایشان پایگاه ولایت و مرکز تشیع بود  و به همین خاطر بر خود لازم می‌دانست تا با تأسیس کتابخانه‌ای بزرگ، انقلاب فرهنگی و تحول عظیمی را که با تألیف الغدیر به وجود آمده است، به کمال برساند.

ولایت فقیه یکی از ارکان مبارزه با تهاجم غرب

تلاش علامه امینی در اثبات ولایت امیرالمومنین به نگارش الغدیر ختم نشد بلکه ایشان با مطرح نمودن ولایت، امامت و بحث‌های عمیق علمی و کاوشگرانه پیرامون آن از نخستین متفکران اسلامی بود که به ولایت فقیه در عصر غیبت رسید و بحث و درس اختصاصی پیرامون آن را امری لازم و ضروری دانست. ایشان حکومت را از آن، ولی فقیه دانسته و می‌گفتند: (دیگران غاصبند و این مقام حق مسلم آن فریادگر است.) و در جای دیگر به صراحت هرچه تمام‌تر گفته بودند: (الامام الخمینی ذخیرة الله للشیعة) امام خمینی ذخیره خدا برای جهان تشیع است. چه او از طلوع فجر صادق خبر داشت و رسالتی که بر دوش مجدد قرن نهاده شده بود.

به همین خاطر نیز علامه امینی به تربیت شاگردانی، چون نواب صفوی برآمد تا با جان شانی برای ولایت فقیه ادامه حکومت علوی را فریاد زده و پایه‌های حکومت غاصبان را به لرزه درآورد.

مجتبی سلطانی احمدی، استاد دانشگاه و تاریخ‌پژوه گفته است: علامه امینی، برجسته‎ترین شخصیتی است که در طول دوران حیات خود که بخشی از آن مقارن با نهضت امام خمینی (ره) بود به تحکیم موضوع ولایت در جوامع شیعی و جهان اسلام پرداخته است. همچنین اولین اثر علامه امینی با عنوان شُهداء الفضیله در سال ۱۳۵۵ ق. در نجف منتشر شد که به شهدای روحانیت شیعه از قرن ‎ چهارم ق. به بعد می‎پردازد که در راه ولایت به شهادت رسیده‎اند. کتابی که روحیه شهادت طلبی را در آرمان دفاع از ولایت به نسل بعدی روحانیت منتقل کرد.

وی ادامه داد: حیات علامه امینی چه با تألیفات و آثاری که از خود برجای گذاشته و چه با اقداماتی که در تقویت جایگاه امام خمینی انجام داده حکایت از تأثیر قابل اعتنای ایشان در استحکام انقلاب اسلامی به رهبری امام خمینی است. او حکومت را از آن، ولی فقیه به شمار می‌آورد.

وقتی نغمه اذان پایان یک زندگی الهی شد

 سرانجام و پس از سالها فعالیت علمی و فرهنگی و تلاش برای اثبات ولایت اهل بیت ایشان در سال های پایان زندگی دچار کسالت و ناراحتی جسمی شده و  به دنبال شدّت یافتن کسالت در روز ۲۸ ربیع الثانی ۱۳۹۰ (برابر با ۱۲ تیرماه ۱۳۴۹) به هنگام اذان ظهر دعوت حقّ را لبیک گفتند.

نقل می کنند در آخرین ساعات زندگی به یکی از فرزندانشان می‌گویند با آبی که به تربت امام حسین علیه السلام ممزوج است لب‌های مرا مرطوب کنید و دعاهای صحیفه سجادیه امام زین العابدین علیه السلام را برایم بخوانید. آن گاه خود نیز به همراه فرزند «مناجات متوسّلین» و «مناجات معتصمین» را با صدای حزین زیر لب زمزمه می کنند.

ناگهان در لحظات نزدیک به اذان ظهر درحالی که عبارت: «اللهمّ اِنّ هذِهِ سکراتُ الموت قد حلّت فاقبل اِلیّ بوجهک الکریم» را زمزمه می کردند، جان به جان آفرین دادند و به دیار باقی منتقل شدند. جنازه آن اندیشمند فرزانه به نجف اشرف منتقل و در کنار کتابخانه بزرگی که خود بنا کرده بود، به خاک سپرده شد.

وقتی پاداش را از دست صاحبش گرفت

محمّد هادى امینى فرزند مرحوم علاّمه امینى نقل مى کند: وقتى پدرم را دفن کردیم مرحوم علاّمه بحرالعلوم آمد و به من گفت: من در این فکر بودم ببینم مولا امیرالمؤمنین (علیه السلام) چه مرحمتى در مقابل زحمات و خدمات مرحوم امینى در نگارش کتاب شریف الغدیر مى‌کند؟ در عالم خواب دیدم حوضى است آقا امیرالمؤمنین (ع) بر لب آن ایستاده اند. افراد مى‌آیند و مولا از آن حوض آب به آنها مى‌دهند. گفتند که این حوض کوثر است . در این حال آقاى امینى به نزدیک حوض رسیدند ظرف را گذاشتند، آستین‌ها را بالا زده و دستان مبارکشان را پر از آب کردند و به علامه آب خورانیدند و خطاب به او فرمودند: بَیّضَ اللّه وَجهک کما بَیَّضت وجهى (پروردگار رو سفید کند تو را کما اینکه مرا رو سفید کردی).

گزارش از فاطمه تورانلو

انتهای پیام/