به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، با مروری بر نام آسیای میانه و خاور میانه چشممان به نام کشوری می افتد که با توجه به معنای لغوی نامش سرزمین ترکمنها است. درست حدس زدید. این کشور جایی بجز ترکمنستان نیست. کشور ترکمنستان از جنوب به افغانستان و ایران، از شمال به ازبکستان و قزاقستان و از غرب به دریای کاسپین منتهی میشود.
این کشور از حدود ۲۰۰۰ سال پیش از میلاد با ورود اقوام از تبار هند و اروپایی به منطقه شکل گرفت و در طول عمر خود شاهد وقوع حوادث تاریخی متعددی بوده بنابراین جذابیتهای تاریخی و گردشگری متعددی برای جهانیان دارد که ما در این گزارش برخی از آنها را بیش از پیش به شما معرفی میکنیم.
دروازه یکی از روستاهای استان آخال در ترکمنستان است. افرادی که به این روستا سفر میکنند در کنار آن با یکی از جاذبههای گردشگری کشور ترکمنستان مواجه میشوند که با نام دروازه جهنم شناخته میشود.
در خصوص کشف دروازه جهنم باید گفت زمینشناسان روسی در سال ۱۹۷۱ برای رسیدن به گاز مشغول حفاری بودند که بطور اتفاقی به حفرهای زیرزمینی برخورد کردند. این حفره پس از نشت گاز متان در آن، با هدف جلوگیری از از انتشار گازهای سمی آتش زده شد و از آن زمان تا کنون بدون وقفه میسوزد.
سقوط یک شهاب سنگ ۷ کیلومتری نیز باعث مطرح شدن یکی دیگر از جاذبههای گردشگری ترکمنستان شد. این شهابسنگ در شهر داشوگوز ترکمنستان به زمین خورد و گردشگران بیشماری را به سمت این شهر کشاند. شهر داشوگوز در یکی از استانهای ترکمنستان که به همین نام شناخته میشود، قرار گرفته است. این شهر در گذشته میزبان پایتخت امپراتوری خوارزم، یکی از بزرگترین امپراتوریهای آسیای مرکزی بوده است.
در اینجا با اتکا به زندگینامه یک شخصیت تاریخی به معرفی یکی دیگر از جاذبههای تاریخی و گردشگری کشور ترکمنستان میپردازیم. معزالدین ابوالحارث احمد سَنجَر معروف به سلطان سَنجَر یکی از فرزندان سلطان ملکشاه سلجوقی بود. وی که به مدت پانزده سال بر ولایات شرقی امپراتوری سلجوقی حکمرانی کرد، در تاریخ ۱۴ ربیعالاول سال ۵۵۲ هجری قمری مصادف با ۸ میسال ۱۱۵۷ میلادی در مرو درگذشت. آرامگاه وی در مرو قرار گرفته و یکی از جاذبههای تاریخی و گردشگری آن به حساب میآید البته در جایی خواندم که آرامگاه سلطان سنجر در دارالبطیخ قرار گرفته است. آرامگاه خواجه نظامالملک معروف به دارالبطیخ در دوره سلجوقیان ساخته شده است. این مکان تاریخی در سبزهمیدان اصفهان قرار گرفته است و نامش در تاریخ ۱۵ دی ۱۳۱۰به ثبت ملی رسید.
باید بگوییم هنرفر که مدتی رئیس اداره باستانشناسی اصفهان بوده و پس از درگذشتش در قطعۀ نامآوران باغ رضوان اصفهان به خاک سپرده شد، در کتاب گنجینۀ آثار تاریخی اصفهان به نقل از کتاب تجاربالسلف نوشته هندوشاه نخجوانی درباره دارالبطیخ چنین نوشته است «ملکشاه پس از فوتش، در شونیز در سمت غرب بغداد مدفون شده بود. سپس محمود سلجوقی و ترکان خاتون جسد وی را از آنجا به اصفهان منتقل کرده و در مدرسه ملکشاهی دفن کردند. به دلیل اینکه خواجه شهرت بیشتری نسبت به ملکشاه داشته، این مکان بین مردم، به تربت نظام نیز مشهور است. براساس همین نظریات قبور دیگری که در کنار آرامگاه خواجه قرار گرفته را به چند تن از شاهان سلجوقی نسبت میدهند و به نظر بسیاری از محققین و کارشناسان در گذشته بنای درخوری نیز بر این قبور وجود داشته است. در این محل تعداد هشت قبر به چشم میخورد که اغلب دارای سنگ مرمر نفیس هستند. علاوه بر ملکشاه سلجوقی که در بالا گفته شد، ترکان خاتون همسر وی و فرزندان او مانند برکیارق و سلطان محمد و سلطان محمود نیز در این محل مدفون هستند. بر سنگهای موجود در این محل علاوه بر تاریخهای مربوط به زمان سلجوقی، برخی تواریخ از جمله ۸۵۹ هجری قمری و ۹۳۷ و ۹۵۳ هجری قمری نوشته شده است. مادی مشهور فدین نیز در باغ وسیع آرامگاه جریان داشته و زیبایی خاصی بدان بخشیده است.»
به نظر میرسد بهتر است در اینجا بار دیگر به مرو سری بزنیم. مرو که در سر راه جاده ابریشم واقع شده، براساس گفتهها و شنیدهها در قرن دوازدهم بزرگترین شهر جهان بوده است. دین هندو برای اولین بار از این شهر و در کوه مرو برخاسته است و شاید به همین دلیل هندوها اعتقاد دارند که مرو مرکز جهان است.
مرکز سرزمین خوارزم و پایتخت خوارزمشاهیان در زمان پادشاهی سلطان محمد خوارزمشاه یکی دیگر از جذابیتهای گردشگری کشور ترکمنستان است. این شهر جایی بجز گرگانج نیست. این شهر هماکنون با نام کهنه گرگانج یا کهنه اورنگ شناخته میشود و در شمال شرقی ترکمنستان کنونی قرار گرفته است.
بیشتر یافتههای شهر کهنهگرگانج از هم گسیخته و ویران هستند. نشان ویژهٔ این شهر گلدستهٔ ۶۰ متری قوتلوغ تیمور متعلق به سدهٔ ۱۱ میلادی است. یک آرامگاه ویرانه نیز در شهر کهنهگرگانج قرار گرفته است که با نام ساختمان توربگ خانم شناخته میشود البته هیچ کس به طور قطع مطمئن نیست که توربگ خانم در این ساختمان دفن شده است.
یکی از بزرگترین کویرهای شنی جهان نیز در کشور ترکمنستان قرار گرفته است و با نام بیابان قره قوم به معنای شن سیاه شناخته میشود. این کویر شنی با وسعتی بالغ بر ۳۵۰ هزار کیلومتر مربع، حدود ۷۰ درصد از مساحت کشور ترکمنستان را پوشانده است.
دره یانگیکالا نیز یکی دیگر از جاذبههای گردشگری و طبیعی ترکمنستان است، اما به رغم زیبایی کمنظیرش، ناشناخته است.
انتهای پیام/