به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، زمانی که امام خمینی (ره) رهبری مردم ایران را به عهده گرفتند، نظام بین الملل به دو قسمت عمده بلوک شرق و بلوک غرب تقسیم شده و متشکل از دو دیدگاه کمونیستی و کاپیتالیسم (سرمایه داری) بود. در آن زمان امام راحل سیستم وابستگی کشورهای اقماری به کشورهای متروپل را محکوم کرد، زیرا نتیجه این نوع رابطه بین کشورها را چپاول کشورهای مستضعت توسط استکبار می دانست؛ بنابراین سیاست خارجی ایران به گونه ای شکل گرفت که به هیچ کدام از دو بلوک وابسته نباشد اما در عین حال روابط خود را با همه دول جز رژیم صهیونیستی و آمریکا، حفظ کرده و ادامه دهد. به صورت کلی اندیشه های امام راحل در رابطه با سیاست خارجی را می توان در چند مورد خلاصه کرد:
۱- حفظ صلح جهانی
۲- ایجاد عدالت و امنیت در سراسر جهان
۳- همزیستی مسالمت آمیز ملت ها بر مبنای احترام به عقاید یکدیگر
۴- پایبندی به قراردادها
در این گزارش نگاهی کوتاه و گذرا بر سیاست خارجی کشورمان در راستای اندیشه های امام خمینی (ره) خواهیم داشت.
ایران راه گفت و گو با هیچ کشوری را نمی‌بندد
یکی از اصول سیاست خارجی کشور ما، رایزنی با کشورهای متفاوت فارغ از منطقه آنهاست، از شرق تا غرب و شمال تا جنوب و با کشورهای متفاوت در زمینه های اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... رایزنی های خود را ادامه می دهیم و به تعهداتمان پایبندیم. برای مثال علی رغم خروج آمریکا از برجام در اردیبهشت ماه ۱۳۹۷، بازگشت تحریم ها علیه ایران و خروج شرکت های اروپایی از کشورمان، ایران نه تنها در برجام باقی ماند، بلکه تعهدات خود را به صورت کامل انجام داده و به مذاکرات و رایزنی های خود با طرف های اروپایی ادامه داد.
بعلاوه آمریکا پس از خروج از برجام بارها برای تهران پیش شرط هایی بابت مذاکرات مجدد با ایران اعلام کرد و گرچه جمهوری اسلامی پیشنهاد مذاکره مجدد را رد نمود، اما به دفعات متعدد تاکید کرده است که واشنگتن می تواند به مذاکرات پیشین خود و در چارچوب ۱+۵ بازگردد که این رویکرد و استراتژی در راستای آموزه های امام خمینی (ره) و بر اساس آیه ۳۴ سوره مبارکه إسراء «و أَوفُوا بِالعَهدِ إنَّ العَهدَ کانَ مَسئُولـاً» می باشد.
رایزنی با همسایگان، از غرب آسیا تا خاور دور
به گفته برخی تحلیل گران امروزه همسایگان ما به کشورهای هم مرز ما محدود نمی‌شود، برای مثال ما از طریق پاکستان، با کشورهای همسایه این کشور هم همسایه می شویم و در مقابل پاکستان نیز از طریق ایران با عراق و ... ارتباط برقرار می کند. پس از امضا برجام، عده ای عقید داشتند که سیاست خارجی ایران به سمت کشورهای غربی معطوف شده است اما سفرهای گسترده وزیر امور خارجه کشورمان، این ادعاها را رد کرده نگاه همه جانبه دستگاه دیپلماسی کشورمان را در امر منطقه گرایی و توجه ویژه به کشورهای همسایه را نشان می‌دهد.
در راستای ادامه مذاکرات با اتحادیه اروپا، تعامل با کشورهای شرقی نیز از دستور کارمان خارج نشده و رایزنی ها ادامه دارد. برای مثال از ابتدای فروردین سال جاری تاکنون، ظریف وزیر امور خارجه به کشورهای گوناگونی از جمله ترکمنستان، هند، عراق، ژاپن سفر کرده است.
گرچه هیچ زمان گسترش روابط با همسایگان از دستور کار دستگاه دیپلماسی کشورمان خارج نشده بود، اما تعاملات و سفرهای اخیر، حاکی از توجه ویژه این روزها به مناطق شرقی است.
البته سیاست خارجی در افکار و آموزه های امام راحل، محدود به تعاملات گسترده با کشورها نیست، بلکه نفوذ اندیشه های آزادی خواهانه ی ایشان را در خط مشی گروه های آزادی بخش نیز مشاهده می‌کنیم.
انقلاب ایران چه تاثیری بر مسیر جنبش‌های آزادی بخش گذاشت؟
بر اساس اصل ١۵۴ قانون اساسی کشورمان، «جمهوری اسلامی ایران سعادت انسان در کل جامعه بشری آرمان خود می‌داند و استقلال، آزادی و حکومت حق و عدل را، حق تمام مردم جهان می‌شناسد؛ بنابراین در عین خودداری کامل از هر گونه دخالت در امور داخلی ملت های دیگر، از مبارزه حق طلبانه مستضعفان در برابر مستکبرین در هر نقطه از جهان، حمایت می‌کند».
شاید همین چند کلمه از قانون اساسی کشورمان، پاسخ عده زیادی از مردم باشد که خیلی وقت ها می‌پرسند: ما چرا از جنبش های آزادی بخش دفاع می‌کنیم؟ مگر وظیفه ماست؟ و...
این موضوع از اندیشه امام راحل مبنی بر کمک رسانی به مستضعفین در مقابل مستکبرین ناشی می‌شود.
جنبش های رهایی بخش که نمایندگان مردم مستضعف هستند و بیشتر در کشورهای عربی و آفریقایی دیده می‌شوند مانند حزب الله لبنان، انصارالله یمن و .... با نمونه قرار دادن رهبری امام راحل در نفی استکبار، مسیری را طی می‌کنند که ایرانی ها در ١٣۵٧ گذراندند.
آنها در برابر استکبار خارجی و استثمار داخلی، ایستادگی کرده و در این میان وظیفه جمهوری اسلامی ایران بر اساس اصل ١۵۴، حمایت از آنهاست.
شجاعت، حکمت، تدبیر
٣٠ سال پیش خورشید زندگی آیت الله خمینی، بنیانگذار انقلاب اسلامی ایران، افول کرد... اما پس از آن طلوع، مشاهده شده که افکار ایشان را در بسیاری از کشورهای ستم دیده پس از ٣٠ سال هنوز ادامه داشته و اثرگذار است.
مقام معظم رهبری روز گذشته و در مراسم سالروز رحلت امام خمینی (ره)، مهم ترین صفت امام را مقاومت و ایستادگی بیان کردند.
این ایستادگی در تک تک مردم هم چه پیش از انقلاب، در زمان جنگ تحمیلی و تا کنون، دیده شده است.
در این میان اروپا خود را مهد دموکراسی می‌داند و آمریکا تصور می‌کند آقای جهان است! اما چه چیز باعث می‌شود تمام این ادعاها در مقابل ایدئولوژی و اهداف دیپلماسی ایران رنگ ببازد و به حاشیه کشانده شود؟ شاید پاسخ در همین چند خط باشد: «در آینده نه چندان دور شاهد قدرت‌های فرامرزی خواهیم بود که از لحاظ ماشین آلات جنگی (مانند بمب اتم) یا سهم تولید صنعتی جهانی چندان بالا نیستند، اما با قدرت تاثیرگذاری بر میلیون ها انسان، قدرت و سیطره نظامی غرب را به چالش خواهند کشید.»
گزارش از رهادخت رستگار
انتهای پیام/
