به گزارش خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، کار اصلی چشم  متمرکز کردن نور‌های دریافتی از خارج  روی پرده شبکیه است تا تصویر دقیقی از شی مورد نظر روی پرده شبکیه ایجاد شود؛ شبکیه این تصاویر را به صورت پیام‌های عصبی به مغز ارسال می‌کند و این پیام‌ها در مغز تفسیر می‌شوند، بنابراین برای واضح دیدن، قبل از هرچیز لازم است که نور به طور دقیق روی پرده شبکیه متمرکز شود.

 در سنینی که کودک قادر به بیان مشکلات خود است ممکن است از ضعف بینایی، خستگی چشم و یا سردرد شکایت داشته باشد اما در اغلب موارد کودک شکایتی ندارد و ممکن است علائم بیماری‌های مسبب تنبلی چشم، انحراف چشم و کدورت‌های مسیر بینایی مثل آب مروارید و کدورت قرنیه منجر به تشخیص شوند اما زمانی که تنبلی چشم ناشی از عیوب انکساری باشد تشخیص آن مشکل است زیرا کودکان به راحتی با چشم دیگر می‌بینند و یک چشک کمبود دید در دیگر چشم بیمار را جبران می‌کند به همین دلیل والدین و معلمان باید به وضعیت دید کودکان توجه ویژه‌ای داشته باشند.

بیشتر بخوانید: کامل نشدن عضلات چشم علت انحراف چشم در نوزادان

استرابیسم نوعی مشکل چشمی است که در آن چشم‌ها وضعیت ناهمگونی نسبت به یکدیگر دارند و نگاه آن‌ها به جهات مختلف است؛ این ناهمگونی ممکن است واضح باشد و یا آنکه صرفاً بعضی اوقات وجود داشته باشد، در حالیکه یک چشم مستقیماً به سمت جلو نگاه می‌کند چشم دیگر به سمت داخل، خارج، بالا و یا پایین چرخیده است، چشم چرخیده برخی مواقع به وضعیت اصلی و مستقیم باز می‌گردند و بر عکس چشم مستقیم از موقعیت خود خارج می‌شود.

استرابیسم در گروه سنی اطفال مشکل شایعی است و در حدود ۴ درصد کودکان دیده می‌شود ولی ممکن است زمان بروز آن در سنین بالاتر نیز باشد، شیوع آن در پسر و دختر به یک نسبت است و گاهی منشا فامیلی دارد با این حال، بعضی از مبتلایان سابقه چنین مشکلی را در فامیل خود ذکر نمی‌کنند.

فرزاد محمدی مدیر اداره سلامت چشم و پیشگیری از نابینایی وزارت بهداشت در گفت و گو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، درباره انحراف چشم، اظهار کرد: ۲ چشم در اثر هماهنگی حسی و حرکتی توسعه یافته با هم و هم راستا نگه‌داشته می‌شوند؛ چشم‌ها یک ساختار توسعه یافته دارند، مغز دستور دهد همزمان ۲ چشم به یک جسم نگاه کنند و نگاه کردن همزمان ۲ چشم به یک جسم از هماهنگی در مغز، هماهنگی حسی و هماهنگی عضلانی نشات می‌گیرد.

بیشتر بخوانید: انحراف چشم در بزرگسالان معمولا با حالت دوبینی همراه است

وی بیان کرد: زمانی که هماهنگی در مغز یا حسی یا عضلانی دچار نقص شده باشد فرد دچار مشکلاتی خواهد شد؛ استرس، کم‌بینی و بالانس عضلانی حرکتی  باعث ایجاد اختلالاتی در چشم می‌شود، در انحراف چشم فرد ممکن است با اراده با یک چشم ببیند و با چشم دیگری درک خیلی کمی از محیط داشته باشد، فردی تک چشمی نگاه می‌کند که دچار دوبینی شده است.

محمدی ادامه داد: اگر انحراف چشم در دوران کودکی اتفاق افتاده باشد فرد دوبینی را سرکوب می‌کند و دچار اختلال تنبلی چشم می‌شود، اگر در یک چشم کودک آب مروارید مادرزادی یا تک‌بینی یا توده سرطانی وجود داشته باشد چشم خوب نمی‌بیند به این ترتیب از بالانس خارج  و کج می‌شود، در این صورت دو چشم از نظر حرکتی عضلانی در یک بالانس شکننده به سر می‌برند و زمانی که شکنندگی به هم می‌خورد چشم کج می‌شود و بالانس حرکتی عضلانی از کنترل خارج می‌شود.

مدیر اداره سلامت چشم و پیشگیری از نابینایی وزارت بهداشت افزود: اگر کودکی زیر ۶ سال دچار انحراف چشم باشد دچار تنبلی چشم هم خواهد شد؛ یکی از اشکال شایع انحراف چشم از سن ۲ تا ۴ سالگی است که بالانس حرکتی عضلانی شکننده است و از کنترل خارج می‌شود.

وی با اشاره به اینکه اختلال چشم ممکن است از زمان تولد وجود داشته باشد، گفت: فرد ممکن است از زمان تولد دچار اختلال بینایی شده باشد؛  انحراف چشم در بزرگسالان ریشه در دوران کودکی دارد که ممکن است به خوبی شناسایی نشده  یا کاملا درمان نشده باشد؛ دسته‌ای از بیماری‌ها مانند آب مروارید مادرزادی در داخل چشم وجود دارد که زمینه انحراف چشم را ایجاد می‌کند همچنین ضربه، پرکاری تیروئید، قند و فشار خون ممکن است باعث ایجاد انحراف چشم شود.

بیشتر بخوانید: تزریق ژل برای رفع انحراف چشم تنها ۴ ماه ماندگاری دارد

راهکار‌های درمانی انحراف چشم چیست؟

مدیر اداره سلامت چشم و پیشگیری از نابینایی وزارت بهداشت با اشاره به راهکار‌های درمانی انحراف چشم، گفت: برای درمان انحراف چشم باید در قدم اول مشکل زمینه‌ای را برطرف کرد به طور مثال اگر فرد خطای انکساری دارد، دچار تنبلی چشم است باید رفع شود و در نهایت اگر انحراف باقی ماند باید آن را درمان کنیم.

وی با بیان اینکه برای صاف کردن چشم ۳ هدف داریم، گفت: در قدم اول باید ظاهر چشم درست شود، با صاف کردن چشم تنبلی را درمان کنیم و هرچه سریع‌تر انحراف چشم در کودکان رفع شود؛ اصلی‌ترین دلیل برای درمان انحراف چشم، تنبلی چشم است که ممکن است برای هر سنی  عمل انحراف چشم انجام شود.

محمدی یادآوری کرد: کج بودن چشم‌ها تاثیر قابل توجهی در اعتماد به نفس، زیبایی، فرصت شغلی و زندگی در جامعه دارد از این رو توصیه می‌شود حتما در دوران کودکی از سلامت چشم‌های کودکان مطمئن شوید.

بیشتر بخوانید: با سن طلایی درمان "انحراف چشم" آشنا شوید

انحراف چشم در کودکان بیشتر است یا در بزرگسالان؟

وی بیان کرد: انحراف چشم در بزرگسالان به علت فلج عضلانی است و فلج یکی از عضلات، سلامت دو بینی را تحت تأثیر قرار می‌دهد؛ در این دسته از افراد اصولاً انحراف چشم به دلیل ضربه خود به خودی، مشکلات مغزی، سکته مغزی و غیره رخ می‌دهد.

 اختلالات عیوب انکساری عامل ایجاد انحراف چشم در کودکان

فخرایی افزود: انحراف چشم کودکان اگر در یک چشم به طور گذرا باشد مشکل از تنبلی چشم نیست، اما اگر به طور دائم در یک چشم باشد آن را تنبلی چشم می‌نامیم؛ در کودکان اختلالات عیوب انکساری باعث انحراف چشم می‌شود که حتما کودک باید عینک بزند و اگر عینک نزند مشکلات زیادی برایش به وجود می‌آید، لذا کودک باید از نظر عیوب انکساری بررسی شود و اگر مشکل در زمینه عیوب انکساری نباشد عموماً می‌توان با جراحی آن را درمان کرد.

بیشتر بخوانید: دوربینی عاملی برای انحراف چشم در کودکان

فوق تخصصی جراحی چشم با اشاره به اینکه تنبلی چشم در کودکان باید به موقع درمان شود، تشریح کرد: انحراف چشم در کودکان مشکلات بیناییبرای آن‌ها به همراه خواهد داشت این مشکلات ممکن است شامل آب مروارید مادرزادی، دو بینی و غیره باشد.

وی گفت: چشمی که خوب نمی‌بیند دچار انحراف خواهد شد، علت‌های انحراف چشم متفاوت است و برای درمان آن باید در قدم اول زمینه انحراف را درمان کرد و علت زمینه‌ای در قدم اول باید برطرف شود به طور مثال اگر فرد دچار آب مروارید است باید آب مروارید را درمان کرد.

انتهای پیام/