به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از کرمان ، اینجا سرزمین کویری و گرم شهداد است جایی که آسمان پر ستاره شب هایش مشهور؛ و داغ‌ترین نقطه زمین را نیز در خود دارد، میان این گرما رنگ بنفش زیبای سیر‌های مشهور شهداد که به صادراتی بودن نیز شهرت دارد زیبایی های طبیعت را دوچندان می‌کند.

فصل برداشت است و زمین در جای‌جای شهداد مملو از بوته‌های سبز و سفید سیر است که با دستان پر تلاش خانواده‌ی کشاورز برداشت و آماده فروش در بازار است.

این محصول گیاهی که در درمان بسیاری بیماری ها به گفته پزشکان امروزی، سودمند است در طب سنتی نیز به شدت سفارش شده و پیامبر گرامی اسلام درمان 70بیماری را در سیر دانسته اند و به فرمود امام صادق(ع) سیرفشارخون را کنترل می کند وخوردن آن ایجاد خواب می کند، تجربه ى پزشکان معروفى مانند ((سالین))، ((بروت))، ((لوتر)) و ((دوبریه)) و دیگران از خواص غذایى و درمانى این گیاه سودمند نتیجه هاى درخشانى گرفته اند و حاصل تجربه به این کشفیات ختم شده که سیر در تقویت بنیه و جلوگیرى از تصلّب شرایین و پایین کشیدن فشار خون دوایى کامل و مؤ ثر است.

با همه این اما آن طور که باید ازاین محصول استقبال نمی‌شود نبود صنایع فراوری و نیز بسته بندی شکیل این محصول، باعث ورود محصولات خارجی به بازار که البته این محصولات طعم، مزه وکیفیت محصولات ایرانی را ندارندمی شود.

طبیعی است فرآوری و بسته‌بندی مناسب  باعث می‌شود علاوه بر بهره بردن از همه محصولات کشاورزان کارآفرینی، صادرات، بالابردن صرفه اقتصادی و رونق شهر برای شهداد رقم بخورد؛ اما، نکته اینجاست که سالانه شهر شهداد به علت نبود کارخانه فرآوری سیر از مقادیر زیاد درآمد این محصول بی بهره است.

در این گزارش، علل نبود وچرایی احداث نشدن کارخانه فرآوری را از مسئولان جویا می‌شویم.

علی بهادر رئیس مرکز جهاد کشاورزی بخش شهداد گفت: درسال زراعی ۹۷-۹۸ سطح زیر کشت محصول سیر ۶۹۰ هکتار است که درمقایسه باسال قبل ۷ درصد کاهش محصول داشتیم.

وی با اشاره به اینکه کاشت این محصول از اواخر شهریور ماه شروع وتا اواسط آبان ماه ادامه دارد افزود: میزان بذر مصرفی درهر هکتار با توجه به نوع، اندازه و شرایط زمین بین ۷۰۰ الی ۱۰۰۰ کیلوگرم متغیر می‌باشد .

وی هم چنین ادامه داد: برداشت این محصول از ۱۰ فروردین ماه شروع و تا پایان اردیبهشت ماه ادامه دارد.

وی تصریح کرد: باعنایت به اینکه برداشت سیر شهداد از اولین برداشت ها در کشور است، لذا اکثر این محصول تازمان رسیدن سایر سیر‌های کشور می‌تواند بازار مناسبی جهت فروش چه در بازار داخلی ویا به صورت صادرات به خارج از کشور از طریق مرز‌های آستارا وغیره به کشور‌های حاشیه دریای خزر وعموما روسیه باشد.

وی از دلایل مهم توسعه وکشت این محصول در شهداد  را طعم خوب این نوع سیر ذکر کرد وبیان داشت: سیر بنفش شهداد به دلیل طعم خاص آن درسطح کشور شهرت خاصی دارد، کیفیت بالای  سیر و بازارپسندی مطلوب، شرایط ایده آل منطقه به ویژه آب وهوای شهداد جهت کشت سیر، زود برداشت شدن این محصول نسبت به سایر مناطق کشور، میزان آب مصرفی معقول بامدیریت منابع آبی، صرفه اقتصادی این محصول درصورت ایجاد شرایط مناسب به بازار فروش از دیگر دلایل استقبال از سیر شهداد است.

وی افزود: مناطق عمده کشت سیر درشهداد مربوط به دهستان تکاب، روستای ابراهیم آباد، همت آباد، علی آباد حجت، منطقه چهار فرسخ واندوهجرد می‌باشد.

رئیس مرکز جهاد کشاورزی گفت: نبود صنایع تبدیلی، بسته بندی ونگهداری محصولات غذایی دربخش شهداد ازمهم‌ترین موانع تولید  بوده که منجر به کندی رشد و توسعه محصولات ودرنهایت کاهش توان مالی بهره برداران می شود.

وی ادامه داد: نبود سرمایه گذار درمنطقه باوجود برنامه هاوتسهیلات ارائه شده وحمایت‌های جهادکشاورزی در امور صنایع تولیدی باعث رونق کار دلال های دراین منطقه شده وباعث خسارات فراوان به کشاورزان در امر خرید وفروش محصولات کشاورزی خصوصا سیر شوند.

وی به وظایف جهاد کشاورزی دراین خصوص اشاره کرد و افزود: از آنجا که وظیفه اصلی جهاد کشاورزی خصوصا کارشناسان مستقر درمراکز جهاد کشاورزی ترویج یافته‌های کشاورزی به دست آمده وانتقال به بهره برداران ونهایتا امنیت غذایی جامعه وتولید محصولات کشاورزی است؛ لذا می‌طلبد که درامر خرید وفروش سایر ارگان ها، انجمن‌ها نیز به خرید وفروش این محصول ورود کرده وبا خرید‌های حمایتی دست دلال‌ها کوتاه وکمک بزرگی به تولید کنندگان این بخش نمایند.

بهادر بابیان اینکه امسال سال رونق تولید نامگذاری شده است افزود: این مرکز آمادگی کامل را درجهت کمک به سرمایه گذاری درامر صنایع تبدیلی، فرآوری، بسته بندی ونگهداری مواد غذایی را داشته وازتمامی کسانی که دراین امور مشتاق وحاضر به سرمایه گذاری می‌باشند نهایت همکاری رادرجهات مختلف توسعه ورفع موانع تولید نظیر پرداخت تسهیلات بهره وغیره را انجام خواهد رساند.

علی حسینی کشاورز جوان بامدرک مهندسی کشاورزی در خصوص وضعیت محصول سیر گفت: سیر شهداد یکی از مرغوب‌ترین محصولات دربین انواع  محصول درسراسر ایران می‌باشد که سطح زیر کشت آن همیشه دستخوش تغییرات بوده واین به دلیل نوسانات قیمت عرضه وتقاضای بازار بوده است که گاهی به سود وگاهی به زیان کشاورز است.

وی در رابطه با ایجاد صنایع تبدیلی درشهداد بیان کرد: اگر کارخانه پودر سیر یاصنایع تبدیلی وجود داشت سود واقعی به جیب کشاورزان زحمتکش سرازیر می‌شد، اما فقدان کارخانجات راه را برای دلالان این محصول هموار کرده است اینجا باید مسئولان جهاد کشاورزی، بخشداری شهداد تدبیری مناسب درخصوص مشکلات وچالش‌های این محصول اتخاذ کنند.

حسینی افزود: عمده زیان کشاورزان درخصوص سیر به دو حوزه مربوط می‌شود، آفات وبیماری‌های سیر که عمدتا در زمین‌های سیر ایجاد می‌شود که شامل قارچ‌ها ومگس سیر می‌باشد که با آگاهی بخشی به مردم وروش‌های کنترل زراعی، مبارزه شیمیایی امکان پذیر است، در زمان برداشت از آنجاکه استان‌های خوزستان، همدان وبرخی شهرستان‌های کرمان نیز این محصول را کشت می‌کنند همیشه خطر برداشت هم زمان و مشکلات اشباع شدن بازار، تقاضای کم این محصول وجود دارد که قیمت آن را کاهش داده وضرر کشاورزان را به همراه دارد.

وی درباره راهکاری برای حل مسئله گفت: مسئولین شهداد باید به احداث وراه اندازی کارخانجات تولید وفرآوری سیر اقدام کنند تامشکلی که  بنام خام فروشی چندین سال گریبانگیر مردم شده  و بازار سیاهی برای دلالان ایجاد کرده به پایان رساند.

کشاورزان زحمتکش شهداد درکنار باغداری مزرعه‌های سیر رانیز آماده کشت می‌کنند اینجا کشت محصول اغلب توسط افراد خانواده وبه دلیل مقرون به صرفه نبودن برای هزینه کارگر بیشتر با کمک  زنان ودختران که  پابه پای مردان کار می‌کنند وچشم به راه جبران همه زحمات در اردیبهشت می‌شوند؛ انجام می شود ،اما آیا قیمت واقعی سیر همان است که در بازار ارائه می‌شود؟ کشاورز برای هرکیلو محصول چقدر دریافت می‌کند؟ چرا ازسیر دیگر فرآورده هانظیر ترشی سیر، پودر سیر، ورق‌های چیپسی سیر وغیره دراین منطقه تولید نمی‌شود باطرح این سوالات بایکی ازکشاورزان میان سال منطقه گفتگو می‌کنیم.

کشاورز مسن شهدادی که ده سال سابقه کار دراین حوز ه را دارد می گوید:اگر قیمت سیر مناسب باشد مردم رغبت می کنند تولید آن را ادامه دهند که متاسفانه این گونه نیست ما همیشه متضرر قضیه کشت چون دیگر کشاورزان هستیم.

وی با اشاره به اینکه به طور مثال دریک زمین ۵۰ قصبی یک میلیون و ۶۰۰ تومان هزینه برای پاک کردن سیر و ۷۰۰ هزار تومان جهت خرید کود پرداخت کرده ایم، از سوی دیگر برای کاشت وبرداشت محصول حدود یک میلیون ۲۰۰ هزار تومان پرداخت شده به جز هزینه آب مبلغی حدود۳ میلیون و ۵۰۰ هزارتومان  داده شده، برای ۵۰ قصب زمین و کل سیر فروخته شده ما تنها ۷ میلیون است، این درحالی است  که دلال کیلویی ۲ هزار تومان از کشاورز خریداری می‌کند اما در بازار بالای ده هزار تومان به فروش می رساند که باعث ضرر کشاورز است.

کشاورز شهدادی تصریح کرد: اگر کارخانه ای بود که محصول ما را می خرید واز آن پودر سیر، ترشی سیر و دیگر فراورده های این محصول را تولید می کردیم وضعیت درآمدی ما بهتر بود دست دلال ها هم که زحمتی برای کار نمی کشد وتنها خریدار واسطه اول محصول است از سود کم می شد.

وی با انتقاد از بی توجهی جهادکشاورزی درخصوص عدم توجه به بیمه کشاورزی می گوید: متاسفانه باوجود آفات فراوان این محصول؛ سیر رابیمه نمی‌کنند واگر خسارتی وارد شود خود کشاورز باید جبران کند از طرف دیگر کمبود نیروی انسانی وبالا بودن هزینه‌های کارگر و افزایش  ورود محصولات خارجی به بازار از دیگر نگرانی های ماست.

ماشاالله پورحسینی رئیس شورای بخش شهداد نیز گفت: سیر در طب سنتی خواص وجایگاه بسیار بالایی دارد وبرای درمان اکثر بیماری‌ها به ویژه روماتیسم وعفونت‌ها مفید می‌باشد.

وی در رابطه باایجاد کارخانجات تولید فرآوری سیر درشهداد افزود: امسال افرادی بودند که برای سرمایه گذاری درجهت ایجاد کارخانه اقدام کردند که اگر امکانات لازم فراهم شود و  بخش خصوصی یادولتی نیز حمایت کنند این کار اجرایی می شود.

پورحسینی بیان کرد: امیدواریم درسال‌های آینده شاهد ایجاد کارخانجات تولید وفرآوری سیر در بخش شهداد باشیم زیرا اگر کارخانه تولید وفرآوری سیر درشهداد ایجاد شود باعث افزایش اشتغال دربین جوانان به ویژه جوانان شهدادی که مهاجرت کرده اند می شود وهمچنین باعث رونق تولید و کوتاه شدن ودست افراد از سرکشاورزان می شود که امیدواریم به زودی شاهد ایجاد کارخانه درسطح شهداد باشیم که توجه ویژه استاندار ونمایندگان مجلس را می طلبد.

 محصول زیبا و عروس شهداد در پیچ وخم بی توجهی همچنان با قیمت های ناچیز سر زمین به فروش می رسد ویا به شکل خرده فروشی توسط وانت بارهای فروش در میادین شهر کرمان ودیگر شهرهای استان ارائه می شود که شان محصول را پایین می آورد .

انتهای پیام /ح
گزارش: زهرا پورحسینی

سیرشهداد از تولید تا خام فروشی