به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، بناها و محوطههای تاریخی همواره به عنوان بخشی از پازل هویت شهرها، کشورها و حتی جهان مطرح میشوند و حفاظت از آنها همواره در مرکز توجه مسئولان و مردم قرار گرفته است.
این امر تا اندازهای اهمیت پیدا کرده است که شورای بینالمللی و محوطههای ایکوموس پیشنهاد کرد، یکی از روزهای سال با نام روز بناها و محوطههای تاریخی شناخته شود و این پیشنهاد در سال ۱۹۸۳ میلادی و پس از تصویب یونسکو اجرایی شد.
بنابراین، روز ۱۸ آوریل مصادف با ۲۹ فروردین ماه به عنوان روز جهانی بناها و محوطههای تاریخی شناخته میشود. ما هم به بهانه فرارسیدن این روز پای صحبتهای محمد منصور فلامکی، معمار و شهرساز کشورمان نشستیم و وضعیت فعلی بناها و محوطههای تاریخی کشورمان را با اتکا به صحبتهایش بررسی کردیم.
محمد منصور فلامکی که در سال ۱۳۸۹ به عنوان چهره ماندگار در رشته معماری شناخته شد، در گفتگو با خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان، با در نظر گرفتن شرایط فعلی حاکم بر برخی از نقاط کشور، وضعیت فعلی بناها و محوطههای تاریخی کشورمان را اینگونه تشریح کرد: در ماههای گذشته و پیش از وقوع سیلاب میتوانستیم در خصوص وضعیت نگهداشت محوطههای تاریخی و بافتهای شهری کوچک و بزرگ نظر کم یا بیش جدی بدهیم؛ بگوییم در کجا باید دقت بیشتری شود و در کجا باید نیروی بیشتری گذاشته و مطالعه شود. اما امروز در وضعیت بحرانی قرار گرفته ایم و بناهای آسیب دیده ما خیلی پرشمار هستند. درواقع الان، صورت مسئله تغییر کرده است و اولویتبندی کار دشواری است.
وی افزود: ما امروز دشواری داریم؛ زیرا بافتهای شهری قدیمی و تاریخی بناهایمان از حدود ۵۰ یا ۶۰ سال پیش باید به صورت دیگری مطالعه میشدند و در ارتباط با محیطشان روی آنها کار میشد. البته این کار انجام نشده است و در شرایط متعارف متخصصان با همکاری دولت به مسائل روز توجه کردهاند. در مواقع استثنایی چون تخت جمشید، مطالعات از زیر زمین تا بالای بنا انجام شده است. بنابراین سیل کنونی به چنین بناهایی آسیب نزده است، اما در بسیاری از موارد که کارهای مرمیتمان را در بناهای تاریخی کمی گستردهتر سطحی انجام دادهایم، آب وضعیت نامناسبی را ایجاد کرده است.
این معمار کشور به تدوین و چاپ منشور مرمت معماری اشاره کرد و گفت: یکی از مهمترین اهداف این منشور این است که مرمت آثار تاریخی توسط اشخاص غیر مسئول و غیر متخصص صورت نگیرد. در اصل چنین منشوری برای انجام کارهای بعدی وجود دارد. امروزه جامعه علمی ما غافلگیر شده است؛ زیرا دستگاههای اجرایی ما نتوانستند پاسخگوی وضعیتهای کمی پیچیده، وسیع و نیازمند تخصص باشند. یعنی نیرو و بودجه نداشتیم و سازماندهی ما درست نبود. البته در برخی از نقاط کشور سازماندهی درست و نیروی کافی داشتیم.
فلامکی تصریح کرد: هماکنون باید در اولین گام ساکنان آسیب دیده مناطق سیل زده را به گونهای سامان بدهیم که به بازگشت به خانه خودشان امیدوار باشند. امروزه افرادی که به هر صورت به دلیل وقوع سیلاب از خانههای خود خارج شدند، باید بگویند چه داشتند تا به جای بازسازی بدون مقدمه و خانهسازی تهی از اندیشه، بتوانیم با بررسی روحیه خانه و تاریخش از وقوع اتفاقات ویرانگر دیگر جلوگیری کنیم. امروز سازمان میراث فرهنگی کشور میتواند با اتکا به وزارتخانههای راه و شهرسازی، وزارت کشور و وزارت کشاورزی این کار را شروع کند.
وی در بخش دیگری از سخنانش به کار بردن کلمه عین به عین سازی در مرمت بناها و بافتهای تاریخی را از ریشه نادرست دانست و گفت:هیچ وقت کسی یک بنای تخریب شده که تاریخی دارد را عین اولش درست نمیکند؛ البته در گذشته برخی از متخصصان مرمت تصور میکردند بهترین نوع مرمت، تکرار وضعیت بنای تخریب شده است، اما امروزه بیش از ۶۰ سال است که ادبیات مربوط به دانش مرمت و معماری این کار را درست میداند.
انتهای پیام/