اگر در ایام نوروز گذرتان به آذربایجان غربی افتاد حتما به شهر تمدن‌های ۸ هزار ساله سری بزنید.

به گزارش خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه ، بعد از عبور از تنگه «کمرقادا»، «کمرسنگها» و روستای شیخ احمد، منطقه سلدوز آغاز می‌گردد. این شهر در طول تاریخ حوادث بی‌شماری را دیده و از گذرگاه‌های اقوام مختلف بوده است که آثار تمدن باقی مانده حکایت بر این مطلب دارد.
 
وجود  آب و وجود زمین‌های حاصل‌خیز و موقعیت دفاعی منطقه از عوامل ایجاد شهر نقده بوده است.
 
تاریخ منطقه به قبل از ورود آریایی‌ها می‌رسد، بطوری که قسمتی از طوایف ماننا در نقده بخش اشنویه سکنی داشته‌اند و تپه حسنلو که نشانگر تمدن مانا است، دلیل بر این ادعاست. این نواحی از هزاره دوم قبل از میلاد محل مهاجرت و سکونت اقوام مختلفی مانند آشوری‌ها، کردها، ماننا‌ها و ترکان بوده است تا آن‌که طایفه قره‌پاپاق که در زمان فتحعلی‌شاه از قفقاز به ایران مهاجرت کرده بودند، در جلگه سلدوز مسکن گزیدند و از آن تاریخ سلدوز بنام نقده تغییر نام یافت.

نام این شهرستان در قدیم سلدوز بوده است. واژه سلدوز ترکیبی از دو کلمه ترکی  «سولو» و «دوز» است، یعنی سرزمین همواری که آب همه آن را فرا می‌گیرد و یا آب با نمک که به مفهوم مجاورت با دریاچه شور ارومیه می‌تواند باشد. سلدوز اسم قبیله‌ای از مغولان بوده است. در جلگه نقده، روستایی به نام نقده وجود داشته که می‌تواند از دو ریشه باشد. نخست «نغده» از لغت فارس باستان و دیگر «ده نقی» که به تلفظ «نقیده» خواهد بود.
 
سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال


فهرست آثار تاریخی شهرستان نقده

 
نقده دارای جاذبه‌های طبیعی و مکان‌های تاریخی متعددی است که می‌تواند از آن‌ها در راه گسترش گردشگری استفاده نماید. در این میان دریاچه ارومیه را می‌توان مهم‌ترین جاذبه طبیعی این منطقه به شمار آورد.
 

همچنین پل ممیند، تپه حسنلو، موزه نقده، تومولوس، دژ باستانی قلا‌ت‌گاه، غار‌های زندان و باباحسن، تپه حاجی فیروز، دریاچه سد حسنلو، تپه پیزدلی، عقرب تپه و تپه دالما ازدیگر آثار با ارزش و تاریخی شهرستان نقده محسوب می‌شوند.

حسنلو؛ گنجینه تمدن ۸ هزار ساله

تپه باستانی حسنلو در آذربایجان غربی، در جنوب غربی دریاچه ارومیه، در منطقه سرسبز شهرستان نقده و در هفت کیلومتری شمال شرقی این شهرستان واقع است و به علت مجاورت با دهستان حسنلو به این نام معروف شده است.

 

سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال



حسن سپهرفر معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری آذربایجان غربی در گفت و گو بخبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه ، با اشاره به تپه تاریخی حسنلو گفت: ارتفاع این تپه از بستر رودخانه گدار که از کنار آن می‌گذرد، ۲۰ متر و قطر آن حدود ۲۵۰ تا ۲۸۰ متر است. چند تپه باستانی دیگر هم که ارتفاع آن‌ها از ۱۵ متر تجاوز نمی‌کنند، در اطراف این تپه پراکنده اند.


وی اضافه کرد گور‌های سنگی، سفال‌های بسیار مانند قوری و ظروف با نقوش بسیار زیبا و مهمترین آن‌ها جام زرین حسنلو متعلق به ۷۰۰ سال پیش از میلاد از جمله آثار تاریخی ارزشمند هستند که دیرینه بودن تپه حسنلو را تایید می‌کنند.
 
سپهرفر یادآور شد: جام زرین حسنلو با نقوش بی نظیر و با ۹۵۰ گرم وزن در سال ۱۳۳۷ توسط باستان شناس آمریکایی به نام "دایسون" از این تپه کشف شده و مربوط به دوره چهارم سکونت ادوار دهگانه در این تپه است که دارای شهرت بین المللی است.
 
سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال


وی افزود: شناسایی و حفاری این تپه باستانی در سال ۱۳۱۳ صورت گرفت. در طی این حفاری، تعدادی ظروف سفالی با اشکال متنوع و مختلف به دست آمد. در سال ۱۳۳۶ کاوش علمی و تخصصی تپه باستانی حسنلو را هیأت حفاری و کاوش مشترک ایرانی - آمریکایی آغاز کرد و در این حفاری و کاوش، از خرابه‌ها شهر، دژی از زیر خاک بیرون آمد که به عقیده باستان شناسان متعلق به قوم ماننا است.

معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ادامه داد: دیوار‌های این بنا‌ها و منازل و معابد آن با پایه‌های سنگی ساخته شده و در بالای آن‌ها از آجر‌های بزرگی به طول ۴۰ عرض ۲۳ سانتی متر و ضخامت ۱۴ سانتی متر استفاده شده است. در قسمت حفاری شده این تپه، ویرانه‌های شهر یا دژی دیده می‌شود که از دو بخش عمده تشکیل شده است.

 

سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال



وی اظهار کرد: تپه باستانی حسنلو یکی از مهمترین اماکن باستانی و تاریخی ایران و جهان به شمار می‌رود و باستان شناسان ایرانی و خارجی قدمت آن را حدود ۸۰۰ تا ۱۴۰۰ سال قبل از میلاد تخمین زده اند. حدس دیگر آن است که آثار مربوط به ویرانه‌های تپه حسنلو در ۷۰۰ یا ۶۵۰ سال قبل از میلاد به آتش کشیده شده است. این تپه دارای ۱۰ دوره متمایز سکونت است.

کوه سلطان یعقوب

سپهرفر بیان کرد: در فاصله پنج کیلومتری جنوب شهرستان نقده و در کنار روستای بالیقچی کوه سلطان یعقوب قرار دارد، درباره وجه تسمیه این کوه دو روایت وجود دارد، یکی اینکه از نام سلطان یعقوب از سلاطین آق قویونلو در آذربایجان گرفته شده و دیگر اینکه از نام سید سلطان یا غیب مدفون در بالای این کوه گرفته شده است.

وی افزود: این کوه به غایت زیبا در فاصله‌ای ۲۰۰۰ متری در سطح دریا قرار دارد و دره‌ی سر سبز سلطان یعوقوب در تمام فصول سال پذیرایی حضور طبیعت دوستان و کوهنوردان می‌باشد. چشمه‌ی بالای دره که تا پایین آن ادامه می‌یابد هر خسته‌ی از راه رسیده را به خود جلب می‌نماید.

تفرجگاه هفت چشمه (یئدی گوز) بهترین مکان برای گردشگری

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نقده در گفت و گو با  خبرنگار  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه ، گفت: تفرجگاه هفت چشمه در سه کیلومتری جنوب غربی شهر نقده و در قسمت شرقی سلطان یعقوب واقع شده است.

 

سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال

 

وی افزود:یئدی گوز که ترجمه فارسی آن "هفت چشمه" است نامی که به دلیل آتنکه هفت چشمه در کنار هک بودند برآن نهاده شده است. حوضی به شکل کوزه در پایین کوه ساخته شده که اهالی انواع ماهی را در آن رها کرده اند و اطراف آن با پیاده رو‌هایی غیر هم سطح با پوشش گیاهی و درختان سرو و چنار بلند که در لابه لای آن‌ها آلاچیق‌هایی قرار دارد تشکیل شده است.

وی ادامه داد: سکو‌های استراحت و محل اتراق برای مهمانان اطراف این چشمه وجود دارد و شب‌ها چراغ برجک‌ها نور خاصی به این منطقه می‌بخشد. این مجموعه دارای شهربازی، پیست اسکیت، کافی شاپ و سوئیت‌های اقامتی که توسط شهرداری نقده احداث شده، می‌باشد.

وی افزود: همچنین توسط اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، خانه صنایع دستی در این مجموعه احداث شده و کمپینگی جهت استفاده گردشگران و مسافران در حال احداث می‌باشد.

سد حسنلو،بهترین مکان برای ماهی گیری و قایق سواری

وی تصریح کرد: سد مخزنی حسنلو در ۱۲ کیلومتری شمال شرقی نقده و ۶۰ کیلومتری جاده ارومیه-مهاباد قرار گرفته که با توجه به نزدیکی به دریاچه ارومیه و روند خشکی دریاچه می‌تواند جایگزین مناسب برای جذب گردشگر و انجام فعالیت‌های تفریحی از جمله قایقرانی، ماهیگیری، اسکی روی آب و شنا باشد. سند حسنلو جزو مناطق نمونه گردشگری استان است.

وی تاکید کرد: چشمه آب معدنی شیخ معروف نیز در ۱۸ کیلومتری جنوب شرقی نقده در مسیر جاده ارومیه به مهاباد قرار دارد که می‌تواند مقصد گردشگران باشد.

تالاب سولدوز

وی یادآور شد: تالاب سولدوز با مساحتی بالغ بر ۲۰ هکتار و در سه کیلومتری شمال شرقی تالاب یادگارلو و از طریق زهکش حسنلو سیراب شده، زیستگاه مهم برای پرندگان آبزی از جهت توقف گاه زمستانی، تغذیه و تخم گذاری است و خدماتی از جمله پتانسیل خوب برای گردشگری، تفرج، آموزشی و تحقیقاتی را ارائه می‌دهد این تالاب می‌تواند به عنوان یک سایت پرنده نگری نیز در کشور مطرح گردد. حضور فلامینگو‌ها، پلیکان‌ها و انواع دیگر پرندگان آبزی و کنار آبزی بر جذابیت‌های طبیعی منطقه می‌افزاید.

تالاب یادگارلو

رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری نقده گفت: تالاب یادگار لو با وسعت ۲۳۰ هکتار یک تالاب آب شیرین کم عمق کوچک با باتلاق‌های مغذی در اطراف آن است که در جنوب دریاچه ارومیه و ۲۲ کیلومتری شهر نقده در ارتفاع متوسط ۱۲۹۰ متری سطح دریا قرار گرفته است.

 

سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال



وی افزود: در سال ۱۳۵۴، این تالاب به عنوان سایت رامسر ثبت و مکانی با اهمیت بوده که کاملا به وسیله زمین‌های کشاورزی قابل آبیاری احاطه گردیده و به وسیله جریانات برگشتی کشاورزی تغذیه می‌شود.

موزه نقده

موزه نقده با مساحت بالغ بر ۶۰۰ متر در سال ۱۳۷۹ شمسی در شهر نقده افتتاح گردید. از جمله آثار موجود در این موزه، اشیای سفالین و مفزعی، اشیایی از جنس عاج، استخوان، سنگ، اشیا نقره‌ای و زیورآلات طلایی، انواع سکه‌های اشکانی، ساسانی و انواع مهر است.

موزه حسنلو

از خلال حفاری‌ها و کاوش‌های باستان شناسی آثار ارزشمند و تاریخی از محوطه باستانی حسنلو به دست آمد که با ایجاد و افتتاح موزه حسنلو در سال ۱۳۹۲ تعدادی از آن‌ها در معرض نمایش عموم گذاشته شده است.

 

سفر به خواستگاه جام زرین حسنلو در ایام نوروز/نقده  یا سولدوز شهری به قدمت ۸ هزار سال

 

انتهای پیام/م

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.