رهبر معظم انقلاب در نشست اندیشه‌های راهبردی در ۲۷ اردیبهشت سال ۹۰ با اشاره به تفاوت عمیق نگاه اسلام و مکاتب بشری به عدالت فرمودند: عدالت در اسلام، ناشی از حق است و عدالت‌ورزی یک وظیفه الهی محسوب می‌شود در حالیکه در مکاتب بشری، این نگاه وجود ندارد و نباید در شناخت نظریه اسلامی عدالت، از مکاتب دیگر، استفاده کرد.

محرومیت زدایی شاخص عدالت محور پس از انقلاب

در بحث محرومیت زدایی در عرصه های مختلف علمی و پزشکی و امکانات اولیه پس از انقلاب تمرکززدایی صورت گرفته است  و آمارها از پیشرفت های خوبی خبر می دهد. سرپرست نهضت سوادآموزی از بی سوادی بالای 52 درصدی قبل از انقلاب آن هم با جمعیت 27 میلیونی بالای 6 سال و اینکه اکنون پس از انقلاب بالای 88 درصد مردم ایران دارای سواد هسند.

در همین راستا به گفته سخنگوی وزارت بهداشت دولت تدبیر و امید در زمان قبل انقلاب حدود ۶ هزار پزشک از کشور‌های هند، پاکستان و بنگلادش با زبان خارجی در ایران فعالیت می‌کردند،اما پس از انقلاب اسلامی تا   ابتدای سال ۹۵ تعداد ۱۰۸ هزار و ۱۸۲ پزشک مشغول به ارائه خدمات در حوزه سلامت با شماره نظام پزشکی فعال هستند.

بنا به گزارش ها و آمارهای موجود تعداد روستاهای برخوردار از برق از ۴۳۲۷ روستا در سال ۱۳۵۷ به ۴۵۳۵۹ روستا- بیش از ۱۰ برابر – در سال ۱۳۸۰ افزایش یافته است. همچنین طی دوره ۱۳۵۷- ۱۳۱۷ تنها ۸۰۰۰ کیلومتر راه روستایی کشیده شده بود. اما این رقم بعد از انقلاب به ۸۶۰۰۰ کیلومتر رسیده است.

وجود فساد و رانت به طور مشخص مانع تحقق عدالت به معنای برابری فرصت‌ها برای مردم است؛ مسئله‌ای که چالش بزرگ اقتصادی و مانعی در جهت تحقق عدالت در جامعه بوده است. همانطور که در فصل سوم قانون اساسی هم آمده است مسئله عدالت و رعایت حقوق برابر یک امر مهم و قطعی است در راستای همین مسئله حسن روحانی در گزارشی که در دیدار سال ۹۶ با رهبر معظم انقلاب ارائه کرده است؛ گفته: تحقق عدالت و ریشه کنی فقر را ماموریت دولت دوازدهم می‌داند و بزرگترین چالش دولت مشکلات اقتصادی است؛ که این مشکلات اقتصادی باعث کم رنگ شدن تحقق عدالت شده است.

دولت دوازدهم با طرح و اجرای طرح تحول سلامت در سال ۱۳۹۳ که باعث تحت پوشش قرار گرفتن همه ایرانیان و برخورداری آنان از بیمه همگانی شد، اقدامی موثر و رو به جلو در مقوله عدالت برداشته است که البته باید همچنان با همان سرعت قبل ادامه پیدا کند و امیدواریم باعث کندی نشود. این طرح البته در یک سال اخیر با مشکلات مالی نظیر بدهی سنگین بیمه‌ها به بخش درمانی مواجه شده که حتی این اختلاف حساب یکی از دلایل عمده خداحافظی وزیر سابق بهداشت شد.

رئیس جمهور در آذرماه سال ۹۶ در اجلاس اجرای منشور حقوق شهروندی با تاکید بر لزوم اجرای حقوق شهروندی برای تحقق عدالت گفت: انقلاب کردیم تا مردم به حقوق مادی، معنوی، فردی و اجتماعی شان برسند، زیرا حقوق شهروندی برگرفته از حق طبیعی هر فرد در زندگی است.

همیشه در طرح مسئله عدالت؛ یکی از دغدغه‌ها اعمال عدالت بین قومیت‌ها و مذاهب مختلف است که یک چالش همیشگی بوده است هرچند طبق قانون اساسی باید عدالت در بین این گروه‌ها و قشر‌ها در جامعه رعایت شود. در دولت یازدهم و دوازدهم این مسئله در انتخاب مسئولان در سطوح مختلف مورد توجه قرار گرفته تا جایی که حتی در سطح استاندار از اهل سنت در مناطق مختلف با تناسب شرایط اقلیمی و قومی اتفاق افتاده است یکی از این نمونه‌ها انتخاب استاندار اهل سنت سیستان و بلوچستان بوده است.

گفتمان عدالت همه چیز انقلاب اسلامی
مسئله عدالت از مهم‌ترین مسائل مطرح شده در انقلاب اسلامی است تا آنجا که تذکرات رهبر انقلاب درباره آن بسیار حساس و مهم است تا جایی که رهبری در تاریخ ۱۰ آبان ماه سال ۸۳ گفتمان عدالت را به عنوان گفتمان اساسی و همه چیز در انقلاب طرح کردند و جمهوری اسلامی منهای آن را فاقد حرفی برای گفتن دانستند. ایشان در آبان ۸۰ سال هم مسئله عدالت را یک قله توصیف کردند که مجموعه قوانین در نظام باید به آن منتهی شود. حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در اول آذر ماه ۷۸؛ اشرافی گری را آفت برای کشور دانسته و اشرافی گری مسئولین را آفت مضاعف توصیف کردند.

عدالت همان قله مورد تاکید رهبری نظام که هنوز فتح نشده است و آنچنان با آن فاصله داریم که بالاترین مقام کشور از خدا و مردم عذرخواهی می‌کند,، اما اتفاقات خوبی صورت گرفته و مقداری از مسیر تحقق قله عدالت درگام اول چهل ساله انفلاب طی شده است، اما الزامات گام دوم و تاکید رهبری اقدامات موثرتر و فعالیت بیشتر مسئولین و مطالبه فعال‌تر مردم را طلب می‌کند تا با حذف موانع و رفع مشکلات با امید به آینده پیشرفت چشمگیری در مسئله عدالت را شاهد باشیم و نکته مهم آن است که در بخشی از بیانیه گام دوم رهبر معظم انقلاب مبارزه با فساد و عدالت را لازم و ملزوم یکدیگر بیان کرده که حاکی از اهمیت مبارزه با فساد در تحقق عدالت می‌باشد.

با توجه به الگوی نظام اسلامی در بحث عدالت؛ و پیشرفت‌های صورت گرفته نسبت به عصر پهلوی، اما امروز همچنان تا رسیدن به قله اهداف اسلامی در مسئله عدالت فرسنگ‌ها فاصله داریم که جبران آن تلاش و همت مظاعف مسئولان و پیگیری و مطالبه مردمی را می‌طلبد.

انتهای پیام/