آتوسا کریمی متخصص زنان و زایمان در گفتوگو با خبرنگار حوزه بهداشت و درمان گروه علمی پزشكی باشگاه خبرنگاران جوان، با اشاره به اهمیت بالای تغذیه با شیر مادر اظهار کرد: شیر مادر بهترین غذا برای نوزاد تازه متولد شده است؛ خواه این نوزاد در ۹ ماهگی کامل متولد شده و یا زودتر از موعد مقرر، در سی و یک یا سی و ۲ هفتگی پا به دنیا گذاشته باشد.
وی درباره ترکیبات موثر شیر مادر برای رشد نوزادان زودرس گفت: شیر مادر از نظر منبع پروتئین و ویتامین بهترین و مناسبترین غذا برای نوزادان خواهد بود؛ سیستم ایمنی بدن نوزادانی که در ۹ ماهگی به دنیا آمده اند ضعیفتر است؛ لذا در شیرمادر کودکان زودرس موادی که سیستم ایمنی بدن آنها را قویتر کند وجود دارد تا بدن آنها در برابر بیماریها و ویروسهای احتمالی ایمن شود.
کریمی در ادامه با اشاره به در دسترس بودن همیشگی شیر مادر برای کودک گفت: هم دمایی این شیر با دمای بند نوزاد یک ویژگی مهم است، به استثناء اینکه نوزاد بیمار بوده و قدرت بلع ندارد یا ناهنجاری مانند شکاف کام یا شکاف لب را مبتلا باشد که پزشک کودک را از دریافت شیر مادر منع میکند، تاکید میشود شیردهی به کودک از بدو تولد شروع شود؛ نوزاد باید با سینه مادردر تماس باشند. عمل مکیدن شیر توسط نوزاد باعث میشود مقدار شیر دهی به مرو زمان متناسب با سن و قد نوزاد افزایش پیدا کند.
این متخصص زنان و زایمان درباره اثرات شیردهی در مادر توضیح داد: برخی از مادرها نگران نامتناسب شدن اندام هایشان در دوران شیردهی هستند در حالیکه این باوری کاملا غلط است؛ شیر دهی با کمک به کنترل وزن مادر میتواند در رسیدن مادر به تنباسب اندام کمک شایانی کند. با شروع شیردهی چربیهای اضافهی دوران بارداری که در بدن مادر ذخیره شده است جذب شده و وزن مادر کاهش مییابد.
وی ادامه داد: شیر دهی باعث ایجاد انقباضات رحمی شده، اگر بعد از زایمان خونریزی یا لختهای داخل رحم به وجود آمده است زودتر از بین رفته و رحم به حالت قبل از بارداری خود بازگردد.
کریمی توصیه کرد: نوزاد باید هرماه توسط پزشک کودک معاینه شده و مراحل رشد او به صورت نمودار مورد بررسی قرار گیرد. وزن گیری باید به درستی انجام شده باشد که نشان دهنده مناسب بودن میزان شیردهی مادر و تاثیر آن بر رشد کافی نوزاد میباشد.
انتظار میرود نوزاد در ماههای اول تولد ماهانه یک کیلو گرم وزن اضافه کند، به طوری که در ۱۲ ماهگی نوزاد باید وزنی معادل سه برابر وزن زمان تولد خود را داشته باشد؛ به طورمثال نوزادی که با حدود سه کیلو گرم وزن متولد میشود، در دوازده ماهگی بیشتر از ۹ کیلو گرم وزن داشته باشد. نوزاد تمام این ۹ کیلو گرم را به صورت نسبتی در کل این زمان ماه اضافه میکند.
وی درباره نمودار رشد نیز تصریح کرد: هر نوزاد برای خود یک منحنی رشد خاص دارد. در این منحنی قد، وزن و انداره دور سر نوزاد هر ماه اندازه گیری میشود، زمان که یک نوزاد به صورت نرمال در حال رشد است نوزادی طبیعی به حساب میآید.
وی درباره نوزادان غیر طبیعی بیان کرد: اگر نوزاد در ماههای اول وزن گیری را نداشته باشد حتی با کاهش وزن نیز روبرو گردد روند رشد او در منحنی به سمت پایین سوق پیدا میکند. در اولین مرحله سعی میشود با اصلاح روند و مقدار شیر دهی نوزاد را به روند عادی رشد خود باز گردانند. اگر با این اصلاحیه همچنان نوزاد حالت غیرطبیعی داشته باشد با انجام آزمایشات، به بررسی بیماریهای داخلی خود نوزاد میپرداند تا کودک را به حالت نرمال خود بازگردانند.
کریمی درباره زمان شیر دهی نوزاد اظهار کرد: مردم در گذشته براین باور بودند شیر دهی به نوزادان را در روز بیشتر کنند تا در شب شیردهی کمتری داشته باشند. این زمان بندیها در علم امروز جایگاهی ندارد، مادر باید هر زمان که نوزاد تقاضای شیر دارد به او شیر دهد.
وی درباره میزان شیر دهی نیز اظهار کرد: بازه زمانی شیر دهی به نوزاد بیست دقیقه باید طول بکشد؛ اگر نوزاد بیست دقیقه را کامل شیر بخورد بین یک تا ۲ ساعت سیر میماند. نیازی به برقراری نظمی خاص وجود ندارد که مادر سر ساعت مقرر به شیر خوار شیر بدهد. همچینین گاهی نوزاد به دلیل رشد سریع، زمان کمتری را سیر میماند و در کمتر از یک تا ۲ ساعت از مادر خود تقاضای شیر میکند که کاملا طبیعی است.
این متخصص زنان و زایمان درباره تغذیه کودک نیز بیان کرد: کودک که وارد ۶ ماهگی میشود به دلیل آنکه غذایی علاوه بر شیر مادر نیز دریافت میکند تقاضای شیرمادر افزایش پیدا میکند و همه غذاها در کنار شیر مادر قرار خواهد.
وی ادامه داد: از ۶ ماهگی غذاهای کمکی به تدریج از غذاهای سبکتر شروع میشود، پس از یک سالگی کودک همچنان شیر مادر را میخورد و غذای سفره را نیز به او میخورانند، اما بیشتر حجم غذایی اش را غذای سفره تشکیل خواهند داد و شیر مادر در جایگاه غذای مکمل قرار خواهد گرفت.
کریمی با تاکید بر ادامه شیردهی تا سال دوم تولد کودک اظهار کرد: شیر خوردن باعث میگردد نوزاد در برابر بیماریهای عفونی، آلرژی، آسم محافظت شده همچین از نظر عاطفی نیز غنی شود، این تغذیه از ابتلای نوزاد به بیماریهای افسردگی و همچنین عصبانیتهای بی دلیل در دوران کودکی جلوگیری خواهد کرد.
این متخصص زنان و زایمان درباره رژیم غذایی مناسب مادر در دوران شیر دهی تصریح کرد: رژیم غذایی مناسب تاثیری به سزا در مقدار شیر مادر خواهد داشت. توصیه میشود مادرانی که تازه نوزاد متولد کرده اند از غذاهای دارای حبوبات هستند دوری کرده و در صورت استفاده در ماههای بعد از زایمان حالت نفخ حبوبات را با روشهای روز از بین ببرند؛ این کار باعث میگردد نوزاد با خوردن شیرمادر دچار درد شکم نشود.
کریمی در ادامه اظهار کرد: به مادران توصیه میشود از لبنیات و مایعات مفید به وفور استفاده کنند، همچنین به مصرف مکملهایی همچون آهن و ویتامین دی را که در دوران بارداری مورد استفاه قرار میداند، ادامه دهند.
وی درباره اهمیت مکملها در دوران شیر دهی تصریح کرد:به دلیل آنکه نیاز مادر به آهن در دوران شیر دهی بیشتر از دوران بارداری است، توصیه اکید میشود در دوران شیر دهی نیز به مصرف آهن و ویتامین دی و مکملهای دیگر ادامه دهند تا بدن خود را از هر آسیبی ایمن کنند.
وی درباره خواص داروهای گیاهی و تاثیر آن بر میزان شیردهی توضیح داد: مکملهای گیاهی مانند قطره رازیانه در بهبود روند شیره مورد استفاده قرار میگیرد. رازیانه میتواند کمک کننده افزایش مقدار شیر مادر باشد. در سنتهای محلی شهرهای مختلف ایران به غذای مادری که تازه نوزادی را متولد کرده است مقداری رازیانه اضافه میکنند، زیرا کمک کننده کاهش خونریزی رحمی، تسریع انقباض رحم و برگشت آن به حالت اولیه و همچینین باعث افزایش شیر مادر میشود،در این بین مصرف مایعات نیز کمک کننده این روند خواهد بود.
انتهای پیام/