به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان، در کوه‌های ایران نیز این روند وجود دارد و در فصل‌های زمستان و بهار شاهد سقوط بهمن‌های بسیاری هستیم. در کوهستان‌های شمال تهران نیز هر‌سال بهمن اتفاق می‌افتد که متاسفانه باعث مرگ تعدادی از هموطنان می‌شود.

بیشتربخوانید :برای حفظ حیات مصدوم در لحظات اولیه چه اقداماتی باید انجام داد؟

بهمن، به توده‌های برفی می‌گویند که ناگهان به حرکت درمی‌آید و به خاطر سنگینی و نیروی جاذبه زمین از بالا به پایین سرازیر می‌شود و به تدریج با افزایش سرعت و توده برف، ناآرام و متلاطم می‌شود. بهمن تهدیدی جدی برای ساختمان‌های واقع در پهنه‌های کوهستانی، اسکی‌بازان، کوهنوردان و روستانشینان محسوب می‌شود و خسارت زیادی به ساختمان‌ها وارد کرده و جاده را مسدود می‌کند. بهمن با نوسان‌ها (موج‌های زلزله) یا صدای خودروها، هواپیماها و بالگردها به پایین رها می‌شود و توان کافی برای تخریب و انهدام ساختمان‌های غیرمقاوم را داراست. در مناطق بهمن‌خیز برای جلوگیری از خطرات ناشی از آن در محل آغاز حرکت توده‌های برفی جنگل‌کاری می‌کنند.

برای کاهش شدت بهمن‌های کوچکتر، می‌توان با انفجار یا بمباران با توپخانه به‌طور مصنوعی موجب سقوط آنها شد که البته باید از قبل اطلاع‌رسانی به ساکنان منطقه و تخلیه مناطق در معرض ریزش بهمن صورت گیرد. به‌طورکلی اقدامات مدیریتی این مناطق شامل تغییر در پوشش گیاهی طبیعی، حفاظت گونه‌ها و کشت گونه‌های جدید، فعالیت‌های ایجاد سازه، تغییر در مقدار و ساختمان برف و یخ، آموزش و جلب مشارکت مردمی، ارسال پیام‌های هشدار‌دهنده در مواقع بحرانی و سرمایه‌گذاری جهت بهره‌برداری است که نیاز به تخصص‌های گوناگون در زمینه‌های علمی و فنی دارد. شناخت بهمن و راه‌های پیشگیری، مقابله و احیانا گریز از آن، به‌خصوص برای ساکنان مناطق کوهستانی و کوهنوردان ضروری است.

اقدامات قبل از وقوع بهمن

تا جایی که امکان دارد، از تردد در جاده‌های بهمن‌خیز خودداری کنید.
عواملی می‌تواند خطر سقوط بهمن را دوچندان کند. به خاطر داشته باشید در هنگام عبور از مناطق کوهستانی پر از برف باید سکوت کرد. بوق‌زدن یا بلندکردن صدای پخش صوت خودرو در این مسیر‌ها می‌تواند موجب ریزش بهمن شود.

قبل از صعود به کوه، باید حتما برنامه داشته باشید و سرپرست مجرب، مسیر و منطقه صعود، ظرفیت و توان افراد از قبل تعیین شده باشد.

سعی کنید بی‌خبر راهی کوهنوردی نشوید و حتما دیگران را در جریان برنامه صعود و کوهنوردی خود قرار دهید.

وسایل ارتباطی (بی‌سیم، تلفن‌همراه و پیپس (که یک دستگاه کوچک الکترونیکی گیرنده و فرستنده است) و… باید حتما همراه خود داشته باشید.

اگر قرار است از بهمن عبور کنید، با فشاردادن دکمه دستگاه، باید آن را در وضع فرستنده و دیگران را در وضع گیرنده قرار ‌دهید. فراموش نکنید که پیپس را نبایستی در کوله‌پشتی خود قرار دهید بلکه باید آن را به گردن خود آویزان کنید.
صعود، تمرین و کار در مناطق کوهستانی و برفگیر حتما باید با وسایل، لوازم و ابزار کوهنوردی اعم از لوازم فنی، پوشاک، تغذیه، وسایل امدادی و… همراه باشد.

درصورتی که نمی‌توانید شیبی را دور بزنید، تا حد امکان باید ارتفاع بگیرید تا در مسیر طولانی بهمن قرار نگیرید.

درهنگام عبور ساکت باشید تا ارتعاشات صدا باعث ریزش بهمن نشود. ارتعاش یکی از عوامل مهم ریزش بهمن است. بنابراین در جاهایی که خطر ریزش بهمن وجود دارد، باید از فریاد پرهیز کنید. در واقع سکوت موجب می‌شود که بهتر متوجه ریزش برف شده و به موقع اقدام کنید.

بهتر است اعضای گروه در شیب‌های خطرناک در فاصله حداقل ۳۰-۲۰متری یکدیگر حرکت کنند تا همگی گرفتار بهمن نشوند و بتوانند همدیگر را نجات دهند.

از یک شیب برفی باید خیلی نرم و سبک قدم بردارید تا فشار و ضربه به برف مسیر وارد نشود و باعث شکست برف و جریان بهمن نگردد.

از ریسمان یا طناب مخصوص کوهنوردی استفاده کنید.
در روی برف به صورت زیگزاگ راه نروید و تا حد امکان به صورت یک خط مستقیم روی برف بالا بروید.
بهترین راه عبور از بهمن این است که بهمن را به طرف بالا صعود کنیم نه عرضی.

بستن نخ بهمن (نخ بهمن طناب ۳میلی‌متری به رنگ قرمز و به طول ۱۵ تا ۵۰متر است) که روی پوسته آن فلشی در یک جهت وجود دارد. نخ بهمن را باید طوری به بدن وصل کنید که جهت فلش آن به سمت خودتان باشد و ادامه نخ بهمن را طوری روی زمین بیندازید که روی زمین کشیده شود، حال اگر بهمن سقوط کند، گروه امداد با پیداکردن نخ بهمن و دنبال‌کردن فلش به مصدوم می‌رسند.

برای عبور از بهمن، نباید فرد را با طناب یا وسیله دیگری حمایت کرد، چراکه ممکن است بهمن، فرد را تکه‌تکه کند.

در هنگام عبور از بهمن، باید تک‌تک و بدون عجله و با فاصله زیاد از محل عبور کرد (بین فواصلی که پا در برف فرو می‌رود، نباید نفر بعد پا یا باتوم در برف فرو کند).

کوله‌پشتی را به سمت شیب قرار دهید و فقط یک بند آن را روی شانه بیندازید تا درصورت سقوط بهمن بتوان به راحتی کوله را رها کرد.

اگر جا پای نفر قبلی خیلی عمیق است، برای پرکردن جا پا از برف‌های همان قسمت استفاده کنید.
از مسیرهای شناخته‌شده عبور کنید.
تا حد امکان باید از بالای محدوده بهمن (نزدیک به تاج بهمن) عبور کنید تا حجم برف کمتری بالای سرتان باشد.
با شنیدن کوچکترین صدایی که حکایت از نشست و ریزش و سقوط بهمن دارد، منطقه را ترک کنید.

اقدامات حین وقوع بهمن

هنگام وقوع بهمن، همه تجهیزات مخصوصا اشیای فلزی و برنده را از خود دور کنید.

به محل‌های امن فرار کنید، یعنی به صورت شنا خود را روی بهمن بیاورید و به طرف بالا و سمت چپ یا راست فرار کنید.
به سمت عوامل بازدارنده (مثل سنگ‌ها، درختچه‌ها و…) حرکت کنید.

اگر مقدور بود قبل از فرو رفتن در زیر برف، وسایلی از خود را به بالا پرتاب کنید تا جست‌وجوگران بتوانند با یافتن آنها مسیر شما را تشخیص دهند.

اگر در بهمن فرو رفته‌اید سعی کنید با کمک دست‌ها، یک پاکت یا کیسه نایلونی را جلوی صورتتان قرار دهید. بیشتر مرگ‌ومیر ناشی از بهمن به خاطر خفگی است، لذا ایجاد فضایی برای ورود هوا و نفس کشیدن مهمترین کاری است که می‌توانید انجام دهید.
با هر وسیله‌ای جلوی دهان و بینی خود را بپوشانید.

نفس را در سینه حبس کنید، چراکه این کار از ورود ذرات برف و یخ‌زدگی ریه‌ها و خفگی جلوگیری می‌کند.

خونسردی خود را حفظ کنید، چراکه در صورت حفظ آرامش، بدنتان قادر به نگهداری انرژی خود خواهد بود و در نتیجه بهتر می‌توانید برای نجات خود تصمیم بگیرید.

مسیری را که فرد بهمن‌زده طی می‌کند، با چشم تا زمان پایان بهمن دنبال کنید.

اقدامات بعد از وقوع بهمن
یادتان باشد هر قدر کمتر در زیر برف ناشی از ریزش بهمن فرو روید، شانس بیشتری برای زنده‌ماندن دارید.
باید در بهمن مثل زمانی که در آب هستید، شنا کنید تا خود را به روی سطح بهمن برسانید.

پیداکردن نخ بهمن و وسایل فرد و گشتن نواحی پایین‌تر از محل شروع بهمن و حرکت فرد، به یافتن فرد مفقودشده، بسیار کمک می‌کند.

چون زیر برف همه جا تاریک است و ممکن است که در اثر سقوط بهمن در زیر برف نتوان تشخیص داد که سمت بالا کدام سمت است. درصورت امکان می‌توان با بیرون‌انداختن آب دهان، جهت را تشخیص داد (خلاف جهت حرکت آب دهان، سمت بالاست.)

کولاك؛ پدیده‌ايسهمگین 

وزش بادهاي سرد با سرعت حدود ٥٠ یا ٦٠ کیلومتر در ساعت همراه با ریزش برف و کاهش درجه حرارت به کمتر از ١٢ درجه زیر صفر ازجمله حوادثی است که در اکثر جاده‌ها و نواحی کوهستانی کشور به وقوع می‌پیوندد و خسارت‌هاي جانی و مالی فراوان به بار می‌آورد. لبه‌هاي خارجی کولاك داراي بادهاي شدید با سرعت ٣٠ کیلومتر در ساعت است که تا میزان ١٢٠ کیلومتر در ساعت و حتی بیشتر نیز افزایش می‌یابد.

این نیروي بالا باعث حرکت کولاك از مرکز آرام آن می‌شود. وقتی کولاك فرا می‌رسد باران شدید و سیلاب رخ می‌دهد که معمولا خطرهاي بیشتري نسبت به طوفان‌هاي جوي ایجاد می‌کند. بادهاي شدید و باران‌هاي مناطق سیلابی موجب خسارت‌هاي گسترده و سیلاب می‌شود.هنگام وقوع کولاك در مکان امن و مطمئن بمانید. تنها در صورت لزوم تغییرات اضطراري را انجام دهید. به خاطر بسپارید که احتمالا باد به سرعت از جهت مخالف و با نیروي بیشتر بازمی‌گردد. در مناطق دریایی کولاك‌ها امواج عظیمی ایجاد می‌کنند که به صورت موج‌هاي جذر و مددار بزرگ به ساحل می‌رسد. بیشتر کسانی که در کولاك جان خود را از دست می‌دهند، در این سیلاب‌ها گرفتار می‌شوند. کولاك‌ها آرام حرکت می‌کنند. افراد گرفتارشده ممکن است چندین ساعت در معرض کولاك باشند. مرکز کولاك به آرامی حرکت می‌کند و عبور آن از هر منطقه چند دقیقه تا نیم ساعت یا بیشتر طول می‌کشد.

رعایت نکات ایمنی قبل از وقوع کولاك

١ .همیشه کیف امدادونجات هلال‌احمر را در منزل و سفر آماده داشته باشید.

٢ .همواره به گزارش‌هاي هواشناسی رادیو و تلویزیون توجه کنید.

٣ .وسایل یدکی خودرو و بنزین کافی در خودرو داشته باشید.

٤ .نزدیکترین مراکز امدادرسانی مانند جمعیت هلال‌احمر، راهداري، درمانگاه‌ها، آتش‌نشانی و قرارگاه‌هاي نیروي انتظامی را که هنگام حادثه می‌توانند به شما کمک کنند، شناسایی کنید.

٥ .هنگام مسافرت، در جاده‌هاي اصلی و مسیرهایی که امکان رسیدن امدادگران وجود دارد، رانندگی کنید.

٦ .اگر در مناطقی زندگی می‌کنید که همواره و به‌خصوص در فصول سرد‌ سال در معرض کولاك هستید از ایمن بودن محل سکونت خود مطمئن شوید.

کولاك‌ها آرام حرکت می‌کنند. افراد گرفتارشده ممکن است چندین ساعت در معرض کولاك باشند. مرکز کولاك به آرامی حرکت می‌کند و عبور آن از هر منطقه چند دقیقه تا نیم ساعت یا بیشتر طول می‌کشد.

رعایت نکات ایمنی هنگام وقوع کولاك

١ -هنگام وقوع کولاك در مکان امن و مطمئن بمانید. تنها در صورت لزوم تغییرات اضطراري را انجام دهید. به خاطر بسپارید که احتمالا باد به سرعت از جهت مخالف و با نیروي بیشتر بازمی‌گردد.

٢ -هنگام کولاك و بوران، تا حد امکان از رانندگی در نواحی کوهستانی پرهیز کنید.

٣ -در صورت ضرورت مسافرت در شرایط نامساعد جوي، زمان خروج و مقصد مسافرت را به اطرافیان اعلام کنید.

٤ -در صورت ضرورت مسافرت از وسایل و تجهیزات ایمنی استفاده کنید.

٥ -مراقب سقوط درختان، تیرها و دکل‌هاي برق باشید.

٦ -در صورتی که وسیله نقلیه خراب شود، پس از تماس با مراکز امدادي تا رسیدن کمک‌هاي لازم در داخل خودرو بمانید تا از خطر سرمازدگی و عوارض ناشی از آن و حمله حیوانات درنده در امان بمانید.

رعایت نکات ایمنی بعد از وقوع کولاك

١ -از انجام فعالیت‌هاي خسته‌کننده و بی‌نتیجه مانند برف‌روبی و هل دادن خودرو که احتمال وقوع حوادث ثانوي را افزایش می‌دهند، خودداري کنید.

٢ -اشخاص حادثه‌دیده را در پتو و لباس گرم بپیچید، ضمن مراقبت از نقاط آسیب‌دیده بدن، با دقت افراد آسیب‌دیده را به محل امن یا مراکز درمانی منتقل کنید.

منبع: روزنامه شهروند

انتهای پیام/