به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، روماتیسم را می توان یک نام کلی برای توصیف درد اندام‌های حرکتی دانست اما به راستی روماتیسم چیست و چه علائمی در نوع روماتسیم مفصلی در دست وجود دارد؟

این سوالات قرار است امروز توسط باشگاه خبرنگاران جوان، پاسخ داده شود؛ پس پیشنهاد می کنیم با ما همراه باشید.

روماتیسم در یک نگاه

روماتیسم (Rheumatism) یک واژه غیراختصاصی در پزشکی است که در مورد گروهی از بیماری‌ها که مفاصل و بافت همبند را درگیر می‌کنند به کار می‌رود.

روماتیسم مفصلی آرتریت روماتوئید و روماتیسم قلبی تب روماتیسمی گفته می‌شود. به علم مطالعه و درمان این گروه از بیماری‌ها روماتولوژی می‌گویند.

این مطلب را از دست ندهید: روماتیسم مفصلی در جوانان خطرات بیشتری به همراه دارد

روماتیسم (روماتیسم) نامی کلی برای توصیف درد اندام‌های حرکتی است. این نام بیشتر توسط مردم بکار برده می‌شود و پزشک‌ها سعی می‌کنند به‌جای استفاده از آن نام بیماری را که موجب درد شده است، ذکر کنند.

علائم روماتیسم مفصلی چیست؟

مهمترین علائم روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید درد و خشکی صبحگاهی مفاصل بدن بخصوص دست همراه با احساس ضعف و خستگی است که به‌صورت تدریج در عرض چند هفته تا چند ماه ایجاد شده و شدت پیدا می‌کند.

مفاصل آسیب پذیر در بیماری روماتیسم

شایعترین مفاصل درگیر، مفاصل انگشتان دست، مچ دست، پا و مچ پا هستند.

با این حال هر مفصلی در بدن امکان آسیب پذیری از این بیماری را دارد. زانو، مفصل ران، شانه، آرنج و گردن هم در این بیماری درگیر می‌شوند.

از خصوصیات ابتلا مفاصل در این بیماری این‌ است که مفاصل به‌صورت دوطرفه درگیر می‌شوند مثلا مچ هر دو دست یا انگشتان هر دو دست است.

علائم روماتیسم مفصلی در دست چیست؟

علائم روماتیسم مفصلی بیش از هر مفصل دیگر در مچ دست و مفاصل متاکارپوفالانژیال Metacarpophalangeal یا MP دیده می‌شوند.

مفاصل متاکارپوفالانژیال در محل اتصال انگشتان به کف دست قرار گرفته اند.

این مطلب را از دست ندهید: روماتیسم خطر پوکی استخوان را 15 درصد افزایش می‌دهد

در روماتیسم مفصلی مفاصل گرفتار دچار درد، تورم و خشکی می‌شوند.

تورم انگشتان دست از علائم ابتدایی ابتلا به روماتیسم مفصلی است و موجب می‌شود انگشت از وسط متورم و پهن‌تر شود و به اصطلاح شکل دوک نخ ریسی به خود بگیرد.

روماتیسم قلبی

تب روماتیسمی ممکن است قلب را گرفتار کند یا آسیبی به قلب نرساند و در صورتی‌که تب روماتیسمی سبب آسیب دائمی و پایدار قلب شود به این حالت بیماری روماتیسمی قلب گفته می‌شود.

بیماری روماتیسم قلب نتیجه آثار باقیمانده از التهاب دریچه‌های قلبی در اثر تب حاد روماتیسمی است که موجب بروز تنگی یا نارسایی و یا هر ۲ حالت در دریچه‌های قلبی می‌شود که دریچه‌های میترال و آئورت بیش از همه مبتلا می‌شوند و گاهی حتی تمام لایه‌های قلب درگیر می‌شوند.

در مواردی که لایه عضلانی قلب گرفتار شود نارسایی قلب جدی‌ترین تظاهر این بیماری بود که در قالب موارد خفیف است و در پنج تا ده درصد موارد التهاب در پرده دور قلب یا پریکارد وجود دارد که از علائم آن درد قفسه سینه است که با تنفس عمیق شدت پیدا می‌کند.

این مطلب را از دست ندهید: روماتیسم قلبی / چه کسانی بیشتر به روماتیسم قلبی دچار می‌شوند؟

در پانزده درصد موارد ممکن است درگیری سیستم مغز و اعصاب نیز در این بیماری وجود داشته باشد که بیشتر در دختران ایجاد می‌شود، با حرکات غیر ارادی و سریع اندام ضعف عضلانی و بی ثباتی روحی مشخص می‌شود و یکی از علائم و نشانه‌های بسیار خوب آن در کودکان سنین مدرسه تغییر دست خط آنهاست و با پیشرفت بیماری عصبانیت، بی قراری و اختلال در راه رفتن بروز می‌کند.

به طور کلی علائمی از قبیل: تنگی نفس هنگام فعالیت، احساس خستگی زودرس، طپش قلب، درد سینه، تنگی نفس هنگان خوابیدن، سرگیجه، سنکوپ و تورم پا‌ها ایجاد می‌شود.

آسیب‌هایی که برروی دریچه‌های قلبی ایجاد می‌شود دائمی بوده و برگشت پذیر نیستند، اما علائم و ناراحتی‌های ناشی از این بیماری‌ها را می‌توان بوسیله درمان دارویی، جراحی‌های ترمیمی یا تعویض دریچه‌های قلبی یا استفاده از بالون و موارد دیگر کاهش داد.

اصلی‌ترین دلایل بروز روماتیسم

روماتیسم مفصلی یک بیماری است که موجب التهاب، درد و تورم مفاصل بدن میشود. این بیماری معمولا مزمن بوده و در دراز مدت میتواند موجب تخریب مفصل شود.

روماتیسم بیماری مفصلی است که منجر به ایجاد درد و تورم در مفاصل و به تدریج کاهش توانایی افراد در انجام امور روزانه می‌شود؛ علل مختلفی برای این بیماری ناتوان کننده شناخته شده است که ازجمله مهمترین آن مصرف دخانیات به ویژه سیگار است.

این مطلب را از دست ندهید: شیوع قلب روماتیسمی به علت گسترش فرهنگ خود درمانی

روماتیسم یک بیماری ژنتیکی است و مهمترین عامل در بروز بیماری‌های ژنتیکی، عامل ژنتیک است؛ با این حال ژن‌ها برای فعال شدن و تحریک سیستم ایمنی، نیاز به عامل محرک بیرونی دارند.

سیگار و عوامل ایجادکننده روماتیسم

در بیماری‌های ژنتیکی مانند روماتیسم ژن‌های مستعد برای فعال شدن معمولا عوامل محرک را از محیط دریافت می‌کنند.

عامل‌های محیطی می‌توانند بیماری‌های عفونی باشند و تنها عامل خارجی که رابطه مشخص آن با ابتلا به روماتیسم به اثبات رسیده، مصرف دخانیات به خصوص سیگار است که باعث می‌شود بیماری نهفته روماتیسم بروز کند و یا شدت بیماری افزایش یابد.

از این رو پزشکان به افرادی که سابقه خانوادگی ابتلا به روماتیسم دارند و در واقع مستعد ابتلا هستند، توصیه می‌کنند از مصرف سیگار پرهیز کنند.

چاقی و روماتیسم

چاقی و اضافه وزن در شدت بیماری‌های روماتیسمی به ویژه نوع آرتروز آن نقشی موثر دارد.

در آرتروز که نوع مکانیکی بیماری روماتیسم است، با تحرک درد بیمار افزایش می‌یابد و هرچه فرد وزن بیشتری داشته باشد، میزان التهابات و درد ناشی از آن بیشتر می‌شود.

کم تحرکی و روماتیسم

کم تحرکی و ورزش نکردن، نوع شغل، وضعیت نامناسب بدن در هنگام انجام کار و امور روزانه و مصرف سیگار به خصوص در بروز پوکی استخوان ارتباط مستقیم دارد.

پیشگیری از ابتلا به روماتیسم

 برخی انواع روماتیسم مانند پوکی استخوان قابل پیشگیری است و می‌توان در برخی از سنین مانند دوره یائسگی یا حوالی سن بلوغ با توجه بیشتر به روش‌های پیشگیرانه از بروز این بیماری پیشگیری کرد.

به طور کلی با پرهیز از مصرف دخانیات و الکل، رژیم غذایی سالم، رفع چاقی و اضافه وزن و داشتن تحرک بدنی کافی می‌توان در هر سنی از بروز پوکی استخوان پیشگیری کرد.

این مطلب را از دست ندهید: شایع‌ترین نوع رماتیسم با این نشانه‌ها ظاهر می‌شود

در صورتی که در مورد فردی تشخیص پوکی استخوان داده شد، درمان هرچه زودتر باید آغاز شود؛ هرچه زودتر پوکی استخوان درمان شود، تاثیر درمان بیشتر خواهد بود.

زمانی که استخوان پوک می‌شود، نمی‌توان آن را به حالت اول بازگرداند و تنها می‌توان استخوان‌های باقی مانده را استحکام داد تا میزان پوکی بیشتر نشود؛ بنابراین درصورت بروز باید هرچه زودتر تشخیص و درمان آغاز شود.

به طور کلی در مورد بیماری‌های روماتیسمی با مشاهده اولین علایم باید به پزشک مراجعه شود تا عوارض بیماری کمتر و نتیجه درمان بهتر باشد.

انتهای پیام/