به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ساری ، قدم زدن در جنگل‌های هیرکانی که سومین ماه پاییز را می‌گذرانند خالی از لطف نیست، طبیعتی با هزار رنگ، رنگ‌های که هر کدام خبر از پایان پاییز و نزدیک شدن زمستان می‌دهند.

مازو‌های مازندران گرفتار بیماری

مازندرانی‌ها به زبان محلی مازو صدایش می‌کنند، درختی ۵۰۰ ساله  با  قدرت و استقامت بالا، ۵۰ متر ارتفاع دارد، چوب‌های این درخت در میان بومیان منطقه شمال جایگاهی ویژه‌ای دارد و در ساخت خانه‌های قدیمی کمک حال روستاییان بوده است.

ماهیگیران شمال هم به دلیل مقاومت چوب بلوط در برابر نفوذ آب در ساخت قایق ماهیگیری استفاده می‌کردند، اما حالا مازندران با طبیعت معتدلش چند سالی است که دچار تنش خشکی و خزان زودرس شده است.

یکی از نجاران منطقه پارک جنگلی ساری گفت: درختان بلوط را محلی‌ها موزی می‌گویند، چوب این درخت به دلیل مقاومت بالایی که دارد در گذشته برای ساخت سقف ساختمان‌ها و قایق ماهیگیران استفاده می‌شود.

مجربی کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران منطقه ساری گفت: در جنگل‌های شمال از آستارا تا گل داغی گلستان چهار گونه بلوط شامل بلند مازو، کرما زو، سفید مازو و اوری رشد و نمو می‌کند که متاسفانه در سال‌های اخیر مبتلا به بیماری زغالی بلوط شده اند.   

وی افزود: این بیماری برای نخستین بار در سال ۸۹ توسط خانم میر ابوالفتحی در جنگل‌های هیرکانی استان گلستان شناسایی شد و پس از آن به منطقه رویشی غرب ایران از جمله استان‌های خوزستان لرستان، فارس، کرمانشاه و  کردستان تحت تاثیر قرار داده است.

شناسایی بیماری زغالی در جنگل های بلوط مازندران

کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران -  منطقه ساری گفت: بیماری زغالی بلوط ابتدا در سال ۹۱ در پارک جنگلی نور مشاهده شد که حدود ۱۰۰ اصله درخت آلوده کرده بود.

مجربی افزود: امسال در مازندران با شروع فصل گرما و تنش‌های خشکی  این بیماری در سطح ۶۱ هکتار شناسایی شد که حدود ۵۰ درصد پایه‌های جنگل آلوده شده بودند که حدود ۱۵ درصد از درختان بلوط بر اثر این بیماری قارچی کاملا خشک شده است.

وی گفت: گونه بلوط یکی از گونه‌های مهم جنگل‌های شمال است که حدود ۱۰ درصد معادل ۲۰۰ هزار هکتار سطح این جنگل‌ها را اشغال کرده است.

کارشناس اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران -  منطقه ساری افزود: از این ۲۰۰ هزار هکتار از درختان بلوط‌های شمال کشور حدود ۱۰ درصد مبتلا به بیماری زغالی است.

یکی از مسافران اهوازی که برای استراحت و گشت و گذار پارک جنگلی شهید زارع ساری را انتخاب کرده بود گفت: پارسال در این فصل به این پارک جنگلی آمده بود که درختان سرسبز و زنده و با طراوات بودند.

وی افزود: امسال درختان بلوط این منطقه برگ هایش خیلی زود زرد و ریخته شده است تنه برخی درختان هم سیاه  شده است.

پارکبان پارک جنگلی شهید زارع ساری گفت: درختان بلوط چند سالی است به دلیل گرمای زیاد هوا در فصل تابستان از ریشه خشک شده است.

به صدا درآمدن زنگ خطر در جنگل‌های هیرکانی

بیماری قارچی زغایل بلوط تا کنون به بخش زیادی از مناطق قرق و دلند در گلستان، رشت رود رودبار در گیلان و پارک جنگلی نور و ساری در مازندران خسارت وارده کرده است.

وطن دوست معاون حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران – منطقه ساری گفت: کارشناسان منابع طبیعی طی بازدید که اوایل شهریور امسال از پارک جنگلی شهید زارع ساری داشتند متوجه زردی، خشکیدگی و خزان پیش از موعد درختان بلوط شدند.

وی افزود: نمونه‌های بلوط مشکوک به بیماری زغالی را موسسه تحقیقات گیاه پزشکی تهران ارسال شد و بیماری سوختگی بلوط توسط این موسسه تایید شد.

وطن دوست گفت: این بیماری از آن دسته بیماری است که بصورت ثانویه باعث خشکیدگی درختان بلوط می‌شود.

معاون حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران – منطقه ساری افزود: از علائم خشکیدگی درختان بلوط در جنگل‌های هیرکانی خروج شیرابه سیاه رنگ از تنه درخت بلوط  پژمردگی شاخه و برگ‌های درختان بلوط و افزایش تدریجی ترشح شیرابه و درنهایت باعث سوختگی و زغالی شدن چوب درخت می‌شود.

بیماری سوختگی زغالی بیماری نهفته در تنه درختان بلوط

بیماری زغالی بلوط علاوه بر تنه بلوط حیات درختان ممرز، آزاد، چنار و افرا زینتی  رو تهدید می‌کند و بلوط‌ها را  از پا در می‌آورد.

معاون حفاظت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران – منطقه ساری گفت: عامل این قارچ طولانی مدت همراه با رشد و نمو درخت وجود دارد و در درون درخت نهفته است تا زمانی عوامل تنش زا همچون خشکسالی و افزایش دما ایجاد نشود در حالت تهاجمی قرار نمی‌گیرد.

وطن دوست افزود: این عامل قارچی به عنوان مهاجم موجب ضعف درخت می‌شود و با ادامه روند خسکشالی و درجه حرارت بالا که در سال‌های گذشته نیز مشاهده شد در مدت دو سال سبب مرگ درختان بلوط می‌شود.

وی گفت: عرصه‌های جنگلی که بیماری سوختگی زغالی بلوط  مبتلا شده اند هیچ گونه راهکاری برای از بین بردن این بیماری قارچی شناسایی و گزارش نشده است.

وی افزود: استفاده از عملیات پرورشی و آبخیزداری، تقویت گیاه، جلوگیری از کوبیدگی خاک‌های عرصه جنگلی و استفاده از گونه‌های مقاوم بلوط دست کاشت در عرصه جنگلی می‌توان از توسعه و پیشروی از بیماری جلوگیری کرد.

هر چند سرما و بارش‌های پاییزی سبب شد تا جلوی گسترش این بیماری گرفته شود، اما با آمدن فصل تابستان و آغاز کم آبی هچنان زندگی این گونه گیاهی در حال تهدید است.

آتنا رستمی آله خیلی

انتهای پیام/ م