طی گفتگویی که با برخی افراد حاضر در نشست روز پنجشنبه فعالان فضای مجازی با وزیر ارتباطات صورت گرفت، برخی جزئیات در خصوص این دیدار منتشر شد.


به گزارش خبرنگار حوزه اخبار داغ گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان، پنجشنبه اخیر بود که با دعوت برخی فعالان فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، محمدجواد آذری جهرمی وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در فرهنگسرای اندیشه در جمع آنان حضور یافت و پس از طرح مسائل و بیان انتقادات تعدادی از این فعالان، به پاسخ به نقدها و سؤالات آنان پرداخت.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

حضور نداشتن خبرنگاران خبرگزاری‌های مختلف در این نشست صمیمی و شاید بتوان گفت بی‌سروصدا بودن نسبی آن، سبب شد تا شبهاتی در خصوص کم و کیف این نشست در ذهن برخی افراد و بعضا رسانه‌ها به وجود آید. به همین دلیل در گفتگوی خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان  با برخی افراد حاضر در این جلسه مصاحبه‌شوندگان همگی بر چند موضوع اتفاق‌نظر داشتند و صحبت‌ها و مسائل یکسانی را مطرح کردند.

این افراد بر این نکات تاکید داشتند که جلسه مذکور به دعوت فعالان فضای مجازی از وزیر ارتباطات و به میزبانی آنها در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد و تمامی هزینه‌ها بر عهده خودشان بوده و وزارتخانه هیچگونه هزینه‌‌ای در این جهت نکرده و نحوه اجرا و برگزاری مراسم نیز برعهده میزبانان بوده است.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

نکته دیگری که از سوی برخی افراد در این چند روز مطرح شد این بود که این جلسه رویکرد انتقادی نداشته و بیان مطالب از سوی فعالان در این نشست با هماهنگی با وزارت ارتباطات صورت گرفته است؛ این ادعا نیز به طور صریح و قاطع از سوی  مصاحبه‌شوندگان رد شد؛ طبق اظهارات آنها در این نشست افراد با صراحت تمام تندترین انتقادات را به برخی اقدامات وزارت ارتباطات در حوزه‌های مختلف بیان کردند و وزیر نیز در زمان مشخصی به این سوالات جواب داد که طبعا حاضرین از برخی پاسخ‌ها قانع شدند و برخی برایشان قانع‌کننده نبود. همچنین گفته شد که به هیچ وجه صحبت‌های آنها توسط مجموعه وزارت ارتباطات چک نشده بود و افراد کاملا آزادانه به بیان اظهاراتشان پرداختند.

نحوه گزینش این فعالان برای حضور در جلسه با آذری جهرمی موضوع دیگری بود که حساسیت‌ها را برانگیخت. در این خصوص نیز مصاحبه‌شوندگان اظهار داشتند به هیچ‌وجه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات از افراد دعوتی به عمل نیاورده و خود فعالان میزبان این جلسه و وزیر مهمان آنان بوده است و این فعالان شبکه‌های اجتماعی بوده‌اند که به طور گروهی جمع شدند و از وزیر برای حضور در این نشست درخواست کردند.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

لازم به ذکر است متن  نشست مذکور، روز گذشته به طور کامل در سایت تهران‌نیوز منتشر شد که در ادامه مشاهده می‌کنید.

«محمد جواد آذری جهرمی شامگاه پنج‌شنبه در نشست صمیمی با جمعی از فعالان فضای مجازی که در فرهنگسرای اندیشه برگزار شد، با اشاره به احساس جمعی از جامعه‌شناسان در ارتباط با شرایط فعلی کشور اظهار داشت: ما در آینده شاهد بحران‌های متعددی هستیم که یکی از ریشه‌ای ترین بحران‌ها شکاف بین نسل‌ها است که امروز در کشور با آن مواجه هستیم.

وی گفت: در کنار بحران شکاف بین نسلی، توسعه فضای مجازی است. برخی اندیشمندان علی‌رغم این‌که مطرح می‌شود فضای مجازی ارتباطات را راحت می‌کند، معتقدند «فضای مجازی ارتباطات را محدود می‌کند و در این فضا اعتقادات و نظرات همجنس همدیگر را پیدا می‌کنند و تضارب آراء که در فضای واقعی وجود دارد از بین می‌رود و حس حداکثر پنداری و اکثریت پنداری که در درون این گروه‌ها که حتی ممکن است حداقل باشند، براشون به‌وجود می‌آید و این باعث می‌شود اگر انسان‌ها و گروه‌ها اشتباهی می‌کنند بر اشتباه خودشان پافشاری می‌کنند و اگر حرف درستی می‌زنند و نظریه درستی دارند، شکاف بین خودشان و مخالفانشان را بیشتر کرده و احتمال شکست خودشان را بیشتر می‌کنند».

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: این اصلی است که در عصر ارتباطات در کشور ما هم همین دیدگاه وجود دارد. نسل قبلی ما جنگ را تجربه کرده است. جنگی که ظرفیتی بود و توانست انسان‌ها را با هم رفیق کند و رفاقت پایدار را تقویت کند. شاخصی از جنس این‌که اگر هواپیمایی دچار حادثه شود ، نجات یافتگان این حادثه رفاقت عمیقی پیدا می‌کنند.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وی بیان داشت: جنگ تحمیلی سبب شد رفاقت در بین گروه‌های مختلف با دیدگاه‌های متفاوت بیشتر شود. اما امروز نسل عوض می‌شود، نسل اول و دوم رفتند، این نسل‌ها حوزه مسئولیت را به نسل سوم انقلاب واگذار می‌کنند. یعنی امروز با دو موضوع مواجه هستیم، هم شکاف بین نسلی با هاله‌ای از چارچوب‌های شکلی که دارد و هم با کاهش گفت‌وگوها روبرو هستیم.

تحریم نشست وزیر ارتباطات از سوی برخی فعالان فضای مجازی

آذری جهرمی نشست با فعالان فضای مجازی را خیلی ارزشمند دانست و عنوان کرد: طبیعتاً ممکن برخی علاقه‌ای برای حضور در این نشست‌ها نداشته باشند، من از این موضوع ناراحت نمی‌شوم. عنوان تحریم کردن این نشست را دیدگاه تخریبی محسوب نمی‌کنم، قطعاً برخی فعالان علاقه نداشتند در این نشست حضور پیدا کنند، اما گفت‌وگو کردن گفتمان‌ها را نزدیک می‌کند.

وی ادامه داد: قتی به اصول انقلاب اسلامی اعتقاد داشته باشیم اگر حداکثر اختلاف هم داشته باشیم با هم گفت‌وگو می‌کنیم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات خاطرنشان کرد: علما و بزرگان در طول تاریخ در مورد موضوعات مختلف با یکدیگر به گفت‌وگو می‌نشستند. در اوایل انقلاب مسائلی که در گروه‌های نظری مطرح می‌شد طی گفت‌وگویی در مورد این موضوعات تبادل نظر صورت می‌گرفت.

وی با بیان این سئوال که آیا امروز این گفت‌وگوها هست؟ ، گفت: امروز هر جریانی یک شخصیت پوشالی از جریان مقابل می‌سازد که نماد واقعیت نیست. ذهنیت‌های خودش را نقد و منفجر کرده و بعد احساس پیروزی می‌کند، این واقعیت ذهنی نیست، این شکاف در جامعه را به شدت بیشتر و امید دشمن را بیشتر می‌کند.

دشمن همواره به‌دنبال ایجاد اختلافات داخلی است

آذری جهرمی با تاکید بر مطالعه در مورد دشمن شناسی اظهار داشت: صاحب‌نظران غربی همواره در ارتباط با جمهوری اسلامی ایران رویکرد اختلاف افکنی بین مردم را به سیاست‌مدارانشان توصیه می‌کنند. آن‌ها معتقدند راه از هم پاچیدن انقلاب اسلامی اختلافات داخلی است. دشمنان ایران اسلامی در طول تاریخ انقلاب و در برهه‌های مختلف این رویکرد خود را به‌کار بسته‌اند.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وی ادامه داد: غربی‌ها مدام از این شیوه استفاده می‌کنند و کشور ما نیز به دلیل داشتن قومیت‌های مختلف، اختلافات قومی و … در این حوزه استعداد دارد. اختلافات نظری و سیاسی بین گروه‌ها به چشم می‌خورد و این در همه کشورها وجود دارد و در ایران نیز هست. اختلاف بین نسلی، اختلاف بین مردم و برخی مسئولان وجود دارد و همین نشست هم ممکن است افراد از نظر تفکر سیاسی با هم متفاوت باشند و شاید اختلاف متعدد داشته باشند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر این‌که اختلاف به معنی تعارض و دعوا کردن نیست، گفت: یک اختلاف همان‌طور که در زیارت جامعه کبیره به آن اشاره شده رفت و آمد منظور است، یعنی تقابل نظر با هم دیگر رحمت است نه این‌که شما با هم جنگ کنید و این مهم برخی اوقات شاید ارزش هم داشته باشد. ما در کشور این را از دست دادیم و بعضی اوقات نسبت به هم پیش قضاوتی صورت می‌گیرد.

وی عنوان کرد: بعضاً برخی افراد در هر جناح و گروهی که قرار می‌گیرند ابتدا با یک نگاه اگر از فردی خوششان بیاید اگر او اشتباه هم داشته باشد، از آن دفاع می‌کنند و اگر فردی را نپسندند ، در واقع کار خوبی هم انجام دهد مدام تلاش می‌کنند از او ایراد می‌گیرند.

آذری جهرمی یادآور شد: بنابراین این نشست‌ها و چشم تو چشم شدن، آشنایی با نظرات هم ارزش بزرگی است و اگر مسئول یا فردی چه در این دولت و چه در جاهای دیگر این رویکرد را نداشته باشد، مطمئناً خودش دچار خسران می‌شود.

وی افزود: اگر مسئولان با مردم نشینند و صحبت کنند، مردم دچار مشکل نمی‌شوید بلکه خود مسئول دچار مشکل می‌شود.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این‌که حضور در فضای مجازی و نشستن با جوانان و برطرف کردن شبهات کار ارزشمندی است، خاطرنشان کرد: حالا برخی دوستان ادعایشان بر این است ما به لحاظ سیاسی با هم اتحاد داشته و عده‌ای کنار ما هستند و نباید اطرافیان با هم صحبت کنند که حرف هم را بشنوند. این تفکر در زمان جاهلیت هم وجود داشت و به افراد توصیه می‌کردند مسجد می‌روید پنبه در گوشتان بگذارید، چراکه پیامبر ساحل است و با صحبت‌های خود روی شما تاثیر می‌گذارد.

وی با اشاره به تاکیدات دین اسلام در مورد گفت‌وگو با یکدیگر گفت: باید با هم به گفت‌وگو بنشینیم و به هم تذکر دهیم و همدیگر رت نصیحت کنیم. آن چیزی که حق حاکم بر مردم نصیحت کردن است، یعنی مردم باید به مسئولان تذکر دهید حتی آن تذکر تند باشد، اشکالی ندارد.باید ببینیم مشکل چه چیزی هست.

آذری جهرمی بر بیشتر برگزار کردن این نشست‌ها تاکید کرد و افزود: نباید در این نشست‌ها فقط موافقان باشند، مخالفان هم باشند، جنبش ایجاد کنید، گفت‌وگو کنند

وی بیان داشت: در مجاز نمانید، مجاز فضایی برای کسب واقعیت است، اگر واقعیت درست نباشد مجاز دچار مشکل می‌شود. زمانی همه ما سرمان را بالا گرفته و افتخار بیشتری می‌کنیم که جمهوری اسلامی قوی‌تری داشته باشیم.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

مدل توسعه فضای مجازی ایران چگونه است ؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر داشتن مدل توسعه فضای مجازی گفت: خیلی از نگرانی‌های کشور، چه در ارتباط با کودک، شرایط فعلی اطلاعات، پیام رسان‌ها، بازی‌های رایانه‌ای و موبایل، کسب و کارها و … در مدل توسعه فضای مجازی مرتفع می‌شود، این‌که اولاً ما بدانیم در فضای مجازی می‌خواهیم چه کاری انجام دهیم. واقعیت این است که باید ابتدا دریابیم که باید به این فضا چه نگاهی داشته باشیم و با چه مختصاتی ؟! ، دریابیم اصلاً فضای مجازی چه چیزی است.

وی در تعریف فضای مجازی بیان داشت: فضای مجازی طبیعتاً ابزار است و هدف نیست. ابزاری است که برای فنآوری اطلاعات استفاده می‌شود. این فضا مانند ظرفی است که غذا در آن پخته می‌شود و دارای سه بعد است. این ظرفی که غذای این حوزه در آن پخته می‌شود دارد کمک می‌کند به تغییر شرایط جهان، منابع دنیا چه از لحاظ معنوی، زمانی و … همه این‌ها باید در یک حالت تعادلی برسد اما در حال حاضر بخشی ثابت مانده و بخشی پیشرفت کرده است.

آذری جهرمی با تاکید بر این‌که جمعیت دنیا در حال بزرگ شدن است، خاطرنشان کرد: رویکردی که دنیا امروز از آن استفاده کرده است این است که اقتصاد بر پایه افزایش بهره‌وری شکل گرفته است و اما پاسخ به این سئوال که افزایش بهره‌وری چه آورده‌ای دارد؟ این است که این مهم ثروت بیشتری تولید می‌کند و مهمترین وسیله افزایش بهره‌وری امروز ، فضای مجازی با تمام ابعادش است (ابعاد دموکراسی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و … ).

وی افزود: امروز در دنیا انقلاب صنعتی در حال رخ دادن است. مفهوم انقلاب صنعتی یعنی این‌که دانش بین رشته‌ای دارد به‌وجود می‌آید و اصل آن فناوری اطلاعات است. امروز اگر می‌خواهند وضعیت دولت را بهتر کنند، سخن از دولت الکترونیک به میان می‌آید. اگر هر روزه می‌خواهند شرایط بهداشت و درمان را بهتر کنند سلامت الکترونیک را به میان می‌آورند، چراکه در این فضا داده‌ها جمع شده، پردازش می‌شود، بهره‌وری بالا رفته و پاسخگویی افزایش می‌یابد. حال شکل‌های مختلفی هست که اقتصاد هم در کنارش ظهور پیدا می‌کند.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عنوان کرد: یک اقتصاد دیجیتال مدل‌های اقتصادی دنیا را عوض کرد. ایدئولوژیک را تغییر می‌دهد، در نگاه برخی کشورها این است که حاکمیت کشورها با حاکمیت فضای مجازی جایگزین کنند.

وی با بیان این‌که امروز ابزار توسعه، فناوری اطلاعات شده است، گفت: یک سرویس به نام گوگل در آمریکا ایجاد می‌شود و همه کشورها از آن استفاده می‌کنند و وقتی رابطه بین کاربر و گوگل تعریف می‌شود، همه کاربران از سراسر دنیا از قوانین آن طبعیت می‌کنند، اگر کاربری از اروپا نیز بخواهد از این سرویس استفاده کند باید در این فضا از قانون کشوری که این سرویس در آن ثبت شده است تبعیت کند. یعنی به لحاظ سیاسی نیز این حوزه می‌تواند تغییرات زیادی ایجاد کند.

آذری جهرمی خاطرنشان کرد: با توسعه فناوری اطلاعات، زندگی ما متحول می‌شود، سبک زندگی ما را تغییر می‌دهد.

وی با بیان مثالی به تبیین سخنانش پرداخت و افزود: مثلاً کشور هند هدف‌گذاری می‌کند ، میزان حجم دیجیتال در تولید ناخالصی این کشور در سال ۲۰ درصد باشد. ایالات متحده بر تاثیرگذاری ۲۶ درصدی این حوزه در اقتصاد کشورش تاکید می‌کند، کشورهای دیگه نیز در این ارتباط هدف‌گذاری می‌کنند.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات عنوان کرد: زمانی نخواهد گذشت که فردی در کنارتان شرکتی را در کشور دیگر اداره می‌کند. گیر ما اینجاست که فضای مجازی با این وسعت، اما ما کجا نشستیم و صحبت می‌کنیم، ما فقط به حوزه توسعه سیاسی و رسانه این فضا نگاه کرده‌ایم. این‌که در فضای مجازی چه شده است؟ ، رسانه نوین برای چه چیزی است و ظرفیت آن چیست ؟

وی ادامه داد: رسانه نوین در دنیا با شبکه اجتماعی ورود کرد اما این بخش در جامعه ما حل نشده است، سیاست گذاری بر رسانه نوین در کشور ما جا نیفتاده است. یعنی در کشور ما قانونی شفاف برای رسانه‌های نوین وجود ندارد مدل ما در برخورد با رسانه‌های نوین مشخص نیست.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

آذری جهرمی بیان داشت: ابتدا باید دریابیم که سلسله رسانه‌های نوین در کشور چه چیزی است، بدون توجه به ایرانی، خارجی، صهیونیست و … بودن آن کلاً کانسپت (تفکر سازمان‌بخش) مقررات گذاری و تحمل ما در کانتکس (مجموعه شرایط یا واقعیت‌های است که یک موقعیت یا شرایط را در بر می‌گیرد) شبکه‌های اجتماعی تعریف نشده است. ما قانونی برای این موضوع نداریم.

وی افزود: موضوع این حوزه، قضایی و حقوقی نیست. موضوع خودمان هستیم، موضوع ما چه چیزی هست ؟ ، پس ما مشکل مبنایی با شبکه‌های اجتماعی داریم، اصلاً جایگاه رسانه نوین چی هست، شهروند خبرنگاری، اطلاع رسانی عرضی و یا اطلاع رسانی تکنو گراف‌ها چه شکلی است، این رسانه‌ها را می شناسیم و قبول داریم ؟ ؛ چون ما برای این فضا تعیین و تکلیف نکردیم همواره برای ما چالش است و یکی اگر حرفی در این فضا زد، تکلیف آن مشخص نیست. یعنی نمی‌دانیم کسی که در فضای مجازی حرفی زد، مسئولیت مدنی آن چه چیزی هست و این می‌شود که یک پلتفرم میاد و محتوا تولید می‌کند و کاربر محور می‌شود و کاربر محتوا می گذارد، حقوقی بار اول با خود تولید کننده برخورد می‌کند و بعد ادعا می‌کنیم، می‌خواهیم سهم جهانی بگیریم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این سئوال که قانون حاکم بر ابزار ما کجا هست، خاطرنشان کرد: یک یوزر روس و یک پیام‌رسان در ایران حضور پیدا می‌کند و دروغی یا اتهامی را در جای دیگری می‌زنند، حال باید آن را از شرکت ایرانی مطالبه کنیم؟! ، حال بماند که قوانینی که در مورد محتوا است و مصادیق مجرمانه یا قوانین مالکیت فکری و … قابلیت‌های مختلف آمادگی رشد ندارد، چون هیچ وقت این‌ها را به رسمیت نشناختیم.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وی گفت: موضوع این نیست که پیام رسان داخلی است و یا خارجی، موضوع این است که ما اصلاً به لحاظ منطقی این فضا را نمی‌شناسیم، فردا اگر پیام رسان داخلی هم بزرگ شود، فردا خودش یک چالش می‌شود، هرجا توضیح می‌دهیم تاکید دارم که موضوع این نیست، ابتدا این را نمی‌پذیرد و نمی‌آیند به موضوع ریشه‌ای بپردازد.

آذری جهرمی بیان داشت: در ارتباط با این حوزه قانون گذار کجاست ؟ ،شورای عالی فضای مجازی است، دولت، قوه قضائیعه باید وارد شود. ما تکلیفمان را با رسانه‌های نوین مشخص نکردیم.

وی ادامه داد: به طبع یک عده‌ای می‌گویند نباید برویم در این فضا فعالیت کنیم، چرا ؟ ، چون دیتا تولید می‌کنیم و تحویل خارجی می‌دهیم، این‌که باید این حوزه را خالی کنیم، کار غلط است. خود شما در این جلسه هستید، نظر دهید.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با بیان این‌که رسانه آشکار است و پنهان نیست، گفت: ما یک مرزی بین آنچه که پیام رسان است با آن چیزی که رسانه است، ایجاد نکردیم. نگفتیم پیام رسان تکلیفش چه چیزی هست و تکلیف رسانه چه چیزی است. چون روی همه این محدودیت را ایجاد کردیم یک برنامه هم رسانه و هم پیام‌رسان شده است.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وی افزود: در حوزه محتوا هم ورود نکردیم، بنابراین کسی که نظارت می‌کند، به جای محتوا رفته روی بستر چون می‌خواهد پیچ آن را دست خودش بگیرد. به همین است که مهترین دستگاهی که باید محتوا را نظارت کند دنبال پلتفرم است. در حالی که کار آن پلتفرم نیست. یک شرکت داخلی محتوا تولید می‌کند، می‌روند شکایت می‌کند که باید بر فعالیت شما نظارت کند. و این وضعیت حوزه سیاسی ما در رسانه نوین و …. شده است ، حالا ما درگیر این هستیم.

آذری جهرمی در ادامه سخنانش از رخ دادن اتفاقات بدتر در این حوزه خبر داد و گفت: اتفاقات بدتر این است این است که حوزه توسعه فضای مجازی که آینده فضای مجازی است و اگر به لحاظ استقلال کشور و حفظ حاکمیت، اقتصاد، فرهنگ کشور حساسیت داشته باشیم، باید الان آستین را بالا بزنیم و برویم وسط نه این‌که رهایش کنیم.

وی عنوان کرد: ما امروز در گیر حوزه‌ای هستیم که باید ۱۰ سال پیش تصمیم‌گیری می‌کردیم و حرکتی را در این حوزه باید آغاز می‌کردیم، حال داریم بر سر آن دعوا می‌کنیم، در حالی که دیگری داره باید با سرعت از کنار ما می‌گذرد. اگر ما به اقتصاد آن ، نهادهای آن و … توجه نکنیم، پنج سال آینده دچار مشکلات حاکمیتی بیشتری می‌شویم. مشکلاتی که امروز برخی از حوزه‌های آن را می‌توانیم امروز لمس کنیم.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

شبکه ملی اطلاعات رویکرد جمهوری اسلامی ایران در حوزه رشد فضای مجازی است

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفت: رویکرد جمهوری اسلامی ایران در برابر مدل اقتصادی رشد دنیا که اقتصاد لیبرالی، اقتصاد فمینسیم، اقتصاد سوسیالیستی ؛ اقتصاد مقاومتی است و همچنین رویکرد ایران در برابر رویکرد رشد فضای مجازی شبکه ملی اطلاعات است.

وی با بیان این‌که شبکه ملی اطلاعات یک پروژه نیست که بگویم امروز افتتاح کردیم، خاطرنشان کرد: از ابتدای دولت دهم چندین مرحله شبکه ملی اطلاعات افتتاح شد، حالا دولت یازدهم گفتند فازهای شبکه ملی اطلاعات، الان یکی از تخریب‌هایی که علیه وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مطرحه این است که چرا شبکه ملی اطلاعات را افتتاح نمی‌کنید؟! ، چرا شبکه ملی اطلاعات فراموش کردید ؟!

آذری جهرمی در ارتباط با شبکه ملی اطلاعات گفت: آنچه رهبر معظم انقلاب در ارتباط با شبکه ملی اطلاعات در کلان مطرح فرمودند سه لایه دارد، نخست زیرساخت، دوم خدمات و سوم محتوا است.

وی ادامه داد: معظم‌له فرمودند در حوزه زیرساخت و خدمات همه دستگاه‌ها باید حول محور مسئولیت خودشان با محوریت مرکز ملی فضای مجازی فعالیت کنند و در حوزه حتوا همه دستگاه‌های فرهنگی مسئول هستند. این مهم در منشور ابلاغیه اسفند ۹۴ صراحتاً آمده است.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات در مورد زیرساخت شبکه ملی اطلاعات گفت: وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات باید در حوزه زیرساخت دسترسی را درست کند که همه خانه‌های کشور امکان دسترسی پرسرعت به محتوا این شبکه را داشته باشد و تنها حوزه‌ای که تبدیل به سند شده است و ثمر داده حوزه زیرساخت است.

وی افزود: اما در دو لایه دیگر شبکه ملی اطلاعات مشخص نیست که از آن چه می‌خواهیم، تکلیفمان از لایه خدمات مشخص نیست، در حوزه خدمات یک سند داریم که پیام رسان است. سند حمایت از پیام رسان‌های ملی نیز موجود است اما در سایر لایه‌های خدمات نظام بانکی چگونه باشد ؟ حمل و نقل می خواهد چگونه باشد، کپی رایت می‌خواهد چگونه باشد ؟ و … ما در این حوزه نه سند داریم، نه دستور داریم و نه تکلیف که چه کسی باید برود انجام دهد. این‌که موتور جستجوگر ملی، با چه ابعاد و شاخصه‌ای، چقدر مطلوب است، به چه میزانی به چند درصد رشد برسد و … مشخص نیست.

آذری جهرمی خاطرنشان کرد: در لایه محتوا هم هیچی نداریم، چه کسی باید محتوای آن را درست کند، دستگاه‌های محتوایی که باید برود پیشنهاد بدهند در شورای عالی فضای مجازی تصویب شود و به‌طور کلی شبکه ملی اطلاعات در ادبیات عادی آن این است.

وی گفت: در زمینه زیرساخت در یک سال گذشته، توسعه دادیم یا نه، آیا حوزه امنیت را توسعه دادیم یا نه، پلتفرم را توسعه دادیم یا نه؟! باید مورد ارزیابی قرار بگیرد. بنده روز اول مسئولیت در وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات گزارشی گرفتم، گفتم ارزیابی کنید، همه مسئولان ذی‌ربط آمدند زیر آن گزارشات را امضاء کردند که ارزیابی این است و موارد در سند زیرساخت شبکه ملی اطلاعات چه چیزی هست الان، همه را تحویل دادم با این سه چراغ که می تواند سبز باشد که انجام شده یا قرمز باشد، شاخص بندی کردم، دو سال وقت خواستم که همه موضوعاتی که سند دارد را به حد مطلوب برسانم و امروز زیرساخت در این حوزه رشد کرده است اما در لایه خدمات و محتوا چه اتفاقی افتاده است؟

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان داشت: اما هروقت می‌خواهد در حوزه شبکه ملی اطلاعات ارزیابی شود، موضوع محتوایی مطرح می‌شود که در حوزه کودکان و … چه شد؟ که این حوزه به زیرساخت ربطی ندارد. بنده تش رو می‌فهمم و می‌دانم این افراد دنبال چه چیزی هستند، آن‌ها می‌گویند اینترنت نباشد، بعد می‌گویم گفتند اینترنت نباشد، می‌گویند من نگفتم اینترنت را قطع کنید . سخن بنده این است که اگر می‌گویید اینترنت نباشد مکتوب اعلام کنید و مسئولیت آن را نیز قبول کنید.

وی عنوان کرد: فهم ما از شبکه ملی اطلاعات این است که هر کدام سهمی داریم و باید به سهم خودمان عمل کنیم و در این مسیر تعارفی نداریم، اگر جایی باید بسته شود بگویید با جدیت انجام دهیم. بحث ما بحث آینده آینده کشور و بحث اصول حاکمیتی است.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

سرنوشت پیام‌ رسان‌های داخلی و جزئیات مذاکره با تلگرام

آذری جهرمی در ارتباط با پیام‌ رسان‌ها عنوان کرد: نخستین دیداری که خدمت رهبر انقلاب رسیدم، به ایشان عرض کردم، در حوزه پیام رسان ها اختلاف نظر علما خیلی زیاد است، چیکار کنیم، رهنمود شما چی هست، ایشان فرمودند «ظرفیت مرکز ملی درست شده برای این‌که وحدت رویه ایجاد شود، در هر حوزه اختلافی است، سند بگیرید و خودتان متمسک به سند بکنید».

وی با بیان این‌که پیام رسان‌ها سند دارد، گفت: تو سند گفته وظایف هر دستگاه چی هست، دو صفحه هم بیشتر نیست، توصیه می‌کنم صاحب نظران این حوزه یکبار هم شده آن را بخوانند، متن آن در روزنامه رسمی است، تو توئیتر نیز گذاشتم، ببینید وظایف دستگاه ها چی هست، هر دستگاه چه وظایفی دارد، چه مقدار انجام داده و چه مقدار انجام نداده است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات بیان داشت: نمی‌خواهم بگویم چه اتفاقاتی افتاده است، مرور کردن آن هم بعضی وقت‌ها ملال‌آور است، نمی‌خواهیم در اینجا به گذشته فکر کنیم. ولی اتفاقات مهم خوبی هم افتاد، پیام رسان‌های داخلی در این مدت از ظرفیت ۱.۵ میلیون مخاطب به ۱۵ میلیون رسید، اشکالاتی هم وجود دارد.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وی با تاکید بر این‌که دیدگاه حمایت از ظرفیت‌های داخلی است، خاطرنشان کرد: حداقل در گفتار دیگاهمان حمایت از ظرفیت داخلی است، ان‌شاءالله در عمل هم همین هست.

آذری جهرمی با اشاره به عدم استقبال برخی از افراد برای استفاده از پیام رسان های داخلی عنوان کرد: همان دلیلی که برخی از فعالان عرصه فضای مجازی در پیام های داخلی حضور پیدا نمی‌کنند، دلیل عامه مردم است.

وی گفت: اصل ۴۴ سال قانون اساسی توسط دولت باشد، نباید تصدی‌گری داشته باشد، دولت باید این در راستای توسعه آن‌ها تلاش کند، دولت‌ها همان کار عادی خودشان را انجام دهند ما کلاه خودمان را باید بالا بیندازیم، اما نکته‌ای که این وسط وجود دارد، گفتند بخش خصوصی باید ورود کند، بخش خصوصی نیاز به توانمند سازی و … دارد. تو این قانون و مصوبه آمده کمک شود، اما مسئولیتی هم بر عهده خودش پیام رسان ها است، یه کارهایی هم باید خودشان انجام دهند. بخشی زیرساخت مورد نیاز آن‌ها به وجود آمده و بخشی هم به وجود نیامده است. یه بحث‌هایی هم به خودشان بر می گردد، بحث تکنولوژی، بحث تعهدشان به حفظ اطلاعات مشترکین و … مواردی است که باید خود پیام رسان ها به آن توجه داشته باشند.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات افزود: حالا ما همه را ول کردیم چسبیدیم به این‌که چون تلگرام طلایی اومد آن‌ها رشد نکردند، بنده نمی‌گویم آن بی‌تاثیر است.

وی با اشاره به برخی اظهارات در ارتباط با عدم ارائه پهنای باند به پیام رسان های داخی اظهار داشت: این جمله‌ای که برخی افراد در ارتباط با عدم موفقیت پیام‌رسان‌های داخلی می‌گویند کلام عوامی است که میان درست می‌کنند و در آن می‌مانند. ما دو برابر آن‌چه به تلگرام پهنای باند دادیم به پیام رسان های داخلی دادیم، هیچ پولی هم نگرفتم و مجانی آن ر در اختیار آن‌ها قرار دادیم، با کیفیت مناسب و عالی، بعد خودشان گفتند، پهنای باندی که شما به ما دادید را مردم استفاده نمی‌کنند.

آذری جهرمی خاطرنشان کرد: برخی می‌گویند ظرفیت ۲۰۰ سروری که به تلگرام دادید، به سروش می‌دادید موفق می‌شد، این موضوعات پوشالی است که برای افراد درست می‌کنیم و بعد قضاوت نادرست می‌شود.

وی ادامه داد: سئوالاتی از قبیل این‌که وزیر ارتباطات در توئیتر چکار می‌کند و … ، چرا در لفافه سخن می‌گویید، یا انتقاد می‌کنند از وزارت ارتباطات که اینترنت گران می‌دهند به مردم و از سویی در جلسات فرهنگی ما را مورد مواخذه قرار می‌دهند چرا قیمت اینترنت پایین است. سبک زندگی را دارید عوض می‌کنید و …. .

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با انتقاد از سخنان دوگانه برخی مسئولان گفت: برخی آقایان می‌گویند بسته شبانه اینترنت را حذف کنید، وقتی حذف می‌کنیم، اعتراض می‌کنند. طرحی را به مجلس می‌برند که اینترنت را گران کنید، بعد در تلویزیون حضور پیدا کرده و می‌گویند وزارت ارتباطات اینترنت را گران کرده است. می‌گویند اینترنت رو ۱۰ برابر گران کنید و آورده آن را بدهید به پیام رسان های داخلی، بعد می‌گویند وزارت ارتباطات گران کرده است.

جزئیات جلسه آذری‌جهرمی با فعالان فضای‌مجازی چه بود؟

وی در میان انتقاداتش از سخنان دوگانه از مذاکراتش با تلگرام سخن به میان آورد و گفت: در ارتباط با تلگرام عده‌ای بر بسته شدن تلگرام تاکید داشتند و عده‌ای مخالف آن بودند و در نهایت نتیجه آن این شد که با مدیر پیام رسان تلگرام مذاکره کنیم و این موضوع سه بار در جلسه کارگروه تعیین مصادیق مطرح شد، تاکید کردم در این ارتباط گفتیم سند بدهید، گفتند وظیفه ذاتی شماست که برید مذاکره کنید. حالا رفتیم مذاکره کردیم. در این مذاکرات سئوال کردیم موضع پیام رسان تلگرام چه چیزی است و در مقابل قوانین و شرایط ایران را تشریح کردیم. او هم اظهاراتی داشت و گفت تا این حد قوانین را قبول دارم و این را قبول ندارم. ماهانه هم گزارش دادیم. بعد یکی در نشست تعیین مصادیق مجرمانه یک عباراتی مطرح کرد که وزارت ارتباطات چهار شرط گفته را عمل نکرده است.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات با تاکید بر این‌که اسناد کمیته مصادیق محرمانه است، خاطرنشان کرد: حال اولاً متاسفم برخی افراد در مورد اسناد این کمیته اظهار نظر می‌کنند، دوماً دستگاهی که باید از اسناد این کمیته حراست کند نه تنها از فاش کردن این اسناد توسط برخی افراد شکایت نمی‌کند بلکه شفاف سازی هم نمی‌کند. اگر موضوعی هست راست یا دروغ بودن آن را شفاف سازی کند.

وی ادامه داد: حالا برخی افراد مطرح می‌کنند شما رفتید مذاکره کردید، فیلتر نکردید، اگر آن‌گونه که باید فیلتر شود، نشده است، کمیته تعیین مصادیق به جمع بندی نرسیده است. این درست نیست ما قانون را زمانی که به نفعمان هست عمل کنیم و زمانی که به نفع ما نیست، عمل نکنیم.

آذری جهرمی با بیان این سئوال که امروز چرا کمیته تعیین مصادیق تشکیل نمی‌شود، بیان داشت: خوب قانون را قبول ندارید، اگر قانون است چرا قبول ندارید و بعد می‌گویید قانون مند هستیم. به بنده گفتند برو هر جوری می‌خواهید مدیریت کنید برو این موضوع را به گونه‌ای جمع کنید که حواشی جانبی اتفاق نیفتد. حالا بنده هر چیزی تو توانمان بود عنوان کردیم. خودم رو نمی‌آیم بدهکار کنم. هر چیزی را می توانم انجام دهم دو پله آن طرف‌تر آن را می‌گویم. چرا قانون رو رعایت نکنم. صراحتاً می‌گویم این را انجام دادم و این‌ها را انجام نداده‌ام. حالا برخی برای تخریب بنده کلید واژه می‌سازند و به دنبال تخریب آذری جهرمی در بین بچه حزب‌اللهی ها هستند، با این کارشان نمی‌دانم به دنبال چه چیزی هستند.

وی افزود: حالا دو سال دیگر هم این را ادامه بدهید غیر از این است که دود آن تو چشم خودمان می‌رود. بله من نظر دادم، نظر کارشناسی و آن هم برای الان نیست. من از سال ۸۸ در کمیته تعیین مصادیق می‌رفتم آقایان موافق موضوعاتی بودند و من مخالف بودم برید از کسانی که در جلسات بودند، بپرسید. درباره فیلترینگ صاحب نظر بودم برای خودم، حرف دارم برای گفتن. این نظر کارشناسی من است حالا قانون هرچه گفت بریم عمل کنیم. نمی‌شود یکی دیگه بیاد یک ایده و نظریه بدهد و بعد من نظریه کارشناسی من مخالف باشد و در حوزه اجرا برم عمل کنم و بعد مسئولیت اشتباهش رو بنده قبول کنم.

وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات تصریح کرد: ابتدا می‌گویم نظر بنده این است، اما قانون این را می‌گوید من می‌روم انجام می‌دهم».

انتهای پیام/

برچسب ها: ارتباطات ، برترین ها
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۳۶
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۴ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
تله گرام رو ریشه کن کنید.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۱۰ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
شما باید پیام رسانان داخلی را طوری مدیریت می کردید که با نوآوری و مزایا خود مردم به سمت بروند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۳ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
آقای وزیر اینترنت ADSL افتضاح است.
چرا وقتی اکثر کشورهای دنیا اینترنت نا محدود ارائه می دهند، ایران هنوز اینترنت حجمی است؟
چرا شرکت ها و نهاد هایی که بدون اطلاع قبلی اینترنت را یهویی قطع می کنند جریمه نمی شوند؟
بهتر نیست به جای اینکه ده ها تا خدمات رسان اینترنتی داغون داشته باشیم، دو یا سه تا شرکت مطمئن درست کار کنند؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۹ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
اینستاگرام باید فیلتر بشه
Germany
ناشناس
۰۸:۴۶ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
استفاده از تلگرام اساس خانواده ها را نابود کرده و موجب فساد ، بی اعتمادی و اختلافات زیادی در مملکت شده یک ایرانی با اصالت و و طن پرست باید برای حفظ ناموس و شرافت وکشورش و خانواده اش که شده باید به دنبال استفاده از پیام رسانهای داخلی باشد کدام آدم عاقل خودش با بی فکری دست به نابودی خانواده و کشورش میزند و حاضر به بی عفت شدن خواهران و جوانان میشود و باعث فروپاشی کشورش با ایجاد اختلافات و بدبینی میشود . وزیر ارتباطاط باید به فکر تقویت پیام رسانهای داخلی باشد تا باعث افزایش توان رقابت با تلگرام و دیگر پیام رسانها را داشته باشند
Iran (Islamic Republic of)
ایرانی
۰۸:۱۴ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
بگذارید مردم خود انتخاب کنند. محدودیت و ممنوعیت هیچگاه موثر نبوده است. بجای دیوارساختن مقابل رودخانه، کشتی بسازید تا در امنیت حرکت کنیم.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۶ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
باید بعضی امور توسط دولت مدیریت بشه . بگذارید به انتخاب مردم حرف درستی نیست . شاید مردم از پشت پرده بی خبر باشن و انتخابشون درست نباشه . من اشتباهی مثبت دادم
Iran (Islamic Republic of)
احمد
۰۷:۳۸ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
1-باید پیام رسان های داخلی توانمند و به روز بشند
2- کانال های مفید و آموزشی منتقل بشند به پیام رسان های داخلی تا مجبور نباشیم از ضد امنیتی ها استفاده کنیم که هزینه های زیادی برای کشور دارن . آقای وزیر دو پهلو صحبت نکن
بالاخره تکلیف مردم رو روشن کنید اونایی که می خوان تو فضای مجازی کسب و کار داشته باشند تو سردرگمی هستن.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۵۱ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
عجب
Iran (Islamic Republic of)
محمد
۰۷:۰۱ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
تلگرام داره مثل خوره همه چیز این ملت را مثل خوره میخوره.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۲:۰۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
تلگرام نقش خیلی زیادی در گرانی ارز و سکه داشت جناب آذری شما مسئول این گرانی ها هستید
Iran (Islamic Republic of)
ناراحت
۰۵:۲۴ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
چه ربطی به تلگرام داره؟وقتی مردم ما حجوم آوردند برای خرید دلار و سکه پس میخاستی گرون نشه؟وقتی به مردم ترکیه و برخوردشون نسبت به دلار فکرمیکنم و مردم ایران که خانه و ماشین خودشون رو.فروختن که دلار بخرند واقعا برای ایران خودمون گریه ام میگیره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۴ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
نقش شبکه های تلگرامی در گرانی ارز ثابت شد برادر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۳۶ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
لطفا بچه هامون رو از تله تلگرام و اینستاگرام نجات بدید .اولش به وزیر جوان امیدوار بودم اما کاری برامون نکرد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۰:۵۳ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
دوست عزیز ، شما نمیتونید فرزند خودتون را قانع بکنید که از تلگرام و اینستاگرام ، استفاده نکنند ، چرا از دیگران توقع دارید ، از این تله نجاتتون بدن ؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
برخلاف نظر شما :
اولا" : این دو تا اپلیکیشن ، خودشون مسائل ضد اخلاقی را فیلتر میکنند.
دوما" : آن چیزی که شما بهش میگید تله ، برای میلیونها نفر ، محل کسب درآمد میباشد.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۳ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
باید اینستاگرم حذف بشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۲۳ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
لعنت بر تلگرام
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۵۶ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
تلگرام یک رسانه است ما و شما و مسئولین درست عمل کنیم تا شایع خنثی شود اتفاقا تلگرام ضد دیکتاری ، استبداد و اصلاح کننده می تواند باشد اگر درست استفاده شود
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۲ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
تلگرام حامی تروریسم است.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۰۸ ۰۶ آذر ۱۳۹۷
فقط تلگرام،اونایی که نمی‌خوام استفاده نکنن،برای بقیه هم نسخه نچینن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۵۹ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
آقای وزیر
این که شما به صراحت میگید فلان مطلبو میزارم توئیتر آیا اینو در نظر نمیگیرید توئیتر فیلتره؟ وقتی یک مسئول از فیلترشکن استفاده میکنه چطور انتظار دارید مردم در مقابل فیلتر تلگرام از فیلترشکن استفاده نکنن؟
Kazakhstan
ناشناس
۱۹:۲۷ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
پیام رسان فروشنده ی اطلاعات به عربستان سعودی: تلگرام رو کلاً قطع کنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۰ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
مثلا تو چ اطلاعات محرمانه داری؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۴۱ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
اگر اطلاعات شما محرمانه نیست از پیام رسانهای داخلی مثل سروش و ایتا استفاده کنید. ارزانتر و خیال راحت تر
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۵۹ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
باید هرچه زودتر اینستاگرام حذف بشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۰۹ ۰۶ آذر ۱۳۹۷
اتفاقا تلگرام یه خوبی داره
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۰۵ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
تلگرام و توییتر رو از فیلتر خارج کنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۴۸ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
برخلاف تصوروتوقع اولمان ظاهراآقای آذری گویی درحیطه فعالیتش جهادی عمل نمیکندوکندست
فکری هم برای رتبه جهانی گرانتری اینترنت وموبایل که قطره چکانی بایدهزینه بردوش درامدشهروندان ایرانی چه برای داخل و برای خارج باشدحداقل تاامروزننموده است. 4/9/1397
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۴۵ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
چرا اینستاگرام رو فیلتر نمیکنید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۸:۳۹ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
اینستاگرام واقعا به بنیان خانواده ضربه زده و می زنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۰:۰۶ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
فیلترینگ اصولا درست نیست.
ابتدا باید یک سامانه داخلی درست شود که از اینستاگرام قویتر باشد و سپس به خاطر امکاناتش مردم به سمتش بروند و خود به خود اینستاگرام را رها کنند.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۷:۵۴ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
تلگرام راکه همه دارن بیایید واین هزینه فیلترشکن را ازدوش مردم بردارید
Kazakhstan
ناشناس
۱۹:۲۶ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
جاسوس گرام اسرائیلی-سعودی رو میگی؟؟؟؟؟؟؟؟
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۱:۱۰ ۰۶ آذر ۱۳۹۷
والا،این چه فیلترینگیه،همه فیلترشکن دارن از بچه تا پیرزن
France
ناشناس
۱۶:۴۴ ۰۴ آذر ۱۳۹۷
تلگرام رو از فیلتر درارید
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۴:۴۱ ۰۵ آذر ۱۳۹۷
تا کلاه بردارها راحت تر مردم رو بچاپند؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟؟
متاسفم
آخرین اخبار