به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران، شاید شما هم این مطلب به گوشتان آشنا باشد که فکر کردن نوعی تمرین و یا ورزش مغز است و سبب فعال شدن مغز میشود، اما نکتهای که در این بین وجود دارد این است که این موضوع چطور رقم میخورد و یا اصلا چطور میتوانیم فکر کردنمان را گسترش داده و آن را در زندگی نمایان کنیم.
امروز باشگاه خبرنگاران جوان قصد دارد پیرامون این موضوع اطلاعاتی را در اختیار شما قرار دهد، پس پیشنهاد میکنیم با ذهنی باز این مطلب را مطالعه نمایید.
ممکن است شما نیز بارها در جمعهای دوستانه یا از زبان بعضی بزرگ ترها شنیده باشید که مغز انسان پس از تولد تغییر نکرده و آدم از کودکی یا باهوش است یا فردی معمولی!
البته در گذشته نه چندان دور بسیاری از دانشمندان اعتقاد داشتندمغز پس از دوران کودکی تغییر نمیکند، یعنی معتقد بودند مغز مانند یک سیستم کامپیوتری از پیش طراحی شده است که با ورود انسان به دوره بزرگ سالی ثابت میماند و امکان افزایش توانمندیهایش وجود ندارد.
بیشتر بدانید: با این ۸ ترفند کاربردی کنترل ذهن خود را در دست بگیرید
با این حال با پیشرفتهای انجام شده دهه اخیر، مشخص شده که این موضوع صحت ندارد. مغز میتواند در طول عمر انسان چیزهای جدید یاد بگیرد و خودش را با شرایط هماهنگ کند.
متخصصان مغز و اعصاب این فرایند را انعطاف پذیری عصبی نامیده اند که در ادامه بیشتر درباره آن خواهید خواند.
مغز انسان به طور قابل توجهی انعطاف پذیر است به این معنی که توانایی تغییر و واکنش به محیط و تجارب شما را دارد و میتواند خودش را به روز کند.
هر زمان که انسان شروع به فکر کردن یا یادگیری موضوعی جدید میکند، ارتباطاتی جدید بین نورونهای مغز او برقرار میشود.
این مطلب را از دست ندهید: چطور گذشته تلخ خودمان را فراموش کنیم؟ + دستورالعمل
این ارتباطات وابسته به تجربه نیز هستند و در سراسر طول زندگی فرد، به روز میشوند.
این فرایند فوق العاده پویاست، زیرا افزایش همکاری فعال بین دو نورون (سلول عصبی) باعث تقویت اتصالات آنها و بیشتر شدن توانایی یادگیری خواهد شد.
اگر مغز را مانند یک شبکه برق در نظر بگیریم، میلیاردها مسیر عصبی و راه ارتباطی در آن وجود دارد. هر بار که شما فکری میکنید، تلاش برای یادگیری موضوع جدیدی را شروع میکنید یا کاری انجام میدهید، این مسیرهای عصبی به کار میافتند. بعضی از این مسیرها به راحتی طی میشوند مانند عادتها، اعتقادات و باورهای قدیمی، احساسات و کارهایی که هم اکنون انجام میدهیم. هرگاه به افکار، اعمال و احساسات قدیمیمان میاندیشیم، این مسیر را قوی کرده و تردد در این مسیرهای عصبی برای مغز آسان میشود. در این بین در زمانی که به چیزی جدید فکر میکنیم، کاری جدید یاد میگیریم یا احساسی جدید را تجربه میکنیم، مغزمان شروع به ساختن مسیر عصبی جدید میکند.
این مطلب را از دست ندهید: چطور نگرانی خود را کنترل کنیم؟/ ترفندهایی برای بهتر نگران شدن!
وقتی این اتفاق چندین بار بیفتد، مغز ما به ساختن و استفاده بیشتر از این مسیرهای عصبی جدید عادت میکند و این مسیرهای عصبی جدید به هویت جدید در مغز تبدیل میشوند. به این ترتیب مسیرهای قبلی به مرور کم رنگتر و ضعیف میشوند. این روند برنامه ریزی مجدد مغز که با ساخت مسیر عصبی جدید، فعال شدن مغز و ضعیف شدن مسیرهای قبلی همراه است، انعطاف پذیری عصبی نامیده میشود. خبر خوب این که همه ما توانایی یادگرفتن چیزهای جدید و تغییر دادن مغز را با برنامه ریزی کردن داریم. اگر تا به حال عادت بدی را تغییر داده اید یا در شرایط تان تغییر ایجاد کرده اید، شما یک مسیر عصبی جدیدی را برای اولین بار در مغزتان به وجود آورده اید؛ بنابراین ما میتوانیم با قدرت تکرار افکارمان به تغییراتی که دوست داریم دست یابیم و میتوانیم مغزمان را مجدد برنامه ریزی کنیم.
این مطلب را از دست ندهید: تکنیکهایی ساده برای خالی کردن ذهن و استراحت مغز
امروزه با استفاده از تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ما میتوانیم اثرات محیط و تجربه بر هر دوی ساختار و عملکرد مغز را ببینیم.
در پژوهشی که در انگلیس انجام شد محققان، مغز ۱۶ راننده تاکسی در لندن را بررسی کردند تا اثرات تجربه ناوبری گسترده را بر ساختار مغز بررسی کنند.
این مطلب را از دست ندهید: راههایی برای از بین بردن افکار منفی و مضر
از آن جایی که رانندگان تاکسی در لندن باید تست دانش را که درباره مسیرها و مکانهای متعدد است بگذرانند، محققان با مقایسه مغز این رانندگان تاکسی با گروه رانندگان غیر تاکسی دریافتند که رانندگان تاکسی، دارای ماده خاکستری بیشتری در هر دو طرف مغزشان هستند، مادهای که دارای عملکردهای متعددی در مغز است، اما به ویژه درگیر ذخیره سازی و بازنمایی فضای محیط اطراف فرد است.
علاوه بر این نشان داده شد که رانندگان قدیمیتر نسبت به رانندگان جدیدتر ماده خاکستری بیشتری در این منطقه دارند. مطالعه جالب توجه دیگری در آلمان انجام شد که در آن مغز شرکت کنندگان قبل و بعد از دستیابی به یک مهارت جدید اسکن شد. محققان، مغز داوطلبان را قبل و بعد از سه ماه تمرینهای مداوم و منظم تردستی اسکن کردند. برای شعبده باز موفق شدن، نیاز است که فرد به هماهنگی و تمرکز خوب دست و چشم برسد.
این مطلب را از دست ندهید: ترفندهایی برای فعال کردن هر ۲ نیمکره مغز
مطالعات پژوهشگران نشان داد که بعد از تمرینات منظم تردستی، افزایش قابل توجهی در ماده خاکستری منطقهای از مغز که در پردازش حرکات پیچیده بصری درگیر است، برای همه افراد روی داده است. همچنین پژوهشهای اخیر در حوزه عصب شناختی نشان میدهد بازی با اسباب بازیهایی که بیشترین حواس کودک را درگیر میکند، باعث اتصالات عصبی بیشتر و در نتیجه یادگیری بهتر میشود. مثلا بازی با اسباب بازیهایی که علاوه بر داشتن صدا، دیدن و تعاملات اجتماعی را درگیر میکند و با ایجاد راههای عصبی جدید باعث یادگیری مفاهیم غنیتر میشود.
فکر کردن، یاد گرفتن و عمل کردن یا برعکس این سه مورد رفتار کردن، میتواند عصبهای مغز ما را فعال یا غیر فعال کند و از این راه ساختمان مغز و رفتار ما را شکل دهد. ما آمادگیهای ژنتیکی زیادی داریم و مغز از سن جوانی گرفته تا پیری میتواند به شیوه شگرفی تغییر کند و به روز شود.
ما قربانی ژنها یا نورونهای مان نیستیم بلکه ما مبدعان و خالقان توانمند وضعیت روانی خود هستیم. این باور نادرست که مغز ما همانند نوشته روی سنگ ثابت یا تغییر ناپذیر است، میتواند افراد را از تلاش برای تغییر باز دارد و مسئولیت پذیری برای بهبود وضعیت خود را از آنها دور کند. بر اساس تئوری انعطاف پذیری عصبی، مغز انسان این توانایی را دارد که در حضور محرک مناسب، نورونهای جدید بسازد؛ بنابراین با توجه به قدرت بی بدیل مغز آدمی، میتوان با ایجاد محیطهای غنی، زمینه را برای انعطاف پذیری هر چه بیشتر مغز فراهم کرد و بهره بیشتری از این نعمت خدادادی برد.
این افکار ما هستند که واقعیت ما را میسازند پس عاقلانه است که با بزرگ فکر کردن میتوانید زندگی بزرگی را در هر سطحی برای خودتان بسازید، چه معنوی، چه احساسی و چه جسمانی. ۵ عادت زیر به شما کمک میکنند تفکرتان را گسترش دهید تا بتوانید در نتیجه آنها زندگیتان را گستردهتر کنید.
برای اینکه چیزی برای خودتان بسازید، باید تصمیم بگیرید آنچه که میخواهید همین الان مال شماست نه یک هفته دیگر یا یک ماه دیگر یا ۵ سال دیگر. باید حس کنید که داشتن آنچه که میخواهید چه حسی دارد و بعد تغییرات لازم را در زندگیتان ایجاد کنید. ممکن است گاهی برایتان سخت باشد که خودتان را از منطقه آرامشتان بیرون بکشید، اما با نگه داشتن تصویر آنچه میخواهید در ذهنتان، میتوانید تصمیماتتان را براساس آن تصویر اتخاذ کنید. سعی کنید تصمیماتتان را از نقطهای بگیرید که انگار آنچه میخواهید را به دست آوردهاید، نه از نقطهای که واقعاً هستید.
این مطلب را از دست ندهید: دعا برای آرامش / ۵ دعای برتر برای آرامش اعصاب روان و رفع دلشوره
اگر بخواهید دونده ماراتن شوید، باید عادات و خصوصیات یک دونده ماراتن را در خود ایجاد کنید. اگر میخواهید یک میلیونر شوید، باید عادتهای میلیونرها را داشته باشید. اگر میخواهید سلامت باشید، باید عادت و رفتارهای افراد سالم را داتشه باشید. عادتهای جسمانی و شخصی شما باید در جهت خواستههایتان باشند.
از جایی که زندگی یا کار میکنید راضی هستید؟ باید محیطی برای خود بسازید که پشتیبان شما و هدفتان باشد. محیطی که موافق و در جهت اهدافتان باشد، به شما این قدرت را میدهد که بتوانید با انرژی بهتری روی میسر کردن اهداف و آرزوهایتان تمرکز کنید. محیط احساسیتان چطور؟ آیا کسانیکه اطرافتان هستند از اهداف و آرزوهایتان حمایت میکنند؟ محیطی که آنچه الان هستید را ساخته است ممکن است محیطی نباشد که بتواند کسی که دوست دارید باشید را بسازد. محیط عقلانیتان چطور؟ به طرز تفکر اطرافیانتان دقت کنید. اطرافتان را با کسانی پر کنید که مثبتاندیش هستند و مثل شما بزرگ فکر میکنند. اگر در اطراف کسانی هستید که مدام نگران هستند و میترسند، به خاطر داشته باشید که آن ترس و نگرانیها واقعیت ندارند و سعی کنید روابطتان را با این افراد منفیباف کمتر کنید.
این مطلب را از دست ندهید: چگونه شب ها بدون استرس و فكر و خيال به راحتی بخوابیم؟
ما در دنیایی گسترده زندگی میکنیم که از هر چیز به اندازه کافی برای همه وجود دارد. هر چیزی که ممکن است نیاز داشته باشید یا بخواهیم در دسترس ماست، فقط به شرط اینکه آن را وارد تجربیاتمان کنیم. نمیتوانید با ذهنی محدود، به گستردگی و فراوانی دسترسی پیدا کنید. باید انتظار آن را در زندگیتان داشته باشید و به خودتان این اجازه را بدهید که در هر سطحی زندگیتان را گسترده کنید، چه معنوی، چه احساسی و چه مادی.
این مطلب را از دست ندهید: چگونه راه ثروتمند شدن خودتان را پیدا کنید و سریع پولدار شوید؟
چرا این چیزیکه میخواهید را میخواهید؟ وارد هدف و علایقتان شوید. وقتی فهمیدید هدف و تمایلاتتان چهها هستند، برایتان سادهتر خواهد بود که زندگیتان را در جهت آن اهداف و تمایلات پیش ببرید. وقتی در نظر بگیرید که چرا چیزی را میخواهید، ارتعاشاتتان معمولاً به سمت تمایلاتتان خواهد رفت. هرزمان به این فکر کنید که چطور، کی یا از طریق چهکسی این اتفاق میافتد، ارتعاشاتتان دوباره به سراغ مشکل و تمام دلایل اینکه چرا نمیتوانید آن را داشته باشید، برمیگردد.
با اجرای همه این عادات در زندگیتان، متوجه میشوید که انرژیتان تغییر خواهد کرد. اگر اجرای همه آنها به طور همزمان دشوار به نظر میرسد، هر بار با یک عادت جدید شروع کنید. مطمئن باشید که زندگیتان گستردهتر خواهد شد.
انتهای پیام/
اینکه میفرمایند از نفی ذهن ، سخن بیهوده است، چرا که ذهن اراده به فکر کردن در موضوعی جدید میکند و بر اساس تئوری انعطاف پذیری عصبی، مغز انسان این توانایی را دارد که در حضور محرک مناسب، نورونهای جدید بسازد؛ بنابراین با توجه به قدرت بی بدیل مغز آدمی، میتوان با ایجاد محیطهای غنی، زمینه را برای انعطاف پذیری هر چه بیشتر مغز فراهم کرد و بهره بیشتری از این نعمت خدادادی برد.