به گزارش خبرنگار حوزه قرآن و عترت گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ امام حسن فرزند علی بن ابی‌طالب (ع) در شب نیمه ماه مبارک رمضان، سال سوم هجرت در شهر مدینه دیده به جهان گشود. در سن ۳۷ سالگی با وی برای خلافت و جانشینی امام علی (ع) بیعت شد. مدت امامت حضرت 6 ماه به طول انجامید. پس از آن تحت شرایط و عوامل خاص در سال ۴۱ هـجرسی قمری. با معاویه صلح کرد و به مدینه مراجعت کردند و مدت 10 سال در مدینه زیستند، سرانجام با دسیسه و نیزنگ معاویه به دست همسرش (جعده دختر اشعث کندی) به شهادت رسیدند و در قبرستان بقیع در کنار قبر مادربزرگش فاطمه بنت اسد به خاک سپرده شد.

حجت الاسلام والمسلمین عبدالعلی گواهی خطیب و کارشناس مسائل دینی- مذهبی در گفتگو با خبرنگار ما درباره ویژگی‌های شخصیتی امام حسن مجتبی (ع) گفت.

**به عنوان فتح الباب سوال‌ها برای مخاطبان درباره ویژگی‌های شخصیتی امام حسن مجتبی (ع) بفرمائید؟

شخصیت امام حسن مجتبی (ع) از جهات عبادی، سیاسی، اجتماعی و ... باید مورد بررسی قرار بگیرد. ما امروز در جامعه باید سیره رفتاری و شخصیتی این امام همام را سرلوحه خود قرار بدهیم و به عنوان یک ضرورت در جامعه به آن بنگریم. امام حسن مجتبی (ع) در همان دوران سخت و شرایطی که مردم در مضیغه اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی بودند، از مردم حمایت کردند و حامی جامعه بودند.

البته اگر بخواهیم از نظر عبادی شخصیت ایشان را مورد بررسی قرار دهیم، همین بس که امام حسن مجتبی (ع) پای پیاده از مدینه منوره به مکه مکرمه به زیارت خانه خدا مشرف می‌شدند.همچنین از نظر اجتماعی باید توجه کنیم که این حضرت در زمان خودشان یکی از شخصیت‌های بی‌نظیر و بی‌بدیلی بودند که درد و رنج مردم را مورد توجه قرار می‌دادند و تا حد امکان سعی در برآورده کردن حاجات مردم داشتند.

**جایگاه سیاسی و اجتماعی شخصیت امام حسن (ع) چه تاثیری در جامعه داشت؟

از  نظر سیاسی امام حسن مجتبی (ع) بارها مورد ظلم قرار گرفت و به همان اندازه نیز با شجاعت و مقاومت مقابل ظالمان ایستادند، اما همین محور شجاعت و قدرت امام حسن مجتبی (ع) در دنیای  امروز مورد غفلت قرار گرفته و کمتر به آن پرداخته می‌شود. به همین سبب من به همه مخاطبان باشگاه خبرنگاران جوان توصیه می‌کنم تا کتاب صلح امام حسن مجتبی (ع)، نوشته مقام معظم رهبری را حتما بخوانند. 

ما در واقعه صلح امام حسن (ع) مشاهده می‎کنیم که حضرت با همه التهاباتی که در دوران امامتشان وجود داشت در مقابل ظلم ایستادگی کردند و صلح با معاویه را پذیرفتند. البته باید مطرح کرد که در مصلح با معاویه باعث رسوایی حکومت بنی امیه و معاویه شد، که مردم در آن زمان هر روز شاهد نقض عهدنامه از جانب معاویه بودند. اگر هرکسی در آن دوران به جای امام حسن (ع) بود صلح را نمی‌پذیرفت، اما صلح امام حسن (ع) قیامی بزرگ برای بقا و حفظ اسلام بود که لازمه جامعه آن روز بود و الگو برای جامعه امروز است.

**امامت حضرت مجتبی (ع) در دوران خفقان و ظلم‌های پنهان معاویه بود، آیا می‌توان گفت که حضرت در مقابل ظلم معاویه به خاندان اهل بیت (ع) سکوت کردند؟

صلح امام حسن مجتبی (ع) عین قیام بود، حضرت به هیچ‌وجه سکوت نکردند. اگر صلح انجام نمی‌شد، تردید نداریم که دیگر از اسلام ناب محمدی خبری نبود. معاویه با فضایی که ایجاد کرد سعی در آلوده نشان دادن و ملتهب کردن شخصیت امام حسن مجتبی (ع) داشت. اگر امام حسن (ع) دست به مبارزه می‌زدند مطمئن باشید با شکست سختی مواجه می‌شدند، چراکه مردم در آن زمان آمادگی جنگ را نداشتند و پیش از آن سه جنگ سنگین صفین و ... را سپری کرده‌بودند. روایتی از یاران امام حسن (ع) هست که ایشان فرمودند : «اگر من به اندازه‌ی یک چوپان گله‌ای از گوسفند داشتم، صلح را نمی‌پذیرفتم.»

صلح امام حسن (ع) نیز دارای شرایطی بود که  معاویه نقض قرارداد کرد و با این نقض عهدنامه جامعه بیدار شد و چهره‌ای دیگر از معاویه را نشان دادند. معاویه برخلاف یزید که چهره‌ای آشکار و پلیدی داشت، با تزویر و نیرنگ مردم را فریب داد و همین نیز باعث شد که مردم چهره اصلی معاویه را نشناسند.

**دلایل مخالفت اهل شام با حضرت حسن بن علی (ع) در چه بود؟

نمی‌توان گفت که مردم با امام حسن (ع) مخالف بودند، بلکه مردم از جانب حکومت بنی امیه اخفال شده بودند، همانگونه که در زمان امام حسین (ع) بسیاری از مردم کوفه اخفال شده بودند. باید در نظر داشته باشیم که اگر این شرایط و اتفاق در زمان امام حسن (ع) رقم می خورد، شدت و سختی آن بیشتر بود. درواقع مردم حاضر به جنگ با امام حسن نشدند و بعد از نقض های فراوان معاویه مردم روی به امام آوردند و محبوبیت ایشان بیشتر شد.

**چرا صلح امام حسن به مصلح اکبر شناخته می شود؟

عنوان صلح اکبر ذوقی است که از برخی از افراد آن را به صلح اکبر تعبیر می‌کنند. تا زمان امام حسن مجتبی (ع) صلحی وجود نداشت و هیچ وقت در هیچ زمانه‌ای صاحبان شریعت آغازگر جنگ نبودند.

نمونه صلح امام حسن (ع)، در جامعه امروزی چیست؟

در بین فرمایشات مقام معظم رهبری، نرمش قهرمانانه در مقابل غربی ها بهترین تعبیری است که ایشان فرمودند، باید توجه کرد که صلح امام حسن (ع) نیز عین نرمشی بود که رهبر انقلاب اسلامی بیان کردند. البته در مقابل غرب نباید کوتاه آمد. باید پای کار ایستاد و مقاومت کرد که نکند خدایی ناکرده، دشمن رخوت را در بین مسلمانان ایجاد کنند.

**در پایان الگوی ما در جامعه چه باید باشد؟

درس‌ها و سیره اهل بیت (ع) باید برای ما الگو باشد، زمانی امام راحل در اوج عزت، قطعنامه 598 را پذیرفت و تمام حکام و مجامع بین‌المللی صدام را به عنوان متجاوز معرفی کردند. امروز  هنوز چنین شرایطی در جامعه ما به وجود نیامده است و همچنان غرب برای ما و دنیا رجز می‌خواند. ما نباید در مقابل آنها کوتاه بیاییم. شرایط ما با اوضاع گذشته متفاوت است و مسئولان باید مباحث روز جامعه را مد نظر خود قرار بدهند و درد آنها برایشان مهم باشد.

انتهای پیام/