به گزارش خبرنگار حوزه کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران؛ تاندون آشیل، تاندونی ضخیم و نیرومند است اما از حدود ۲۵ تا ۳۰ سالگی تاندون شروع به تغییر می‌کند که نشان از تحلیل رفتن و ضعیف شدن  آن دارد؛ آسیب‌های تاندون آشیل به دو دسته تقسیم می‌شود: آسیب‌های مزمن یعنی آسیب‌های ناشی از فعالیت زیاد و پُرکاری و آسیب‌های حاد. 

پارگی کامل معمولا در تاندون های تحلیل رفته‌ای رخ می‌دهد که فشار زیادی را تحمل می‌کنند پس این عارضه در ورزش‌های بسکتبال، تنیس، بدمینتون و هر ورزش دیگری که در آن توقف و پرش ناگهانی وجود داشته باشد؛ بیشتر دیده می‌شود.

پارگی تاندون آشیل در بین ورزشکاران بالای ۳۰ سال عمومیت دارد اما در هر سنی ممکن است بروز کند؛ اغلب این عارضه در ورزشکارانی مشاهده می‌شود که بعد از دوره‌ای فاصله  از تمرین فعالیت‌های بدنی را با همان شدت گذشته شروع می‌کنند و یا سابقه التهاب مزمن و کهنه تاندون را دارند.

پارگی  ممکن است حین فرود آمدن روی پا اتفاق بی‌افتد، در هنگام جدا شدن ناگهانی سینه پا از روی سطح سخت و همزمان باز شدن کامل زانو هم احتمال  این خطر وجود دارد؛ پارگی به طور معمول 2 تا 4سانتی متر بالاتر از محل چسبندگی تاندون به استخوان پاشنه رخ می‌دهد.

در مرحله حاد، درد شدیدی در اطراف ناحیه پارگی تاندون آشیل وجود دارد ولی اغلب بیمار متوجه ضعف عملکرد عضله نمی‌شود معمولا فرد آسیب دیده اظهار می کند که صدایی مثل شلیک تفنگ احساس کرده یا در لحظه شروع درد، گویی از پشت لگد خورده است؛ نمی‌تواند روی پنجه راه برود وتورم و کبودی در بخش خلفی پایین ساق به وجود می‌آید، همچنین قسمت آسیب دیده نسبت به فشار حساس می‌شود.

در علم پزشکی از آزمایش  تامپسون برای تشخیص پارگی تاندون آشیل استفاده می‌کنند؛ این آزمایش به این صورت است که فرد مصدوم روی میز آزمایش به طوری که ساق پای او آویزان باشد، می‌نشیند؛ در این حالت عضلات پشت ساق پا را با دست می‌فشاریم در صورتی که پاشنه بعد از فشردن عضلات ساق پا به طرف پا حرکت نکند، تاندون آشیل گرفتار پارگی شده است.

برای درمان این اختلال در افراد جوان و فعال، جراحی و بخیه دو سر تاندون  پاره شده پیشنهاد می‌شود اما در افراد سالمند ملزم به گچ گرفتن خواهیم بود؛ در صورت درمان با جراحی حداقل ۶ تا ۸ ماه باید از اعمال فشار بیش از اندازه روی آن جلوگیری شود و در صورت بهبودی با گچ حداقل ۹ تا ۱۲ ماه وقفه برای فرد بیمار ضروری است؛ فرایند درمان تا زمانی که دامنه حرکت، قدرت و استقامت مجموعه تاندون آشیل به حالت اولیه باز گردد ادامه پیدا می‌کند.

پارگی جزئی تاندون آشیل

پُرکاری ممکن است موجب شود تا تاندون آشیل به آرامی دچار پارگی شود که به این حالت التهاب تاندون آشیل گفته می‌شود؛ علائم التهاب تاندون آشیل شامل: درد، تورم، سفتی و خشکی می باشد که بر روی نواحی خاصی نزدیک جایی که به استخوان پاشنه متصل می‌شود متمرکز خواهد شد. 

استراحت، یخ درمانی، انجام تمرین‌های مناسب، استفاده از عصا یا کفش دارای پاشنه یک سانتی متری و در نهایت گچ گرفتن پا در پارگی کوچک و جراحی در موارد مزمن باعث بهبودی آن خواهد شد.

تمرین های پیشنهادی برای تقویت و درمان تاندون آشیل

روی یک سطح سخت پاها را دراز کنید و حوله‌ای را به دور پای آسیب دیده حلقه کنید، سپس در حالی که انگشتان پا صاف و کشیده هستند، حوله را به سمت بدن حرکت دهید تا کشش ایجاد شود، این وضعیت را ۱۵ تا ۳۰  ثانیه نگه دارید، سپس حوله را آزاد کنید؛ این حرکت را ۳ بار تکرار کنید.

به فاصله یک دست از دیوار فاصله بگیرید پای آسیب دیده را نسبت به پای سالم عقب تر قرار دهید؛ سپس در حالی که کف دست‌ها را بر روی دیوار قرار داده‌اید؛ به آرامی بدن را به دیوار نزدیک کنید، تا زمانی که در ناحیه ساق پا کشش احساس شود، در این وضعیت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه بمانید، سپس به موقعیت اول برگردید، این حرکت را ۳ بار تکرار کنید؛ می‌توانید در طول روز این حرکت را چند بار تکرار کنید.

مقابل یک دیوار بایستید و دست‌ها را بر روی دیوار ، روبروی قفسه سینه قرار دهید، درحالی که پای آسیب دیده را در عقب قرار داده‌اید؛ پای جلو ( پای سالم)  را از زانو  خم کنید؛ سپس به آرامی بدن را به دیوار نزدیک کنید تا زمانی که در عضله دوقلو پای آسیب دیده  احساس کشش کنید. هر کشش را به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه نگه دارید و به موقعیت اول برگردید، این تمرین را ۳ بار تکرار کنید.

به پهلو بر روی زمین روی سمت سالم خود دراز بکشید  به نحوی که پای آسیب دیده در بالا قرار گیرد و در حالی که عضلات ران  را سفت کرده‌اید پای آسیب دیده را به ارتفاع ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر از زمین جدا کنید، ساق پا مستقیم باشد، این حرکت را در دو مرحله و هر مرحله با ۱۵ تکرار انجام دهید.

پای آسیب دیده را روی بر روی یک ارتفاع قرار دهید که حداقل ارتفاع آن ۷ تا ۱۲ سانتی متر باشد، پای دیگر را صاف بر روی زمین بگذارید سپس وزن خود را بر روی پای آسیب دیده بیاندازید و بپای دیگر را بلند کنید؛ این حرکت را در دو مرحله و هر مرحله با ۱۵ تکرار.

در مقابل یک صندلی یا تکیه گاهی مشابه قرار بگیرید، سپس بر روی پنجه پا بلند شوید تا پاشنه پا از زمین فاصله بگیرد؛ این وضعیت را تا ۵ ثانیه نگه دارید سپس به موقعیت اول برگردید.این حرکت را در دو مرحله و هر مرحله با ۱۵ تکرار انجام دهید؛ توجه داشته باشید که بین هر مرحله بیش از 30 ثانیه استراحت نکنید.

بایستید و سعی کنید بدون هیچ گونه کمکی تعادل خود را بر روی پای تمرین به مدت 30 ثانیه حفظ کنید سپس عضلات را آزاد کرده و نفس عمیقی بکشید؛ در هر روز 2 وعده و در هر وعده 3 بار، با هر پا این حرکت را تکرار کنید. ابتدا این تمرین را با چشمان باز انجام دهید و وقتی که انجام این کار با چشمان باز آسان شد سعی کنید تمرین را با چشمان بسته انجام دهید؛ در نهایت، برای درگیری بیشتر، سعی کنید تمرین را در وضعیت ایستاده روی حوله تا شده انجام دهید.

هنگامی که توانستید تمرینات فوق (بلند کردن پاشنه و تعادل یک پایی) را بدون هیچ مشکلی انجام دهید، سعی کنید با یک پا در عرض اتاق لی لی کنید و به عقب برگردید، سپس  تمرین را با پای دیگر تکرار نمایید؛  پس از آن که انجام این کار برای شما آسانتر شد، شما می توانید به جای لی لی کردن، تمرین را با پرش های بلندتر انجام دهید. هنگام انجام این حرکت سعی کنید به آرامی فرود بیایید و مچ پا و زانوی خود را هنگام فرود خم کنید و از فرودهای سخت بر روی پنجه ها و پاشنه ها به شدت خودداری کنید.

انتهای پیام/