به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از بوشهر، صدایش زمانی کوک می‌شود که عزیزی کوچ کرده باشد. نوایش با سوگ همزاد است و چه سوگی بالاتر از سوگ امامی که شور در خلق عالم به پا کرد.

عزاداری سرور و سالار شهیدان امام حسین (ع) برای بوشهری‌ها با صدای دمام آغاز می‌شود، دمام زنان پیش‌تر از بقیه در کوچه و خیابان راه می‌افتند و از آغاز مراسم عزاداری خبر می‌دهند.

آقای خرمایی پور که از قدیمی‌های مسجد النبی شهر بوشهر است ،می‌گوید: دمام که همراه باسنج و بوق نواخته می‌شود، از قدیم الایام برای اطلاع رسانی به ویژه در زمان برپایی عزاداری استفاده می‌شده است.

او می‌گوید: بیشتر از دمام برای اعلام عزاداری ماه‌های محرم و صفر استفاده می‌کردند و این طور اعلام می‌شد قرار است در یک مکان عزاداری برپا شود.

وی به شور حماسی که صدای دمام در وجود انسان ایجاد می‎کند، اشاره می‌کند و معتقد است وقتی صدای دمام را می‌شنوی مانند این است که در میدان نبرد هستی واحساس می‌کنی همین الان جنگی برپا می‌شود.

کارگاه تخصصی ساخت دمام در بوشهر

در روزی گرم و شرجی به سراغ ابراهیم تمهید می‌رویم. در میان دمام‌های کوچک و بزرگ در خانه‌ای قدیمی که حالا نخستین کارگاه تخصصی دمام شده، نشسته و حسابی سرگرم کار است انگار نه انگار که دانه‌های درشت عرق رد خود را می‌گیرند و از سر و رویش پایین می‌روند.

ساختن دمام را از ۱۰ سالگی از پدرش آموخته و سال‌هاست نخستین کارگاه تخصصی ساخت دمام را در بوشهر برپاکرده است.

به ما می‌گوید: دمام‌هایش همه جا خواهان دارد و به نقاط مختلف کشور فرستاده می‌شود؛ البته دمام‌های دست ساز او به فرانسه، هلند وکانادا هم رفته است.

او برایمان توضیح می‌دهد که دمام از چهار قسمت تشکیل شده؛ پیپ (بدنه) چمبره (چمپره)، پوست و بند. پیپ یا بدنه فلزی و یا چوبی است، چمبره حلقه‌ای از جنس میله‌های باریک فلزی که از آن به منظور نگهداری پوست‌ها استفاده می‌شود، تا بتوانند با بندی (طنابی) که در آن می‌گذارند پوست دمام را کوک کنند. برای ساخت دمام معمولا از پوست بز دباغی شده استفاده می‌شود و بندی که در ساخت دمام کاربرد دارد، معمولا الیاف نخل یا درخت نارگیل است.

نحوه ساخت دمام

تمهید با حوصله از روش ساخت دمام می‌گوید: پوست را در خاکستر داغ می‌اندازند و پس از شست و شو در آب دریا، آن را از مو و چربی پاک می‌کنند. برای دوسر یا دو طرف دمام پوست لازم است که در آن چمبره ها را می‌گذارند، سپس سوزن بزرگی که با خود بند دمام را می‌کشد از بین چمبره و دمام عبور می‌دهند، روی هر پوست دمام معمولا هفت یا هشت سوراخ برای گذراندن بند تعبیه می‌شود.

او این طور ادامه می‌دهد: بعد از عبور دادن بند‌ها نوبت به بندکشی می‌رسد که با چوب حزام بندهارا یکی پس از دیگری از ابتدا شروع به کشیدن می‌کنند، بند‌ها به شکل ۷ یا ۸ در می‌آیند که به هم نزدیکشان می‌کنند تا دمام کوک شود و هرچه پوست کشیده‌تر شود صدای دمام زیرتر خواهد شد.

آیا دمام بومی مردم استان بوشهر است؟

کارشناس ثبت آثارملی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان بوشهر درباره قدمت دمام در این استان برایمان توضیح می‌دهد و می‌گوید: دمام از آفریقا وارد بوشهر شده و علتش هم مبادلات تجاری این بندر با کشور‌های آفریقایی به ویژه تانزانیا بوده است.

به گفته سودابه معموری، بیش از یک قرن از ساخت دمام در بوشهر می‌‎گذرد و ساختن آن درسال ۱۳۹۳ و نواختن آن درسال ۱۳۹۱ به ثبت آثار ملی رسیده است.

انتهای پیام/