مداح کردستانی:
افتخار زندگی ام، نوکری امام حسین (ع) است/بعضی از شورخوانی‌ها جنبه بدعت دارد/نوکری در خانه اهل بیت مزد ندارد
افرادی در جامعه هستند که با سخنرانی و مداحی نقش مهمی در آشنایی افراد جامعه با قیام و هدف واقعه عاشورا دارند و خادمی و نوکری دستگاه امام حسین (ع) و اهل بیت ازبزرگترین افتخارات زندگی آنان است.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از سنندج ،عشق وصف ناپذیر به سیدالشهدا (ع) ودلدادگی نسبت به آن حضرت، این احساس را دربرخی از این افراد به وجود می‌آورد که واژگانی مانند دوستدار، پیرو یا مرید امام حسین (ع) بیانگر شور وعشق درونی آنان نیست و برای همین ترجیح می‌دهند خودرا «نوکر» امام حسین (ع) بخوانند. به مناسبت ایام سوگواری حضرت اباعبدالله الحسین (ع) با یکی از مداحان شهرستان قروه از توابع استان کردستان گفتگو کردیم.
خودتان را معرفی کنید
با نام ویاد خدا، مصطفی ملکی هستم، متولد،۱۳۶۱ از شهرستان قروه و دارای مدرک کاردانی حقوق.
از چه سنی شروع کردید به مداحی؟
از ۱۷ سالگی شروع به مداحی کردم.
چگونه وارد مداحی شدید؟
در سال ۱۳۷۷ با توجه به اینکه از طفولیت عضو هیئت زنجیرزنی مسجدمحله که یکی از مساجد اجدادی من بودشروع به فعالیت نمودم، ابتدا نوحه‌ها را از روی نوار‌های قدیمی مداحان می‌نوشتم وبعداز چند بارتمرین در مسجد وهیئت اجرامی کردم و با پشتکارخودم به این افتخار که نوکری دستگاه حضرت سیدالشهدا بود، رسیدم.
از امام حسین (ع) چه می‌خواهید؟
عزاداری برای امام حسین (ع) یک هدف است وهدف شناخت مظلومیت حضرت سیدالشهدا و سیره نبوی است که ارباب به وسیله آن راه حق را از باطل به ما شناخت.
کدامیک از اشعارتان را بیشتر دوست دارید؟
اشعاری که با حماسه وشجاعت شهدای کربلا عجین شده است مثلا دربحث شجاعت حضرت عباس(ع). چراکه ایشان هم شجاعت را امضاکرد هم وفا وهم بصیرت را.
اساتید شما چه کسانی بودند؟
بیشتر از نوارها، سی دی‌ها وکتاب مداحانی همچون حاج محمود کریمی، حاج محمد رضا طاهری استفاده کرده ام وسبک روزه خوانی رابه سبک سنتی از ذاکر حضرت سیدالشهدا حاج علی عرفانی آموخته ام.
فلسفه اصلی مداحی صرفا بیان مصائب شهیدان کربلا نیست بلکه بیان حق وحقیقت، بیان شجاعت وبیان صفات آل اله اصل مطلب است؛ که باید مستمع ابتدا در ذهن خود تداعی نماید که هدف امام حسین (ع) و ائمه اطهار اتامه کرامت وعدل ومعرفی اسلام ناب محمدی بوده است.
تأثیر شعر خوب در امر مداحی چیست؟
انتخاب شعرمناسب هم می‌تواند هدف امام حسین رامعرفی کند وهم می‌تواند ظلمی که توسط بنی امیه برخاندان سیدالشهدا در صحرای کربلا روا شد را به مستمع القاء نماید و مستمع نیز روی مداح تاثیر دارد.
کدامیک از منبری‌های بزرگ را می‌شناختید و احیانأ با آن‌ها منبر هم داشته اید؟
آماده سازی مجلس توسط منبری خوش بیان می‌تواندروضه یا مداحی واعظ را به مستمع بشناساند.
در بحث منبر می‌توان از اساتید شهرستان به مرحوم حجت الاسلام بهشتی پورو استاد فرهنگیان اشاره کرد و ومنبر‌های بزرگ کشور هم استادپناهیان ومداحان بزرگی، چون حاج محمود کریمی، حاج محمدرضا ظاهری وحاج مهدی میردادماد که از نوارها وآثارشان بهره گرفته ام.
از خود چه به یادگار گذاشته اید؟
بنده این افتخار را دارم که نوکر نوکرای حضرت سیدالشهدا هستم واین افتخار بزرگی است که برای نوکران ارباب قدم برمی دارم ومداحی‌های بروز واصولی، تعزیه خوانی، معرفی مشائر اسلامی وشناخت سیره اهل بیت از آثاری است که از خود به یادگار گذاشته ام.
راجع به شور خوانی بگویید؟
علاقه چندانی به شورخوانی ندارم چراکه بعضی از شورخوانی‌ها جنبه بدعت دارد ومی تواند آسیب جدی به اصل عزاداری بزند که جبران ناپذیر خواهد بود البته همه شورخوانی‌ها اینگونه نیستند وباید دراین زمینه بیشتر دقت شود.
در مورد سبک‌هایی که به صورت تقلیدی از روی خوانندگان غربی است چه نظری دارید؟
خوانندگی با مداحی بسیار متفاوت است وتقلید از سبک‌هایی که برگرفته از خوانندگان ایرانی یا غربی است می‌توانددر اصل مطلب تاثیر مخرب داشته باشد و تقلید از سبک‌های خوانندگان بوضوح برای مستمع قابل تشخیص است.
برای کدام روضه‌ها بیشتر می‌سوزید؟
روضه حضرت علی اکبر تاثیرگذارترین روضه برای بنده است وقتی در ذهنم تداعی می‌کنم که داغ علی اکبر سخت‌ترین داغی بود که بردل امام حسین نشست اشک از چشمانم سرازیر می‌شود.
آیا به چشم خود کرامتی از اهل بیت علیهم السلام دیده اید؟ برای ما بگوئید
کرامت را آن کسی می‌داند که امام حسین وهدفش را درک کرده است وبنده همین که در این دنیای پرزرق وبرق مشکلی برایم پیش نیامده است خودش کرامت اهل بیت است وامیدوارم خورشان را از من جدا نکنند.
برای مداحان چه نصیحتی دارید؟
در ابتدا حفظ شخصیت خود وجایگاه مداحی است حتی نحوه لباس پوشیدن مداح هم درحفظ اصل موضوع تاثیرگذاراست.
مداح عضو اصلی هیئت است وتمام هیئت حول محور مداح می‌چرخد.
برای بانیان هیأت چه نصیحتی دارید؟
بانیان هیئت به عنوان مدیران هیئت باید دارای ارکانی همچون اخلاص، همت عالی، مردم داری باشندبه نظر من همه هیئت‌ها باید به سمت خدمت رسانی وخدمت گذاری به مردم حرکت کنند بزرگترین درسی هم که اربعین به ما می‌دهد هم همین است، خدمت رسانی ورحم کردن به هم نوع.
از شهدای کربلا کدامیک را بیشتر دوست دارید؟
حضرت عباس (ع).
توصیه شما به شاعران آئینی؟
متاسفانه شعرای آئینی به سوی شعر نو روی آورده اند که این موضوع تاحدودی در اصول مداحی تاثیرگذار است چراکه شعر نو ودرک مطلب برای مستمعین مقداری سخت است.
پیرغلام یعنی چی؟
از نظر من پیرغلام کسی است که باخدمات عامه عمر خود را صرف مجالس ابی عبدالله (ع) کرده باشد و از روی اخلاص خادم اهل بیت باشد، یعنی پیر شده راه باشد.
چقدر اشعار ما درخور امام حسین (ع) و اهل‌بیت (ع) است؟
مداحی که چندین سال خاک مداحی راخورده قطعا فرق بین شعر خوب وبد را می‌داند وشعر گیرا وناگیرا را می‌شناسد پس باید به قدر توان اشعار پرمحتوا سرود و از اشعار سخیف و کم معنی که متاسفانه امروزه شاهد آن هستیم پرهیز نمود.
فکر می‌کنید چرا الان مداح‌ها به حرف بزرگ تر‌ها گوش نمی‌کنند؟
شاید به این دلیل که شهرت و معروفیت را جایی غیر از تجربیات و کلام پیرغلامان و بزرگ تر‌های جلسات امام حسین (ع) می‌دانند.
به نظرتان مناجات خوان کم داریم؟
مناجات زیربنای کارمداحی است خوشبختانه درعرصه ملی مناجات خوان‌های بزرگی داریم که مایه افتخار هستند، ولی متاسفانه در شهرستان‌ها کمتر مشاهده می‌شود که این خود یک ضعف است. ویکی از مشکلات امروز مداحان هم دوری از مناجات است.
نظر شما درباره مسجد رفتن و ارتباط هیئتی‌ها با مسجد چیست؟ به نظر می‌آید این ارتباط کم رنگ است؟
مسجد وهیات نباید از هم جداباشند واین رسم بدی است که هیئت امناء مسجد با هیئت امناء هیئت جداباشند واین موجب دامن زدن به اختلافات می‌شود.
ظاهر مداح چقدر اهمیت دارد؟
ظاهر مداح بسیار پراهمیت است خدا به مداحان این عنایت را داشته که ذاکر اهل بیت باشند وقتی مردم مداح را می‌بینند باید یاد امام حسین (ع) وکربلا بیفتند. مداحان باید الگوی رفتاری برای مردم باشند.
یک مداح باید چگونه باشد و چگونه رفتار کند؟
مداح باید طوری رفتارکند که الگو باشد
آیا گرفتن پول برای روضه‌خوانی اشکال دارد؟
تو بندگی چوگدایان به شرط مزدمکن که خواجه خودروش بنده پروری داند
نوکری در خانه اهل بیت مزد ندارد این افتخار بزرگی است که نصیب هرکسی نمی‌شود
به نظر شما عزاداری امام حسین (ع) باید چه ویژگی داشته باشد و هیئت خوب چه هیئتی است؟ چگونه می‌توانیم برای امام حسین (ع) عزاداری کنیم؟
عزاداری امام حسین (ع) باید فراگیر باشدو عزای حسین باید در شان حسین باشد، یعنی سیستم چندصدمیلیونی به درد امام حسین نمی‌خورد امام حسین اخلاص میلیونی می‌خواهد، هیئت‌ها صرفا سرگرم عزاداری نشوند باید گره گشایی کنند چرا که امروز مردم مشکلات زیادی دارند وهیئت‌ها می‌توانند گره گشا باشند.
هیئتی خوب است که خروجی مثبت داشته باشد عزاداری باید تاثیر گذارباشد عزاداری فقط سینه زدن و زنجیر زدن نیست، گریه کردن یا گریاندن نیست باید فرهنگ عاشورا درهیات‌ها یادآوری وفراگیر شود.
هیأت‌ها چگونه می‌توانند در مقابل نفوذ فرهنگی سد ایجاد کنند؟
امروز هدف دشمن تخریب مساجد واماکن مذهبی است مساجد وهیات مثل پاد زهر هستند اگر قرآن و روحانی محور هیات باشد آن هیات در برابر اهداف دشمن بیمه می‌شود.
آفت‌هایی که هیئت‌های کنونی را تهدید می‌کند، کدام هستند و چگونه می‌توان بر آن‌ها فائق آمد؟
تزریق پول‌های ناپاک در هیات‌ها ومساجد توسط خیرین جعلی، خود بزرگ بینی وبرتر بینی اعضاء هیئت امنا یا اعضای دیگر از جمله مداحان، پیشکسوتان و...، رفتن هیئت‌ها به سمت تجملاتی شدن وخرافات عزاداری و القاء نامناسب فلسفه عزاداری. با جلوگیری از خرافه پسندی وخرافه گرایی و با همکاری وهماهنگی و همدلی اعضای هیئت می‌توان برآن‌ها فائق آمد.
هیئت‌ها چگونه می‌توانند پرده از نقشه دشمن در تحولات روز بردارند؟ چگونه می‌توانند در برابر نفوذ فرهنگی دشمن، سد ایجاد کنند؟
هیئت نمی‌تواند نسبت به مسائل فرهنگی روز منفعل و بی‌موضع باشد بلکه باید همچون یک سنگر منحصربه‌فرد و ویژه در شناسایی و رصد کردن معضلات فرهنگی فعال باشد و هم در زمینه‌ی راهکارهای عملیاتی برای مبارزه با آن‌ها باید قدم بردارد پس باید با فکر و تحلیل و بعد خط دهی به مستمعین آن هم به روش‌های علمی روز در برابر نفوذ دشمن مقابله کند .
نقش مداحان در جذب جوانان و هدایت آنان به سمت معارف اسلامی به چه میزان است؟ چه اقداماتی باید در این راستا صورت گیرد؟
تاثیر مداحان برجوانان بسیار زیاد است، اگرمداح درست عمل کند وبتواند با استفاده از اشعار درست، گفتمانی را درجلسه اش ایجادکندخروجی این جلسه افرادی خواهند بود که در بزنگاه‌ها حق طلب خواهند شد. تحصیل ومطالعه مداح وارجاع آن به مخاطبینی که پایبند او باشند. علاوه بر مصائب اهل بیت (ع) معارف آن‌ها را نیزباید بیان کند.
نقش مداحان در دعوت جوانان به پرشور بودن هیئت‌های امام حسین (ع) چیست؟
نقش مداحان تنها نباید شور آفرین باشد بلکه شعور نیز باید بیافرینند یعنی شور عزاداری بدون شعور مثل آب در‌ها ون کوبیدن است.
سخن پایانی؟
عشق به امام حسین (ع) حدو مرزی ندارد هرچه بیشتردامنه داشته باشید قلبت بیشترتسکین داده خواهد شدآقایی از آن اوست واین سعادت را همین آقا به همه نوکران و ذاکران عطاکرده است.
انشاالله محرم امسال زمینه ساز ظهور حضرت مهدی (عج) باشد.
انتهای پیام/م
گزارش از فاطمه محمدی
حاجی دلیگانی در گفتوگو با باشگاه خبرنگاران جوان:
دولت نرخ ارز را حساب شده بالا برد/ مجلس در برابر این مسأله سکوت نمیکند