وقتی موضوع صحبت، کودکان هستند به‎دلیل حساسیت ماجرا ترجیح می‎دهم به‌جای این‎که نظر غیرکارشناسانه خودم را اظهار و ابرازنظرهای غیرکارشناسانه دیگران را دنبال کنم، از یک متخصص کمک بگیرم. «اکرم جمشیدی‎فر»، دانش‌آموخته روان‎شناسی بالینی کودک‌ونوجوان، روان‎شناس کاربلدی است که در چنین مواقعی به سراغش می‌روم. شما هم اگر می‎خواهیدبدانید نسبت بچه‎ها و فضاهای عمومی شهری چیست، این مصاحبه را بخوانید. جمشیدی‎فر، هم مدافع حضور کودکان در محیط‎های همگانی است، هم نیاز به آرامشِ بزرگ ترها را محترم می‎داند و برای هرکدامش راهکارهایی دارد.

 

فکر می‎کنم مردم نسبت به گذشته به آرامش بیشتری احتیاج و در میان دغدغه‌های زیادی که دارند به دنبال مکانی برای آرام‎شدن می‌گردند. همین‎طور انتظارات جامعه از والدین و کودکان بالاتر رفته‎است؛ کودکی خوب است که والدین او را درست تربیت کرده‌باشند و فقط تصویر داشته‎باشد؛ تصویر شیرین و زیبا، بدون صدا، صدای گریه و بی‎قراری. مسئله بعدی این است که افراد درباره حقوق خودشان خودخواه‎تر شده‎اند؛ «از لحاظ قانونی، من حق دارم در موقعیتی خاص در سکوت باشم. پس کسی نباید سکوتم را بشکند». اما از جنبه انسانی و مهربانی، مدارا با دیگران اهمیت بیشتری دارد.

 

اولین چیزی که در جواب به این سوال به ذهن می‎رسد، احتمالا یادگیری مهارت‎های اجتماعی است؛ من اما می‎گویم این مسئله در درجه دوم اهمیت قرار دارد. نکته مهم‎تر این است که حضور در فضاهای عمومی، بخشی از زندگی طبیعی بچه‎هاست؛ موقعیتی برای شناخت خود است، به‎همراه فرصتی برای کشف دنیا. به‎این دلیل، حذف کردن یک‎سری موقعیت‎های اجتماعی از زندگی بچه‎ها، اساسا غیرانسانی است. نکته بعدی، یادگرفتن مهارت‎های اجتماعی است که هرچه زمان بگذرد، آموزش دادنش به کودکان انرژی بیشتری می‎گیرد؛ مهارت‎هایی مثل سر میز نشستن، غذاخوردن، رفتار مناسب در سینما و محیط‎های فرهنگی. نکته مهم بعدی، حق والدین است؛ پدرومادرها نمی‎توانند و نباید خودشان را از موقعیت‎های اجتماعی محروم کنند. خوشبختانه در سال‎های اخیر، فضاهای مخصوص کودکان به شهر اضافه شده‎است که به والدین کمک می‎کند از کارکردهای اجتماعی‎شان دور نشوند و کنار فرزندشان احساس بهتری داشته‎باشند؛ جاهایی مثل رستوران مخصوص کودکان، فضای بازی در باشگاه‎های ورزشی و ... . همه این‎ها اما منوط به این است که والدین بتوانند بچه‎ها را در موقعیت‎های مختلف مدیریت کنند و صبر کافی داشته‎باشند.

 

باید کمی صبور باشیم و سریع عکس‎العمل نشان ندهیم. فکر نکنیم هر بچه‎ای که داد می‎زند، بد تربیت شده است؛ گاهی با کودکانِ با نیازهای خاص مواجه هستیم، مثل کودکان اوتیستیک، ADHD (اختلال بیش‎فعالی و نقص توجه) یا دارای معلولیت جسمانی. این‎ بچه‎ها در اکثر موقعیت‎های عمومی آشفته می‎شوند و والدین‌شان، برای آرام کردن‎ آن‎ها به زمان بیشتری احتیاج دارند. واضح است که این گروه از جامعه را نمی‎شود حذف کرد. اما اگر خیلی اذیت شدیم، بهتر است به‎جای تذکر مستقیم که می‎تواند تنش ایجاد کند، موضوع را با مدیر مکانی که در آن هستیم درمیان بگذاریم. مثلا مدیر رستوران می‎تواند میز ما را جابه‎جا کند یا با خانواده‎ای که فرزندشان شلوغ می کند، صحبت کند.