به گزارش خبرنگار حوزه دنیای ارتباطات گروه فضای مجازی باشگاه خبرنگاران جوان؛  تا همین چند سال پیش افراد برای خرید اجناس کارکرده و دست دوم، به نیازمندی روزنامه‌ها مراجعه می‌کردند و به دنبال کالای مورد نظر خود می‌گشتند؛ اگر کالای مناسب را نمی‌یافتند، مجبور بودند تا صبح روز بعد و انتشار نسخه جدید نیازمندی‌ها در انتظار بمانند. افراد برای فروش یک وسیله ساده، مجبور به آگهی کردن وسایل یا فروش آن‌ها در بازار بودند اما اکنون در عصر فناوری، این روند دستخوش تغییرات گسترده‌ای شده است.

اپلیکیشن‌های خرید و فروش اجناس دست دوم که شهرت خاصی هم در بین کاربران دارند، نمونه‌ای از ابزارهای داد و ستد آنلاین هستند که به شما اجازه خرید و فروش کالا را به صورت رایگان می دهند. خوشبختانه سرویس‌های مدرن اینترنتی این روش‌های ناکارآمد قدیمی را عملا از میدان به در کرده و به عنوان سرویس‌های آنلاین، واسطه‌ای برای فروش کالای دست دوم شده و توانسته‌اند فاصله بین ثبت آگهی تا انجام معامله را از «روز» و «هفته» به «ساعت» یا «دقیقه» کاهش دهند، و به این ترتیب در معاملات تجاری بار بزرگی از دوش مردم برداشته شده است.

عدم توجه به ایجاد امنیت

این اپلیکیشن‌ها رقابت تنگاتنگ و نزدیکی با هم دارند؛ رقابتی که از آن صحبت می کنیم نیز همیشه زمینه‌ای بوده تا کاربران به مقایسه این دو سرویس بپردازند بدون آنکه به نبود امنیت در این فضا توجهی کنند. این دو برنامه دایره مخاطبان را از مرزهای ایران رد کرده‌اند تا به این صورت در دسترس همگان قرارداشته باشند. هرکدام از این برنامه‌ها برای توسعه وب خود مزیت‌های جدیدی را جایگزین کرده‌اند تا خدمات رسانی را بیش از پیش بهبود ببخشند. برای نمونه می‌توانید جستجو را در میان تمامی آگهی‌های ثبت شده از سراسر کشور انجام دهید، که شاید برخلاف برنامه دیگری باشد که در یک شهر یا منطقه می‌توانید کالای مورد نظر خود را جستجو کنید. که این مزیت شما را از مراجعه به تنظیمات اپ برای تعویض شهر جستجوی آگهی ها بی‌نیاز می‌کند.

سایت‌های خرید و فروش اجناس دست دوم به دنبال این هستند که بیشترین وابستگی را به خدمات خود به وجود آورند. در واقع، آنها می خواهند آنچنان در عمق زندگی مردم نفوذ کنند که مانند شبکه‌های اجتماعی به یک ابزار کمکی ضروری تبدیل شوند به‌گونه‌ای که زندگی مردم با آن گره بخورد. نکته قابل تامل در این برنامه‌ها بی‌توجهی به ایجاد امنیت است به طوری که همین موضوع محیطی را برای کلاهبرداری آزاد در این فضا به‌وجود آورده است و بدون درخواستی برای اطلاعات جهت خرید و فروش، اجازه ورود هرفردی را به این مکان صادر می‌کنند.

کسب و کارهای اینترنتی مسئولیت بپذیرند

حسین نوری‌خواه پژوهشگر تجارت الکترونیک در گفتگو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره آسیب‌های مترتب بر فعالیت‌های برخی شرکت‌های تبلیغات اینترنتی گفت: با توجه به اینکه این شرکت‌ها برای کسب درآمد بیشتر روش‌های کسب و کار سنتی را کنار گذاشته‌اند، برخی اقدامات آن‌ها باعث ایجاد آسیب‌هایی شده است؛ به طور مثال در این فضا برای انجام تبلیغات احراز هویت انجام نمی شود و همین زمینه تخلفات بسیاری را فراهم کرده است.

نوری‌خواه افزود: وقتی کاربران برای خرید به این سایت‌ها و نرم‌افزارهای کاربردی تبلیغاتی مراجعه می‌کنند، نمی‌توانند مطمئن باشند با یک فروشنده واقعی مواجهند یا با یک کلاه‌بردار، و در این شرایط همه مسئولیت به دوش کاربران یعنی مردم می‌افتد که اتفاق خوبی نیست چون مردم راهکاری برای احراز هویت طرف مقابل خود ندارند، در صورتی که این کار برای ارائه دهنده خدمات ممکن است.

نوری خواه ادامه داد: در فضایی که شرکت‌های خصوصی میدان‌دار تبلیغات شده‌اند، و از این راه درآمد بسیاری نیز کسب می‌کنند باید مسئولیت بپذیرند. نظارت بر عملکرد کاربران در این فضا در درجه اول بر عهده شرکت ارائه کننده خدمات است و آن‌ها باید برای این موضوع راهکارهای مناسب بیابند، همان‌گونه که در کشورهای پیشگام در اینترنت شرکت‌ها از خود سلب مسئولیت نمی‌کنند بلکه به سالم سازی فضای تبادل اطلاعات کمک می‌کنند. 

این پژوهشگر تجارت الکترونیک برای جلوگیری از بروز تخلفات، راهکار مسئولیت‌پذیری را مهم دانست تا بدین صورت شرکت‌های ارائه دهنده خدمات ملزم به قبول مسئولیت شوند و در جلوگیری از تخلفات و اطمینان دادن به مردم اقدامات شایسته‌ای انجام دهند.

تسهیل شرایط برای کلاهبرداران

سایت‌های تبلیغاتی تنها برای خرید و فروش کالا استفاده نمی‌شود و عملیات دیگری چون کلاهبرداری نیز در آن صورت می‌گیرد. گفتنی است؛ بیشترین کلاهبرداری‌های صورت گرفته در این سایت‌های معاملاتی بوده است. سهولت عرضه کالا و به دنبال آن خرید، شرایط را برای انجام برخی معاملات غیرقانونی و کلاهبرداری در این سایت‌ها بسیار ساده کرده است. نمونه‌های زیادی در این مورد وجود دارد برای مثال فروشنده‌ای که یک سارق حرفه‌‌ای بوده، تصویر موتورسیکلت یا حتی خودروی سرقتی را با پلاکی که پوشانده شده در اپلیکیشن‌های خرید و فروش اجناس کارکرده، قرار می‌‌دهد. خریدار با توجه به رقم پایین پیشنهاد شده از سوی فروشنده ترغیب می‌‌شود که این کالا را خریداری کند و حتی حاضر است بخشی از پول را بپردازد و مابقی را به روز تعویض پلاک موکول کند، فارغ از اینکه وسیله فروخته شده سرقتی بوده است. در برخی موارد دیده شده یک کالایی در این دو سایت تبلیغ شده و خریدار برای آنکه آن کالا را از دست ندهد بخشی از پول را به عنوان بیعانه به فروشنده پرداخت کرده است اما بعد از پرداخت گوشی همراه فروشنده خاموش شده و پاسخگویی وجود نداشته است.

رامین پاشایی معاون اجتماعی پلیس فتا ناجا در خصوص خرید و فروش اجناس کارکرده در سایت‌های آنلاین در گفتگو با باشگاه خبرنگاران جوان گفت: سایتهای خرید و فروش اجناس دست دوم که عمدتا از شهرت خاصی نیز برخوردار شده‌اند به محلی برای خرید و فروش اجناسی تبدیل شده‌ است که در مواقعی حتی وجود خارجی ندارند. وی افزود: برخی از افراد سودجو با حضور در این سایت‌ها اطلاعات جعلی را ثبت می کنند و با هویت جعلی اقدام به فروش اجناس و کلاه برداری می‌کنند.

پاشایی با بیان اینکه نبود نظارت بر این سایتها زمینه تخلفات را فراهم کرده است گفت: به طور مثال برخی از افراد در آگهی خود ثبت می‌کنند که جنس لوکس و خاصی را برای فروش ارائه کرده است که افراد سودجو با گرفتن آدرس فروشنده در منزل فرد حضور می‌یابند و با شناسایی زمان خلوت بودن منزل  یا محله اقدام به دزدی می کنند.

وی تاکید کرد: بهتر است خرید و فروش اجناس کارکرده و دست دوم در خارج از منزل انجام شود و از حضور خریدار یا فروشنده در منزل جلوگیری بعمل آید.

همچنان پاشایی ادامه داد: در این سایت‌ها برخی از افراد نیز اقدام به فروش اجناس سرقتی یا تقلبی و همچنین  اقلام ممنوعه می‌کنند؛ مثل پرندگان شکاری که در این سایت‌ها به فروش می‌رسد.

معاون اجتماعی پلیس فتا ناجا درباره جلوگیری از کلاهبرداری‌های اینترنتی اظهار کرد: سایت‌های خرید و فروش باید اطلاعات را به صورت دقیق رصد کنند همچنین واحدی را برای گزارش های مردمی تأسیس کنند و به گزارش‌ها رسیدگی کنند. می‌توان جلوی این‌تخلفات را با حضور مردم و همچنین هشدار گردانندگان این سایت‌ها گرفت.

پاشایی در رابطه با نظارت پلیس فتا گفت: پلیس فتا به وظیفه خود در این زمینه عمل می کند و به گزارش های مردمی رسیدگی خواهد کرد اما مردم باید با آگاهی بیشتر در این زمینه فعالیت کنند.

با در نظر داشتن آنچه گفته شد، شاید بهتر باشد که سایت‌ها و اپلیکیشن‌های خرید و فروش اینترنتی تدابیر امنیتی بیشتری را برای احراز هویت فروشندگان اتخاذ کنند و تنها برای پر کردن صفحه فروش خود تبلیغات را نپذیرند و کاربران نیز با احتیاط بیشتری اقدام به خرید از آنها کرده تا اینگونه از بسیاری از عواقب جلوگیری شود.

گزارش از سـارا کیـا

انتـهای پیام/