باشگاه خبرنگاران جوان گلستان گزارش می دهد ؛
افزایش ۱۰۰ درصدی روز‌های توام با گرد و غبار / آیا گلستان، گلستان خواهد ماند؟
استان گلستان در شمال کشور قرار گرفته است، این استان دارای یک نوار باریک از جنگل‌های البرزی در جنوب و نواری کویری و بیابانی در شمال به وسعت بیش از ۶۰ درصد کل وسعت استان است.
به گزارش خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از گرگان؛ این نوار بیابانی و خشک در سال‌های اخیر به دلیل خشکسالی‌های متعدد حالا به کانونی از تهدید تبدیل شده و در معرض بیابانی شدن قرار گرفته است و نگرانی‌ها را برای آینده بیشتر کرده است.
کمی به سمت شمال گلستان سفر کردیم در مسیر حرکت به روستا‌هایی رسیدیم که گویی در دل کویر بودند و هیچ شباهتی به گلستان نداشت روستا‌هایی بدون هیچ پوشش گیاهی و حتی آب لوله کشی که زندگی را برای ساکنین خود سخت کرده بود.
در حال گفتگو با اهالی روستا بودم که گردباد شدیدی به هوا برخواست و گواهی بود بر روند بیابانی شدن و بروز گرد و غبار در گلستان.
با مردم روستا که هم صحبت شدم سر درد دلشان باز شد از گرد غبار گله‌مند بودند می‌گفتند در هنگام وزش باد گرد باد‌هایی به هوا بلند می‌شود که حتی جرات بیرون آمدن از خانه را نداریم زن‌ها و بچه‌های ما در این روستا با سختی‌های زیادی روبه رو هستند.
یکی از اهالی گفت: چندسالیست که بارش باران بسیار کم شده است و با مشکل کم آبی مواجه شده ایم و برای هر تانکر آبی که برای یک هفته خود می‌خریم باید پول زیادی پرداخت کنیم خیلی از چاه‌های ما خشک شده است دیگر در زمین‌ها کشاورزی نمی‌توان محصولی برداشت کرد و زمین‌ها تبدیل به شوره زار شده اند.
مرد دیگری هم گفت: اگر اوضاع به همین منوال پیش برود باید از این روستا برویم البته که در طی چند سال اخیر به دلیل کاهش کشاورزی نبود آب و خشکسالی تعداد زیادی از جوانان روستای ما به شهر رفتند.
مردم روستا از نبود علوفه برای دام هایشان نگران بودند و می‌گفتند در گذشته به دلیل وجود چراگاه‌های انبوه و درجه یک، تعداد زیادی دام داشتیم، اما حالا بیشتر دام‌های خودمان را فروخته ایم.
به سراغ رییس اداره مرتع و بیابان زدایی گلستان رفتم، آقای فرهنگ دوست رییس اداره مرتع و بیابان زدایی گلستان در گفتگو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازگرگان؛گفت: عواملی مانند فرسایش خاک، تغییرات اقلیمی در گلستان، استفاده بیش از حد از مراتع، استفاده از آب‌های بی کیفیت در کشاورزی، حفر چاه‌های غیر مجاز و کم بارشی، فقر، نبودن ثبات سیاسی، جنگل زدایی، و روش‌های نامناسب آبیاری همگی می‌تواند به کاهش میزان حاصلخیزی زمین بیانجامد.
فرهنگ دوست در ادامه گفت: همچنین یک سری عوامل نیز باعث شدت بیابان زایی می‌شوند که شامل سیل، تخریب منابع طبیعی، شور شدن خاک و آب و توسعه شهری و صنعتی است.
شدت گرفتن روند بیابان زایی در گلستان
فرهنگ دوست رییس اداره مرتع و بیابان زدایی گلستان در گفتگو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازگرگان؛ گفت: در حال حاضر بیش از ۳۰۰ هزار هکتار از مراتع پایین دست استان تحت تاثیر پدیده بیابان زایی قرار دارند.
وی افزود: در استان گلستان شوره زار‌های بسیاری از گمیشان تا مراوه تپه وجود دارد که بهره برداری سنتی از مراتع و جمعیت انسانی و دامی بیشتر متکی بر مرتع و عدم رعایت اصول زراعت موجب افزایش آن شده است.
بیابان نعمت‌های گلستان را می‌بلعد
از بین رفتن پوشش گیاهی، ضرر زدن به اقتصاد افراد بومی، کاهش محصولات دامی، کاهش تولید علوفه مرتعی، فقر اقتصادی برای مردم مرز نشین، مهاجرت و کوچ افراد بومی از جمله تاثیرات منفی پدیده بیابان زایی است.
کارشناس هواشناسی گلستان در گفتگو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازگرگان؛ گفت: طی بررسی‌هایی که در سال‌های گذشته انجام شده است تعداد روز‌های گرد و غبار در استان گلستان رو به افزایش است و با توجه به این که نواحی مرزی ما در امتداد صحرای قره قوم ترکمنستان که صحرای بسیار برزگی است قرار دارد حالا این موضوع ابعاد وسیع تری پیدا کرده و حتی استان‌های مازندران و گیلان را نیز درگیر می‌کند.
فرهنگ دوست رییس اداره مرتع و بیابان زایی استان گلستان گفت: در سال گذشته با اعتباراتی که در بخش بیابان زدایی در استان اختصاص یافته است توانستیم ۳ هزار هکتار از عرصه‌های بیابانی را احیا کنیم که برای افزایش آن نیاز به اعتبارات بیشتری در استان داریم.
وی ادامه داد: ازجمله اقدامات انجام شده در سال ۹۶ انجام مطالعات مدیریت مناطق بیابانی بوده که در دل این مطالعه چند طرح انجام شده است.
وی افزود: یکی از این طرح‌ها احداث سازه‌های هلالی آبگیر در سطح ۷۵۰ هکتار در شهرستان گنبدکاووس، مراوه تپه و آق قلا بوده است.
فرهنگ دوست اضافه کرد: این سازه‌ها با قطر ۳ متر و با عمق ۳۰ تا ۴۰ متر باعث جلوگیری از حرکت روان آب در سطح زمین و در نتیجه تغذیه سفره‌های آب‌های زیرزمینی و تامین رطوبت مورد نیاز گیاه می‌شود.
وی در ادامه گفت: اقدام دیگر بوته کاری در سطح ۲ هزار و ۱۰۰ هکتار در شهرستان‌های گنبدکاووس، مراوه تپه و آق قلا و همچنین تولید گونه‌های مرتعی و بیابانی به تعداد یک میلیون و ۲۰۰ هزار اصله شامل انواع آتریپلکس‌ها، قره داغ، قیچ و آلن گاتوم است.
فرهنگ دوست افزود: اجرای مدیریت دام نیز یکی از اقدامات انجام شده در ۴۷۰ هزار هکتار در مراتع قشلاقی شهرستان گنبدکاووس، مراوه تپه، آق قلا، کلاله و گمیشان بوده که در این طرح دامدارانی که پروانه چرا دارند باید در زمانی که از سوی کارشناسان تعیین شده است نسبت به اقدام آن عمل کنند.
برنامه‌های جدید منابع طبیعی برای جلوگیری از این پدیده چیست؟
برای پاسخ این پرسش به سراغ معاون فنی و آبخیزداری منابع طبیعی گلستان رفتیم که لطفی معاون فنی و آبخیزداری منابع طبیعی گلستان در گفتگو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازگرگان؛ گفت: از جمله برنامه‌های امسال ما مطالعه ۱۲۰ هزار هکتار از مناطق بیابانی، دو برابر کردن احداث سازه‌های هلالی آبگیر، بوته کاری در سطح ۲ هزار و ۵۰۰ هکتار، تولید ۲ میلیون اصله نهال، احداث بند‌های خاک در حد ۱۰ مورد است.
وی افزود: تمام این برنامه‌ها به شرط اختصاص اعتبارات است.
فرهنگ دوست رییس اداره مرتع و بیابان زایی گلستان در گفتگو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازگرگان؛ گفت: از کشاورزان دیم کار مناطق بیابانی گلستان تقاضا داریم به جای اینکه گندم و جو کشت کنند و هیچ محصولی برداشت نکنند گیاهان مقاوم به خشکی و گیاهان بومی منطقه را بکارند تا علوفه مورد نیاز دام‌های خود را از این طریق تامین کنند.
عسگری استاد دانشگاه در گفتگو با خبرنگارگروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان ازگرگان؛ گفت: اگر اقدامات برای جلوگیری از بیابان زایی با سرعت انجام نشود دیری نخواهد گذشت که استان گلستان با مناطق وسیعی از بیابان روبه رو خواهد شد و این مناطق کانونی خواهد شد برای وجود گرد و غبار در استان.
برای اینکه باز هم گلستان، گلستان باقی بماند نیازمند توجه بیشتری از سوی مردم و مسئولان است.
گزارش از فاطمه حبیبی
انتهای پیام / ا
