به گزارش خبرنگار حوزه دفاعی امنیتی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان،"ناتو در شهر استالین پایگاه هوایی می‌سازد". خبری که  وجود کلید واژه‌های "استالین" و "ناتو" در آن سبب انعکاس گسترده این اتفاق در شبکه های خبری شد و افکار عمومی را دوباره به سمت نگرانی دیرینه خود که همان ترس از جنگ فراگیر جهانی است، هدایت کرد؛ ولی نکته قابل توجه این است که تقابل شرق و غرب از گذشته ادامه داشته و هنوز هم هر دوطرف با اقدامات و اتخاد مواضعی جدید بر آتش این اختلاف می‌افزایند و در این میان جهانیان همچنان شاهد رقابت ستیزه جویانه‌ای از این دو در حوزه‌های سیاسی، اقتصادی و نظامی دنیا هستند.

شهر تولد استالین، میزبان پایگاه دشمنان روسیه

خبرگزاری اسپوتنیک با استناد به گفته ادی راما نخست وزیر آلبانی که از آوریل ۲۰۰۹ به عضویت ناتو درآمده، می‌نویسد که ناتو قصد احداث اولین پایگاه هوایی خود در غرب بالکان را دارد. به گفته نخست وزیر آلبانی، محل ساخت این پایگاه، فرودگاه قدیمی نظامی در شهر «کوچوف» انتخاب شده است که از سال ۱۹۵۰ تا ۱۹۹۰ "شهر استالین" نامیده می‌شد. جوزف استالین از سال ۱۹۲۹ تا ۱۹۵۳ رهبر شوروی بود که در زمان او، اتحاد جماهیر شوروی از یک جامعه رعیتی به یک ابرقدرت صنعتی و نظامی تبدیل شد. همچنین ادی راما گفته که ائتلاف آتلانتیک شمالی با تصمیم ساخت اولین پایگاه هوایی در غرب بالکان در آلبانی موافقت کرده و در اولین فاز برای مدرنیزه کردن فرودگاه نظامی بیش از ۵۰ میلیون یورو اختصاص داده شده است که اجرای این طرح طی سال جاری آغاز می‌شود.

نخست وزیر آلبانی افزوده که این پایگاه برای «تأمین نیاز‌های ناتو، حمایت لجستیکی، پلیس هوایی، آموزش خدمه و رزمایش ائتلاف» در نظر گرفته شده است و به این نکته نیز اشاره کرده که نیروی هوایی آلبانی هم از «فرودگاه «کوچوف» استفاده خواهد کرد که این سرمایه گذاری استراتژیکی ناتو در آلبانی، استاندارد‌های نوینی را وارد نیرو‌های مسلح کشور آلبانی خواهد کرد.

ناتو یا سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یک اتحاد نظامی و سیستم دفاع جمعی است که بین چندین کشور از آمریکای شمالی و اروپایی پس از پایان جنگ جهانی دوم در ۴ آوریل ۱۹۴۹ امضا شد که به موجب آن کشور‌های عضو در مقابل هر حمله خارجی به یکی از اعضا از آن کشور دفاع می‌کنند. ناتو اکنون ۲۹ عضو دارد که سه عضو آن (ایالات متحده آمریکا، فرانسه، و انگلیس) عضو دائمی شورای امنیت سازمان ملل متحد هستند و قدرت وتو دارند. نکته جالب توجه در بودجه ناتو وجود دارد که حدود ۷۰٪ از کل هزینه‌های نظامی جهان را شامل می‌شود و کشور‌های عضو آن موظفند تا سال ۲۰۲۴ حداقل ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را به آن اختصاص دهند.

مقابله با شوروی؛ هدف اول تشکیل ناتو

هدف اصلی تاسیس ناتو را باید در واقعیت‌های دیگری جستجو کرد. ناتو نقش مهمی در جریان جنگ سرد میان ایالات متحده آمریکا و روسیه ایفا کرد و یکی از اهداف آن‌ها اتحاد بلوک غرب برای مقابله با حملات احتمالی بلوک شرق بود. جنگ سرد به دوره‌ای از رقابت و تنش‌های سیاسی و ژئوپلیتیکی بین بلوک شرق (اتحاد جماهیر شوروی و دولت‌های اقماری‌اش) و بلوک غرب (ایالات متحده و متحدان ناتو) بعد از اتمام جنگ جهانی دوم گفته می‌شود که در ادامه آن هاستینگز اسمای، نخستین دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی در زمان تشکیل آن گفته که"ناتو برای آن شکل گرفت که اتحاد جماهیر شوروی را خارج و ایالات متحده را داخل کند و آلمان را پایین نگه دارد".

نگاهی به اسناد امنیت ملی روسیه نشان می‌دهد که ناتو رسما یک تهدید برای این کشور محسوب می‌شود و این تهدید زمانی برای روس‌ها بزرگ‌تر جلوه می‌کند که ائتلاف ناتو پا به کشور‌هایی می‌گذارد که پیش از سال ۱۹۹۱، بخش‌هایی از اتحاد جماهیر شوروی بودند. روسیه هنوز جمهوری‌های استقلال یافته از شوروی سابق را حوزه نفوذ خود می‌داند و ورود ناتو به این کشور‌ها را به منزله تجاوز تلقی می‌کند، همچنانکه این کشور وارث قدرت نظامی اتحاد جماهیر شوروی است و جز روسیه هیچ قوه نظامی دیگری در سطح بین‌المللی وجود ندارد که برای ناتوی ۲۹ عضوه یک رقیب جدی محسوب شود.

ینس استولتنبرگ، نخست‌وزیر سابق نروژ و سیزدهمین دبیرکل منتخب ناتو معتقد است که پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، مراحلی از تنش‌زدایی بین روسیه و ناتو شکل گرفت، اما هر بار شکست خورد تا در دوران یلتسین که ضعف ساختاری روسیه با ضعف شخصیت یلتسین همراه شده بود، باعث اتخاذ سیاست آشتی‌جویانه روس‌ها نسبت به ناتو شد و پس از آن هم گهگاه مذاکرات و تعاملاتی بین دو طرف انجام می‌گرفت.

پس از پایان جنگ سرد بودجه نظامی ناتو به شدت کاهش یافته بود که در سال ۲۰۱۴ ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه در پی یک رفراندوم جنجالی، الحاق شبه‌جزیره کریمه را به روسیه اعلام کرد که سبب شگفتی بسیاری از دولت‌ها شد که این واقعه توجه اعضا ناتو را به قدرت گرفتن مجدد روسیه جلب کرد و این رفتار به اصطلاح «تهاجمی» روسیه سبب شد که کشور‌های عضو این سازمان مجددا به ناتو اهمیت دهند تا در صوت لزوم از تجاوز دوباره مسکو به کشور‌های همسایه روسیه جلوگیری به عمل آورند.

تعقیب جنگنده های روسی توسط ناتو

ناتو هرسال رزمایش‌های متعدد برگزار می‌کند و می‌گوید این بخشی از مقاومت ما در مقابل روسیه است، جنگنده‌های آن‌ها ۵ بار طی یک هفته هواپیما‌های روسی را تعقیب و همراهی می‌کنند، وزارت دفاع لتونی خبر از افزایش تعداد نیرو‌های نظامی ناتو در این کشور می‌دهد، آمریکا تلاش می‌کند تا نیروهایش را در بخش مرکزی نروژ افزایش دهد و از آن‌ها درخواست افزایش نیرو در خاک خود را دارند، ناتو در حال آماده سازی نیروی پشتیبانی ۳۰ هزار نفره از کشور‌های این اتحادیه به همراه صد‌ها جنگنده و کشتی است، رئیس جمهور لهستان روسیه را به عنوان تهدید اصلی این اتحادیه معرفی می‌کند آن‌ها را مشکل نظم بین المللی می‌خواند، اما شواهد نشان می‌دهد که تحریک روسیه توسط ناتو اتفاق تازی‌ای نبوده و آن‌ها به طور دائم در حال بحران سازی در منطقه هستند و با اقدامات جنگ طلبانه و احداث پایگاه‌های نظامی جدید در منطقه، روسیه را به عنوان تهدید اصلی در دنیا معرفی می‌کنند!

پسرم را به جنگ با روسیه نمی فرستم!

دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا در مصاحبه با تیکر کارلسون، خبرنگار Fox News، هدف اصلی ناتو را زیر سوال برد و در پاسخ به خبرنگار، که چرا پسرش باید در صورت وقوع یک درگیری مسلحانه به عنوان مثال در مونته نگرو حاضر شود. جواب داد: "این سوال من هم هست! " و این حرف ترامپ موجب شگفتی مردم، سیاستمداران و کارشناسان دنیا شد. او همچنین نامه شدیداللحنی را برای رهبران برخی کشور‌های عضوناتو ارسال و تهدید کرد که اگر کشور‌های عضو این سازمان سهم بودجه خود را افزایش ندهند، آمریکا ممکن است "به زودی" در باقی ماندن در این اتحاد نظامی تجدیدنظر کند.

کارلسون خبرنگار فاکس نیوز خود معتقد است که هدف اصلی تشکیل ناتو محافظت از اروپای شرقی در برابر تهاجم اتحاد جماهیر شوروی بود، اما در حال حاضر پس از فروپاشی نیاز به این اتحاد نظامی از بین رفته و در این میان ناتو همچنان نگران است که پس از ملاقات‌هایی که بین پوتین و ترامپ انجام می‌گیرد، کنار گذاشته شود.

ناتو، ابزار تهدید روسیه

واقعیت آن است که تهدید، اصلی‌ترین منطق حاکم بر سیاست‌های بین ناتو و روسیه است و به هر حرکتی از سوی دو طرف، به چشم تهدید نگاه می‌شود. روابط روسیه و ناتو در دوره پساجنگ سرد اکنون در بدترین وضعیت خود قرار دارد. ناتو تحت نفوذ آمریکا به عنوان قدرت مسلط شناخته می‌شود و روس‌ها هم، چون از منظر توان نظامی نسبت به ۲۸ کشور تشکیل‌دهنده پیمان آتلانتیک شمالی دچار ضعف هستند، تلقی آن‌ها از تهدید ناتو جدی‌تر است و در عین حال معتقدند که ناتو در سال‌های اخیرکاملا در راستای منافع واهداف واشنگتن در صحنه اروپا عمل کرده است.

پوتین در انتقادی بی سابقه از ناتو، آن را ابزار سیاست خارجی آمریکا قلمداد می‌کند و معتقد است که در این سازمان نظامی، کشور‌های هم پیمان حضور ندارند، بلکه ناتو صرفا متشکل از کشور‌هایی وابسته به آمریکاست. افزایش رویارویی ناتو با روسیه در شرق اروپا که در راستای سیاست خارجی آمریکا برای مهار روسیه انجام می‌شود، نشان دهنده ماهیت ابزاری ناتو برای واشنگتن است و از دیدگاه مسکو، هدف واقعی اقدامات ناتو، تضعیف توان بازدارنده هسته‌ای روسیه است.

در سال‌های اخیر ناتو با مداخله نظامی در مناطق بیرون از حوزه جغرافیایی خود، عملا تلاش کرده تا ناتو را به مثابه یک سازمان نظامی جهانی و با وظایف بین المللی مطرح کند. عملکرد ناتو بیش از این که با هدف تقویت امنیت و ثبات آفرینی باشد، بیشتر به سوی امنیت زدایی و تنش آفرینی رفته است. مسکو بار‌ها و بار‌ها نگرانی خود را درباره تقویت نیرو‌های ناتو در شرق اروپا ابراز کرده است و اعلام کرده که روسیه برای هیچ کس تهدید نیست، اما اقدامات در جهت تهدید منافع خود را بدون جواب نخواهد گذاشت و همچنان شاهدیم که منطق تهدید به حیات خود ادامه داده و بعید است به‌زودی جای خود را به منطق گفت‌وگو یا همکاری بدهد، مگر آنکه ناتو روزی نگاه گسترش به شرق را کنار بگذارد، نگاهی که ظاهرا از سوی کاخ سفید هدایت می‌‎شود و طبق معمول همه را به یاد این جمله می‌اندازد که همیشه پای آمریکا در میان است.

انتهای پیام/