به گزارش گروه بین الملل باشگاه خبرنگاران جوان، روزنامه واشنگتن پست در مقاله‌ای نوشت: محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان برخلاف ظاهر دموکراتیک و امروزی که در انظار عمومی به خود می‌گیرد، با رها کردن وعده دموکراسی خواهی در واقع این کشور را بیشتر از هر دوره‌ای در گذشته به سوی دوران تاریک قرون وسطی پیش می‌برد.  

پس از شکل گیری رژیم کنونی در عربستان سعودی در دهه ۱۹۳۰، زنجیره‌ای از شاهان و ولیعهد‌ها یا قول داده اند یا تلاش کرده اند برخی ساز و کار‌های دموکراتیک را در این کشور به اجرا بگذارند، اما ولیعهد کنونی، محمد بن سلمان در میان جدیدترین نسل خانواده سلطنتی در جایگاه حاکم این کشور پادشاهی قرار گرفته است و به نظر می‌رسد قصد دارد پادشاهی عربستان را به شرایط و وضعیت دوران پیش از معاصر بازگرداند. او نظام مطلق سلطنتی را مستحکم‌تر و استوارتر از همه ولیعهد‌های پیش از خود مورد حمایت و تمجید قرار داده است.  

محمد بن سلمان در گفتگویی با نشریه آتلانتیک گفته است:" نظام مطلق سلطنتی هیچ تهدیدی ضد هیچ کشوری نیست. اگر نظام مطلق سلطنتی وجود نداشت آمریکا هم در کار نبود! نظام مطلق سلطنتی در فرانسه با اعلام پشتیبانی از آمریکا زمینه ایجاد و خلق این کشور را فراهم آورد. نظام مطلق سلطنتی دشمن آمریکا نیست بلکه از گذشته‌های دور هم پیمان آمریکا بوده است. "

بن سلمان اما نگفت کشور‌هایی که زیر سلطه بوده اند در حال قیام ضد نظام مطلق سلطنتی هستند. او با این بیانیه به طور کامل از موضعی حمایت کرد که تقریبا همه ولیعهد‌های پیش از او و از جمله پدربزرگش، ملک عبدالعزیز، بنیانگذار عربستان سعودی کنونی، این کار را انجام نداده بودند. در تبلیغ نظام مطلق سلطنتی و حتی رها کردن وعده صرف دموکراسی، رویکرد او به نظام سلطنتی حتی منسوخ‌تر از رویکرد پدربزرگش است.  

در سال ۱۹۲۴، هنگامی که ملک عبدالعزیز سرزمین حجاز را به تصرف خود در آورد، قول داد شورای منتخب تشکیل شود و مشارکت سیاسی بر اساس آموزه‌های دکترین اسلامی مشورت (و امرهم شوری بینهم) و آزادی کامل و مطلق اتفاق بیافتد. ملک عبدالعزیز از برگزاری انتخابات تقلبی، پارلمان صوری و وعده‌های محقق نشده‌ای که به مردم داده شده بود به شدت انتقاد کرد. در شورای منتخب که او پیشنهاد داد، اعضای منتخب این اختیار را داشتند که بر اقدام‌های اجرایی نظارت و بودجه تصویب و قانون پیشنهاد کنند. در سال ۱۹۲۶، ملک عبدالعزیز پیش نویس سندی را ارائه کرد که مانند قانون اساسی بود و در آن چارچوب نظری برای پاسخگو کردن و تقسیم قدرت گنجانده شده بود.  

این ژست قانون گرایی در نهایت تحقق پیدا نکرد، اما امید و چارچوب نظری دموکراسی پابرجا ماند. در دوران حاکمیت ملک سعود، نخستین شاه از میان پسران عبدالعزیز، پیشنهاد دگرگونی نظام و تبدیل آن به سلطنتی مبتنی بر قانون اساسی تقریبا به اجرا گذاشته شد.

در سال ۱۹۷۵، ولیعهد وقت فهد مبنای دموکراتیک اسلام را تایید کرد و هنگامی که در سال ۱۹۸۲ به پادشاهی رسید قول داد شورای شبیه پارلمان تاسیس و انتخابات مردمی برگزار کند. چنین چیزی هرگز اتفاق نیفتاد. عبدالله، برادر فهد که در آن هنگام ولیعهد بود وعده دموکراسی و نظام سلطنتی مبتنی بر قانون اساسی را در سال ۲۰۰۳ زنده کرد. او این وعده را پس از آن داد که گروهی از اندیشمندان و فعالان از همه طیف‌های سیاسی کشور عریضه‌ای خطاب به او امضا کردند که "چشم انداز کنونی و آتی کشور" نام داشت. در این عریضه بر درخواست مردم برای برگزاری انتخابات، تفکیک قوا، تضمین حقوق بشر و پایان بازداشت‌های خودسرانه در پادشاهی تاکید شده بود. هنگامی که نمایندگان این گروه با عبدالله ولیعهد وقت دیدار کردند او بر روی عریضه آن‌ها نوشت: "دیدگاه شما دیدگاه من است و این طرح شما را من نیز پیگیر هستم." 

چندین عریضه مشابه داده شد. مشهورترین آن‌ها عریضه‌ای بود با نام "پیش به سوی کشور حقوق و نهادها" که محقق برجسته سلمان العوده (که از سپتامبر گذشته در زندان به سر می‌برد) با همکاری برخی دوستانش ارائه کرد و چندین هزار نفر از شهروندان آن را امضا کرده بودند. این عریضه در واقع اوج فعالیت مردمی در عربستان سعودی برای ایجاد نظام سلطنتی مبتنی بر قانون اساسی و دموکراسی در این کشور به شمار می‌آید. اما این بار هم عبدالله که تاج و تخت را نیز بدست آورد اجل امانش نداد و هیچ گامی برای ایجاد دموکراسی بر نداشت.  

تغییر دیدگاه محمد بن سلمان به سوی به دست گرفتن قدرت مطلق و ابدی نشان دهنده تغییری چشمگیر از وعده‌های دموکراتیک پیشین است که تا اندازه‌ای امیدبخش بود گرچه هیچ یک از آن وعده‌ها هرگز اجرایی نشد. دولت جدید سعودی به علت لفاظی‌های آینده نگرانه از جمله ایجاد شهر رباتیک و صدور مجوز برای رانندگی زنان موفق شده چهره‌ای مثبت از خود در رسانه‌ها و مطبوعات به نمایش بگذارد. اما اشتباه نکنید؛ ما شاهد بازگشت به گذشته عربستان سعودی هستیم. ولیعهد با رها کردن وعده دموکراسی در واقع عربستان سعودی را بیشتر از هر دوره‌ای در گذشته به سوی قرون وسطایی شدن رهنمون می‌سازد. "

انتهای پیام/