فرشید سیم بر، عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران در گفت‌وگو با  خبرنگار اقتصاد و انرژی گروه اقتصادی باشگاه خبرنگاران جوان، اظهار کرد: اقتصاد نفتی، اقتصاد تک محصولی است.این نوع از اقتصاد به یک ماده مانند نفت، گاز  یا سایر معادن متکی است. به عبارت دیگر قسمت اعظم دریافتی های ارزی کشور به یک ماده صادراتی وابسته است.

وی اشتغالزایی در اقتصاد های تک محصولی را با محدودیت چشمگیری مواجه دانست و بیان کرد: این قبیل از اقتصادها توانایی اثرگذاری بر روی سایر بخش ها را ندارند مگر اینکه دولت درآمدهای حاصل را  با وسواس هزینه کند و به انضمام این که برای توسعه و ترمیم سایر بخش ها سرمایه گذاری طولانی مدت انجام دهد  زمینه رشد آنان را نیز فراهم آورد.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران با تاکید بر این که برای برون رفت از اقتصاد نفتی در مرحله اول نیاز به بازسازی در بخش سرمایه گذاری های بنیادی است افزود: بعد از تحقق این امر صنایعی متولد خواهند شد که امکان صادرات فرآورده های آن ها فراهم خواهد شد؛ البته لازمه رسیدن به این هدف دستیابی به تکنولوژی روز دنیا و حضور در بازار های بین المللی است و این موارد ممکن نخواهد شد مگر اینکه شرکت های غول آسای  بین المللی اقدام به سرمایه گذاری در ایران کنند.

سیم بر با اشاره بر تحریم نفت ایران در  طول تاریخ و بویژه در دوران حکومت رضاشاه و نخست وزیری دکتر مصدق بیان کرد: اقتصاد کشور ما از  زمان های دور دچار تشنج های شدیدی بوده است  ،برای پایان دادن به این فشارها باید صادرات سایر کالاها به سطح صادرات نفت رسانده شود.

وی با بیان اینکه نفت بعنوان یک ماده تجدیدناپذیر بالاخره یک روزی به پایان خواهد رسید، گفت: باید کالاهای سرمایه ای ، صنایع و فرآورده های تولیدی را جایگزین نفت کنیم تا درآمدهای ارزی کافی عاید کشور شود اما اگر نتوانیم با صادر کردن کالاهای جدید در بازار های بین المللی نیاز های خود را رفع کنیم و حضور خود را به تثبیت برسانیم، آینده چندان گوارایی  در انتظار اقتصاد کشورمان نخواهد بود.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران، صادرات نفت را که در دنیا متقاضیان بسیاری دارد ساده برشمرد و ادامه داد: تکنولوژی جدید، بسته بندی جدید، تغییر سلایق، قیمت کالا ها و افزایش بهره وری در درون جامعه مسائلی است که تولیدکننده یک کشور اگر خواستار نشان دادن کالاهایش در سطح جهانی باشد باید در نظر گیرد.

سیم بر با بیان اینکه ۶۰ درصد از درآمدهای ارزی کشور به صورت مستقیم از صادرات نفت خام  حاصل می شود ،افزود:درآمد ارزی ناشی از فروش فرآورده ها و میعانات گازی استحصال شده از نفت هم ۱۰ تا ۱۵ درصداست بنابراین بیش از ۶۰ درصد دریافتی های ارزی ما ناشی از صادرات نفت خام ، گاز و فرآورده های نفتی است.کمتر از سی درصد باقی مانده در بخش درآمدهای ارزی نیز از سایر فرآورده ها  اعم از سنتی یا صنعتی بدست می آید.

وی سایر بخش های اقتصادی کشور را تحت تاثیر درآمدهای نفتی دانست و اظهار کرد: دولت مجبور است به بخش خصوصی هم سرمایه تزریق کند تا از طریق فروش دریافتی های نفتی بتواند آن ها را سرپا نگه دارد و آنان هم بتوانند سطح اشتغال خود را حفظ کنند.

عضو هیئت علمی دانشکده اقتصاد دانشگاه شهید بهشتی تهران،اقتصاد اعضای 13 نفره اوپک را با درصد های متفاوت به نفت وابسته دانست و گفت: تعداد زیادی از کشور های صنعتی به نفت وابستگی ندارند و در اثر صادرات کالا اعم از کالاهای صنعتی، کشاورزی و یا  خدمات در سطح جهانی می توانند ابراز وجود کنند.

سیم بر کشور هایی که با کمبود کالاهای صنعتی، سنتی و مواد خام مواجه هستند را  فقیر برشمرد و افزود: کشورهای بنگلادش، سومالی، اتیوپی و مالزی از جمله این کشور ها هستند و با کمک های بین المللی یا سرمایه گذاری ها در زمینه نساجی و حمل و نقل ،درآمد وارد کشور می کنند در حالیکه برخی از این کشورها همانند مراکش با فروش چوب، مس، سرب، روی و فسفات تا حدودی دریافتی های خود را برطرف می سازند.

وی در پایان تصریح کرد: مسئولان می توانند با مدیریت شایسته، به تقویت صنایع بپردازند تا  ایران قادر بر صادرات آن در سطح جهانی باشد همچنین باید با پیش بینی وضعیت اقتصادی کشور زمینه ایستادگی در برابر سایر کشور ها را فراهم کنند.

انتهای پیام/ 

60-65 درصد درآمد های ارزی ناشی از صادرات نفت خام است