به گزارش خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛در روز‌های اخیر شاهد انتشار خبری با مضمون افزایش عمق دریاچه ارومیه و افزایش امید به احیای این دریاچه بودیم. این خبر در حالی منتشر شده است که در سال‌های اخیر خبر‌های متعددی در خصوص از بین رفتن دریاچه ارومیه و حذف این دریاچه از نقشه زمین بیان شد.

باید گفت؛ محیط زیست همواره جایگاه بسزایی در جذب گردشگر دارد و این امر تحت عناوین بوم گردشگری یا اکوتوریسم، زمین‌گردشگری یا ژئوتوریسم و کویرگردی مطرح می‌شود. در اصل هر آنچه که به عنوان محیط زیست شناخته می‌شود، ظرفیت گردشگری و جذب گردشگر هم به حساب می‌آید.

گردش در طبیعت با تأکید بر طبیعت جاندار یا همان بوم‌گردشگری یکی از موهبت‌های طبیعی به کشور‌های جهان است و این امر با حفظ جنگل‌ها و جانوران بومی هر کشور معنا پیدا می‌کند؛ البته در کشور ما به خصوص در سال‌های اخیر پدیده جنگل‌خواری و تخریب گسترده جنگل به ولع ساخت و ساز غیر مجاز در دل طبیعت آن چنان پررنگ شده است که گویی کمتر کسی به فکر رونق بخشیدن به بوم‌گردشگری است.

البته آنچه امروز بر سر جنگل‌های کشور آمده است، محدود به پدیده جنگل‌خواری نمی‌شود. امروزه برخی از گردشگران داخلی که طبیعت را مأمنی برای بازگشت به اصل وجود و آرامش پیدا کردن می‌دانند، با بی‌توجهی و بی‌مبالاتی خود تبر به ریشه مأمن آرامششان می‌زنند و با رهاکردن زباله‌ها در جنگل یا بی‌توجهی به آتش‌های زیر خاکستر تیشه به ریشه جنگل می‌زنند. در این میان برخی از افراد با شکار غیر قانونی حیوانات دست به تخریب بوم خودشان می‌زنند. آن‌ها با این کار در دهه‌های اخیر ردپای شیر آسیایی را در جنگل‌های کشورمان گم کرده‌اند و آن را به وادی فراموشی سپرده‌اند. شیر آسیایی در گذشته از ایتالیا و یونان تا شمال شرقی هندوستان شامل ایران و شبه جزیره عربستان و آسیای میانه پراکندگی داشت. این حیوان در گذشته نماد ملی ایران به حساب می‌آمد، اما امروزه فقط در جنگل گیر -که در گجرات هند واقع شده است- دیده می‌شود.

یوزپلنگ آسیایی یا یوزپلنگ ایرانی یکی دیگر از حیواناتی است که به عنوان یکی از جذابیت‌های حوزه بوم‌گردی ما به حساب می‌آمده، اما در سال‌های اخیر حیاتش به خطر افتاده است. هم‌اکنون و بر اساس نتایج جدیدترین تحقیقات، ۷۰ تا ۱۰۰ قلاده از این حیوان در مناطق حاشیه کویر مرکزی از جمله خارتوران، نایبندان، دره انجیر و میاندشت دیده می‌شود. تصویر این حیوان هم‌اکنون به عنوان نمادی در لباس تیم ملی ایران دیده می‌شود و اجرای این طرح محیط زیستی و طرح‌های مشابه آن تا اندازه‌ای موفق بوده است که از سال ۱۳۹۰ تا به امروز شاهد افزایش تعداد قلاده‌های یوزپلنگ ایرانی از ۳۳ قلاده به ۷۵ قلاده بوده و هستیم.

شایان ذکر است؛ گردش در طبیعت با تأکید بر طبیعت بی‌جان یا همان زمین‌گردشگری نیز یکی دیگر از هدایای طبیعت به کشور‌های مختلف است. کشور ما می‌تواند با بهره‌گیری از پدیده‌های زمین‌شناختی متعددی، چون غارها، تنگه‌ها، دره‌ها، مناطق فسیلی، دره‌های نشستی، شکاف‌های بزرگ زمین‌شناسی، سازند‌های زمین‌شناختی، گل‌فشان‌ها، زمین‌های کارستیک، هرم‌های ماسه‌ای، سواحل صخره‌ای-سنگی، معادن باستانی و کلوت‌ها، جذب گردشگر در سراسر نقاط کشور را تقویت کند. البته در سال‌های اخیر در این زمینه هم با بی‌مبالاتی و بی‌توجهی مسئولان و مردم مواجه بوده‌ایم؛ مثلاً در سال‌های اخیر شاهد تخریب نقش و نگار‌های غار تاریخی «میر ملاس» بودیم. غار میرملاس در حدود ۱۸ کیلومتری شمال شرقی کوهدشت واقع در استان لرستان قرار گرفته است. نقاشی و نگاره‌های حک شده روی دیواره‌های جنوبی و شمالی این غار صحنه‌هایی از رزم، شکار، انسان و حیوان را نشان می‌دهند. این نقاشی‌ها که پیشینه آن‌ها براساس نظر کارشناسان سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری به بیش از ۱۲ هزار سال قبل می‌رسد، بدون هر گونه محافظ و پوشش در معرض دید عموم قرار گرفته‌اند.

دهانه غار جهنم شهرستان طبس نیز در مرداد ماه سال ۱۳۹۵ به دست معدنکاران تخریب شد. این غار در شهرستان طبس و در فاصله ۱۵ کیلومتری جاده آسفالته عشق‌آباد-بردسکن واقع شده است. گرمای داخل غار به اندازه‌ای است که لقب جهنم را شایسته آن کرده است. غار جهنم ۵۰ متر عمق و ۳۵۰ متر طول دارد.

گفتنی است؛ گردش در مناطق بکر کویری نیز هدیه دیگری است که خداوند به کشور‌های جهان داده است. البته این به آن معنا نیست که کشور‌ها تلاش کنند که کویرزایی کنند. هم‌اکنون برخی از کشور‌ها تلاش می‌کنند کویر را را با استفاده از شیوه‌های مختلف به یک منطقه مطبوع برای گردشگری در فصول مختلف سال تبدیل کنند.

در اینجا باید گفت: کشور ما در بستر کویر نیز جاذبه‌های زیادی دارد که می‌توان آن‌ها را به گردشگران نشان داد؛ مثلاً کلوت‌های شهداد به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری بکر کشورمان همواره توجه گردشگران متعددی را به خود جلب می‌کنند.

خاطرنشان می‌شود؛ بهتر است که برای استفاده از همه جذابیت‌های گردشگری کشورمان دست در دست مسئولانی که دغدغه حفظ میراث فرهنگی و نگهداری از جاذبه‌های گردشگری کشور را دارند، برای نگهداری از این آثار بسیج شویم و تلاش کنیم که اثر تخریبی انسان روی میراث طبیعی و محیط زیست را به کمترین حد برسانیم.

انتهای پیام/