به گزارش خبرنگار حوزه سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان؛ اولین مقصد از تور منطقهای مایک پمپئو وزیر جدید امور خارجه آمریکا، ریاض بود تا دیدار سال گذشته دونالد ترامپ از این کشور را یادآوری کند. جالب اینجاست که ترامپ هم در اولین سفر خارجی خود به عربستان سعودی رفته بود.
انتخاب عربستان به عنوان مقصد اول رئیس جمهور و وزیر خارجه جدید آمریکا نشان دهنده اهمیت ویژه آل سعود به عنوان مجری سیاستهای منطقهای کاخ سفید است. البته توجه خارج از وصف ترامپ به سعودیها در ماههای گذشته به دلیل منابع مالی عظیم آل سعود برای رئیس جمهور تاجر آمریکا است؛ چرا که ترامپ زمانی پذیرفت به عربستان سفر کند که بن سلمان وعده امضای قراردادهای سنگین مالی را به او داد و در پی آن ۴۵۰ میلیارد دلار از جمله ۱۱۰ میلیارد دلار قرارداد تسلیحاتی به امضا رسید.
یک سال پس از سفر ترامپ به عربستان، مایک پمپئو وزیر جدید امور خارجه ایالات متحده به عربستان سعودی سفر کرد تا ریاض را ترغیب به پرداخت هزینههای نظامی آمریکا در غرب آسیا کند؛ چرا که ترامپ در دیدار چند روز گذشته خود با مکرون به صراحت اعلام کرد که کشورهای ثروتمند عربی باید هزینههای حضور نظامی آمریکا در خاورمیانه را پرداخت کنند. همچنین رئیس جمهور آمریکا در اظهارنظری تحقیرآمیز گفته است:کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس بدون کمک آمریکا یک هفته هم دوام نمیآورند و باید هزینه این حمایت را پرداخت کنند.
از این رو مشخص است، در وهله اول قصد آمریکاییها از این سفر تحویل صورت حسابهای جدید به ریاض به بهانه رویکرد تهاجمیتر در قبال ایران است تا این گاو شیرده را بیش از پیش بدوشند.
به نظر میرسد از اهداف دیگر سفر پمپئو به ریاض تداوم تلاش واشنگتن در راستای نزدیکی اعراب و به ویژه آل سعود به رژیم صهیونیستی است، چرا که به گفته کارشناسان و تحلیلگران، اقدامات و موضع گیریهای بن سلمان از نتایج معامله کاخ سفید با ولیعهد جوان سعودی است. معاملهای که حمایت آمریکا از پادشاهی بن سلمان در قبال به رسمیت شناخته شدن رژیم صهیونیستی توسط ریاض بخش مهمی از آن است. از طرفی دیگر، این معامله مهمترین اقدام ترامپ برای حمایت بی حد و مرز از رژیم صهیونیستی به شمار میرود. به دلیل اینکه هم ایران را به عنوان دشمن شماره یک اعراب جایگزین رژیم صهیونیستی میکنند و هم با تشدید موج ایران هراسی سود کلان اقتصادی را نصیب رئیس جمهور تاجر پیشه آمریکا میکند.
سکان دار جدید وزارت خارجه آمریکا پس از سفر به ریاض در حالی وارد فلسطین اشغالی شد که در بدو ورود با بنیامین نتانیاهو نخست وزیر رژیم اشغالگر قدس دیدار کرد و با اعلام حمایت از مواضع تل آویو در قبال ایران، گفت: آمریکا در این جنگ در کنار اسرائیل خواهد بود. روشن است سفر پمپئو به تل آویو با اهداف خاصی همراه است؛ چرا که اولا بعد از سفر به ریاض انجام شده است و ثانیا در آستانه تاریخ ضرب العجل تعلیق تحریمهای ایران است.
برخی کارشناسان بر این باورند که سفر پمپئو برای رایزنی نهایی در رابطه با خروج آمریکا از برجام انجام شده است و هدف آن علاوه بر اعلام نتایج دیدار با بن سلمان در ریاض، برای جلب نظر صهیونیستها در رابطه با سیاستهای جدید و تهاجمیتر ایالات متحده در قبال ایران است.
با این حال باید خاطرنشان کرد که ماهیت سفر مایک پمپئو به سعودی و پس از آن به سرزمینهای اشغالی با ابعادی از ملاحظات داخلی–منطقهای در ذیل پیوند منافع راهبردی از همکاری های میان واشنگتن–تل آویو–ریاض قابل تحلیل است. در واقع با این سفرها هم مناسبات شکل گرفته ریاض–تل آویو تقویت میشود و هم روند ادامه همکاریها در میدانهای منطقهای برای تحدید قدرت ایران و تهدیدات پیرامون آن برای منافع شرکای سه گانه مذکور نیز تسریع میشود، به طوری که مقصد بعدی پمپئو از ریاض به سمت تل آویو و مذاکرات میان وی با سران رژیم صهیونیستی بر سر نحوه مقابله با تهدید ایران، تکمیل کننده پازل مذکور منطقهای آمریکا بود.
سفر مایک پمپئو به همراه مشاوران ارشد وزارت خارجه آمریکا از جمله برایان هوک، دارای اهمیت فوق العادهای برای دستگاه سیاست خارجی این کشور است، چرا که مذاکره درباره انتقال سفارت آمریکا از تل آویو به قدس و اعزام نیروهای اردنی به سوریه از اهداف مهم تور منطقهای رئیس سابق سازمان جاسوسی آمریکا "سیا" به منطقه است. اهدافی که به نظر میرسد به دلیل تاثیر مستقیمی که روی اردن دارد عواقب خوشی برای امان در پی نداشته باشد.
به گزارش رسانههای اردنی؛ پمپئو در دیدار با «ایمن الصفدی»، همتای اردنی خود، درباره موضوع قدس همچنان نگاه «حمایتی» آمریکا از اسرائیل و نگاه «تجویزی دستوری» آمریکا به فلسطین را پیگیری کرد.
نکته جالب توجه اینکه وزیر خارجه آمریکا در راستای نگاه «حمایتی» از اسرائیل، هیچ اشارهای به شهادت 44 فلسطینی وحدود 5 هزار مجروح در یک ماه گذشته نکرده ،اما از حق اسرائیل برای آنچه که وی «دفاع از خود» نامید، تأکید کرد.
در رابطه با اعزام نیروهای اردنی به سوریه، انداختن امان در دام اعزام نیروهای ویژه به شمال شرق و جنوب سوریه از دیگر محور اصلی مذاکرات وزیرخارجه آمریکا با اردنیها بود. چرا که امان بر خلاف ریاض و دوحه از اظهارنظر در رابطه با اعزام نیرو به سوریه استقبال نکرده و موضع سکوت در پیش گرفته، زیرا به خوبی از خطرناک بودن تصمیم موافقت با این طرح آگاه است.
نکته پایانی این است که سفر مایک پمپئو به اردن میتواند مقدمات تحولات مهمی در دو حوزه فلسطین و سوریه در ماههای آینده باشد، تحولاتی که سبب افزایش خشونت و بی ثباتی در این دو کشور به طور خاص و در منطقه به طور عام میشود.
روشن است، سفر منطقهای وزیر خارجه جنگ طلب آمریکا تنها چند روز پس از تایید و اعلام سوگند، زمینه ساز سناریوهای جدید در منطقه خواهد بود و باید دید واشنگتن به عنوان عامل ثبات زدای غرب آسیا، منطقه را آبستن چه ناامنی جدیدی خواهد کرد.
در مجموع انتصاب پمپئو به سمت وزیر خارجه آمریکا و سفر منطقهای او زمینه فعالیت بیشتر محور شرارت منطقه، یعنی عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی را هموار میکند از این رو خطر اصلی متوجه خود ایالات متحده خواهد بود چرا که تشدید اقدامات جنگ طلبانه رژیمهای سعودی و صهیونیستی باعث افزایش انزجار بین المللی از حامی آنها یعنی آمریکا میشود.
انتهای پیام/
گزارش از علیرضا ایرجی