محمد مشتری مدیرعامل انجمن تاریخ پژوهان مراغه در گفتگو با خبرنگار حوزه میراث و گردشگری گروه فرهنگی باشگاه خبرنگاران جوان؛ از وضعیت فعلی گنبد کبود مراغه خبر داد و اظهار کرد: ساخت مجتمع تجاری متخلف در محوطه گنبد کبود متوقف شده است اما خبری که هفته گذشته از شورای شهر مراغه به دست ما رسیده مبنی بر این است که شهرداری چون سهامدار گنبد کبود است، برای آنکه به تخلف انجام شده صورت قانونی بدهد، بعد از ده سال اقدام به صدور پروانه ساخت کرده و متاسفانه این خبر نشان از همراهی مجدد مدیریت شهری به خصوص شورا و شهرداری با این مجموعه را دارد.

وی با بیان اینکه پروانه ساخت مجتمع تجاری بالای یک میلیارد تومان است، افزود: شورای فنی سازمان میراث فرهنگی کل کشور در ۵ بند به دادستانی، میراث فرهنگی و شرکت‌ متخلف ابلاغ کرده که در وهله اول طرح را به صورت کلی بازنگری کنند و سپس هزینه کاوش باستان شناسی منطقه تأمین و بستر تحکیم شود و خانه محمدی که تخریب شده مرمت شود که شرکت متخلف نیز در مورد آخر نباید تخلفی انجام دهد، البته تا به حال میراث فرهنگی و شرکت متخلف اقدامی نکرده اند و هنوز هزینه برای شروع کاوش باستان شناسی پرداخت نشده است.

مدیرعامل انجمن تاریخ پژوهان مراغه اظهار کرد: متأسفانه بارندگی های اخیر، زلزله و پس لرزه ها مراغه را نیز تحت تاثیر قرار داده و خوف ضربه زدن به گنبد کبود را بالا برده است. علاوه بر آن محوطه نیز شسته شده و گنبدها هم بر اثر روانگرایی خاک در معرض خطر هستند.

مشتری بابیان اینکه متاسفانه دوباره زمزمه های همراهی شهری شنیده می شود و وقتی این کار انجام شود، شورای شهر و شهرداری مغازه به جای سهم و پروانه اش تملک می کند، گفت:ما تاکید می کنیم که قصد اذیت کردن هیچ کسی را نداریم و تاکید می کنیم که  مراحل باید به صورت قانونی جلو بروند.

وی ادامه داد: به نظر می رسد آنچه امروز بر سر گنبد کبود می آید، نوعی دهن کجی به جامعه مدنی است.

مدیرعامل انجمن تاریخ پژوهان مراغه در خصوص وضعیت فعلی رصدخانه مراغه گفت: تنها پتانسیل جهانی و جهانی شدن منطقه ای که شهر مراغه در آن قرار گرفته است، ثبت حافظه تاریخی رصدخانه مراغه است که این اتفاق از دهه ۴۰ و همزمان با ثبت ملی رصدخانه کلید خورده و تا سال ۱۳۵۶در آنجاکاوش باستان شناسی انجام شده و این کار هدف دار بوده است.

مدیرعامل انجمن تاریخ پژوهان مراغه تصریح کرد: پیش از این، بیش از ۵۰ مورد کشفیات جدید ریاضی و هندسی در رصدخانه مراغه صورت گرفته و علوم فلسفی و عقلی در آنجا صورت جدیدی به خود گرفتند، یعنی سهروردی چند صد سال قبل در مراغه کتابی با نام حکمت اشراق را می نویسد و این کتاب در دانشگاه رصدخانه مراغه شرح داده می شود و اولین بار شرح قطب الدین اشراقی بر حکمت اشراق انجام می شود ،این به معنای آن است که برای اولین بار تفکر فلسفه یونانی با حکمت اسلامی و فلسفه ایرانی قبل از اسلام یعنی حکمت خسروانی و به قول شیخ شهاب حکمت پهلوی و حکمت نور ترکیب می شود و محصول آن شرح حکمت الاشراق سهروردی توسط قطب الدین شیرازی می شود و افرادی چون هانری کوربن را تحت تاثیر قرار داده است.

وی ادامه داد: مهم ترین پدیده دیگر این است که کتاب اساس الاقتباس خواجه نصیر و در ادامه آن کتاب تجرید الاقتراب وی توسط علامه حلی اولین بار در مراغه شرح می شود و اولین بار گفتمان کلامی و عقلی شیعه اثنی عشری با تاسیس رصدخانه مراغه آغاز می شود. سومین اتفاقی که برای ثبت جهانی رصدخانه مراغه اهمیت دارد این است که تا قبل از تاسیس رصدخانه، مراغه یک کالج شهر بوده و شهری با مدارس مختلف بوده است و نظامیه با الگوی مراغه درست شده است اما با تشکیل رصدخانه کل شهر به یک شهر دانشگاه تبدیل می شود و الگویی برای شهر دانشگاه های امروزی چون آکسفورد می شود که با معرفی آکسفورد متوجه می شویم مثل اینکه شهر مراغه را در آنجا توصیف می کنند و با همین فلسفه رصدخانه مراغه را ثبت ملی کردند.

مشتری گفت: متاسفانه ۳مشکل در خصوص ثبت جهانی این اثر وجود دارد که اولی تصرف  و دومین موضوع، ندانستن شیوه کار متولیان غیر متخصص است یعنی به طور مثال  دانشگاه یا سازمان اختر فیزیک اعلام می کند که ما در اینجا یک رصدخانه را احیا می کنیم اما توجه نمی کنند که اینجا یک سایت تاریخی است و در جوار آن نباید چیزی احداث شود زیرا نزدیک شدن به سایت تاریخی قوانین خاص خودش را دارد  مثلا شهرداری می خواهد به عنوان پیشینه وارد شود اما فقط به سیستم عمرانی نگاه می کند و این اختلافها در طول سالها باعث شده است که اگرچه ده یا۱۵سال قبل پلانتاریومی (آسمان نما)با قیمت بالای۲۳۰میلیون از ژاپن خریداری شد اما این دستگاه هنوز نصب نشده است.

مدیرعامل انجمن تاریخ پژوهان مراغه خاطرنشان کرد:در محوطه رصدخانه مراغه باید۳قسمت سایت تاریخی،موزه نجوم و پژوهشی تحت عنوان پایگاه پژوهشی جهانی رصدخانه مراغه درست و پلانتاریوم را باید در قسمت پژوهشی و موزه نصب می کردند یعنی اینکه بتواند گردشگر جذب کند و به کارهای پژوهشی کمک کند البته امروز هیچکدام از این کارها انجام نشد.

مشتری گفت:به جای  الگویی که قرار بود در اینجا پیاده شود در ربع رشیدی انجام می شود البته این به آن معنا نیست که ربع رشیدی ارزش کمتری دارد اما آن بنا به عنوان ماکت شهر مراغه ساخته شده است.

انتهای پیام/