آذربایجان غربی با ۳۰ تالاب دایمی و فصلی یکی از استانهای داری زیستگاههای بسیار مناسب آبی است که همه ساله با آغاز فصل پذیرای هزاران گردشگر و مسافر نوروزی است.
یوسفی رئیس اداره نظارت بر حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی در گفت و گو با خبرنگار گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از ارومیه؛افزود: پنج سایت از ۲۲ سایت کنوانسیون بین المللی رامسر ایران شامل تالاب دریاچه ارومیه، تالاب قوپی باباعلی وتالابهای یادگارلو، درگه سنگی و شورگلدر آذربایجان غربی واقع شده که تالاب بین المللی دریاچه ارومیه یکی از ذخیره گاههای زیست کره جهان بوده و تالابهای آغگل ماکو، گرده قیط، میمند و کانی برازان به عنوان مناطق شکارممنوع هستند.
وی ادامه داد:در استان آذربایجان غربی با احتساب بعضی از دریاچههای سدها و بدون در نظر گرفتن وضعیت فعلی تعداد ۳۰ تالاب وجود دارد که بعضی از آنها از اهمیت ملی و جهانی برخوردار میباشند. تالاب دریاچه ارومیه دارای عنوان پارک ملی و تالاب بین المللی سایت رامسر و عنوان ذخیره گاه زیست کره میباشد. در این استان غیر از دریاچه ارومیه ۵ تالاب سایت رامسر نیز وجود دارد. تالابهای یادگارلو، سیران گلی (درگه سنگی) و حسنلو تحت عنوان یک سایت رامسر و تالابهای قوبی باباعلی و کانی برازان هر کدام به عنوان یک سایت میباشند. همچنین تالاب کانی برازان به عنوان پناهگاه حیات وحش این استان از مجموع مناطق چهارگانه تحت مدیریت میباشد.
یوسفی با گلایه از عدم توجه به اهمیت بهره برداری اصولی از تالاب های استان و مهاجرت پرندگان بی نظیر به تالاب های استان عنوان کرد: در کنار بهره برداری از جاذبه های گردشگری این موضوع می توان از این موضوع به عنوان ظرفیت مهم جهت توسعه اکوتوریسم منطقه و درآمدهای سرشاری برای دولت و مردم استفاده کرد.
دریاچه ارومیه و جزایر داخل آن در تاریخ ۲۱/۵/۱۳۵۷ به عنوان پارک ملی دریاچه ارومیه نام گذاری و تحت حفاظت سازمان محیط زیست قرار گرفته است. این تالاب با ۵۲۶۳۰۰ هکتار در ۳۸ درجه و ۱۷ دقیقه عرض شمالی و ۴۵ درجه و ۵۵ دقیقه طول شرقی در ۲۰ کیلومتری شرق ارومیه و در بین دو استان آذربایجان غربی و آذربایجان شرقی واقع شده است. در محیط آبی دریاچه ۱۰۲ جزیره بزرگ و کوچک (به طور عمده صخرههای سنگی) وجود دارد. در آب شور این دریاچه علاوه بر آرتمیا چند گونه از جلبکها متعلق به چندین خانواده وجود دارند که غذای اصلی تنها ژئوپلانکتون دریاچه (آرتمیا) و بعضی پرندگان مهاجر و بومی میباشد.
تالاب شورگل (حسنلو) در غرب جاده ارومیه –مهاباد و در حدود ۲۰ کیلومتری شرق شهر نقده، در ارتفاع ۱۳۰۸ متر بالاتر از سطح دریا قرار گرفته و در سال ۱۳۵۴ به همراه تالابهای یادگارلو و درگه سنگی به عنوان سایت رامسر برگزیده شده است.
اصولا تالاب شامل یک دریاچه کم عمق آب شور است که از طریق چشمه ها، آب باران و تعدادی از جریانات کوچک که اکثرا فصلی میباشند تغذیه میشود.
این تالاب با وسعت ۲۳۰ هکتار یک تالاب آب شیرین کم عمق کوچک با باتلاقهای مغذی در اطراف آن میباشد که در جنوب دریاچه ارومیه و ۲۲ کیلومتری شهر نقده در ارتفاع متوسط ۱۲۹۰ متری سطح دریا قرار گرفته است.
در سال ۱۳۵۴، این تالاب به عنوان سایت رامسر ثبت و مکانی با اهمیت بوده که کاملا به وسیله زمینهای کشاورزی قابل آبیاری احاطه گردیده و به وسیله جریانات برگشتی کشاورزی تغذیه میشود.
این تالاب با وسعت تقریبی ۱۸۰ هکتار تالاب آب شیرین تا شور میباشد که در جنوب دریاچه ارومیه در ۲۰ کیلومتری شهر نقده و در ارتفاع متوسط ۱۳۰۷ متری از سطح دریا قرار گرفته است، این تالاب به عنوان سایت رامسر با گیاهان آبزی پوشش نسبتا کمی را در بر گرفته، ولی لجن زار گستردهای در جوار آب کم عمق قرار دارد.
این تالاب با مساحتی بالغ بر ۲۰ هکتار و در ۳ کیلومتری شمال شرقی تالاب یادگارلو و از طریق زهکش حسنلو سیراب شده، زیستگاه مهم برای پرندگان آبزی از جهت توقف گاه زمستانی، تغذیه و تخم گذاری است و خدماتی از جمله پتانسیل خوب برای گردشگری، تفرج، آموزشی و تحقیقاتی را ارائه میدهد این تالاب میتواند به عنوان یک سایت پرنده نگری نیز در کشور مطرح گردد.
حضور فلامینگوها، پلیکانها و انواع دیگر پرندگان آبزی و کنار آبزی بر جذابیتهای طبیعی منطقه میافزاید.
این تالاب به وسعت هزار هکتار، یک تالاب آب شیرین تا شور با باتلاقهایی در گستره دست جنوب دریاچه ارومیه در فاصله بین شهرهای مهاباد و میاندوآب واقع شده است در سال ۱۳۵۴ این دریاچه به عنوان سایت رامسر تعیین شده است این تالاب با تعدادی روستا و زمین زراعی به طرف شمال و جنوب احاطه شده است.
راههای دسترسی به این تالاب جاده روستایی بفروان و خور خور منشعب از جاده ساحلی مهاباد است.
این تالاب به همراه تالاب کانی برازان در بخش وسیع جنوب شرقی دریاچه ارومیه در ارتفاع ۱۳۰۰ متری از سطح دریا قرار دارد.
مصب دو رودخانه سیمینه رود و شعبات آن و همچنین مهاباد چای و شعبات آن تالاب گروس را به وجود آوردند.
حضور گونههای مختلف پرندگان باعث گردیده است که این منطقه به عنوان یک جاذبه طبیعی مطرح شده و مورد توجه دوستداران طبیعت گردد.
این تالاب از ماندابهای کناره دریاچه ارومیه تشکیل شده و به دلیل نزدیکی به دریاچه ارومیه و شکل نیزاری آن پناهگاه مناسبی برای پرندگان مهاجر آبزی است.
این تالاب در حد فاصل روستای خان تختی و آق زیارت در فاصله ۲۰ کیلومتری جنوبی سلماس و ۸۰ کیلومتری شمال ارومیه واقع شده است.
این تالاب در غرب شهرستان ماکو واقع شده است. برای دسترسی به این تالاب در امتداد جاده ماکو به سه راهی ایواوغلی پس از طی حدود ۲۷ کیلومتر و بعداز گذشتن از یولاگلدی در سمت چپ وارد جاده پلدشت شده و پس از طی مسافت ۷ کیلومتربه راه عشق آباد میرسیم و بعداز گذشتن از روستای ساری سو به حریم تالاب میرسیم.
این تالاب در داخل گدازههای بازالتی تشکیل شده و منظره زیبایی به این قسمت داده است.
وجود ماهی و پرندگانی، چون آنقوت بر زیبایی طبیعی آن افزوده است.
تالاب مرزی بورالان از محل مرز مشترک ایران –ترکیه در ضلع جنوبی رودخانه قره سودر شمال روستای دیم قشلاق شروع و در امتداد مرز ایران و ترکیه تا ناحیهای موسوم به چشمه ثریا که سرچشمه رودخانه قره سو است امتداد مییابد این تالاب زیستگاه انواع مختلف گونههای آبزی و کنار آبزی بوده و یکی از زیباترین جاذبههای طبیعی در منطقه میباشدکه میتواند مورد بازدید دوست داران طبیعت قرار گیرد.
آذربایجان غربی به دلیل شرایط مناسب جغرافیایی و آب و هوایی هر ساله شاهد حضور هزاران گردشگر و مسافر نوروزی است
آذربایجان غربی با داشتن بیش از ۳۰ تالاب دائمی و تعداد زیادی تالاب فصلی و رودخانههای خروشان از جمله استانهای پر آب کشور بواسطه داشتن منابع آب سطحی محسوب میشود.
گزارش از ندا موسی زاده