منطقه جنگلی و حفاظت شده هلن با بیش از ۴۰ هزار هکتار وسعت در چهارمحال و بختیاری، در فاصله ۱۱۰ کیلومتری شهرکرد، مرکز استان، در فاصله حدود ۲۰ کیلومتری شهر ناغان و در محدوده شهرستان‌های اردل، لردگان و کیار قرار دارد.

منطقه هلن بین عرض جغرافیایی ۳۱/۵۵ و ۳۱/۴۰ درجه شمالی و طول جغرافیایی ۵۰/۵۳ و ۳۲ /۵۰ درجه شرقی واقع شده است.

این منطقه نام خود را از کوه مشهور به نام هلن در همین محل، گرفته است. 

 

گفته می‌شود هلن، نام پرستاری آمریکایی است که بعد از ازدواج با یک پزشک ایرانی بختیاری، در سال ۱۹۳۱ به ایران آمده و به همراه همسرش با ایل بختیاری کوچ و به مداوای مردم می‌پرداخته است.

حضور هلن در آن زمان، مصادف با نقشه برداری و تهیه نقشه‌های توپوگرافی منطقه بوده که احتمالاً اختصاص کوهی به نام هلن، به خاطر قدردانی از او بوده است.

حدود ۳۰ هزار هکتار از منطقه حفاظت شده هلن، پوشیده از جنگل بلوط و غالباً از نوع بلوط غرب و یک چهارم آن مرتعی است.

منطقه هلن از نظر توپوگرافی کاملاً کوهستانی است که بلندترین نقطه آن کوه بزمنی با ارتفاع ۳۲۲۵ متر و کمترین ارتفاع آن در حاشیه رودخانه زیبای ارمند با ارتفاع یک هزار و ۱۶۸ متر از سطح دریا می‌باشد.

این منطقه از نظر اقلیمی نیمه مرطوب با تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های نیمه سرد می‌باشد.

میانگین دمای این منطقه در دی ماه به عنوان سردترین ماه سال ۲ و چهار دهم درجه سانتیگراد و در تیرماه به عنوان گرم‌ترین ماه سال ۱۴ و نوزده صدم درجه سانتیگراد است.

میانگین بارندگی سالانه منطقه هلن، ۵۰۵ و نُه دهم میلی‌متر است.

علاوه بر عبور رودخانه کارون با طول حدود ۶۵ کیلومتر و رودخانه ارمند، چشمه‌هایی همچون برد بلند گل سفید آب، چشمه سیبا، آب سفید، تاگک، چشمه دل بالا، گردک، شه پیر، از منابع آب هلن هستند.

ویژگی‌های اقلیمی منطقه، آب و هوای نیمه مرطوب با تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های نیمه سرد، وجود زیست‌بوم‌های رودخانه‌ای و حاشیه رودخانه‌ای، پوشش‌های انبوه جنگلی و غیرجنگلی، شرایطی را برای جذب حیات وحش متنوع به ویژه پرندگان فراهم نموده است.

گز، بادام، ارژن، گون، بُنه، کلخونک، کلاه میرحسن، زالزالک، پلاخور، شکرتیغال و دافنه از دیگر گونه‌های این منطقه است.

جامعه جنگلی در ارتفاع ۲ هزار متری در غرب منطقه پیرامون گردنه بره مرده جای خود را به گونه‌های گون و دافنه می‌دهد. تنها گونه درختی بالای ارتفاع ۲ هزار و ۸۰۰ متری گونه پلاخور است که به صورت لکه‌های پراکنده قابل رؤیت می‌باشد.

سایر نقاط منطقه حفاظت شده هلن از گیاهان مرتعی پوشیده شده است.

از جانوران این منطقه می‌توان به کل و بز، سنجاب ایرانی، شغال، تشی، روباه معمولی، گراز، گرگ، خرگوش، خرس قهوه‌ای، کبک، کبوتر جنگلی، کمرکلی بزرگ، زاغ نوک قرمز، زاغی، کلاغ معمولی، دلیجه، عقاب طلایی، آگاما، لاک‌پشت آبزی و افعی اشاره کرد.

تراکم پوشش گیاهی و درختان جنگلی تا ۳ دهه پیش در این منطقه به اندازه‌ای بوده که کمتر کسی به خودش اجازه وارد شدن به جنگل را می‌داد، اما اینک بر اثر کاربری‌های غیر اصولی، تجاوز و تخریب، بخش‌هایی از جنگل در معرض تنک شدن و نابودی پوشش گیاهی قرار دارد.

دسترسی به منطقه هلن با وجود جاده آسفالته شهرکرد خوزستان دشوار نیست. این جاده از دوپلان تا سر خون و از سر خون تا پل ارمند ادامه دارد.

همچنین جاده آسفالته دورک تا معدن نیز پیرامون منطقه را فرا می‌گیرد.

علاوه بر آن جاده‌های خاکی روستا‌های جوزستان و آب گلور، جاده خاکی دسترسی به دکل‌های برق و مخابرات، جاده خاکی سر تنگ مسن و روستای ده کهنه سررک از دیگر راه‌های ارتباطی و دسترسی به منطقه است.

منطقه هلن به دلیل قرار گرفتن در حاشیه جاده اولیه خوزستان و وجود عشایر به عنوان یک نماد هماهنگ حیات با طبیعت، رودخانه دوپلان و ارمند و حاشیه آن با چشم انداز‌های بدیع، آبشار دره عشق، چشمه‌های پرآب همچون آب سفید و آب گلور، در کنار بوم سازگان‌های جنگلی و مرتعی و وجود دو اقلیم کوهستانی با زمستان‌های نیمه سرد و تابستان‌های معتدل و رودخانه برفی که از ریزش برف به صورت بهمن تا داخل رودخانه دوپلان در حوالی روستای برنجگان ایجاد می‌شود، مجموعه‌ای از شرایط جذب گردشگر را فراهم ساخته است.

همچنین تفریحات فیزیکی پرتحرک مانند کوه نوردی، صخره نوردی و ...، لذت جویی از مناظر و تماشای حیات وحش از دیگر قابلیت‌های گردشگری این منطقه است.

انتهای پیام/ش

عکس دیدنی از زمستان منطقه هلن