بررسی کارشناسانه درآمدهای نفتی رژیم پهلوی نشان می دهد که این رژیم بیش از ۶ برابر درآمدهای کشور در هزاره سوم میلادی عایدی داشته که به بدترین شکل ممکن هزینه شده است.

پشت پرده پردرآمدترین دوره نفتی ایرانبه گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ در بین علمای علم اقتصاد این اجماع وجود دارد که نخستین اصل برای اداره کشور و بهبود وضعیت اقتصادی؛ داشتن دکترین منسجم و مبتنی بر اصل بی جایگزین «خیر جمعی» به جای توجه به منافع جزیره های قدرت است که از آنها به الیگارش ها(Oligarchs) تعبیر می شود. سلطه این گروه ها بر نظام قانونگذاری، اجرا و نظارت؛ معنایی جز استبداد خاندانی به جای سلطنت ندارد؛ حتی اگر ظاهر نظام سیاسی دمکراتیک باشد و اگر استبداد سلطنتی و خاندان های الیگارشی با هم وجود داشته باشد؛ بدترین وضعیت ممکن اتفاق افتاده است.

سلطنت پهلوی غیر از دو حلقه مذکور؛ متنفذین خارجی که عموما ماموران امنیتی غربی بودند که بعد از دوره خدمت در ایران وارد چرخه پرسود قراردادهای اقتصادی می شدند، چهره های مرموزی مانند شاپور ریپورتر؛ زرتشتی هندی الاصل؛ را نیز به جمع تصمیم گیران اقتصادی راه داده بود تا پیچیدگی منافع حلقه های قدرت به اوج برسد.

این حلقه های تو در توی قدرت وضعیتی را ایجاد کردند که برنامه های اقتصادی رژیم پهلوی ثمری برای مردم نداشت و تنها به وسیله ارتزاق خاندان های متصل به سلطنت از پول نفت منجر شد. رژیم پهلوی از سال 1327(تا سال 1334) برنامه های هفت ساله ای را برای توسعه اقتصادی ایران طراحی کرد. توسعه فعالیت های تولیدی، عمرانی، کشاورزی و امور اجتماعی در شهرستان‌ها و تهران از سرفصل های برنامه پهلوی دوم بود. در سال های 1334 تا 1341 برنامه دوم، از 1341 تا 1346 برنامه سوم؛ از این تاریخ زمان برنامه ها به پنج سال محدود شد، برنامه چهارم از 1346 تا 1351، برنامه پنجم از 1351 تا 1356 سه دهه برنامه ریزی پهلوی برای توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کشور بود که نتایج متفاوت و متناقضی به همراه داشت.

پیش از ورود به نتایج برنامه های توسعه پهلوی لازم است نگاهی به درآمدهای واقعی نفتی بیاندازیم که مبنای برنامه های توسعه هفت ساله و پنج ساله رژیم بود. معروف است که جهش در درآمدهای نفتی از دهه 50 شروع شد. مبنای این قضاوت غلط؛ توجه به قیمت های اسمی نفت خام بدون توجه به تنزیل تورم و یا به عبارت ساده تر بدون توجه به قدرت خرید واقعی دلار در تمام دوره بعد از جنگ جهانی دوم است که پهلوی دوم به جای رضاخان تبعیدی بر مسند پادشاهی نشست. نمودار زیر که از اینفلیشن دیتا(inflationdata) که به طور تخصصی بر روی تورم و ارزش واقعی پول کار می کند؛ به نشانی اینترنتی(inflationdata.com) برداشته شده و ارزش واقعی قیمت نفت از سال 1946 میلادی یعنی نخستین سال بعد از جنگ دوم جهانی تاکنون را نشان می دهد تصویر درستی از واقعیت به دست می دهد تا بتوان درباره درآمدهای واقعی نفت خام در قبل از انقلاب قضاوت دقیق تری داشت.

در سال 1946 ارزش واقعی نفت خام بیش از 20 دلار در هر بشکه بوده است که این رقم به سرعت به حدود 28 دلار می رسد. از سال 1974 این رقم به سرعت از 40 دلار فراتر رفته و تا 120 دلار در هر بشکه افزایش پیدا می کند. ضمن اینکه در دوره مذکور به دلیل اندک بودن جمعیت کشور، ناچیز بودن تعداد وسایل نقلیه و اندک بودن ضریب نفوذ انرژی های فسیلی در بخش های اقتصادی و خانگی و استفاده بیش از 60 درصد جمعیت کشور که در روستاها زندگی می کردند از فضولات حیوانی و هیزم برای تامین نیازهای انرژی؛ در کنار صادرات 6 میلیون بشکه نفت خام؛ درآمد هنگفتی در اختیار حکومت قرار می گرفت تا خرج برنامه های خود کند.

پشت پرده پردرآمدترین دوره نفتی ایران

چنانچه نمودار به خوبی نشان می دهد ارزش واقعی درآمدهای نفتی دوره پهلوی دوم علیرغم جمعیت اندک کشور و سایر واقعیات اقتصادی که به اختصار اشاره شد؛ با درآمدهای نفتی کشور در هزاره سوم برابری می کند، اگرچه صادرات نفت خام در مقطع کنونی به سختی به یک سوم میزان آن در قبل از انقلاب می رسد. یعنی پهلوی دوم با کمتر از 30 میلیون جمعیت سه برابر دولت های بعد از انقلاب درآمد نفتی بدون فشارهای جنگ و تحریم اقتصادی داشته است.

محاسبات برآوردی نشان می دهد، فقط طی پنج سال آخر دوره پهلوی، با فرض قیمت اسمی نفت بیش از 200 میلیارد دلار و با لحاظ قیمت واقعی نفت بیش از 800 میلیارد دلار درآمد نصیب این رژیم شد.

در سال 1335 و در آغاز برنامه های توسعه رژیم پهلوی جمعیت کشور کمتر از 19 میلیون نفر بود. این رقم در سال 1355 و دو سال قبل از پیروزی انقلاب اسلامی ملت ایران به 33 میلیون نفر رسیده بود که معادل 35 درصد جمعیت کنونی کشور می شود. یعنی با 2.5 برابر صادرات نفت بیشتر و جمعیت کمتر از نصف؛ که به زبان ساده به معنی درآمد نفتی موثر به میزان بیش از 6 برابر است، نتیجه ای جز واردات و مانورهای تجملی و توهمات «به سوی تمدن بزرگ» (1) به بار نیامد.


بیشتر بخوانید: ناشنیده‌هایی از ریخت‌و‌پاش تشریفاتی شاه پهلوی در جشن‌های ۲۵۰۰ ساله +فیلم


بزرگترین دلیل بر ناکارآمدی برنامه های توسعه اقتصادی رژیم که همان بریز و به پاش نفتی با لعاب توسعه و برنامه ریزی بود، انقلاب سراسری ملت ایران است که از نابرابری های بی پایان رژیم به ستوه آمدند و طومار آن را برای همیشه درهم پیچیدند.


1- نام کتابی است که محمدرضا پهلوی در سال(1977) 1355 منتشر کرد.

منبع: تسنیم

انتهای پیام/

داستان پنهان پردرآمدترین دوره نفتی ایران

برچسب ها: قیمت نفت ، دهه فجر
اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.
نظرات کاربران
انتشار یافته: ۵۳
در انتظار بررسی: ۰
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۱۰ ۱۵ بهمن ۱۳۹۶
مرگ بر خاندان پهلوی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۹:۴۷ ۱۵ بهمن ۱۳۹۶
همش تو جیب شاه خائن رفت عوضش جوانان مردم روکشت
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۸ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
خدا لعنتشون کنه این خاندان پهلوی انشاالله.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۳۸ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
خدا لعنتشون کنه این خاندان پهلوی انشاالله.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۷:۴۷ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
در سال 1980 چه اتفاقی افتاده تو نمودار
Canada
ناشناس
۰۶:۰۰ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
دروغگو کلاه بردار .بگو پولها کجاست .بیش زنت یا پسرت .غارت کردید
Germany
ناشناس
۰۳:۴۶ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
با این پول باید میرفت بینی شو عمل میکرد
Iran (Islamic Republic of)
سعید
۰۲:۴۸ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
گذشته ها گذشته به فکر آینده باشیم
رژیم پهلوی دلار های سرشار از در آمد نفتی را جهت خرید اسلحه وتجهیزات جنگی از آمریکا گرفتند که بعد از پیروزی انقلاب اسلامی با نقشه جنگ ایران عراق همین سلاح های خریداری شده دود شد رفت هوا
الان هم حواسمان باشد که دلار های نفتی جهت خرید اجناس بنجول چینی صرف نشود
این دلارها صرف جوانان مبتکر وباهوش شود تا کشورمان را آباد کنند
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۲:۱۹ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
کشوری با این ثروت نباید مردمش هشتشون گروی نهشون باشه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۲:۱۹ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
این ثروتی که از کشور ربودند را بچه هایشان صرف ابجاد اغتشاشات در کشور می کنند خدا لعنتشون کنه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۲:۱۹ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
بی وجدان تر از این خاندان وجود نداره
Canada
ناشناس
۰۱:۴۸ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
اتش به قبرت ببارد .زنت هم به تو پیونده.هر چه زودتر .ای دزد مکار .ای نوکر .ای ساواکی .ای مرد کثیف که فقط بفکر کارهای حرام بودی .به. زباله دان تاریخ پیوسته ای .ای کلاه بردار ِهر کس که باهات است
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۰۵ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
شاه با درامدهای نفتی ایران چه کرد خدا میدونه فقط
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۰۵ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
انقلاب ایران یک حادثه عظیم در طول تاریخ بوده و مردم هم پای انقلاب هستن
منتها الان تو این یک دهه اخیر بعضی ها که مدعی انقلابی گری هم هستن دارن به راحتی دست تو جیب ملت میکنن و سرمایه های کشور رو به غارت می برن
آدمهایی که به راحتی دارن با آبروی نظام و انقلاب بازی می کنن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۰۱:۰۵ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
با سلام
لطفا از در آمدهای نفتی دولت احمدی نژاد بنویسید و اثر آن را در اقتصاد ویران شده مملکت تشریح فرمائید نرخ تورم ۵۰ درصدی و کسر بودجه ۵۵ درصدی آن را نیز بیان دارید.
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۴۶ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
الاهی خدا عذابشه زیاد کنه هر آن آتش قبرش زیاد بشه آتش قبرش زیاد خدا لعنت کند شاه پلید و لعین
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۳:۳۶ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
معلوم که شاه و خاندانش با پول نفت به این جاها رسیدن
Canada
ناشناس
۲۲:۳۹ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
مرگ بر خاندان پهلوی
Canada
ناشناس
۲۲:۳۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
مرگبر شاه .مرگ بر منافقین
Canada
ناشناس
۲۲:۳۱ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
مرگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگگبر شاهههههههههههههههههههههههههههههههههههههههه
Canada
ناشناس
۲۲:۳۱ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا شاه رو لعنت کنه
Canada
ناشناس
۲۲:۳۱ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
در فبرش اتش ببارد .عذاب جهنم اش بیشتر بشه .مرگ بر شاه
مرگ بر شاه مرگ بر شاه مرگ بر شاه
Canada
ناشناس
۲۲:۳۱ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
برن بمیرن این خاندان پهلوی وشاه خائن مایه های ننگ ملت
Canada
ناشناس
۲۲:۳۱ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
در فبرش اتش ببارد .عذاب جهنم اش بیشتر بشه .مرگ بر شاه
مرگ بر شاه مرگ بر شاه مرگ بر شاه
Canada
ناشناس
۲۲:۲۸ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
اتش قبرش بیشتر و بیشتر شود این شاه خائن ..اتش قبرشون بالا تر بره
خاندان پهلوی .مرگبر شاه
Canada
ناشناس
۲۱:۴۷ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
کاش زودتر شاه و خاندان پهلوی از ایران میرفتن تا مردم یه نفس راحت بکشن .مرگ بر شاههههههههههههه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۲۸ ۱۴ بهمن ۱۳۹۶
جدا
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۲۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
واقعا متاسفم برای این خاندان پهلوی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۱:۲۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
واقعا متاسفم برای این خاندان پهلوی
Canada
ناشناس
۲۱:۲۰ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
پهلوی خائن نابود شد .مرگ بر شاهههه
Canada
ناشناس
۲۱:۲۰ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
پهلوی خائن نابود شد .مرگ بر شاهههه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۵۰ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا شاه رو لعنت کنه
لعنت بر شاه ترسو و فراری
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۲۸ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا از سر شون نگذرد.این شاه خان وخاندان پهلوی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۲۰:۰۲ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
بگو مرگ بر شاه مرگ بر شاه
مرگ بر شاه
Germany
ناشناس
۲۰:۰۲ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
بگو مرگ بر شاه مرگ بر شاه
مرگ بر شاه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۴۶ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خاندان پهلوی ریشه شون کنده شه .مرگ بر شاه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۴۳ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
چی بگم والا . مرگ بر ظالمان پهلوی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۹:۴۳ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
چی بگم والا مرگ بر ظالمان پهلوی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۴۸ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
مرگ بر خاندان پهلوی . خداروشکر از کشور برای همیشه رفتند . مرگ بر شاه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۸:۴۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
مرگ بر شاهههههههههههههههههههههههههههههههههه خائن .
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا لعنتش کنه شاه پهلوی رو.مرگبر شاه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۵۳ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا لعنتش کنه شاه پهلوی رو.مرگبر شاه
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۶:۰۵ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
مرگ بر شاههههههههههههههههه خائن
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۲۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خداروشکر شاه خائن از کشور رفت . مرگ بر خاندان پهلوی
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۵:۲۳ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا رحمتش کنه
Germany
ناشناس
۱۵:۱۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خداروشکر شاه خائن از کشور رفت . مرگ بر خاندان پهلوی
United States of America
ناشناس
۱۴:۱۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
خدا ازشون نگذره این خاندان پهلوی و شاه خائن
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۱۳:۳۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
روحت شاد
United Kingdom of Great Britain and Northern Ireland
ناشناس
۱۳:۳۴ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
روحت شاد
Iran (Islamic Republic of)
حقیقت
۱۳:۰۱ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
عجب
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۰ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
نوربه قبرت بباره مرد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۰ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
نوربه قبرت بباره مرد
Iran (Islamic Republic of)
ناشناس
۱۲:۳۰ ۱۳ بهمن ۱۳۹۶
روحت شاد