به گزارش گروه وبگردی باشگاه خبرنگاران جوان؛ 23 آبان 75 سالروز درگذشت شخصیتی است که به تعبیر رهبر معظم انقلاب "در یک دوره همچون پدر و سرپرستی مهربان و دلسوز و مصلحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندیش، و در یک دوره همچون برادر و وکیل و معاونی موتمن و رشید و خستگی ناپذیر" برای امام راحل بود.

مرحوم آیت‌الله سید مرتضی پسندیده، متولد 1274 در خمین، برادر بزرگتر امام راحل بود. پدر وی مرحوم سید مصطفی در خمین به‌دلیل مقابله او با اشرار منطقه در سال 1320 قمری به شهادت رسید. در این زمان سید مرتضی هشت ساله و فرزند دیگرش روح الله چهار ماهه بود. به‌همین دلیل مرحوم سید مرتضی پسندیده در دوران کودکی برادرش روح‌الله، سرپرستی و تعلیم وی را برعهده گرفت.

آیت‌الله پسندیده در کنار آیت‌الله فاضل لنکرانی. حضرات آیات راستی کاشانی، ربانی املشی و مومن در تصویر دیده می‌شوند

وی نزدیک به هشت سال در اصفهان نزد عالمانی چون حاج شیخ محمدرضا نجفی، میرزاعلی یزدی و حاج آقا رحیم ارباب به تحصیل علوم دینی پرداخت. سپس، با مراجعت به زادگاه خود، جلسات تدریسِ فقه، اصول، منطق، کلام و نحو تشکیل داد که امام خمینی نیز در برخی از آنها شرکت می‌کرد. آیت‌الله پسندیده در سال 1302 الی 1303 چند ماهی در درس آیت‌الله مدرس در مدرسه سپهسالار تهران نیز شرکت می‌کرد.

حضرت امام در زندگی‌نامه مختصری که به قلم خود نگاشتند درباره تحصیلاتشات در محضر برادر می‌گویند "در خمین در مکتب‌خانه مرحوم ملاّ ابوالقاسم تحصیل شروع و نزد مرحوم آقا شیخ جعفر و مرحوم میرزا محمد(افتخارالعلما) درسهای ابتدایی، سپس در خلال آن نزد مرحوم حاج میرزا محمدمهدی (دایی) مقدمات شروع و نزد مرحوم آقای نجفی خمینی منطق شروع و نزد حضرتعالی(منظور امام آیت‌الله سید مرتضی پسندیده است) ظاهراً «سیوطی» و «شرح باب حادی عشر» و منطق و مسلماً در «مُطَوّل» مقداری{خواندم}."

وی پیش از شروع نهضت امام خمینی در سال 42، در جریان‌های سیاسی و اجتماعی خمین و گاه تهران، حضور داشت. همچنین در جریان ملی شدن صنعت نفت با مرحوم کاشانی دیدار داشت.

پس از آن نیز به دلیل نسبت نزدیک با امام خمینی، در معرض تهدید و تنگناهای سیاسی بود، به گونه‌ای که چند بار بازداشت و به شهرهای خمین، انارک و دارانِ اصفهان تبعید شد. مهمترین اقدام وی در سال‌های 42 تا پیروزی انقلاب اسلامی، تأمین و پرداخت شهریه به طلاّب حوزه‌های علمیه از طرف امام خمینی و کمک مالی به خانواده‌های زندانیان و تبعیدشدگان در زمان شاه بود.

از راست: سید هادی خسروشاهی، آیت‌الله پسندیده و آیت‌الله مکارم شیرازی

در جای جای صحیفه نور، ارجاعات امام راحل به مرحوم پسندیده دیده می‌شود. از وکالت به ایشان برای فروش زمین‌های مرحوم پدرشان تا وکالت برای اخذ وجوهات. برای مثال در 1355/05/07 درباره لزوم دریافت قبض در ازای پرداخت وجوه شرعی می‌نویسند "اشخاص که وجوه می‌گیرند به اسم وکالت از اینجانب، اگر قبض وصول از اینجانب یا اخوی اینجانب حضرت آقای حاج سید مرتضی پسندیده تسلیمِ دهندگان نکنند، باید به آنها وجوه ندهند و وجوهی که داده‌اند مطالبۀ قبض بکنند."

امام همچنین در تاریخ 1352/12/11 در توصیه برای ساخت خانه برای طلاب به حاج احمد می‌نویسند "به آقا(مرحوم پسندیده)ـ دامت برکاته ـ پس از سلام عرض کنید خوب است برای طلبه‌ها منزل درست کنند، منتها بتدریج و بی‌اسم و بی سر و صدا؛ یعنی ده تا ده تا درست شود، البته با تعجیل، و راجع به مخارج آن، اینجانب از قم و آنچه وسیلۀ آقای عبداللّه‌ اسلامی از تهران است چیزی نمی‌خواهم بلکه در صورت اقدام و لزوم به وکلای تهران می‌گویم بدهند..."

علاوه بر فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی مرحوم پسندیده که با هماهنگی حضرت امام انجام می‌شد، در جای جای صحیفه نور احترام ویژه امام در بیاناتشان نسبت به برادر ارشد خود دیده می‌شود؛ بخصوص در نامه‌های خانوادگی که برای حاج احمد نوشته‌اند همواره از حال برادرشان کسب اطلاع کردند.

امام در تاریخ 1351/01/03 در نامه‌ای می‌نویسند: "از اینکه حضرت آقای اخوی(مرحوم پسندیده) با تنهایی می‌گذرانند نگران هستم؛ نگذارید به ایشان بد بگذرد... خدمت حضرت حجت‌الاسلام والمسلمین آقای اخوی سلام برسانید."

اوج احترام و ادب حضرت امام به برادر ارشدشان زمانی بود که هواپیمای انقلاب در باند مهرآباد بر زمین نشست. همه منتظر پایین آمدن امام(ره) بودند اما ایشان به آقای پسندیده گفتند که شما بزرگترید و شما باید ابتدا پایین بروید. به همین دلیل ابتدا آقای پسندیده از هواپیما پیاده شدند.

تصویری که لحظه پیاده شدن مرحوم پسندیده از هواپیما را در تاریخ 12 بهمن 57 ثبت کرده است

مرحوم آیت‌الله پسندیده 7 سال بعد از رحلت امام خمینی در تاریخ صبح 22 آبان 1375 بعد از چند روز بستری شدن در بیمارستان به رحمت خدا پیوست و در حرم حضرت معصومه(س) در قم به خاک سپرده شد.

رهبر معظم انقلاب نیز در پیامی به‌مناسبت فوت ایشان نوشتند "این روحانی شریف و امین و شجاع و صادق، برای امام کبیر ما، در یک دوره همچون پدر و سرپرستی مهربان و دلسوز و مصلحت‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌اندیش، و در یک دوره همچون برادر و وکیل و معاونی موتمن و رشید و خستگی ناپذیر، و بالاخره در یک دوره همچون رعیت و پیروی مؤمن و فرمان‌‌‌‌پذیر و مطیع بود. این افتخار برای او بس که بزرگترین انسان زمان ما همواره او را بزرگ و گرامی می‌‌داشت و به او احترام می‌‌کرد. از او راضی بود و به حفظ رضایت او، اهتمام می‌‌ورزید."

منبع:تسنیم

انتهای پیام/

سالروز درگذشت برادر ارشد امام خمینی