به گزارش گروه اجتماعی باشگاه خبرنگاران جوان؛ علی تیموری مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با بیان اینکه در اختیار قرار دادن قرق های اختصاصی به عنوان یکی از شاخص ترین الگوهای بهره گیری از ظرفیت های غیر دولتی در حوزه محیط زیست طبیعی و بطور مشخص، حفاظت از حیات وحش مطرح است،اظهار داشت : اجرای قرق های اختصاصی در ایران پس از طی روند بررسی های تخصصی، کارشناسی، حقوقی و اداری، اخذ تاییدیه های قانونی از مراجع ذیربط و همچنین تصویب نهایی در شورای عالی حفاظت محیط زیست، به صورت رسمی از سال 1395 آغاز شد.

تیموری افزود: برای نخستین بار در سال 1395 مجوز رسمی فعالیت پنج ساله سه قرق اختصاصی در استان های یزد و کرمان به اشخاص حقیقی و حقوقی واگذار شد.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست ادامه داد: پس از آن در سال 1396 نیز برای صدور مجوز فعالیت دو قرق اختصاصی دیگر در استان های یزد و سمنان پیگیری هایی صورت گرفت که در پی آن مجوز قرق یزد صادر شد و مجوز قرق سمنان نیز در حال طی مراحل نهایی واگذاری است.

وی در خصوص اقدامات صورت گرفته برای شکل گیری قرق های اختصاصی در کشور اظهار کرد: برگزاری نشست های تخصصی با مشارکت متخصصان، اساتید دانشگاه، کارشناسان سازمان و سایر دستگاه های اداری، متقاضیان ایجاد قرق اختصاصی و علاقمندان به حفاظت از حیات وحش، برگزاری جلسات فنی و اداری متعدد با دستگاه های مسئول به ویژه سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و شورای عالی جنگل، برگزاری کارگاه های آموزشی با استفاده از اساتید داخلی و خارجی، اجرای برنامه های آموزشی برای مدیران قرق های اختصاصی و قرق بان ها، سرشماری منظم و ضابطه مند حیات وحش در محدوده قرق های اختصاصی تصویب شده برخی از اقدام های صورت گرفته در این زمینه است.

تیموری ادامه داد: تنظیم و ابلاغ دستورالعمل نحوه واگذاری قرق های اختصاصی، راه اندازی کمیته فنی قرق های اختصاصی با مشارکت نمایندگان حوزه های تخصصی ذیربط بر اساس ضوابط مندرج در دستورالعمل ابلاغی، برگزاری جلسات و ابلاغ تصمیم های اتخاذ شده به استان ها، تعیین سهمیه های شکار در قرق های اختصاصی در سال 95 پس از بررسی های همه جانبه کارشناسی در کمیته مذکور و ابلاغ آن به استان های یزد و کرمان و اجرای موفق و بدون حاشیه برنامه شکار در سه قرق اختصاصی طی همان سال نیز در همین راستا صورت پذیرفت.

وی ابلاغ لزوم تشکیل کمیته نظارت بر قرق های اختصاصی در استان های دارای قرق اختصاصی به اداره کل استان، تهیه شرح خدمات نحوه تهیه طرح های توجیهی و حفاظتی درخواست قرق اختصاصی، تعیین و ابلاغ راهبرد تبدیل مناطق شکار ممنوع که شرایط و قابلیت ارتقای سطح به مناطق چهارگانه را دارا نیستند به قرق های اختصاصی با هدف استفاده از ظرفیت های غیردولتی در توسعه امر حفاظت از حیات وحش و سوق دادن امکانات حفاظتی در استان ها از اینگونه مناطق به مناطق چهارگانه تحت مدیریت برخی دیگر از مهم ترین اقدامات صورت گرفته در این حوزه است.

رشد چشمگیر جمعیت حیات وحش در محدوده قرق های اختصاصی

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای  به مهم ترین ویژگی های قرق های اختصاصی دارای پروانه فعالیت در سال های 95 و 96 داشت و افزود: فعالیت داوطلبانه حفاظتی در محدوده این قرق ها از چند سال پیش توسط متقاضیان آغاز شده بود و با استفاده از الگوهایی همچون همیاری محیط زیست، شناسایی متخلفان و اطلاع رسانی تخلفات به ماموران اجرایی سازمان صورت می گرفت.

وی ادامه داد: بازسازی و مرمت منابع آبی و آبشخورها، ساخت و کارگذاری منبع آب و آبرسانی به آن ها با نظارت اداره کل محیط زیست استان، مشارکت و همکاری در اقداماتی از جمله خریداری و نصب دوربین های تله ای، بکارگیری نیروهای اجرایی و برگزاری گشت های مستمر در مناطق، همکاری و مشارکت در سرشماری های حیات وحش محدوده های مورد نظر از دیگر ویژگی های مناطق معرفی شده به عنوان قرق اختصاصی است که به دلیل همین اقدام ها و به گواهی گزارش های ادارات کل استان های یزد و کرمان، رشد چشمگیر جمعیت حیات وحش در این مناطق نسبت به سنوات قبل را به دنبال داشت.

مردم بومی متقاضیان اصلی مدیریت قرق های اختصاصی

تیموری در خصوص متقاضیان مدیریت قرق های اختصاصی، گفت: این متقاضیان و سرمایه گذاران اغلب از اهالی بومی منطقه و علاقمندان به محیط زیست و حیات وحش هستند.

وی خاطرنشان کرد: این امر از یکسو موجب همراهی و همکاری جوامع بومی و محلی منطقه در مسیر حفاظت از حیات وحش و شکل گیری قرق اختصاصی شد و از سوی دیگر باعث شد تا تعداد قابل ملاحظه ای از شکارچیان به امر حفاظت از حیات وحش و همکاری در اجرای برنامه های حفاظتی در این محدوه ها روی آورند و به صورت خودجوش و داوطلبانه، تجربیات و دانش بومی و سنتی خود را از شکار بی رویه به سمت حفاظت و حمایت از حیات وحش سوق دهند.

قرق منصورآباد رفسنجان نمونه ای از تلاش شکارچیان برای احیای مجدد جمعیت گونه ها

به گفته مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست، شاخص ترین مصداق این امر را می توان در قرق منصورآباد رفسنجان مشاهده کرد که بیش از 150 شکارچی بومی منطقه با تشکیل گروهی به نامه گروه دوستداران طبیعت رفسنجان و افزایش اعضای این گروه به 400 نفر، شکار در محدوده مذکور را کنار گذاشته و با اجرای برنامه های حفاظتی زمینه رشد چشمگیر و احیای مجدد جمعیت قوچ و میش در منطقه منصورآباد را فراهم کردند.

وی افزود: نیروهای اجرایی یا قرق بان هایی که در این قرق ها به کار گرفته شدند همگی از جوانان و علاقمندان بومی منطقه هستند که این امر علاوه بر منافع اقتصادی برای جوامع محروم منطقه، ضمانتی برای موفقیت اجرای برنامه های حفاظتی در محدوده قرق های اختصاصی است.

تیموری اظهار کرد: سرشماری های صورت گرفته به ویژه سرشماری های رسمی که با نظارت سازمان حفاظت محیط زیست در سال گذشته و سالجاری در قرق های اختصاصی انجام شد، حاکی از رشد قابل توجه جمعیت حیات وحش در این مناطق و در واقع موفقیت برنامه های حفاظتی اجرا شده توسط قرق داران است.

رشد 25 درصدی جمعیت کل، بز، قوچ و میش در قرق های اختصاصی مهریز و رفسنجان طی یک سال

تیموری ادامه داد: تحلیل نتایج سرشماری سال 96 در قرق های اختصاصی علی آباد چهل گزی مهریز و منصورآباد رفسنجان که طی روزهای اخیر و با حضور و نظارت مستقیم نمایندگان اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید برگزار شد و مقایسه آن با نتایج سرشماری سال 95 بیانگر رشد بیش از 25 درصدی جمعیت گونه های کل، بز، قوچ و میش در این قرق ها در شش ماهه نخست سال 96 نسبت به سال 95 است.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست با یادآوری این موضوع که کاهش بارندگی و خشکسالی مشهود از مهم ترین عوامل اثرگذار بر رشد جمعیت حیات وحش است، خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی افزایش جمعیت گونه ها از اهمیتی دو چندان برخوردار است.

وی گفت: در کنار قرق های اختصاصی، یکی دیگر از راهبردها و استراتژی های حمایت از حیات وحش که در دستور کار اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید قرار گرفت، بهره برداری پایدار، توسعه مشاغل سبز و کمک به توسعه اقتصادی و اجتماعی جوامع بومی و محلی از طریق طرح های تکثیر و پرورش است.

تیموری ادامه داد: متقاضیان در قالب این طرح، گونه های قابل شکار و صید را در شرایط محصور و قابل کنترل تکثیرکرده تا علاقمندان با پرداخت هزینه، نسبت به شکار آن ها بر اساس میزان ظرفیت گونه و هماهنگی اداره کل محیط زیست استان ها اقدام کنند.

کرمان میزبان نخستین مرکز بهره بردار پایدار از مرکز تکثیر و پرورش گونه های چهارپا در کشور

تیموری خاطرنشان کرد: نخستین مرکز تکثیر و پرورش که منجر به شکار گونه های چهارپا در کشور می شود و سرمایه آن توسط بخش خصوصی تامین شده است، سال 1395 در منطقه سیرجان استان کرمان با صدور مجوز شکار فعالیت رسمی خود را آغاز کرد.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست اشاره ای به نقش این گونه مراکز در زمینه سازی برای اشتغال و توانمندسازی جوامع محروم منطقه در کنار ایجاد فرصت های جدید برای شکار داشت و افزود: به همین دلیل بخشی از فشار شکار از دوش مناطق و زیستگاه های طبیعی برداشته و امکان بیشتری برای حمایت و حفاظت از حیات وحش در این زیستگاه ها فراهم می شود.

وی گفت: با توجه به توضیحات فوق، اداره کل حفاظت و مدیریت شکار و صید راهکار توسعه قرق های اختصاصی و همچنین طرح های تکثیر و پرورش همراه با بهره برداری پایدار از این گونه ها را با قوت پیگیری می کند و از همه علاقمندان به حیات وحش و جاذبه های طبیعی دعوت می نماید تا در این زمینه سرمایه گذاری کنند.

طبیت گردی و گردشگری پایدار از جمله جاذبه های قرق های اختصاصی

این مقام مسئول تاکید کرد: علاوه بر شکار، فعالیت هایی همچون طبیت گردی و گردشگری پایدار از دیگر جاذبه هایی است که می تواند مورد توجه مدیران قرق های اختصاصی قرار گیرد.

مدیرکل دفتر حفاظت و مدیریت شکار و صید سازمان حفاظت محیط زیست افزود: اگر چه کمتر از یکسال از آغاز فعالیت رسمی قرق های اختصاصی و مراکز تکثیر و پرورش واجد شرایط در کشور می گذرد اما ارزیابی بازخوردهای حاصله نشان می دهد که برگشت سرمایه در این حوزه بسیار مطلوب بوده و انگیزه اقتصادی لازم برای مشارکت علاقمندان در این عرصه وجود دارد.

وی خاطرنشان کرد: مهم ترین بازخورد و دستاورد حاصل از فعالیت این مراکز، توسعه حفاظت از حیات وحش، افزایش جمعیت گونه های جانوری و احیای جمعیت گونه های جانوری وحشی در زیستگاه های طبیعی بوده است.

به گفته تیموری، در حال حاضر بیش از 10 مجموعه در استان های مختلف آمادگی دارند تا با مشخص شدن محدوده آن ها توسط سازمان حفاظت محیط زیست، همچنین انجام هماهنگی های لازم با سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری و سپس اخذ مصوبه شورای عالی محیط زیست به عنوان قرق های اختصاصی فعالیت خود را آغاز کنند.

انتهای پیام/