کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی کاشان گفت: اجرای آیین قربانی گاو در نیاسر کاشان، میراث ناملموس باستانی است که در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور ثبت‌شده‌است.

به گزارش  گروه استان های باشگاه خبرنگاران جوان از اصفهان،عباس تراب زاده، در گفتگو با خبرنگاران قربانی گوسفند و گاو را تقلیدی از رفتارهای کهن نیاکان دیار نیاسر از جمله جشن و مناسک در روز عید قربان دانست و افزود: جشنی که به واسطه آیات و روایات قرآنی، در خصوص امتحان الهی حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل، رنگ و بوی مذهبی به خود گرفته و در قالب اعمال و رفتارهای دینی و مذهبی در فرهنگ مردم این خطه باستانی رخ می دهد.

وی افزود: بزرگ ترین آیین روز عید قربان در نیاسر ذبح گاو قرباني است که از زمان های بسیار دور اهالی دو محله قديمي و اصلي نياسر علاوه بر قربانی هایی که حجاج به جا می آورند در برگزاری آن شرکت می کنند.

به گفته وی، اهالی نیاسر در روز عید قربان امتحان الهی حضرت ابراهیم و حضرت اسماعیل را جشن می گیرند و برخی از کسانی که در سال های پیش تر اعمال حج را انجام داده اند با قربانی ذبح گوسفند، اعمال حج را تداوم می بخشند.

کارشناس مردم شناسی میراث فرهنگی کاشان، با اشاره به اینکه اندیشه جشن گاو قربانی تقریباً یکي دو هفته مانده به ماه ذالحجه در بین اهالی نياسر بروز می کند گفت: چند روزي به عيد قربان يكي دونفر كه باباي گاو معروف هستند بر اساس سنتي كه به صورت موروثي به آن ها رسيده پیشقدم مي شوند به تهيه و خريد گاو مي پردازند.

تراب زاده،افزود: گفته مي شود در گذشته ي دور تنها يك رأس گاو در نياسر قرباني مي شده است. اما امروزه در دو محله ي روداب و محله ي سركمر كه دو محل قديمي نياسر هستند اين آيين برگزار مي شود.

وی تصریح کرد: گاو را در فاصله چند روز مانده به عيد قربان با پارچه ي سبز و دسته گل آذين كرده با ذكر »اللَّهُ أَکْبَرُ اللَّهُ أَکْبَرُ لا إِلَهَ إِلا اللَّهُ وَ اللَّهُ أَکْبَرُ اللهُ أَکْبَرُ وَلِلَّهِ الْحَمْدُ الْحَمْدُلِلَّهِ عَلَی مَا هَدَانَا وَلَهُ الشُّکْرُ عَلَی مَا أَوْلانَا« در كوچه هاي محل مي گردانند تا كساني كه نذر دارند نذر شان را ادا كنند.

 به گفته وی، اهالی محل در کوچه و معابر با صرف شربت و شيريني و ميوه از كساني كه گاو قرباني را همراهي مي كنند پذیرایی می کنند یا كساني كه نذرشان نقدي است بنا به وسع شان مبلغي به باباي گاو   مي دهند.

ترابزاده، اظهارداشت: پس از اين كه گاو در روز عيد قربان را در كوچه ها و محل گرداندند به سمت چشمه يا مظهر آب مي برند و بعد از ذكر دعاي مخصوص ذبح در كنار چشمه ذبح مي كنند تا خونش در جوي و نهر آب جاري شود به اين باور كه خون گاو قرباني باعث خير بركت باغداري و زراعت شان خواهد شد و در پایان مراسم گوشت قربانی را بین مردم تقسیم می کنند.

وی، گفت: خشکاندن چشم گاو قربانی برای ساختن نظر قربانی، ریختن خون گاو در آب قنات یا چشمه ها و اداب و مناسک دیگر در  نیاسر، از جمله عقاید و باورهای مقدسی است که میتوان بر مینای آن،  آیین گاو قربانی نیاسر را به آیین میترائسم ربط داد.

به گفته وی، قربانی گاو به استناد منابع یکی از مناسک آیین مهر یا میترائیسم بوده است که مردمان نیاسر گاو قربانی خودشان در روز عید قربان را، به گاو قربانی آیین مهر نسبت می دهند.

تراب زاده، در ادامه عيد قربان را يكي از مهترین  اعیاد اسلامی که در فرهنگ، باور و عقاید مذهبی مردمان منطقه ی کاشان از جایگاه خاصی برخوردار است تاکید کرد و گفت: حوزه ه فرهنگی منطقه ی کاشان سرشار از آیین هایی است که با عقاید و باورهای مذهبی مردم این منطقه آمیخته شده است.

وی افزود: کهن باغشهر نیاسر جلوه گاه آیین هایی است که بنا به متون و منابع و مآخذ می توان ریشه هرکدام از این عناصر و رفتارهای فرهنگی را به دوره کهن و باستان پیش از اسلام نسبت داد.

این کارشناس مردم شناسی اذعان داشت: اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری  کاشان با توجه به شاخصه های فرهنگی، اجتماعی و نیز اهمیت ماندگاری این آیین به منظور معرفی، حفظ و انتقال هویت فرهنگی به نسل های بعدی اقدامات ثبت این آیین در فهرست میراث فرهنگی ناملموس کشور در دستور کار خود قرار داد تا این که در هفتم دیماه 1390 با شماره 432 در فهرست آثار ناملموس ملی قرار گرفت.

 

انتهای پیام/م

اخبار پیشنهادی
تبادل نظر
آدرس ایمیل خود را با فرمت مناسب وارد نمایید.