به گزارش خبرنگار سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان حمید چیت چیان وزیر نیرو 24تیرماه با حضور در برنامه نگاه یک به بررسی وضعیت آب کشور پرداخت.
چیت چیان وزیر نیرو با اشاره به اینکه نیازمند برنامه ریزی دقیق برای منابع آب هستیم گفت: دراین چهار سال وزارت نیرو کارهای بی سابقه ای را انجام داده است به طوری که سند آمایش آب را در کشور تدوین و ابلاغ کردیم لذا در تمام حوزه های آب ریز برای آب های سطحی و برای 609 دشتی که در کشور وجود دارد برنامه ریزی های دقیقی انجام و به دستگاه های ذیربط ابلاغ شده است.
وی با اشاره به اینکه 10/8 میلیارد متر مکعب در سال به مصارف زیست محیطی اختصاص یافته است اظهار داشت: برای پروژه های نیمه کاره نیز برنامه ریزی های دقیقی صورت گرفته است با وجود اینکه با محدودیت منابع مالی مواجه بودیم قدم هایمان را سنجیده برداشتیم ، از ابتدای دولت تا امروز34 سد به بهره برداری رسیده و یا آبگیری صورت گرفته است و 3 سد دیگر در روزهای باقی مانده دولت به بهره برداری می رسد و همچنین 5/4 میلیارد متر مکعب توسط 37 سد تنظیم شده و به منابع دیگر اضافه خواهد شد.
وزیر نیرو تصریح کرد: در سالهای قبل از انقلاب که برنامه سد سازی در کشور شروع شد هر سال 500 میلیون متر مکعب آب تنظیم شده توسط سد ها استحصال شد این در حالی است در چهار سال اخیر در هر سال یک میلیارد و یکصدو 25 میلیون متر مکعب استحصال انجام شده است.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه کشور ما از نظر منابع آبی فقیر است اظهار داشت: کشور ما در مقایسه با دنیا 3/1 بارندگی دارد ، خوشبختانه طی تجربیات خوبی که به دست آوردیم یادگرفتیم که چگونه با کمبود آب رفتار کنیم، قادریم با هیمن مقدار آب زندگی خود را بگذرانیم لذا باید در برخی از رفتارهای مصرفی تجدید نظر کنیم.
وی با بیا ن اینکه علارغم کمبود منابع آب ، خشکسالی و پدیده گرمایش جهانی الآن با اتکا به توانمندی های ملی قادريم کشاورزی صنعتی و نیاز شرب مردم را به خوبی تامین کنیم گفت: حدود92 درصد آب در بخش کشاورزی، 6 درصد در مصاف شرب و بهداشتی و 2 درصد در بخش صنعت مورد استفاده قرار می گیرد لذا باید بهره وری آب در بخش کشاورزی ارتقا پیدا کند.
چیت چیان با بیان اینکه قریب به5 هزار و 400 روستا در طی 4 سال آبرسانی شد گفت: 800 روستای دیگر طی روزهای آینده تا پایان دولت یازدهم به بهره برداری می رسد و بیش از 6 هزار روستا که 1/4میلیون نفر دارد از برنامه های آب رسانی استفاده می کنند.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه منابع آب در سال 100 میلیارد متر مکعب است عنوان کرد: موضوع آب گران کردن آن نیست ، هر محصول و هر کالایی باید به قیمت خود عرضه شود، کشاورزانی که آب از چاه برداشت می کنند هیچ پولی پرداخت نمی کنند و یا اینکه مصرف کنندگان آب در منزل قمیت بسیار کمی را پرداخت می کنند.
وی با اشاره به اینکه ما به منابع آب و انرژی کشور ظلم می کنیم ادامه داد: در مصرف آب و برق فناوری های جدید به بهینه سازی کمک کرده است ، برای تأمین هر متر مکعب آب شرب هزار تومان به طور متوسط هزینه می کنیم لذا یارانه این بخش 550 تومان است، باید به کسانی که در حد معقول آب مصرف می کنند یارانه داد و از سوی دیگر باید اذعان داشت که باید از کسانی که آب اصراف می کنند حداقل قیمت تمام شده را دریافت کرد، اگر اندکی فشار به مردم وارد کنیم بهتر از این است که منابع ملی تحت فشار قرار بگیرد تا اینکه در آینده شرایط سخت تر از امروز را بخواهیم تجربه کنیم.
چیت چیان با اشاره به اینکه باید به این نتیجه برسیم که قیمت ها واقعی و منطقی شود اظهارداشت: در مصرف اینگونه خدمات دو راه وجود دارد یا باید رضایت کوتاه مدت مصرف کننده را لحاظ کرد و منافع بلند مدت را فدای رضایت کوتاه مدت کرد و یا اینکه منافع و مصالح بلند مدت را فدای رضایت کوتاه مدت کرد که در تمام کشورها یقینا روش دوم را انتخاب می کنند لذا راه کنترل مصرف و استفاده بهینه از منابع این است که قیمت ها منطقی شود ، باید مصرف کننده احساس کند که اگر بیشتر از منابع استفاده کند قیمت کنترل می شود این در حالی است که ما این کنترل را نداریم.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه گاهید اوقات در نظر بخشی داز تصمیم گیرندگان موضوع دیدگاه های مصرف کنندگان بر مصالح بلند مدت کشور غلبه دارد افزود: برای کنترل مصرف تجربه دنیا دراین است که به قوانین و مقررا ت لازم نیاز است لذا باید قوانین روشن باشد و تنبه ، تشویق ، آگاه سازی و آموزش نیز باید وجود داشته باشد.
چیت چیان در ادامه اظهاراتش با اشاره به میزان ۲۴ درصدی هدر رفت آب در کشور بیان داشت: شبکه های آب از نظر فنی عمر مشخصی دارند و زمانی که عمر آن ها تمام شود دچار فرسودگی و در نتیجه منجر به هدر رفت منابع آب می شوند.
وی با بیان اینکه سرعت بازسازی شبکه ها کم است گفت: به صورت معمول، بازسازی شبکه هاردر حال انجام است اما سرعت کار به دلیل کمبود منابع مالی پایین است.
وزیر نیرو تصریح کرد: بر اساس بررسی های صورت گرفته؛ به قیمت سال ۹۴ اگر بخواهیم از این ۲۴ درصد یک درصد از هدر رفت آب را کاهش دهیم به حدود هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز داریم.
چیت چیان با تاکید بر اینکه تمام این ۲۴ درصد آب به حساب نیامده، هدر رفت نیست بیان داشت: هدر رفت فنی ما حدود ۱۳ درصد است که بخشی از آن غیر قابل اجتناب است و ۱۱ درصد مابقی نیز مربوط به عملکرد کنتورهای قدیمی و استفاده غیر مجاز از آب است.
وزیر نیرو همچنین با اعلام اینکه توانستیم در این چهار سال اخیر بیش از ۳۰ هزار حلقه چاه غیر مجاز را مسدود کنیم اظهار داشت: در این رابطه از همکاری قوه قضاییه و دادستان های محترم کمال تشکر را دارم اما در این زمینه ( چاه های غیر مجاز) ما با مسائل اجتماعی عدیده ای مواجه هستیم.
وی ادامه داد: به طور مثال ممکن است چاه غیر مجازی ۱۰ یا ۲۰ سال پیش حفر شده باشد و الان با استفاده از آن زراعت و اشتغالی شکل گرفته باشد بنابراین اگر بخواهیم این سد را مسدود کنیم زندگی عده ای به خطر می افتد لذا کاری که باید انجام دهیم این است که با همکاری وزارت جهاد کشاورزی به این افراد اطمینان خاطر دهیم که اگر این چاه ها بسته شود این امکان فراهم خواهد شد که آن ها بتوانند از سایر چاه های مجاز استفاده و با روش های آبیاری صحیح ، آب مورد نیاز خود را تامین کنند.
چیت چیان در رابطه با حفر چاه های فوق عمیق در کشور نیز اظهار داشت: دولت یازدهم برای اولین بار فعالیت در این رابطه را آغاز کرده؛ مطالعات ما نشان می دهد که در اعماق هزار تا دو هزار متری منابع آبی داریم که با با استفاده از تکنولوژی های جدید و مشابه آن چه که در حفر چاه های نفت صورت می گیرد ، دسترسی به این منابع امکان پذیر است.
وزیر نیرو با اشاره به اینکه این منابع آبی دو گونه هستند ادامه داد: گونه اول منابع آب تجدید ناپذیر و منابع فسیلی آب هستند اما گونه دوم از این منابع آن هایی هستند که این منابع از طریق گسل ها تغذیه می شوند و اگر این منابع را استفاده نکنیم از طریق گسل ها و منافذ اعماق زمین خارج شده و از دسترس ما خارج می شوند بنابراین اگر ما از این منابع به اندازه منطقی و معقول استفاده کنیم حفر چاههای فوق عمیق و برداشت از منابع آبی آن ها، هیچ گونه آسیبی برای محیط زیست نخواهد داشت و منابع خوبی از آب را در اختیار ما قرار می دهند.
وی اعلام کرد: بر این براساس ، حفر اولین نوع از این چاه ها در روزهای آینده در استان سیستان و بلوچستان آغاز خواهد شد و در جاهایی که ماذبا شدیدترین مشکلات در رابطه با کمبود آب مواجه هستیم، این منابع کمک کننده خواهند بود البته به هیچ وجه از این آب در بخش کشاورزی استفاده نخواهد شد بلکه این منابع صرفا برای مصارف شرب و صنعت خواهد بود.
چیت چیان در بخش دیگری از اظهاراتش در رابطه با همکاری وزارت جهاد کشاورزی با وزارت نیرو نیز عنوان کرد: تقسیم کار به صورت دقیق مشخص شدن و تداخلی در وظایف نیست اما در یک نقطه تفاوت نظر داریم و آن عبارت است از اینکه ما معتقدیم اگر وزارت جهاد کشاورزی از منابع دولت پولی را اختصاص می دهد که کشاورزان را بهره مند کند تا از روش های جدید آبیاری استفاده کنند دیگر نباید به کشاورزان اجازه داده شود که از محل آب صرفه جویی شده، سطح زیر کشت خود را توسعه دهند چرا که این کار باعث می شود وضعیت منابع آب ما بدتر از گذشته شود.
وی همچنین در خصوص عملکرد وزارت نیرو در رابطه با اجرای ماده ۲۶ قانون افزایش بهره بروری اظهار داشت: یکی از اقدامات بسیار جدی وزارت نیرو در این حوزه نصب کنتور های هوشمند برای اندازه گیری آب مصرفی در بخش کشاورزی چه در چاه ها و چه برای آن هایی است که از نهرها و کانال ها برای آبیاری استفاده می کنند.
وزیر نیرو ادامه داد: نصب این کنتورها را در همان مناطق البته با اولویت مناطقی که از نظر منابع آب دچار محدودیت هستند شروع کردیم اما هنوز در ابتدای کار هستیم و قسمت عمده کندی کار نیز به دلیل نبود منابع است.
چیت چیان یادآور شد: به طور مثال سال گذشته حدود ۳۰۰ میلیارد تومان در بودجه پیش بینی شده بود که حدود ۱۰ درصد آن را به ما پرداخت کردند.
وزیر نیرو با اشاره به طراحی و ساخت این کنتورها در داخل کشور گفت: نصب هریک از این کنتورها بین ۳ تا ۴ میلیون تومان هزینه دارد که اگر حرکت جدی انجام گیرد در طول برنامه ششم توسعه قادر خواهیم بود این کار را به سرانجام برسانیم.
وی در رابطه با برنامه های وزارت نیرو برای کاهش هدررفت منابع آب کشور نیز گفت: برنامه ریزی کردیم بتوانیم این هدر رفت را سالی یک درصد کاهش دهیم و در این رابطه از همکارانمان درخواست کردم در برنامه های سال ۹۶ و سال های آینده هر سال حداقل ۱۲۰۰ میلیارد تومان برای بازسازی شبکه ها اختصاص داده شود که اگر این کار را دنبال کنیم به نظر می رسد بتوانیم در طی دو برنامه به حد معقول برسیم.
وزیر نیرو در رابطه با بحث تنش آبی در شهرهای کشور نیز گفت: در سال ۹۲، پانصد و هفتاد شهر کشور دارای تنش آبی بودند که این رقم هم اکنون به ۳۰۷ یا ۳۰۹ شهر تغییر پیدا کرده است اما هنوز یک سوم شهرهای ما دچار تنش آبی هستند.
وی همچنین در رابطه با بحث سدسازی در کشور اظهار داشت: زمانی که دولت یازدهم شروع شد۱۴۴ یا ۱۴۵ سد در دست اجرا بود که با بررسی های زیست محیطی ، فنی و اقتصادی که انجام شد، قریب به پنجاه سد از برنامه اجرای وزارت نیرو خارج شد ، چرا که ما در امر سدسازی باید معیارهای فنی کار را به صورت کامل مدنظر قرار دهیم.
وی با بیان اینکه با هر دو نگاه ممنوعیت در ساخت سد و احداث سد با چشم بستن بر روی معیارهای فنی ، اقتصادی ، زیست محیطی و اجتماعی مختلف هستم خاطر نشان ساخت: براین اساس تلاش کردیم برنامه سدسازی خود را منطقی کنیم. بنابراین برنامه سدسازی خود را محدود به ساخت نود رسد کرده ایم.
چیت چیان با تاکید بر اینکه تنها ابزار مدیریت منابع آب ساخت سد نیست گفت: مدیریت مصرف ، برنامه های آب رسانی ، احداث تصفیه خانه ها، شبکه جمع آوری آب و ساخت تصفیه فاضلاب از ابزارهای مدیریت منابع آبی هستند. ضمن اینکه در شرایط فعلی کشور نیز نمی توانیم از سدسازی چشم پوشی کنیم.
وی در رابطه با آخرین اقدامات صورت گرفته در حوزه سد گوتوند ، دریاچه اورمیه و هامون نیز بیان داشت: در خورد سد گوتوند گروهی متشکل از وزارت نیرو ، جهاد کشاورزی، سازمان برنامه و محیط زیست زیر نظر رئیسجمهور تشکیل شد و این جمع برنامه ریزی برای علاج بخشی برای سد گتوند را به دانشگاه تهران محول کردند، آن ها نیز با استفاده از تمام ظرفیت های علمی شان مسئله را بررسی و راه های علاج بخشی این سد را مشخص کردند که بر همان مبنا وزارت نیرو کار پیش می بریم که امیدواریم تا ده سال آینده مشکل برطرف شود.
وزیر نیرو در رابطه با وضعیت دریاچه اورمیه بیان داشت: سطح آب دریاچه ارومیه سالانه چهل درصد کاهش پیدا می کرد اما در سه سال اخیر با برنامه ریزی های دولت و بارش های خوبی که در دو سال گذشته انجام شد این روند متوقف و بهبود پیدا کرد.
چیت چیان در خصوص ورود فاضلاب شهری به دریاچه ارومیه اظهار داشت: فاضلاب شهرهای اطراف این دریاچه تصفیه و پس از رسیدن به شرایط آب مساعد به تیم دریاچه هدایت شوند و این کاری است که تمام مراجع علمی دنیا هم آن را تایید کرده اند.
وی خاطر نشان ساخت: اگر اقدامات در جهت بهبود شرایط دریاچه ارومیه در سه سال گذشته انجام نمی گرفت ما با یک شرایط زیست محیطی بسیار خطرناک برای حدود ۱۴ میلیون سکنه تاثیرپذیر از این دریاچه مواجه می شدیم.
وزیر نیرو ادامه داد: در موضوع دریاچه هامون نیز مذاکرات متعددی با دولت افغانستان صورت گرفته و این مذاکرات همچنان در جریان است.
چیت چیان همچنین در بخش دیگری از اظهاراتش با اشاره به سفر اخیر خود به استان خوزستان گفت: در ابتدای این هفته پنج شبکه عظیم آبیاری و زه کشی در این استان بهره برداری شد ضمن اینکه کار احداث چند سد جدید سلولی نیز انجام شده که یکی از آن ها به زودی افتتاح خط شود.
وی در رابطه با افزایش قیمت برق نیز اظهار داشت: براساس قانون هدفمند سازی یارانه ها که در سال ۸۹ به تصویب رسید باید حداکثر تا سال ۹۴ قیمت آب و برق برای مشترکین به قیمت واقعی می رسید.
وی یادآور شد: قیمت برق از سال ۸۳ تا ۸۹ علی رغم افزایش هزینه ها و تورم سالانه در دولت دهم افزایش پیدا نکرده بود تا اینکه در سال ۸۹ براساس این قانون افزایش پیدا کرد که البته می بایست این افزایش روند تدریجی خود را تا سال ۹۴ ادامه می داد اما دولت دهم قیمت ها را در آن سطح نگه داشت تا اینکه با شروع دولت یازدهم قیمت برق اندکی افزایش پیدا کرد که این افزایش حتی به اندازه نرخ تورم هم نبود.
چیت چیان اظهار داشت: برای تولید ، انتقال و توزیع هر کیلو وات برق ۱۲۰ تومان هزینه می شود اما آن چه که وزارت نیرو دریافت می کند ۶۶ تومان است بنابراین در هر کیلو وات ساعت برقی که می فروشیم ۵۴ تومان ضرر می کنیم که این باعث می شود توان برای تعمیر، نگه داری تاسیسات و ظرفیت های جدید کاهش پیدا کند.
وزیر نیرو اعلام کرد: الحمدلله امسال قطعی برق به دلیل کمبود تولید نداشتیم و نخواهیم داشت البته شهروندان ما ممکن است در برخی نقاط دچار نوسان و کاهش ولتاژ برق به دلیل عدم توسعه شبکه انتقال و فوق توزیع و اندازه نیاز شوند.
وی همچنین اعلام کرد: مصرف برق صنایعی که در ولتاژ های انتقال از ما برق می گیرند در چهار ماهه ابتدای امسال نسبت به مدت مشابه ۱۱/۷ افزایش پیدا کرده و این امر نشان میدهد که تولید صنعتی ما بیشتر شده است.
وزیر نیرو با تاکید براینکه قدم های بسیار بزرگی در توسعه برق برداشتیم گفت: در چهارسال گذشته حدود هشت هزار مگا وات ظرفیت جدید برق تولید کردیم ، همچنین در این مدت توانستیم بیش از چهارصد پست بزرگ انتقال و فوق توزیع به شکبه اضافه کنیم و به پنج هزار روستای کشور برق رسانی کنیم.
وی همچنین با اعلام اینکه امروز نسبت به ابتدای دولت یازدهم ظرفیت نیروگاه های تجدید پذیر ما ۲/۵ برابر شده گفت: قرارداد های ۱۰۰۰ مگاوات نیروگاه تجدید پذیر منعقد شده است که در این حوزه سرمایه گذاری ها توسط بخش خصوصی انجام می گیرد ضمن ابنکه امیدواریم تا پایان امسال به ۶۰۰ مگا وات ظرفیت تولید تجدید پذیر برسیم که این غیر از ۱۲۰۰۰ مگاواتی است که نیروگاه برق آبی بزرگ داریم.
وزیر نیرو در پایان اظهاراتش در رابطه با فعالیت نیروگاه های هسته ای در کشور بیان داشت: مسئولیت برنامه ریزی و اجرای نیروگاه اتمی با سازمان انرژی اتمی است، این سازمان نیروگاه ۱۰۰۰ مگا واتی دارد ضمن اینکه قراردادی با روسیه برای توسعه دو نیروگاه ۱۰۰۰ مگاواتی دیگر دارد.
انتهای پیام/