روند بروز سرطان در زنان و مردان ایرانی طی دو دهه گذشته رو به افزایش بوده، شایعترین سرطانها در مردان به ترتیب سرطان معده، پروستات، مثانه و روده بزرگ و در زنان سرطانهای پستان، روده بزرگ، معده و لوسمی است.
در ایران مردان ۱۳۴ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر جمعیت و در زنان ۱۲۸ نفر به ازای هر ۱۰۰ هزار نفر میزان ابتلا به سرطان اعلام شده است.
بسیاری از محققان دلایلی برای ابتلا به این بیماری وحشت آور، اما قابل پیشگیری را عنوان کردهاند؛ به همین دلیل به مردم توصیه میشود با رعایت مواردی چون سبک زندگی سالم، کاهش وزن، ترک و اجتناب از مصرف سیگار و بسیاری مواردی دیگر خطر بروز ابتلا به این بیمار را کاهش دهند.
البته در این میان ژنتیک و سابقه خانوادگی یکی از عوامل افزایش خطر ابتلا معرفی شده و سرطان شناسان روشهایی برای پیشگیری و تشخیص زودهنگام به خصوص به افرادی که یکی از اعضای خانواده سابقه ابتلا به نوعی سرطان را دارند، معرفی میکنند.
سرطان بلایى که سرزده سراغتان مىآید/ ژنهایی که سرطانی از آب در میآیندفرزانه جدلی متخصص پاتولوژی و عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی گفت: سرطان در اثر ورود یک جهش ژنتیکی در سلولها اتفاق میافتد و هیچ کس با توجه به علم امروزه نمیتواند به طور دقیق این بیماری را پیش بینی و یا جلوی آن را بگیرد، زیرا این جهش ژنتیکی ممکن است در هر سلول رفتار خاصی را از خود نشان دهد و به همین خاطر کار پیش بینی سرطان در یک فرد مشکل میشود.
وی بیان کرد: به طور کلی یک سری از سرطانها ارثی بوده و اگر خانواده درجه یک فردى به نوعى از سرطان مبتلا شود احتمال آنکه فرزندانشان در آینده به همان بیماری دچار شوند بسیار زیاد است، زیرا سرطان یک عارضه ژنتیکی و ارثی محسوب میشود.
مراقب سرطانهاى خانوادگى باشید/ سابقه خانوادگی را دست کم نگیریدجدلی ادامه داد: اگر افراد درجه یک خانواده دچار سرطان تخمدان شوند و حتی اگر مادر دچار سرطان آندومتر (ضخیم شدن پوشش داخلی رحم) باشد ممکن است دخترش نیز در آینده نزدیک به این عارضه مبتلا شود، زیرا ژنهای سرطان جهششان به صورت ژنتیکی است.
وی افزود: اگر پدری دچار سرطان کلون بشود احتمال آنکه فرزندان آن فرد نیز به این سرطان مبتلا شود بسیار زیاد است بهطوریکه اگر در روده پدر خانوادهای پولیپ ایجاد شود باید مرتب تحت آزمایش و چکاپ قرار بگیرد تا این بیماری عود نکند تا بتوان این پولیپ را به طور کامل برداشته و یا آن را تحت درمان به وسیله پاتولوژیست قرار داد تا بیمار دچار درمان بیش از حد و غیرضروری در خصوص این نوع سرطان نشود.
آزمایشهایى که سرطان را پیش گویى مى کننداین متخصص پاتولوژیست با اشاره به برخی تستها که امکان تشخیص زودهنگام سرطان را ممکن میسازد، گفت: تستهایی مانند Ca ۱۲۵ و ca 15-3 و Ca ۱۹-۹
در تشخيص و پى گيرى روند درمانى موثر است .
وی عنوان کرد: سرطان پروستات در مردان به وقوع میپیوندد و با آزمایش PSA میتوان از بروز چنین عارضهای جلوگیری کرد و به نظر من باید همه مردان بالای ۴۰ سال هر چند وقت یک بار این آزمایش ساده را انجام دهند، زیرا اگر این عضو از بدن از یک حدی بزرگتر شود میتواند زنگ خطری برای بروز سرطان باشد.
جدلی تاکید کرد: همه افراد نیازمند مشاوره بالینی در خصوص بیماری سرطان هستند و این مشاوره ترجیحاً برای افرادی که در خانوادهشان سابقه شیوع انواع مختلف سرطان را دارد لزوم این مشاوره را دو چندان میکند.
دختران جوانى که گرفتار سرطان رحم مى شوند/ سرطانی که باروری دختران جوان را تهدید میکند
عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی اظهار کرد: میزان بروز سرطان دهانه رحم در دختران بین ۱۳ تا ۱۶ سال که سابقه شیوع این بیماری در مادرانشان وجود دارد بسیار بیشتر از افراد عادی است.
جدلی با بیان اینکه با آزمایش HSV بروز سرطان سرویکس یا دهانه رحم را نشان میدهد تصریح کرد: آزمایش HSV تغییرات سلولی را نشان میدهد و این کار به وسیله پاتولوژیست انجام میشود.سرطان رحم جهش ژنتيكى مشخص ندارد ولى فاميليال است .
این پاتولوژیست گفت: آزمایش PCR در مدت کوتاهی شیوع سرطان سرویکس را پیش بینی میکند بدون آنکه مشکلاتی را برای فرد بیمار ایجاد کند.
این پاتولوژیست گفت: HPV يك ويروس شايع است كه برخی ازمردان و زنان در زمانی از دوران حيات خود به آن مبتلا می شوند.سرطان دهانه رحم امروزه با بررسي هاي سيتولوژيك، يك سرطان قابل پيشگيری محسوب مي شود و تغييرات منتهی به سرطان در اثر ويروسی به نام Human Papilloma virus يا HPV ايجاد می شود.
وی یادآور شد:به طور سنتی تست رايج برای تشخيص زود هنگام پاپ اسمير است.هم اكنون تستی جهت تشخيص HPV موجود است كه می تواند در زنان بالای 30 سال همراه با پاپ اسمير انجام شود.